جزئیاتی از مدل احتمالی پوتین و ترامپ برای اوکراین؛ صلح در ازای پذیرش اشغال؟
به گزارش تایمز، بنابر این مدل، مشابه حکمرانی بالفعل اسرائیل بر سرزمین‌های فلسطینی، روسیه کنترل نظامی و اقتصادی مناطق اشغالی اوکراین را تحت نهاد حاکمیتی وابسته به مسکو در دست خواهد داشت.
به گفته یک منبع نزدیک به شورای امنیت ملی آمریکا، این ایده چند هفته پیش در جریان گفتگوهای استیو ویتکاف، فرستاده دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا با همتایان روسی او مطرح شده است.
به گفته این منابع، واشنگتن بر این باور است که چنین طرحی موانع موجود در قانون اساسی اوکراین مبنی بر واگذاری سرزمین به روسیه بدون برگزاری همه‌پرسی را دور می‌زند و آقای ویتکاف حامی این ایده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین قاطعانه با واگذاری زمین مخالفت کرده، اما واشنگتن بر این باور است که مدل «اشغال» ممکن است راهی برای برقراری آتش‌بس پس از سه‌ونیم سال جنگ فراهم کند.
در این مدل، درست مثل کرانه باختری که در ۵۸ سال گذشته و پس از جنگ شش‌روزه در سال ۱۹۶۷ تغییر نکرده، اما تحت کنترل اسرائیل بوده است، مرزهای اوکراین نیز تغییر نخواهد کرد.
یک منبع آگاه به تایمز گفت: «این مدل دقیقا مانند اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل خواهد بود. یک فرماندار برای منطقه تعیین می‌شود و اقتصاد منطقه نیز به جای اوکراین، متصل به روسیه است، با این حال، چون اوکراین به هیچ‌وجه حاضر به چشم‌پوشی از حق حاکمیت خود نیست، این منطقه همچنان رسما بخشی از خاک اوکراین است. اما در واقع این منطقه سرزمینی اشغال شده مثل مدل سرزمین‌های فلسطینی خواهد بود.»
با این حال، آنا کلی، معاون سخنگوی کاخ سفید این خبر را «جعلی» و «بی‌اساس» خواند و گفت: «این خبر کاملا جعلی و گزارشی بی‌اساس از تایمز از منابع بسیار بد است. هیچ‌چیز از این دست، در هیچ زمانی با هیچ‌کس مطرح نشده است.»
دیوان بین‌المللی دادگستری اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائيل را غیرقانونی می‌داند. این درحالی آمریکا و روسیه «صلاحیت اجباری» دیوان بین‌المللی دادگستری را نپذیرفته‌اند. این دیوان در مارس ۲۰۲۲ با رای ۱۳ به ۲ دستور داد که روسیه باید فورا عملیات نظامی علیه اوکراین را متوقف کند. با این حال، روسیه این حکم را نپذیرفت و اجرا نکرد.
وضعیت اسرائيل هم مشابه روسیه و آمریکا است. اگرچه اسرائيل به دلیل عضویت در سازمان ملل متحد، عضو دیوان بین‌المللی دادگستری است، اما احکام این دیوان را «الزام‌آور» نمی‌داند.
سازمان ملل متحد تاکنون بارها با تصویب قطعنامه‌هایی از اسرائیل خواسته است که اشغال سرزمین‌های فلسطینی را پایان دهد، با این حال، اسرائيل هیچ‌گاه از این قطعنامه پیروی نکرده است.
برخی از اعضای هیات مذاکره‌کننده آمریکایی که نقش میانجی‌گر را در مناقشه روسیه و اوکراین ایفا می‌کنند، اشغال اوکراین را صرفا بازتاب واقعیت جنگ و امتناع کشورهای دیگر از ورود مستقیم به نبرد با روسیه می‌دانند. از نظر آنها تنها کار باقی‌مانده تعیین دقیق مرزهای اشغال‌گری روسیه است و به نظر می‌رسد که ولادیمیر پوتین، رئيس‌جمهوری روسیه در تلاش است تا پیش از دیدار روز جمعه با آقای ترامپ، آنها را تا حد ممکن گسترش دهد.
سباستین گورکا، مدیر ارشد مبارزه با تروریسم در دولت دونالد ترامپ در گفتگو با پولیتیکو گفت: «ما در دنیای واقعی زندگی می‌کنیم. دولت دونالد ترامپ در دنیای واقعی زندگی می‌کند. ما واقعیت موجود در میدان را به رسمیت می‌شناسیم. این نقطه آغاز است، چون ما آرمان‌گرای تخیلی یا مهندس اجتماعی نیستیم. ما به نوعی بهشت موهوم باور نداریم.»
او افزود: «ما واقعیت موجود را می‌پذیریم و بالاتر از همه‌چیز یک اولویت داریم. چه خاورمیانه باشد، چه اوکراین یا هر جای دیگر، اولویت ما توقف کشتار است. همه‌چیز در پس توقف کشتار به دست می‌آید.»
