کدام کشورها با بیشترین کمبود آب روبرو هستند؟
متاسفانه، حق دسترسی به آب سالم و ایمن در سراسر جهان رعایت نمی‌شود و در برخی کشورها، همانطور که سازمان بهداشت جهانی و یونیسف ثبت کردند، این نیاز حیاتی به ویژه حاد است. در ادامه چند کشور با تنش آبی و بحران کمبود آب معرفی شده است:
جمهوری آفریقای مرکزی
با وجود منابع قابل‌توجه مانند دسترسی به دو حوضه آبریز مهم آفریقا (رودخانه‌های «چاری» و «اوبانگی»)، فقط ۳۰.۱۷ درصد از مردم آفریقای مرکزی به آب آشامیدنی اولیه و تنها ۶.۱۳ درصد به آب آشامیدنی ایمن دسترسی دارند. موارد مهمی در این امر دخیل هستند ازجمله اینکه، جمعیت جمهوری آفریقای مرکزی از سال ۱۹۶۰ چهار برابر شده و از ۱.۵ میلیون نفر در آن زمان به کمی بیش از ۶ میلیون نفر در سال گذشته رسیده است. زیرساخت‌های آب، چه از نظر فناوری و چه از نظر ظرفیت، قدیمی هستند و شرایط از سال ۲۰۱۲ با درگیری‌هایی که گاهی اوقات به‌طور خاص نقاط دسترسی به آب و چاه‌ها را هدف قرار می‌دهند، بدتر شده است. جمهوری آفریقای مرکزی، همچنین فاقد سیستم ملی بهداشت و تصفیه آب است و فقط نیم درصد از ساکنان آن به بهداشت اولیه دسترسی دارند.
جمهوری دموکراتیک کنگو
دهه‌ها بحران در جمهوری دموکراتیک کنگو، نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت این کشور را از دسترسی به آب آشامیدنی پاک محروم کرده است و اندکی کمتر از ۱۲ درصد جمعیت آن به آب آشامیدنی ایمن دسترسی دارند و بیش از ۹۷ درصد ساکنین نیز از خدمات بهداشتی اولیه محروم هستند. جمهوری دموکراتیک کنگو، مانند جمهوری آفریقای مرکزی، منابع آب شیرین فراوانی دارد، با این حال، عدم توسعه در ۶۵ سال گذشته، همراه با درگیری‌های ملی و داخلی وضعیت کنونی را موجب شده است. برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد هشدار داد که اگر بحران آب‌وهوا در این منطقه با سرعت ادامه یابد، وضعیت ممکن است بدتر شود. با افزایش خشونت در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو که از اواخر سال ۲۰۲۳ آغاز شد و تا سال ۲۰۲۵ ادامه یافت، نگرانی کمبود آب با ارائه بیش از ۱.۵ میلیون لیتر آب آشامیدنی روزانه به غیرنظامیان آسیب‌دیده از درگیری، آشکار شد.
اتیوپی
طبق گزارش سایت کانسرن، اتیوپی به تازگی شاهد بدترین خشکسالی‌های دهه‌های کنونی بوده که در نتیجه تغییرات اقلیمی با کمبود آب بیشتری مواجه شده است. این امر باعث شده است که فقط ۳۸.۲۸ درصد از جمعیت این کشور به آب آشامیدنی اولیه و فقط ۱۳.۲۴ درصد به آب آشامیدنی سالم دسترسی داشته باشند. در حال حاضر، بهداشت، نگرانی بزرگ‌تری در این منطقه است زیرا فقط ۲.۱۲ درصد از جمعیت اتیوپی به خدمات بهداشتی اولیه و ۷.۲۲ درصد دیگر به خدمات بهداشتی ایمن، دسترسی دارند. درگیری‌ها در مناطق «تیگرای» و «آمهارا» در پنج سال گذشته، تهیه آب برای میلیون‌ها نفر به ویژه زنان و دخترانی که به‌طور سنتی مسوول جمع‌آوری آب هستند را به مسئله مرگ و زندگی تبدیل کرده است. بهداشت ضعیف همچنین منجر به شیوع گسترده وبا در سال‌های اخیر شده است.
عراق
طبق گزارشی که یونیسف در اگوست گذشته منتشر کرد، تقریبا از هر پنج کودک در عراق، سه نفر به آب سالم دسترسی ندارند وهمچنین در بیش از نیمی از مدارس این کشور، آب آشامیدنی سالم نیست. تاثیرات بحران آب‌وهوا در این منطقه، همراه با اختلافات با کشورهای همسایه، باعث شده است که ۳۸.۶۴ درصد از عراقی‌ها به آب آشامیدنی اولیه دسترسی نداشته باشند. فقط ۴۵.۷۳ درصد از جمعیت این کشور به خدمات بهداشتی اولیه دسترسی دارند.
