آفتابنیوز : احسان گلی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: خودشیفتگی یا نارسیسیسم، یک ویژگی شخصیتی است که در همه افراد وجود دارد. از نظر روانشناسی شخصیتی وجود ندارد که خودشیفته نباشد و لزوما همه افراد این ویژگی را دارند.
وی ادامه داد: نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که بعضی از شخصیتها به دلیل شرایطی که در آن رشد یافتهاند و نوع تعاملاتشان بیشتر دچار خودشیفتگی هستند. موارد متعددی سبب گسترش این ویژگی شخصیتی میشود.
این روانشناس با بیان اینکه سبک تربیت والدین در رشد بیشتر خودشیفتگی بسیار موثر است، عنوان کرد: والدینی که در سبک فرزندپروری خود بر ویژگیها و توانمندیهای مردانه تاکید بیش از حد دارند، سبب تورم بیشتر حباب خودشیفتگی کودکان میشوند. منظور از ویژگیهای مردانه جنسیت افراد نیست، بلکه ویژگیهایی همچون فعال، توانمند و موفق بودن مدنظر است.
گلی خاطر نشان کرد: در افرادی که شدیدا به خودشیفتگی دچار شدهاند، این ویژگی را میتوان به حبابی بزرگ تشبیه کرد. فرد خودشیفته در ظاهر قدرتمند و با اعتماد بنفس به نظر میرسد، در تمامی مسائل به خود حق میدهد، مدت زیادی درباره توانمندیهای خود صحبت میکند و آنها را باور دارد، اما افراد خود شیفته به همان میزان که با اعتماد بنفس و توانمند به نظر میرسند، شکننده و آسیبپذیر هستند. این افراد در گفتوگو و تعامل با دیگران خیلی زود خود را میبازند. کسانی با افراد خودشیفته در ارتباط هستند پس از مدتی احساس میکنند، نظرات و شخصیتشان هیچ ارزشی برای این افراد ندارد. افرادی که این ویژگی شخصیتی را دارند هیچ نظر و انتقادی را نمیتوانند بپذیرند.
این روانشناس با اشاره به اینکه «هرچه فضاهای خالی درونی افراد خودشیفته بیشتر باشد، آنها ظاهر خود را قدرتمندتر نشان میدهند»، اضافه کرد: افراد خودشیفته طوری با دیگران برخورد میکنند که تنها دو راه پیش روی آنها قرار میدهند. اولین راه قطع ارتباط و راه بعدی تمجید مداوم از این افراد است.
گلی عنوان کرد: بعضی از مردم سعی در به چالش کشیدن افراد خودشیفته دارند و در خصوص هر مسئلهای با آنها بحث میکنند. این مورد ممکن است باعث جدالهای طولانی شود، فرد خودشیفته کینه به دل بگیرد و در صدد جبران آن برآید. اگر مردم با افراد خودشیفته مخالفت کنند تاوان سختی در انتظارشان است و از سوی آنها طرد میشوند.
وی با بیان اینکه « افراد خودشیفته به گونهای با دیگران رفتار میکنند که آنها وادار به تاییدشان شوند»، ادامه داد: مردم به عنوان مخاطب افراد خودشیفته، در موارد ضروری که مثلا باید بین طرفین توافقی صورت بگیرد، لازم است با این افراد قاطعانه برخورد کنند. همکاران و همسران افراد خودشیفته نباید تحت تاثیر آنها قرار بگیرند.
این روانشناس تصریح کرد: در خصوص توافقها و مسائل مهم مردم باید برای افراد خودشیفته موضع خود را بدون ابهام مشخص کنند و بر عقایدشان پایبند باشند. به دلیل اینکه بخشی از شخصیت فرد خودشیفته به خوبی رشد نکرده است، گاهی آنها مثل کودکان رفتار میکنند و نمیتوانند در برابر صحبتی قدرتمند مخالفت کنند.
گلی اظهار کرد: اگر فرد خودشیفته احساس کند که مخاطبش به اندازه کافی قدرتمند نیست و شخصیتی متزلزل دارد تا جایی که بتواند او را تخریب میکند و کار دلخواه خود را انجام میدهد. در گفتوگوهای دوستانه با افراد خودشیفته که آنها سلیقه و نظر خود را مطرح میکنند، بهترین کار تایید صحبتهای آن است. افراد خودشیفته نیاز دارند همیشه مورد تمجید قرار بگیرند و در روابط برنده باشند.
وی در خصوص نحوه مطرح کردن نظرات به افراد خودشیفته تصریح کرد: در هنگام صحبت کردن با این افراد به هیچ عنوان نباید عصبانی شد. یکی از ابزارهای افراد خودشیفته عصبانی کردن دیگران است. در صورت عصبانی شدن، فرد خودشیفته میتواند این اتهام را وارد کند که اگر صحبتهای مخاطبش به حق بود او هیچگاه عصبانی نمیشد.
این روانشناس ادامه داد: در ارتباط با افراد خودشیفته در هنگام اظهار نظرات باید بسیار واضح صحبت کرد و نباید برای آنها ابهامی باقی گذاشت. سومین موردی که باید به آن اشاره کرد تلاشهای افراد برای توضیح دادن و قانع کردن افراد خودشیفته است. به طور کلی ارتباط با این افراد دشوار است و بر عقاید خود بسیار اصرار میورزند اما مخاطبان آنها به هیچ وجه نباید نظرات ناحق افراد خودشیفته را بپذیرند.
گلی تصریح کرد: اشاره مستقیم به خودشیفته بودن افراد برای ترغیب آنها به مراجعه به مشاوران کار درستی نیست و آنها قطعا امتناع خواهند کرد. این افراد معمولا نمیپذیرند که مشکلی در شخصیت خود دارند و برای درمان اطرافیانشان از مشاوران راهکار میخواهند. همچنین افراد خودشیفته ممکن است مراجعه به مشاوران را یک ارزش اجتماعی تلقی کنند و برای افزایش اعتماد بنفس خود از آنها راهکار دریافت کنند.
وی اظهار کرد: در رویکردهای روان تحلیلگری سعی بر این است که حباب خودشیفتگی افراد به طور ناگهانی نترکد و مشاوران تا اندازهای که ممکن است با آنها همراهی میکنند. طی جلسات متعدد مشاوران راهکارهایی را ارائه میدهند تا زیر ساختهای شخصیتی اصلاح شود تا در صورت از بین رفتن این حباب فرد آسیب نبیند.