آزمون «گائوکائو» چین هرچند به اندازه آزمونهای دیگر در جهان، شناختهشده نیست اما همواره در صدر این رتبهبندی قرار دارد و در کنار آن، آزمون «پذیرش دانشکده پزشکی» (MCAT) قرار میگیرد که امتحان مقدماتی برای دانشجویان مشتاق پزشکی است. این امتحان با هفت ساعت و ۳۰ دقیقه زمان، شامل زمان استراحت، در صدر قرار دارد.
در کره جنوبی، آزمون «سونئونگ» برگزار میشود که با نام آزمون «توانایی تحصیلی دانشگاهی» (CSAT) نیز شناخته میشود. این آزمون هشت تا ۹ ساعته، بهعنوان اولین و مهمترین هدف در زندگی یک کرهای شناخته میشود زیرا تعیین میکند که آیا یک دانشآموز واجد شرایط ورود به دانشگاه است یا خیر. «آزمون توانایی تحصیلی دانشگاهی» با «آزمون سنجش علمی» (SAT) در آمریکا قابل مقایسه است، اما سه برابر طولانیتر است و سه برابر اهمیت بیشتری دارد.
ریشههای آزمون «سونئونگ»
کره جنوبی در ۱۵ آگوست ۱۹۴۵، از اشغال ژاپن آزاد شد، دورهای پر از کار دشوار و تبعیض طاقت فرسا بود. بهدلیل تلاش ملت برای بازسازی پس از جنگ، سیستم آموزشی نیز شروع به تغییر شکل و اصلاحات قابلتوجهی کرد. تحقیقات در اواخر دهه ۱۹۸۰ برای تدوین فرمولی که اکنون بهعنوان «سونئونگ» شناخته میشود، آغاز شد. «سونئونگ» در ابتدا از «آزمون سنجش علمی» آمریکایی الگوبرداری شد، اما از آن زمان بهطور قابلتوجهی دشوارتر شده است.
وزارت آموزشوپرورش کره در سال ۱۹۸۹، ترویج سیستم آزمون ورودی سراسری را آغاز کرد. در همان سال، شورای آموزش دانشگاه اعلام کرد که پیشنهاد وزارتخانه را دنبال خواهد کرد. مؤسسه مرکزی آموزش و ارزیابی که اکنون با نام موسسه برنامه درسی و ارزیابی کره شناخته میشود، پیشنهاد نظارت بر آزمون استعداد را اعلام و فرم سوالات چند گزینهای را پیشنهاد کرد. آنان ادعا کردند که این آزمون، حد وسط بین آزمون هوش و سوالات آزمونهای تحصیلی موجود خواهد بود.
از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۲، هفت آزمون توانایی تحصیلی دانشگاهی «ارزیابیهای تجربی» در کره برگزار شد. برخلاف سایر آزمونهای ورودی دانشگاههای قبلی کره، آزمون «توانایی تحصیلی دانشگاهی»، فرآیند توسعه کامل و تکراری را طی کرد.
پس از جلسات استماع عمومی و مشورتی فراوان در ۲۸ آوریل ۱۹۹۰، نظرات جمعآوری و سرانجام طرح جدید اعلام و با استقبال فوقالعادهای روبرو و در نهایت به یک آزمون معتبر تبدیل شد. در سال ۱۹۹۴، «سونئونگ»، جایگزین آزمون قبلی ورودی دانشگاه شد. پیش از این لحظه تاریخی، دانشگاهها آزمونهای ورودی خود را برگزار میکردند که همانطور که میتوان استنباط کرد، برای دانشآموزان بسیار خستهکننده بود. وزارت آموزشوپرورش با ایجاد آزمونی واحد برای ورود به تمام مدارس کره، تصمیم خوبی برای آینده همه دانشآموزان کره جنوبی گرفت.
