روایت‌هایی که جهان را به ایران می‌آورند
مهران امیرحسینی. استاد دانشگاه و فعال گردشگری در نوشتاری با عنوان «روایت‌هایی که جهان را به ایران می‌آورند: نقش بی‌بدیل خبرنگاران در تحول گردشگری» در اختیار ایسنا قرار داد، نوشته است: «در عصر امروز که گردشگری نه فقط یک صنعت، بلکه آینه‌ای از هویت فرهنگی و اجتماعی هر جامعه است، نقش رسانه‌ها و خبرنگاران فراتر از انتقال خبر‌های ساده است. آنها نقش معماران تصویر گردشگری در ذهن مخاطب را دارند؛ کسانی که می‌توانند با نگاهی متفاوت و انتقادی، داستان‌های واقعی، جذاب و گاه ناگفته مقصد‌های گردشگری را روایت کنند و به این ترتیب، نه تنها جذب گردشگر، بلکه خلق تجربه‌های عمیق و معنی‌دار را ممکن سازند. این قدرتِ روایت‌گری و تحلیلِ دقیق خبرنگاران است که می‌تواند سرنوشت گردشگری ایران را رقم بزند.
نقطه آغاز هر سفر ذهنی و واقعی، تصویر و اطلاعاتی است که از مقصد در ذهن گردشگر شکل می‌گیرد. رسانه‌ها با قدرت تاثیرگذاری مستقیم بر شکل‌دهی این تصویر می‌توانند به نقطه عطفی برای توسعه یا رکود گردشگری تبدیل شوند. اما تفاوتی که خبرنگاران حرفه‌ای ایجاد می‌کنند در نحوه روایت آنها است. آنان نه صرفاً تبلیغ‌کننده چشم‌انداز‌های زیبا بلکه کاوشگرانی هستند که زیر سطح ظاهر می‌روند و واقعیت‌های پیچیده‌تر را به نمایش می‌گذارند. این همان جایی است که نقش خبرنگار به عنوان «بازوی توسعه» گردشگری هویدا می‌شود؛ بازویی که می‌تواند با نقد دقیق و شفاف، نقاط ضعف زیرساخت‌ها، چالش‌های فرهنگی، و موانع اجتماعی را نمایان کند و زمینه را برای اصلاحات اساسی فراهم آورد.
نگاه غیرمتعارف خبرنگاران به گردشگری می‌تواند ابعاد تازه‌ای از این صنعت را روشن کند که معمولاً در فضای تبلیغات رسمی کمتر دیده می‌شود. برای مثال، بررسی اثرات گردشگری بر زندگی روزمره جوامع محلی، چالش‌های حفظ میراث فرهنگی در برابر توسعه ناهمگون، و نقش زنان و اقلیت‌ها در شکل‌گیری تجربه گردشگری، موضوعاتی هستند که می‌توانند از دل گزارش‌های مستند و تحلیل‌های عمیق بیرون بیایند. این نگاه نقادانه، ضمن ایجاد آگاهی عمومی، موجب می‌شود گردشگری از یک صنعت صرفاً اقتصادی به ابزاری برای توسعه انسانی و فرهنگی تبدیل شود.
امروزه با پیشرفت فناوری‌های ارتباطی، خبرنگاران علاوه‌بر تولید محتوا، نقش تسهیل‌کننده گفت‌و‌گو میان گردشگران، جوامع محلی و مسئولان را نیز بر عهده دارند. این تعامل دوطرفه، از طریق شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال، امکان انتقال تجربه‌ها، اعتراضات، و پیشنهادات را در لحظه فراهم می‌آورد. چنین فضای تعاملی می‌تواند باعث ارتقای کیفیت خدمات گردشگری و افزایش مشارکت مردمی در حفظ و معرفی جاذبه‌ها شود. خبرنگاران در این روند، به عنوان رابطی قابل اعتماد و پاسخگو، جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کنند.
علاوه‌بر این، خبرنگاران با جست‌وجوی مداوم و مستمر می‌توانند ظرفیت‌های بکر و کمتر شناخته‌شده ایران را کشف و معرفی کنند؛ نقاطی که ممکن است به دلیل کمبود تبلیغات یا نبود دسترسی، هنوز در سایه مانده‌اند. این امر به توزیع عادلانه‌تر گردشگر و درآمد‌های مرتبط کمک کرده و از تمرکز بیش از حد در شهر‌های بزرگ جلوگیری می‌کند. چنین کشفیاتی، علاوه‌بر رونق اقتصادی، موجب حفظ تعادل فرهنگی و زیست‌محیطی در مناطق مختلف کشور می‌شود.
یک بعد مهم دیگر، توانایی خبرنگاران در معرفی و نقد مدل‌های نوین گردشگری است؛ مدل‌هایی که نه تنها به دنبال جذب بیشتر گردشگر بلکه به دنبال ایجاد تجربه‌های پربار، مسئولانه و پایدار هستند. این مدل‌ها می‌توانند شامل گردشگری فرهنگی، گردشگری سلامت، گردشگری روستایی، یا گردشگری تجربی باشند که با رویکرد‌های متفاوت و متناسب با نیاز‌های امروز جهان، می‌توانند صنعت گردشگری ایران را متحول کنند. خبرنگاران با تحلیل‌های تخصصی و انتشار آنها، به شکل‌گیری این تحولات کمک شایانی می‌کنند.
در نهایت، باید تاکید کرد که خبرنگاران نه صرفاً راویان اتفاقات بلکه فعالانی راهبردی و تاثیرگذار در شکل‌گیری سیاست‌ها و جهت‌دهی توسعه گردشگری هستند. حمایت نهادها، آموزش تخصصی و فراهم کردن بستر‌های مناسب برای فعالیت‌های خبرنگاری گردشگری، می‌تواند این نقش را پررنگ‌تر و اثربخش‌تر کند. روز خبرنگار فرصتی است تا از این قشر متعهد و توانمند تقدیر کنیم؛ کسانی که با قلم و صدای خود، نه تنها خبر می‌رسانند، بلکه مسیر رشد و تحول گردشگری ایران را هموار می‌سازند.»