روزنامه بریتانیایی تلگراف نیز گزارش داد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در حال آماده‌سازی پیشنهادی به ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه برای پایان دادن به جنگ سه سال و نیمه با اوکراین است. بنابر این گزارش این پیشنهاد شامل مشوق‌هایی از جمله دسترسی روسیه به منابع معدنی آلاسکا و لغو برخی تحریم‌های آمریکا بر صنعت هوانوردی روسیه است. این پیشنهاد همچنین شامل امکان بهره‌برداری روسیه از مواد معدنی اوکراین در مناطق اشغالی است.
این گزارش‌ها در حالی منتشر می‌شوند که دونالد ترامپ روز چهارشنبه در جلسه‌ای مجازی با رهبران اروپایی با حضور ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین به هماهنگی مواضع واشنگتن و اروپا پیش از دیدار با ولادیمیر پوتین پرداخت.
به گزارش ان‌بی‌سی به نقل از دو مقام اروپایی و سه منبع مطلع، آقای ترامپ در این نشست مجازی گفته است که قصد ندارد در دیدار با آقای پوتین درباره هرگونه تقسیم احتمالی قلمرو گفت‌و‌گو کند و هدف او تنها دستیابی به آتش‌بس در اوکراین است.
به گفته این منابع، دونالد ترامپ و رهبران اروپایی توافق کردند که آتش‌بس در اوکراین باید پیش از آغاز مذاکرات صلح اجرا شود. با این حال، به گفته این منابع، برخی از رهبران اروپایی در پایان این تماس چنین برداشت کردند که آقای ترامپ نسبت به نتایج دیدار با آقای پوتین خوشبین نیست.
از زمانی که دونالد ترامپ اعلام کرد که قرار است با ولادیمیر پوتین درباره پایان دادن به جنگ اوکراین دیدار کند، مقامات اروپایی و اوکراینی نسبت به آن نگران بوده‌اند. یکی از نگرانی‌ها این است که رهبران آمریکا و روسیه ممکن است درباره چارچوب یک توافق صلح، از جمله تقسیم قلمرو به توافق برسند و سپس بخواهند اوکراین را برای پذیرش آن تحت فشار قرار دهند. اظهارات هفته گذشته آقای ترامپ مبنی بر این‌که «تبادل سرزمینی» میان روسیه و اوکراین صورت خواهد گرفت، به‌ویژه باعث نگرانی آقای زلنسکی و رهبران اروپایی شد.
با این حال، به گفته دو مقام اروپایی و سه منبع مطلع، همه رهبران توافق داشتند که اوکراین باید در مذاکرات حضور داشته باشد و خود تصمیم بگیرد چه امتیازات سرزمینی را ممکن است بپذیرد. همچنین آنها گفتند رهبران بر این باور متحد بودند که اگر ولادیمیر پوتین با آتش‌بس موافقت نکند، دونالد ترامپ به احتمال زیاد تحریم‌های جدیدی علیه روسیه اعمال خواهد کرد.
به گفته دو منبع آگاه از این نشست مجازی، رهبران اروپایی با نگاهی مثبت نسبت به برنامه آقای ترامپ برای دیدار با ولادیمیر پوتین جلسه را ترک کردند. یکی از آنها گفت که انتظار می‌رود دستیابی به آتش‌بس اولویت اصلی آقای ترامپ در این دیدار باشد. فرد دیگر نیز اطمینان داد که درباره قلمرو اوکراین بدون حضور این کشور مذاکره نخواهد شد.
به گزارش پولیتیکو به نقل از سه منبع آگاه به این نشست مجازی، ترامپ به رهبران اروپایی گفته است که آمریکا حاضر است با برخی شروط تضمین‌های امنیتی برای اوکراین ارائه دهد.
به گفته یک دیپلمات اروپایی، یک مقام بریتانیایی و یک فرد آگاه، آمریکا مشروط بر برقراری آتش‌بس مایل است در ابزار بازدارندگی کی‌یف در برابر تهاجم روسیه نقش ایفا کند. به گفته یک فرد آگاه، آقای ترامپ گفته است که تنها درصورتی حاضر به ارائه چنین تضمینی است که این موضوع ربطی به ناتو نداشته باشد.
ارائه چنین تضمین‌هایی از سوی آمریکا یکی از درخواست‌های اساسی اوکراین و اروپا برای پایان دادن به درگیری‌ها بوده و به گفته سه منبع آگاه، اعلام آمادگی ترامپ برای ارائه آنها، دلیل خوش‌بینی محتاطانه مقامات اروپایی پس از این نشست مجازی است.
به گفته یک منبع آگاه، ترامپ درباره محتوای این تضمین‌ها صحبتی نکرده است.
به گزارش پولیتیکو، این تضمین‌ها هرچه باشند، ترامپ پیش‌تر به‌روشنی اعلام کرده است که هرچند حاضر است به اروپا برای استفاده کی‌یف سلاح بفروشد، اما آمریکا دیگر مستقیما سلاح یا نیرو به اوکراین ارسال نخواهد کرد. همچنین این تضمین‌ها احتمالا محدود خواهند بود و قطعا حامیان اوکراین را که خواهان تعهدات قوی‌تر آمریکا برای بازداشتن روسیه از حمله دوباره پس از پایان جنگ هستند، ناامید خواهند کرد.