آزمون «سونئونگ» چه زمانی برگزار میشود؟
از سال ۲۰۰۶، آزمون «سونئونگ»، سالانه در سومین پنجشنبه نوامبر برگزار میشود. دانشآموزان برای شرکت در آزمون باید نمره ۱۰ + ۲ را از یک هیات مرکزی معتبر کسب کرده باشند. بهعبارت دیگر، دانشآموزان باید تحصیلات پایه دوازدهم خود را که معادل فارغالتحصیلی دبیرستان است، به پایان رسانده باشند. نمره ۱۰ + ۲ به ساختار سیستم آموزشی اشاره دارد که دو سال آموزش متوسطه به ۱۰ سال تحصیل اضافه میشود. دانشآموزان هیات مرکزی معتبر، باید توسط هیات مرکزی آموزش متوسطه، گواهینامه آموزش متوسطه و همچنین مدرک دیپلم بینالمللی تایید شوند، اما آنان محدود به این موارد نیستند. در بیشتر موارد، تایید هر هیات آموزشی مورد تایید دولت به دانشآموزان اجازه میدهد تا در آزمون «توانایی تحصیلی دانشگاهی» شرکت کنند. دانشآموزان علاوه بر این، باید در دروس مربوط به رشته تحصیلی خود که در دبیرستان از آنان امتحان گرفته میشود نیز شرکت کنند.
همانطور که پیش از این ذکر شد، آزمون «سونئونگ» هشت تا ۹ ساعت طول میکشد و به پنج بخش زبان کرهای، ریاضیات، انگلیسی، مطالعات اجتماعی/علوم و زبان خارجی دوم یا حروف چینی تقسیم میشود. در طول سلطنت سجونگ کبیر، پادشاه سابق «چوسون» (نام قبلی کره)، زبان نوشتاری کره، هانگول، را توسعه داد. پیش از این، حروف چینی توسط کرهایها بهعنوان شکل اصلی ارتباط نوشتاری استفاده میشد. با این حال، این حروف ارزش خود را بهعنوان وسیلهای برای ارتباط نوشتاری در دوران مدرن از دست دادهاند. این امر نشاندهنده دشواری آزمون «سونئونگ» است، زیرا دانشآموزان ملزم به مطالعه یک زبان باستانی و پیچیده هستند. خوشبختانه برای دانشآموزان، بخش دوم زبان خارجی اختیاری است. صرف نظر از این، اکثر دانشآموزان از فرصت استفاده میکنند و این بخش را میگذرانند زیرا در صورت موفقیت در آزمون، امتیاز بیشتری کسب خواهند کرد.
گفته میشود که بخش زبان کرهای، سختترین بخش امتحان است. این بخش شامل گفتار، نوشتار، دستور زبان، خواندن و ادبیات میشود و نه فقط از دانشآموزان انتظار میرود، مهارتهای درک مطلب داشته باشند که به نوعی فن شهر زیستی نیاز دارد، بلکه باید از ساختارهای پیچیده جملات، ترکیب کلمات مناسب و تسلط بر کلمات دشوار نیز برخوردار باشند.
بخش ریاضیات آزمون «سونئونگ» به دو نوع آزمون تقسیم میشود، نوع Ga و نوع Na ( که به آنها نوع A و B نیز گفته میشود). نوع Ga برای دانشآموزانی که علوم طبیعی میآموزند، سفارشیسازی شده است، در حالی که نوع Na برای دانشآموزانی که علوم انسانی میخوانند، مناسب است. با این حال، اکثر دانشآموزان به سمت نوع Ga گرایش دارند، زیرا اکثر مطالب این نوع آزمون از آموختههای آنان در دبیرستان تشکیل شده است.
آزمون مطالعات اجتماعی، مستلزم آن است که دانشآموزان چهار درس را از بین ۱۱ درس انتخاب کنند. این دروس میتوانند تاریخ، جغرافیا، اقتصاد و مدنی باشند. هر درس در مجموع ۲۰ سوال دارد که شامل ۶ سوال کوتاه پاسخ و ۱۴ سوال چندگزینهای است. در مجموع، آزمون مطالعات اجتماعی ۱۲۰ دقیقه (۳۰ دقیقه برای هر درس) طول میکشد.
