پیام اشتباه بایدن به تهران

سرویس بین الملل- سفیر سابق امریکا گمان نمی‌کند که توافقی میان ایران و امریکا بر سر برنامه اتمی تهران در سال جاری رخ دهد.

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ شبکه خبری "سی ان بی سی" در گزارشی با اشاره به اینکه توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی میان ایران و کشور‌های غربی از زمان دولت ترامپ با خروج یکجانبه آن کشور از برجام متزلزل شد و وضع تحریم‌های گسترده علیه ایران اقتصاد آن کشور را دچار بحران کرده است، اشاره می‌کند که اکنون با ریاست جمهوری "جو بایدن" و ابراز تمایل او برای بازگشت امریکا به برجام پرسش مهم آن است که آیا امکان احیای برجام وجود دارد یا خیر. این شبکه خبری برای یافتن پاسخ به این پرسش که می‌تواند برای سیاست خارجی و میراث بایدن در خاورمیانه حیاتی باشد با کارشناسان امریکایی گفتگو داشته است.

این شبکه خبری در ادامه گزارش خود اشاره می‌کند که مجموعه‌ای از اقدامات تلافی‌جویانه اخیر میان ایران و امریکا (از جمله حمله موشکی به نزدیکی فرودگاه بین المللی اربیل و حمله به نیرو‌های شبه نظامی مورد حمایت ایران) برنامه دولت بایدن برای بازگشت به برجام را به خطر می‌اندازد.

"جوزف وستفال" سفیر سابق امریکا در عربستان در دوره دوم ریاست جمهوری اوباما معتقد است که در سال جاری توافقی میان ایران و امریکا حاصل نخواهد شد. او به "سی ان بی سی" می‌گوید: "گمان می‌کنم ممکن است شاهد آغاز مذاکرات برای دستیابی به توافق باشیم. من گمان می‌کنم پیشرفت در مذاکرات و حصول توافق زمان زیادی می‌برد".

این شبکه خبری در ادامه می‌نویسد:"تلاش برای برقراری رابطه نزدیک‌تر میان ایران و امریکا کاری دشوار برای بایدن خواهد بود. او با مخالفت‌های داخلی قابل توجهی در مورد برجام مواجه است و نمی‌خواهد نسبت به ایران از خود نرمش زیادی نشان دهد؛ به خصوص آن که ایران با افزایش غنی سازی اورانیوم برخلاف برجام عمل کرده است. تهران اصرار دارد که تنها در صورت لغو تحریم‌ها به برجام پایبند خواهد بود در حالی که بایدن می‌گوید تنها در صورت پایبندی ایران به برجام تحریم‌ها لغو خواهند شد. در نتیجه، دو طرف در بن بست به سر می‌برند.

"ایهام کامل" رئیس بخش خاورمیانه در گروه مشاوره اوراسیا معتقد است تشدید تنش بخشی از تلاش برای ماندن در زمین بازی است. راه آسانی برای نجات برجام وجود ندارد. به گمانم آنچه اکنون در منطقه در حال رخ دادن است، بخشی در عراق و بخشی در ایران و حتی رد کردن پیشنهاد مذاکرات مستقیم امریکا از سوی ایران همگی تعیین شرایط پیش از مذاکره است. این تلاشی برای ایجاد موازنه برای فراهم شدن شرایط گفتگو است. ایران سعی می‌کند قابلیت‌های خود را تقویت کند. احتمال بازگشت امریکا به برجام وجود دارد اما روند آن دشوار خواهد بود".

کامل اشاره می‌کند که مقام‌های ایرانی بر سر توافق با امریکا اختلاف نظر دارند؛ عده‌ای از آنان نیاز به رفع تحریم‌ها برای نجات اقتصاد ایران را ضروری می‌دانند و عده‌ای دیگر نمی‌خواهند خواسته‌های امریکا را بپذیرند.به نظر می‌رسد مقام‌های عالی ایران خواستار توافق هستند اما بسیاری در نهاد‌های نظامی آن کشور لزوما نمی‌خواهند شاهد مذاکره از موضعی ضعیف باشند. آنان خواستار مذاکره از موضعی قدرتمند هستند. در مقابل، سیاستمداران ایرانی معتقدند توافق با امریکا اجتناب‌ناپذیر است چرا که اقتصاد ایران به دلیل تحریم‌ها دچار بحران شده است".

"ریچارد گلدبرگ" از بنیاد موسوم به "دفاع از دموکراسی‌ها" معتقد است که در نهایت توافق میان ایران و امریکا صورت خواهد گرفت چرا که ایران به پول نیاز دارد".

