با گسترش زندگی صنعتی و کم تحرک، مصرف غذاهای فراوری شده و پرکالری و به طور کلی تغییر سبک زندگی سنتی به زندگی مدرن، شیوع بیماریهای مزمن نیز در حال افزایش است.
بیماریهایی نظیر دیابت، فشار خون، سکته قلبی، سرطانها و سایر بیماریهای مزمن که در گذشته صدایی از آنها شنیده نمیشد این روزها علت اصلی مراجعه به مراکز درمانی هستند. اما یکی دیگر از این بیماریها که این روزها شیوع بیشتر آن را میبینیم، کبد چرب است.
از سال ۱۹۹۱ مرگهای ناشی از بیماری کبد چرب تقریبا دو برابر شده است و تقریبا ۵۰ درصد افراد به دلیل سبک زندگی ناسالم به این بیماری مبتلا شده اند.
در اینجا روشهایی را بیان میکنیم که با کمک آنها میتوان از این بیماری در امان ماند:
۱- از مصرف نوشیدنیهای الکلی جدا پرهیز کنید.
یکی از اعمال کبد، جداکردن ترکیبات سمی و شیمیایی نظیر الکل از خون است. اگرچه کبد توانایی ترمیم آسیبهای خود را دارد، اما این قدرت ترمیمی کبد محدود است. مصرف نوشیدنیهای الکلی باعث اختلال در عملکرد کبد و افزایش آسیب پذیری آن از تمام ترکیبات شیمیایی خواهد شد.
۲- باورهای غلط را کنار بگذارید.
یکی از باورهای غلط و مخرب در افرادی که از نوشیدنیهای الکلی استفاده میکنند این است که فقط افراد معتاد به الکل به کبد چرب مبتلا میشوند. اما لازم است بدانید پاسخ بدن هر فردی به الکل متفاوت است. خیلی وقتها افرادی که فقط مقادیر کمی الکل مصرف دارند، خیلی سریعتر از معتادین به الکل، به کبد چرب الکلی مبتلا میشوند.
۳- مصرف چربیها را کاهش دهید.
لازم است در اینجا اشاره کنیم که کبد چرب دو نوع است: الکلی و غیر الکلی.
کبد چرب غیر الکلی معمولا در ارتباط مستقیم با وضعیت چربیهای خون است.
از بین هر پنج فرد بالغ، یک نفر کبد چرب غیر الکلی را تجربه میکند. در این وضعیت که ارتباطی با مصرف الکل ندارد، چربیها در کبد جمع میشوند.
مصرف غذاهای چرب و همچنین چاقی از عوامل اصلی در ابتلا به کبد چرب غیر الکلی اند.
پس لازم است مصرف غذاهای پرچرب نظیر فست فودها، غذاهای بیرون، غذاهای سرخ شده ساندویچ ها، سوسیس و کالباس، شیرینی ها، روغن و کره، گوشت قرمز، چربی گوشت، تخم مرغ و ... را تا حد ممکن کاهش دهید.
فراموش نکنید مصرف الکل و یا غذاهای پرچرب آنقدر عوامل قدرتمندی هستند که به تنهایی هم میتوانند منجر به کبد چرب شوند، اما ترکیب این دو عامل، به یک تهدید جدی برای ابتلا به کبد چرب در آیندهای نزدیک تبدیل خواهد شد.
۴- میزان چربی خون، قند خون و فشار خون خود را بدانید.
سایر عوامل خطر برای ابتلا به کبد چرب شامل کلسترول خون بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع دو است و تمام اینها در افراد چاق شیوع بیشتری دارند.
اگرچه افراد با وزن طبیعی که کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت دارند نیز مستعد ابتلا به کبد چرب هستند.
۵- دور کمر خود را اندازه بگیرید.
تجمع چربی در ناحیه شکم بسیار خطرناکتر از تجمع چربی در سایر مناطق بدن است.
تجمع چربی در ناحیه شکم منجر به کاهش حساسیت سلولها به هورمون انسولین خواهد شد؛ بنابراین خطر ابتلا به دیابت افزایش مییابد. دیابت هم یکی از عوامل قدرتمند در ابتلا به کبد چرب است؛ بنابراین خانمهایی که دور شکم آنها ۸۰ سانتی متر و بیشتر است، در خطر ابتلا به دیابت و کبد چرب قرار خواهند داشت.
۶- از خطرات آگاه باشید.
زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به کبد چرب الکلی قرار دارند.
۷- به طور منظم ورزش کنید.
ورزش منظم با تنظیم قند خون و کاهش چربی خون خطر تجمع چربی در کبد را کاهش میدهد. لازم به ذکر است که بهترین ورزشها برای این کار، ورزشهای هوازی و مخصوصا پیاده روی است که به طور منظم و روزانه انجام میگیرد.
۸- مواظب بیماریهای کبدی باشید.
بر خلاف باور عموم که فکر میکنند هپاتیت B و C عفونتهای خونی اند که فقط از طریق تزریق داخل رگی انتقال مییابند، باید بدانید که هپاتیت در لغت به معنی التهاب کبد است و هپاتیت B یک بیماری کبدی است که بسیار مسریتر از ایدز میباشد. فراموش نکنید ابتلا به هپاتیتها و مخصوصا هپاتیت ب خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش خواهد داد.
۹- نشانههای ابتلا به کبدچرب را بدانید.
اگرچه بسیاری از علائم حاد کبد چرب نظیر درد در ناحیه پایین و راست شکم، تهوع، اسهال، یرقان و زردی بسیار واضحتر از آن اند که مورد غفلت قرار گیرند، اما علائم مزمن نظیر خستگی، تهوع، احساس ضعف و کسالت، و بی اشتهایی از علائمی هستند که به احتمال بیشتری دست کم گرفته خواهند شد.
۱۰- از درمانهای سنتی و گیاهان دارویی کمک بگیرید.
برای مثال در بررسی نوزده مطالعه در دانشگاههای آمریکا، نتیجه بر آن شد که مصرف عرق خار شتر احتمال ابتلا به کبد چرب در افراد سالم را کاهش داده و نیز بهبود مبتلایان به این بیماری را تسریع میکند.