همین روند برای بخش علوم امتحان نیز صدق میکند. در مجموع هشت درس مختلف علمی برای انتخاب وجود دارد که دانشآموزان ملزم به انتخاب دو درس از بین آنها هستند. این دروس شامل فیزیک، شیمی، زیستشناسی و علوم زمین هستند که همگی در سطوح مختلفی مانند پایه اول و دوم ارائه میشوند.
دانشآموزان ماهها، بلکه سالها را صرف آماده شدن برای آزمون «سونئونگ» میکنند و اغلب برای تکمیل تحصیلات خود به «هاگوون»ها (مدارس تقویتی خصوصی) میروند. این موسسات، تدریس خصوصی فشرده و امتحانات آزمایشی ارائه میدهند که برخی از آنها تا پاسی از شب فعال هستند.
وقتی روز آزمون «سونئونگ» فرا میرسد، تمام کشور برای پذیرایی از شرکتکنندگان در آزمون، متوقف میشود. در واقع، حتی رانندگان اتوبوس، خودروهای پلیس و سایر وسایل نقلیه، جاده را پاکسازی میکنند تا مسیر مشخصی برای دانشآموزان فراهم شود تا در اسرع وقت به محل آزمون خود برسند. اگر دانشآموزان دیرشان شده باشد، میتوانند با شمارههای ۱۱۲ یا ۱۱۹ تماس بگیرند تا بتوانند به سرعت به محل آزمون برسند، زیرا بیش از ۳۰۰۰ ماشین پلیس و ۲۰۰ ماشین آتشنشانی در روز آزمون، در حالت آمادهباش هستند. بانکها و اکثر شرکتها در روز آزمون دیروقت باز میشوند تا از ترافیک جلوگیری شود. پروازها و حتی آموزشهای نظامی برای اسلحه نیز در این روز متوقف میشوند تا اطمینان حاصل شود که دانشآموزان توجه کامل خود را به آزمون درک مطلب شنیداری انگلیسی معطوف میکنند.
روز برای دانشآموزانی که در آزمون «توانایی تحصیلی دانشگاهی» شرکت میکنند، زود شروع میشود، زیرا آنان موظفند ساعت هشت و ۱۰ دقیقه صبح وارد مکان آزمون شوند. قبل از ترک خانه، والدین کرهای ناهاری را آماده میکنند که دانشآموزان از ساعت ۱۲و ۱۰ دقیقه تا ساعت یک بعد از ظهر با دقت نهار میل میکنند که زمانی پر از سکوت و اضطراب برای بخش بعدی امتحان است.
حتی ناهاری که والدین آماده میکنند نیز مهم است. دانشآموزان از خوردن «میوک-گوک» یا «سوپ جلبک دریایی» خودداری میکنند، زیرا این خرافه وجود دارد که ماده لغزنده سوپ باعث میشود دانشآموزان لیز بخورند و در امتحان رد شوند. در عوض، دانشجویان به غذاهای چسبنده مانند «یئوت» (آب نبات سنتی کرهای) یا «چاپسال-تئوک» (کیک برنج کرهای) بسنده میکنند تا بتوانند به دانشگاه مورد نظر خود بچسبند.
اهمیت فرهنگی «سونئونگ» در کره جنوبی
«سونئونگ»، چیزی بیش از ارزیابی تحصیلی است؛ این آزمون، نقطه عطفی اساسی در جامعه کره جنوبی محسوب میشود. کسب نمره خوب در این آزمون میتواند ورود به دانشگاههای معتبری مانند دانشگاه ملی سئول، دانشگاه کره یا دانشگاه یونسی که اغلب بهعنوان دانشگاههای SKY شناخته میشوند را تضمین کند. این موسسات، دروازهای به سوی مشاغل مطلوب در دولت، تجارت و پزشکی عمل میکنند.
