آفتابنیوز : آفتاب: مدیر موزه علوم زمین سازمان زمین شناسی، گفت: استخراج غیرعلمی و استفاده از دینامیت باعث شده است که معدن فیروزه نیشابور با قدمت 7 هزار ساله در آستانه تعطیلی قرار گیرد.
مهندس بهرام صادقی، با تاکید بر اینکه با توجه به نوع سنگ، پروسههای مختلفی از مرحله استخراج تا رسیدن به بازار بر روی سنگها اعمال میشود افزود: برخی از سنگها دارای ذخایر "پلاسری" هستند. پلاسرها معمولا سنگهایی هستند که دارای وزن مخصوص بالایی هستند و به همین دلیل در بستر رودخانه تجمع پیدا میکنند مانند طلای پلاسری و یاقوت. برخی ذخایر دیگر مانند "تومالین" و "عقیق" نیز داخل واحدهای سنگی هستند که استخراج آنها اکثرا به ماشین آلات پیشرفتهای نیاز ندارند.
وی با اشاره به استخراجهای غیر اصولی و غیر علمی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی خاطرنشان کرد: در گذشته برای استخراج سنگهایی چون فیروزه از بیل و تیشه استفاده میشد ولی در چند سال اخیر با استفاده از دینامیت اقدام به استخراج میشود که این امر باعث نابودی حجم زیادی از فیروزه به دلیل ترک رگهها شده است.
مدیر موزه سنگ سازمان زمین شناسی تاکید کرد: استفاده از این شیوه غیر اصولی و علمی منجر شده است تا معدن فیروزه نیشابور که دارای قدمت 7 هزار ساله است و در واقع میراث معدنکاری باستانی است در آستانه تعطیلی قرار گیرد.
صادقی همچنین به تشریح وضعیت تجهیزات و ماشین آلات تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی پراخت و با تاکید بر اینکه ایران در این زمینه بسیار عقب مانده است به مهر گفت: این در حالی است که کشورهای تایلند و هندوستان دستگاههای مدرن و ارزان قیمت تراش سنگها را وارد خانههای شهروندان کرده است.
وی ادامه داد: در این کشورها شرکتهای دولتی و خصوصی سنگ خام را به خانوارها عرضه میکند و پس از ارائه آموزشهای لازم، مردم عادی اقدام به تراش سنگ میکنند و در یک فاصله زمانی مشخص سنگها توسط شرکتها جمعآوری میشود. با این اقدام تایلند امروزه به یکی از بزرگترین مراکز تراش و خرید و فروش سنگهای قیمتی در دنیا تبدیل شده است در حالی که سنگهای قیمتی این کشور در حد کشور ما نیست.
مدیر موزه سنگ با اشاره به فناوریهای موجود در زمینه اعلام کرد: در حال حاضر تراشهای لیزری و تراشهای کامپیوتری (CNC) وارد بازار شده است. این فناوریها این امکان را میدهد که قبل از برش سنگ و تراش آن، تصویر سه بعدی بهترین حالت ممکن (از نظر تراش و وزن نهایی سنگ تراش خورده) را در سیستمهای کامپیوتری مشاهده کنیم و از این رو محصول نهایی دارای کمترین پرتو نقص خواهد بود.
صادقی با انتقاد از اینکه تاکنون فناوریهای لیزری و نوین وارد صنعت تراش سنگهای قیمتی ایران نشده است یادآور شد: از این رو پرت در سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی زیاد است. بیشتر سنگهای قیمتی که در ایران تراش داده می شود تراش دامله (سادهترین نوع تراش) است. این نوع تراش برای عقیق و فیروزه مناسب است.
وی همچنین اظهار داشت: به خاطر نبود تکنولوژی روز در بحث تراش سنگ، شاهد این مسأله هستیم که سنگهای قیمتی ایرانی به صورت کلوخه و به قیمتهای بسیار پایین از سوی دلالان خارجی خریداری شده و پس از تراش در کشورهای منطقه با قیمت بالاتر مجددا وارد کشور میشود.