در سال ۱۳۱۶ و پس از اعتصاب دانشجویی در دانشکده فنی تهران، در اعتراض به هزینههای گزاف آمادهسازی دانشکده برای بازدید ولیعهد، بازداشت ۵۳ نفر به اتهام «تشکیل سازمان مخفی اشتراکی، انتشار بیانیه ماه مه (روز کارگر)، سازماندهی اعتصابات دانشکده فنی و کارخانه نساجی اصفهان و ترجمه «کتابهای الحادی»، مانند «کاپیتال مارکس و مانیفست کمونیست» خبرساز شد. اگرچه پنج نفر از دستگیرشدگان بلافاصله آزاد شدند، اما این گروه به «۵۳ نفر» معروف شد و در تاریخ ایران همواره با همین عنوان از آنها یاد شده است.
کد خبر: ۸۰۵۵۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۲
۶۸ سال از بروز یک فاجعه ملی گذشت. از کودتای ۲۸ مرداد، در تحلیل وقایع سیاسی پس از خود، بهعنوان یک مبدأ برای ایجاد بستر فساد سیاسی و اقتصادی یاد میشود؛ اتفاقی که خفقان را در بندبند جامعه ایران نهادینه کرد و سایه ترس از آگاهی را بر سراسر این خاک گستراند، اما به قول شاعری رگهای ابدی سرنوشت از میان ریگها و الماسها میگذرند. شاه پس از کودتا گرچه خود را متحد ابرقدرتها و پادشاه دروازه تمدن میدانست، اما آتش زیر خاکسترهای لبهای بسته روشن ماند و انقلاب به شاه فهماند هر عملی را عکسالعملی است.
کد خبر: ۷۲۳۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۳۱
یکی از اعضای قدیمی حزب توده عنوان کرد:
«رابطه طبری و کیانوری در ظاهر دوستی بود و در باطن دشمنی! طبری ستاره اول حزب بود و در میان حزبیها از احترام و محبوبیتی بیمانند برخوردار بود. رهبران زیرک حزبی مانند کیانوری مایل بودند بیآنکه به او علاقهای داشته باشند، دل او را به دست آورند و با او در یک جبهه باشند.»
کد خبر: ۶۹۴۴۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۱۹
شنبه، سیام فروردین ۱۳۵۴، خبر کوتاه، دردناک و دروغین بود؛ کیهان نوشت ۹ زندانی حین فرار از زندان کشته شدند و سه سال بعد با پیروزی انقلاب و دستگیری جلادان ساواک، در اعترافهای فریدون توانگری ملقب به آرش گفته شد ۹ نفر، آقایان بیژن جزنی، کاظم ذوالانواری، مصطفی جوانخوشدل، عباس سورکی، محمد چوپانزاده، احمد جلیلی افشار، عزیز سرمدی، حسن ضیاظریفی و سعید کلانتری را به تپههای اوین برده و به رگبار گلوله بستهاند.
کد خبر: ۶۸۴۰۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۵
مهمترین نکتهای که از بررسی برخی اسناد مرتبط با موضع افراد وابسته به حزب توده در قبال قیام ۱۵ خرداد دریافت میشود، عدم یکدستی و همرأیی ایشان نسبت به این جریان است.
کد خبر: ۶۵۴۰۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳
خسرو روزبه سرگرد کمونیست و فرمانده شاخه نظامی حزب توده یکی از جنجالیترین چهرههای این حزب بود که پس از دوران پادشاهی رضاخان فرصت یافت تا فعالیتهای سیاسی خود را در چارچوب حزبی پیگیری کند. روزبه زاده ملایر (۱۳۰۳) تحصیلات ابتدایی را در مدرسه آمریکایی این شهر و تحصیلات متوسطه را در همدان به پایان برد. او پس از اتمام دوره دبیرستان و حضور در کلاسهای دانشکده فنی به دانشکده افسری رفت. استعداد او در ریاضیات شگرف بود. حین خدمت در دانشکده افسری، روزبه در دانشکده فنی دانشگاه تهران نیز به تحصیل پرداخت و در رشته مکانیک فارغالتحصیل شد. او در یک دوره شش ساله ۱۱ جلد کتاب ترجمه و تدوین کرد. در میان آثار روزبه، کتاب «اطاعت کورکورانه» مشهورترین است که در آن به بیانی ساده، مسائل و مصائب ایران را به تصویر کشیده است. از استادان باسواد دانشکدۀ افسری محسوب میشد و مورد توجه رزمآرا رئیس دانشکده بود. روزبه در سال ۱۳۲۲ به دلیل گرایش به مارکسیسم و اندیشههای سوسیالیستی به حزب توده پیوست.