فشار برای برتری در آزمون «سونئونگ» در پویایی خانوادهها نفوذ میکند، بهنحوی که والدین از سنین پایین سرمایهگذاری زیادی در آموزش فرزندان خود انجام میدهند. طبق گزارشهای اخیر، خانوادههای کره جنوبی، سالانه میلیاردها دلار برای آموزش خصوصی هزینه میکنند که نشاندهنده این باور است که موفقیت تحصیلی، عامل تعیینکننده مهمی در رفاه آینده محسوب میشود.
نتیجه امتحان نه فقط میتواند بر مسیر تحصیلی دانشآموز، بلکه بر وضعیت اجتماعی، موفقیت ازدواج و کیفیت زندگی آینده وی نیز تاثیر بگذارد. این احترام فرهنگی به پیشرفت تحصیلی، ریشه در ارزشهای کنفوسیوسی دارد که بر آموزش بهعنوان مسیری برای موفقیت و تحرک اجتماعی تاکید میکنند. موفقیت در آزمون «سونئونگ» اغلب بهعنوان منبع غرور خانوادگی تلقی میشود و تمام جوامع از دانشآموزان برتر حمایت میکنند. کنفوسیوس، باوری است که آفرینش جهان را مبتنی بر قانون قطبیت میداند؛ در این باور دو نیروی قوی و ضعیف یا روشنایی و تاریکی در این جهان وجود دارد که تغییر و تبدیل یافتن این دو قطب، اساس بهوجود آمدن خوبی یا بدی یا خیر و شر است.
با این حال، این فشار شدید، بحثهایی را در مورد عوارض روانی بر دانشآموزان نیز برانگیخته است. مشکلات سلامت روان، ازجمله اضطراب و افسردگی، بهطور فزایندهای در بین دانشآموزان دبیرستانی شایع شده و درخواستهایی را برای سیستمهای حمایتی بیشتر و اصلاحات آموزشی برانگیخته است.
تلاشها برای کاهش این بار شامل گسترش معیارهای پذیرش دانشگاه برای در نظر گرفتن دستاوردهای فوق برنامه و عملکرد در مصاحبه میشود. با این وجود، این اقدامات هنوز بهطور قابلتوجهی نفوذ فراگیر «سونئونگ» را کاهش نداده است.
تصورات اشتباه در مورد «سونئونگ»
با وجود اهمیت بالای آزمون «سونئونگ»، تصورات اشتباه متعددی پیرامون آن وجود دارد. یکی از باورهای رایج این است که نمره بالای سونئونگ موفقیت در زندگی را تضمین میکند. اگرچه این آزمون درهایی را به سوی دانشگاههای برتر باز میکند، اما تمام آینده فرد را تعیین نمیکند. بازار کار کره جنوبی در سالهای اخیر رقابتیتر شده است و بسیاری از کارفرمایان بهجای مدارک تحصیلی صرف، تاکید بیشتری بر مهارتهای عملی و تجربه کاری دارند.
تصور اشتباه دیگر این است که آزمون «سونئونگ» فقط یک آزمون حفظی طوطیوار است. در حالی که حفظ کردن نقش مهمی دارد، این آزمون بر تفکر انتقادی و مهارتهای حل مسئله، بهویژه در بخشهای ریاضی و زبان، تاکید دارد. علاوه بر این، بخش ریاضیات اغلب شامل مسائل چند مرحلهای است که هم به درک نظری و هم به تفکر راهبردی نیاز دارند.
آزمون «سونئونگ» همچنان یکی از ویژگیهای تعیینکننده سیستم آموزشی کره جنوبی و هم نشاندهنده تعهد ملت به تعالی دانشگاهی و هم فشارهای اجتماعی همراه با آن است.
سایت ساینس سروی گزارش کرد، در حالی که کره جنوبی با تعادل بین سنت و نوآوری دستوپنجه نرم میکند، آینده آزمون «سونئونگ»، همچنان موضوع گفتوگوی ملی است. چه از طریق تغییر سیاستها و چه از طریق تغییر نگرشهای فرهنگی، نقش این آزمون در شکلدهی به زندگی جوانان کره جنوبی شاید در سالهای آینده سنگ بنای چشمانداز آموزشی این کشور باقی بماند.