چاد
کمبود آب در چاد به ویژه در حوضه خشک دریاچه چاد و از سال ۲۰۲۳، در اردوگاه‌های پناهندگان که میزبان صدها هزار پناهنده سودانی هستند، وخیم است. کمتر از نیمی از این کشور (۴۵.۷۵ درصد) به آب آشامیدنی اولیه و فقط ۶.۲۵ درصد به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند. کمبود زیرساخت‌ها، بهداشت اولیه را فقط برای ۲.۰۱ درصد از جمعیت این کشور و خدمات بهداشتی ایمن برای ۱۰.۹ درصد قابل دسترس کرده است. این امر به ویژه برای جوانان چاد مهم است که حتی اگر غذای کافی بخورند، به دلیل ابتلا به بیماری‌های ناشی از آب مانند اسهال به سوءجذب مواد مغذی منجر خواهد شد و آنان را در معرض خطر بیشتر سوء‌تغذیه قرار می‌دهد.
نیجر
نیجر، کشوری محصور در خشکی و تحت سلطه صحرای بزرگ آفریقا، تنها یک هشتم زمین‌هایش قابل کشت محسوب می‌شود و این مورد، چالشی بزرگ برای نیروی کاری محسوب می‌شود که ۸۰ درصد آن به کشاورزی و دامداری متکی است. این کشور که با خشکسالی و بیابان‌زایی تهدید می‌شود، با خشونت و بی‌ثباتی سیاسی نیز روبرو بوده است و فقط ۴۸.۹ درصد از این کشور به آب آشامیدنی اولیه و بخش کوچک‌تری، ۸.۲۹ درصد، به بهداشت اولیه دسترسی دارند. اثرات جانبی این کمبودها بر بخش‌های مختلف، از جمله اقتصاد و معیشت، سلامت و تغذیه و گرسنگی، تاثیر می‌گذارد.
پاکستان
پاکستان بر اساس رتبه‌بندی‌های متعدد، از کشورهای کم‌آب و دارای کمبود آب در جهان است. هم برنامه توسعه سازمان ملل و هم شورای تحقیقات منابع آب پاکستان هشدار داده‌اند که این کشور ممکن است در سال میلادی جاری با کمبود مطلق آب مواجه شود. در حالی که دسترسی به آب در پاکستان نسبتا بیشتر از سایر کشورهای این فهرست است اما همچنان نرخ پایینی محسوب می‌شود و کمی بیش از ۴۰ درصد جمعیت این کشور به آب آشامیدنی اولیه و ۷۰.۵۳ درصد به بهداشت اولیه دسترسی دارند.گرمای ناشی از جنگل‌زدایی، همراه با سرمایه‌گذاری ناکافی در کارهای عمومی، ۱۶ میلیون نفر را فقط در کراچی بدون دسترسی به آب رها کرده است.
یمن
یمن، بیش از یک دهه درگیری و تاثیر نامتناسب تغییرات اقلیمی، به یکی از بزرگترین کشورهای جهان با بحران‌های آبی تبدیل شده است، به‌طوری‌که بیش از ۵۰ درصد از جمعیت آن بدون آب مانده‌اند و حتی تعداد بیشتری (۷۴.۳۲ درصد) از مردم این کشور فاقد خدمات بهداشتی اولیه هستند و همچنین افراد نسبتا کمی (۱۹.۱۶درصد) به بهداشت و درمان ایمن دسترسی دارند. یمن همچنین در خط مقدم بحران اقلیمی قرار دارد و به دلیل بارندگی‌های نامنظم و خشکسالی، از کمبود بیشتر آب رنج می‌برد. برای بسیاری از ۴.۵ میلیون غیرنظامی آواره داخلی این کشور (حدود ۱۴درصد از جمعیت)، شرایط دسترسی به آب در اردوگاه‌هایی با زیرساخت‌های حتی کمتر، بسیار بدتر و خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آب آلوده بیشتر است. در نتیجه، در حال حاضر یمن بالاترین بار وبا را در جهان متحمل می‌شود.
سودان
پیش از شروع درگیری در سودان، تقریبا ۹۷ درصد از مصرف آب آن به کشاورزی (صنعت اصلی کشور) اختصاص می‌یافت. این امر باعث کمبود منابع برای آشامیدن، بهداشت و سایر نیازهای خانگی شد، به‌طوری‌که بیش از ۴۰ درصد از خانواده‌ها فاقد خدمات اولیه آب و ۶۷ درصد فاقد بهداشت اولیه بودند. درگیری در سودان از آوریل ۲۰۲۳، دسترسی به آب را برای میلیون‌ها سودانی محدودتر کرده است. بدتر از آن، یونیسف تخمین می‌زند که در برخی مناطق، ترکیبی از خسارات ناشی از درگیری و سیستم‌های قدیمی به معنای از بین رفتن ۴۰ درصد آب به دلیل نشت است و تا ۶۰ درصد از جمعیت آن به دلیل خشونت قادر به دسترسی به خدمات بهداشتی نیستند که منجر به افزایش بیماری‌های منتقله از طریق آب، از جمله اپیدمی جدید وبا شده است.
