کد خبر: ۹۱۸۱۵
تاریخ انتشار : ۱۸ مرداد ۱۳۸۸ - ۱۱:۰۴
مقایسه عملکرد بخش‌های اقتصادی در دولت نهم با برنامه سوم

اقتصاد 5/4 درصد نفتی‌تر شد

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: سهم کلیه فعالیت‌های اقتصادی غیرنفتی در تولید ناخالص داخلی، طی چهار ساله اول برنامه چهارم توسعه نسبت به چهارساله آخر برنامه سوم کاهش یافته و سهم نفت با اتکا به درآمد نفت 270 میلیارد دلاری دولت نهم با 5/4 درصد افزایش به 7/27 درصد رسید. 

به عبارت دیگر یک سوم تولید کشور به طور مستقیم متکی به نفت بوده است. نشریه تحولات اقتصادی بانک مرکزی درصد فعالیت‌های اقتصادی از تولید ناخالص داخلی را تا پایان سال 86 مورد محاسبه قرار داده اما میزان درآمدهای نفتی کل سال 87 تقریباً برابر سال 86 برآورد شده و در نیمه دوم سال به دلیل رکود بخش ساختمان و بروز بحران اقتصادی در جهان، بخشی از فعالیت‌های اقتصادی کشور نیز روبه رکود گذاشته بنابراین در سال 87، سهم فعالیت‌های اقتصادی غیرنفتی در میزان تولید ناخالص داخلی بیشتر کاهش یافته است.
 
به دلیل فقدان اطلاعات در سال 87، سه ساله اول برنامه چهارم توسعه یعنی سال‌های 84 تا 87 با سه سال آخر برنامه سوم توسعه یعنی سال‌های 81 تا 83 مورد مقایسه قرار گرفته است. مقایسه آماری دوره‌های مذکور نشان می‌دهد سهم فعالیت‌های صنعتی غیرنفتی به کمتر از یک پنجم کل درآمد ناخالص داخلی کاهش یافته است. 

ترکیب فعالیت‌های صنعتی غیرنفتی عبارتند از: فعالیت‌های مربوط به گروه‌های کشاورزی، صنایع و معادن، برق، گاز و آب و ساختمان. سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی از 5/11 درصد در سه ساله آخر برنامه سوم به 3/9 درصد در سه ساله اول برنامه چهارم کاهش یافته است. همچنین سهم صنایع و معادن که خود مشتمل بر معدن، صنعت، برق، گاز، آب و ساختمان است نیز از 3/18 به 8/17 درصد کاهش یافته است. سهم صنعت از 3/11 به 1/11 درصد کاهش یافته و برق، آب و گاز نیز از 6/2 به 4/1 درصد و ساختمان از 83/4 به 46/4 درصد کاهش یافته است. 

در این میان تنها سهم معدن در تولید ناخالص داخلی از 7/0 به 8/0 درصد افزایش یافته است. حتی ساختمان که دوره رونق را در سال‌های 85 و 86 سپری کرد نیز با کاهش سهم مواجه شده و این
به معنای آن است که رونق در این بخش بیشتر ارزش افزوده کاذب ایجاد کرده است. 

افزایش درآمدهای نفتی در کشور باعث شده سهم گروه نفت در تولید ناخالص داخلی با 5/4 درصد افزایش از 2/23 به 7/27 درصد برسد. در واقع این افزایش سهم در تولید ناخالص ریشه اصلی رشد اقتصادی طی چهار ساله دولت نهم است. سهم گروه نفت در سال‌های 80 تا 83 یعنی چهار ساله دولت هشتم به ترتیب 1/15، 8/22، 6/22 و 1/26 درصد و به طور متوسط 15/19 درصد و متوسط سه ساله 81 تا 83 نیز 17/23 درصد است اما طی سال‌های 84 تا 86، سهم این گروه به ترتیب 2/28، 1/27 و 9/27 درصد بوده و به طور متوسط به 7/27 درصد می‌رسد. 

طی سال‌های 86 و 87، درآمد نفتی (نفت و گاز) کشور به ترتیب 6/81 و 80 میلیارد دلار بوده بنابراین می‌توان پیش بینی کرد با توجه به رکود بخش مسکن، همچنین سیاست انقباضی پولی بانک مرکزی که به رکود در صنعت منجر شد، سهم نفت در تولید ناخالص داخلی از متوسط 7/27 درصد سه ساله قبل از خود کاملاً فراتر رفته باشد. 

کاهش سهم خدمات
افزایش سهم نفت باعث شده سهم خدمات نیز در تولید ناخالص داخلی از 49 به 6/47 درصد کاهش یابد. گروه خدمات شامل بخش‌های «بازرگانی؛ رستوران و هتلداری»، «حمل و نقل؛ انبارداری و ارتباطات»، خدمات مالی و پولی»، «خدمات مستغلات و خدمات حرفه‌ای و تخصصی»، «خدمات عمومی» و «خدمات اجتماعی، شخصی و خانگی» است. 

در این گروه «سهم بازرگانی از رستوران و هتلداری با کاهش 1/12 درصدی به 9/10 درصد رسیده و سهم خدمات عمومی نیز از 7/10 به 7/9 کاهش یافته و در بخش‌های دیگر، با رشدهای اندک مواجه است. در بخش حمل و نقل؛ انبارداری و ارتباطات از 3/8 به 4/8، خدمات موسسات مالی و پولی از 3/26 به 7/22، خدمات مستغلات و خدمات حرفه ای و تخصصی از 06/13 به 23/13 و خدمات اجتماعی، شخصی و خانگی نیز از 63/2 به 73/2 درصد افزایش یافته است. 

افزایش سهم کارمزد
یکی از نکات اساسی که نشان دهنده روند منفی در رشد تولید ناخالص داخلی است، افزایش سهم کارمزد اقساطی است که از تولید ناخالص داخلی کسر می‌شود. سهم کارمزد اقساطی در تولید ناخالص داخلی در سه ساله 81 تا 83 به ترتیب 7/1، 8/1 و 5/2 درصد و به طور متوسط دو درصد است که این سهم در سال‌های 84 تا 87 به ترتیب به 6/2، 4/2 و 3/2 درصد و به طور متوسط به 43/2 درصد افزایش می یابد. سهم کارمزد احتسابی نیز از مجموع تولید ناخالص داخلی کسر می شود.
چنانچه سهم گر
وه خدمات را از کل تولید ناخالص کسر کنیم سهم گروه نفت از تولید ناخالص بدون خدمات در سه سال 82 تا 83 نزدیک به 45 درصد است در حالی که این سهم در سه سال 84 تا 86 به حدود 51 درصد افزایش
می یابد. افزایش شش درصدی سهم نفت در تولید ناخالص داخلی بدون خدمات نشان دهنده افزایش وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره
عضویت در خبرنامه
نظر شما
پرطرفدار ترین عناوین