کد خبر: ۶۵۱۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۵
«در سازمان مخفی نظامی حزب توده ، بسیاری از اعضا و فعالان دلبسته ایران و منافع ملی بودند و ضمن اینکه حتماً راه نادرستی را برگزیدند، در قضاوت تاریخی نباید این دسته پاکباخته را همگام و یک جا در کنار اغلب اعضای رهبری حزب که آگاهانه یا بر اساس آموزههای نظری یا در ورطه عمل در خدمت بیگانگان قرار گرفتند داوری کرد. بدنه سازمان نظامی مخفی حزب توده به خطا رفتند، به منافع ملی ایران لطمه زدند ولی از عمق فاجعه رهبری حزب و وابستگی آنان آگاه نبودند و قصد خیانت نداشتند. هرچند واقعیت این است که درعرصه سیاست ما بیش از انگیزه و نیت با انگیخته و محصول طرف هستیم.»
کد خبر: ۶۰۵۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۸
محمدعلی عمویی گفته است: «یکی از بانوان حزب که از کودتا خبردار شده بود، ما را در جریان قرار داد و ما هم از طریق کانالهای خود کودتا را به رهبران جمهوری اسلامی ایران اطلاع دادیم».
کد خبر: ۵۹۹۱۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۰
دیشب "محمد مسعود" کشته شد!
خسرو روزبه یکی از جنجالیترین چهرههای حزب توده بود که پس از دوران پادشاهی رضاخان فرصت یافت تا فعالیتهای سیاسی خود را در چارچوب گروهی و حزبی پیگیری کند. اوج حزبگرایی روزبه به عضویت او در حزب توده در سال ۱۳۲۲ مربوط میشود؛ حزبی که در سال ۱۳۲۰ با یک هیئت ۵۳ نفره در منزل محسن اسکندری تأسیس و اسکندری بهعنوان نخستین رهبر این حزب برگزیده شد.
کد خبر: ۵۸۹۳۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۲
تقی ایرانی که بود و چرا پرونده مرگش هنوز مفتوح است؟
کد خبر: ۵۷۱۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۶
روز ۲۴ آذرماه ۱۳۲۹ با یک نقشه قبلی، بنیانگذاران و سران حزب توده ایران که برخی از آنان در کابینههای پیش از آن به وزارت هم رسیده بودند، از زندان قصر فرار کردند.
کد خبر: ۵۶۲۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
انور خامهای، نویسنده، پژوهشگر، فعال سیاسی کهنهکار و آخرین بازماندهی گروه مشهور «۵۳ نفر» که در سالهای ابتدایی تشکیل « حزب توده ی ایران» از رهبران آن بود، غروب سهشنبه ۲۹ آبان در صدودوسالگی درگذشت.
کد خبر: ۵۵۸۸۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
انور خامهای سیاستمدار باانصافی بود و دلیل آن هم این بود که زمانی که متوجه وابستگی سران شاخص حزب توده به اتحاد جماهیر شوروی سابق شد؛ به همراه همفکران خود همانند جلال آلاحمد و خلیل ملکی فرار را بر قرار در حزب توده ترجیح داد.
کد خبر: ۵۵۸۲۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۱
تهران-ایرنا- «انور خامه ای» آخرین بازمانده رهبران نسل نخست حزب توده در 102 سالگی درگذشت.
کد خبر: ۵۵۷۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۳۰