اسرائیل حایوم: ابراز عشق بایدن به ایران هزینه گزافی برای او خواهد داشت

"آبراهام بن زوی" کارشناس اسرائیلی مسائل امریکا و اسرائیل نیز در مقاله‌ای در روزنامه اسرائیلی "اسرائیل حایوم" با انتقاد از رویکرد "جو بایدن در قبال ایران، اشاره می‌کند که خواسته‌های بایدن در مورد برجام و ایران به احتمال زیاد تحقق نخواهند یافت. شصت سال پیش، "جان اف کندی" رئیس جمهوری سابق امریکا سیاست خارجی آن کشور را در قبال مصر تعدیل کرد با این امید که ارائه مشوق‌های مثبت سبب می‌شود تا آن کشور خط مشی میانه‌روانه‌تری را در پیش گیرد و آمال و جاه‌طلبی‌های نظامی‌اش را در منطقه محدود سازد. تاریخ، اما ثابت کرده که استراتژی مدیریت دولت‌های رادیکال در خاورمیانه از طریق ارائه مشوق به آنان نادرست است. با این وجود، به نظر می‌رسد میراث کندی تا به امروز زنده است و "جو بایدن" مسیر مشابهی را در قبال ایران در پیش گرفته است. یک نکته واضح است: دولت تازه امریکا به طور خستگی‌ناپذیری در تلاش است تا هر چه زودتر به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ منعقد شده با ایران بازگردد. بایدن معتقد است برجام اهرمی برای حصول توافق‌های بعدی با ایران از جمله درباره برنامه موشکی و نفوذ منطقه‌ای آن کشور است. تاریخ اثبات کرده این صرفا یک رویا است. تردید زیادی وجود دارد که بازگشت واشنگتن به برجام هرگونه تغییری در رفتار ایران ایجاد کند.

این رسانه اسرائیلی افزوده است: واقعیت آن است که تاثیر بازدارندگی ایجاد شده توسط ترامپ علیه ایران به مراتب بیش از الگوی نظری بایدن برای بازگشت به پای میز مذاکره است و نفع بیشتری در مقایسه با مسیر بایدن داشته است. فراموش نکنیم که اشتیاق بایدن برای بازگشت به برجام نشان می‌دهد که او عربستان و نه ایران را مسبب وضعیت فعلی خاورمیانه می‌داند. تصمیم بایدن برای توقف فروش تسلیحات به عربستان و امارات یکی از عناصر اصلی تصمیم‌گیری آن دولت بوده است. در نتیجه، بایدن امارات و عربستان را به دلیل مشارکت در جنگ علیه انصارالله در یمن مقصر می‌داند و با مجازات آنان باعث شده تا ایران مورد تحسین و تمجید قرار گیرد. ایران سال‌ها آرزوی چنین رفتاری را از سوی امریکا در قبال سعودی‌ها داشت. اکنون ایران می‌تواند آرزو‌های منطقه‌ای خود را تثبیت و تحکیم کند. اکنون بایدن در حال رها کردن متحدان سنتی خود در منطقه با توهم احیای رابطه با ایران است".

پیام اشتباه بایدن به تهران

نشریه "فارین پالسی" نیز در مقاله‌ای در انتقاد از سیاست بایدن در قبال ایران می‌نویسد: "چندین ماه از ریاست جمهوری پرزیدنت بایدن می‌گذرد. علیرغم وعده انتخاباتی او درباره بازگشت امریکا به توافق هسته‌ای ایران، امریکا هنوز به این توافق که با عنوان برجام شناخته می‌شود بازنگشته است و تحریم‌هایی که از دوره کارزار فشار حداکثری ترامپ علیه ایران وضع و اعمال شده بودند کماکان پابرجا هستند و گام مهمی در روند تنش‌زدایی با ایران برداشته نشده است. ایرانیان بزودی در انتخابات ریاست‌جمهوری در ماه ژوئن شرکت خواهند کرد و احتمالا رئیس جمهوری بعدی ایران تغییر جهتی اساسی در سیاست‌های آن کشور ایجاد خواهد کرد. اگر بایدن در اقدام خود برای احیای برجام شکست خورده قلمداد شود یک پنجره فرصت طلایی برای احیای دیپلماسی با تهران بزودی بسته خواهد شد و مسیر پیش رو پیچیده‌تر خواهد بود.

به نظر می‌رسد احیای دیپلماسی با ایران در اولویت برنامه دولت بایدن نیست. در عوض، از سرگیری حملات هوایی امریکا علیه مواضع گروه‌های نزدیک به ایران نگرانی درباره گسترش دامنه منازعه امریکا با ایران در منطقه را افزایش می‌دهد. این موضوع در تناقض با شعار‌های دوران کارزار انتخاباتی بایدن در انتقاد از سیاست ترامپ در قبال ایران است.

"ند پرایس" سخنگوی وزارت خارجه امریکا در تاریخ ۱۸ فوریه از آمادگی آن کشور برای گفت‌وگو با ایران سخن گفت، اما بدون رفع و کاهش تحریم‌های وضع شده علیه ایران. واقعیت آن است که اقدامات دولت بایدن تفاوت چندانی با اقدامات ترامپ نداشته است. ترامپ از کاخ سفید رفته اما برای شهروندان عادی ایرانی وضعیت اقتصادی نابسامان آن هم در میانه شیوع کرونا تغییری نکرده است.

دولت بایدن برخلاف وعده‌های انتخاباتی که در انتقاد از فشار حداکثری علیه ایران بود تحریم‌ها و فشار را حفط کرده و دیپلماسی مستقیمی را با ایران در پیش نگرفته و کماکان خارج از برجام باقی مانده است. خواسته‌های مقام‌های دولت بایدن نیز با مقام‌های دولت ترامپ تفاوتی ندارد و از لزوم تقویت و تمدید توافق هسته‌ای و محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران می‌گویند. بایدن سال‌ها درباره اهمیت برجام سخن گفته است. اکنون زمان آن فرارسیده که او گامی عملی در جهت عکس سیاست‌های ترامپ در قبال ایران بردارد".