افزایش قیمت نفت سپر اقتصادی روسیه مقابل تهدید ترامپ
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دیروز اعلام کرد که اگر مسکو در مذاکرات با اوکراین برای حل و فصل جنگ و دستیابی به توافق صلح، پیشرفتی نشان ندهد، تعرفه‌ها و سایر اقدامات را علیه روسیه اعمال خواهد کرد. هرچند ترامپ توضیحات بیشتری درباره «سایر اقدامات» ارائه نداده، اما مهلت ۵۰ روزه به روسیه را به ۱۰ روز تقلیل داده است که با توجه به پیام وی، از دیروز شروع شده است.
قیمت نفت در پی اظهارات ترامپ، بیش از سه درصد رشد کرد. ارزش پول روسیه در برابر دلار آمریکا از ۲۴ جولای(دوم مرداد) تا امروز با افت ۴.۳ درصدی، به ۸۱.۹۰ روبل رسیده است.
همچنین بازار بورس روسسه نیز از ۲۴ جولای تاکنون ۳.۴ درصد ریزش کرده است. تضعیف روبل به ارزان‌تر شدن کالاهای روسیه در بازار جهانی منجر شده و متعاقبا رقابت‌پذیری صادراتی این کشور را بهبود می‌بخشد و متعاقب آن، درآمدهای ناشی از صادرات نفت مسکو که به دلار محاسبه می‌شود را افزایش خواهد داد.
الکسی آنتونوف از کارگزاری «آلور» روسیه می‌گوید: ابهامات پیرامون تحریم‌های جدید آمریکا همچنان رویکرد سرمایه‌گذاران روس را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
به نوشته رویترز، به لطف سیاست پولی سخگیرانه بانک مرکزی روسیه و امیدواری به تعدیل تنش‌ها بین مسکو و آمریکا پس از مذاکرات ماه فوریه در عربستان سعودی، ارزش روبل در برابر دلار امسال بیش از ۴۵ درصد افزایش یافته است.
افزایش ارزش روبل، درآمد شرکت‌های کامودیتی روسیه، از غول‌های نفت و گاز گرفته تا صادرکنندگان فلزات و کود شیمیایی، را کاهش داد. این شرکت‌ها حدود ۶۰ درصد بازار بورس این کشور را تشکیل می‌دهند که به دلیل تحریم‌ها، برای سرمایه‌گذاران غربی به نوعی منطقه ورود ممنوع محسوب می‌شود.
پس از آنکه روبل شروع به ریزش کرد، سهام برخی شرکت‌های صادراتی افزایش یافت به طوری که سهام غول نفت و گاز روسیه یعنی «روس‌نفت» از آغاز هفته جاری بیش از ۲ درصد رشد کرد و تولیدکننده نیکل «نورنیکل» نیز دیروز بیش از پنج درصد جهش داشت.
علاوه بر این، تصمیم بانک مرکزی روسیه در ۲۵ جولای مبنی بر کاهش نرخ بهره اصلی هزمان با تسهیل تورم، به کاهش ارزش روبل کمک کرده است. روبل ضعیف‌تر از بودجه فدرال که هدف اصلی اقدامات تحریمی و تنبیهی ترامپ علیه روسیه است، پشتیبانی می‌کند زیرا ارزش درآمدهای انرژی مبتنی بر روبل روسیه افزایش پیدا می‌کند حتی اگر درآمدها به واسطه تحریم‌های جدید کاهش پیدا کند.
عواید صادرات انرژی، ۲۷ درصد از درآمد بودجه فدرال روسیه را در نیمه نخست امسال تشکیل داد. این رقم نسبت به پارسال و همچنین سال پیش از آن حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است.
به نوشته رویترز، گرچه بازار از تضعیف روبل برابر دلار و رسیدن نرخ برابری آن به حدود ۹۰ روبل استقبال می‌کند اما ریزش چشمگیر به سمت ۱۰۰ روبل و فراتر از آن، برای اقتصاد مضر محسوب می‌شود.
برخی تحلیلگران از نوامبر ۲۰۲۴ میلادی به عنوان مثالی برای توضیح این خسارت یاد کرده‌اند. در آن برهه پس از اعمال تعرفه‌های جدید آمریکا، روبل روسیه به شدت برابر دلار تضعیف شد. روبل حد فاصل ۲۲ تا ۲۷ نوامبر پارسال، ۱۱ درصد ارزش خود را دست داد.
تحلیلگران شرکت خدمات مالی روسیه «فینام» می‌گویند که سرمایه‌گذاران روس برای خرید ارز خارجی به عنوان سپری در مقابل ریسک کاهش درآمدهای صادراتی، صف می‌کشند. به گفته آنها، در صورتی که ترامپ تعرفه‌های ثانویه علیه خریداران نفت روسیه از جمله چین و هند اعمال کند، نگرانی سرمایه‌گذاران را می‌توان تا حدی منطقی دانست. زیرا بسته تحریمی که جو بایدن، رئیس جمهوری سابق آمریکا به عنوان هدیه(!) خداحافظی علیه مسکو اعمال کرد، دقیقا به کاهش ارزش روبل منجر شد.
