اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری صبح امروز (دوشنبه، ۱۷شهریورماه) با اشاره به میلاد پیامبر اکرم گفت: نشست امروز را با تبریک میلاد پیامبر اسلام آغاز میکنم. هفته وحدت برای مسلمانان فرصتی است برای تأمل و تفکر درباره وضعیت جهان اسلام، برای اندیشیدن به چالشهایی که امت اسلامی با آن مواجه است و در رأس آنها موضوع فلسطین قرار دارد؛ موضوعی که به مسلمانان آزادی و کرامت میبخشد. در این ایام شایسته است که خدمت همه هموطنانمان در ایران، خارج از کشور و همه مسلمانان جهان این ایام و این هفته را تبریک عرض کنم. همانطور که اشاره کردم، باید به فاجعهای توجه کرد که همچنان در فلسطین اشغالی در حال وقوع است و هر روز ابعاد تازهای از نسلکشی در این سرزمین آشکار میشود. باور بفرمایید در همین دو سه ساعتی که خود را برای این جلسه آماده میکردم، دو بار ناچار شدم اعداد و ارقام مربوط به جنایات رژیم صهیونیستی و شمار شهدای غزه را تغییر دهم، چرا که هر لحظه و هر دقیقه بر آمار شهدا افزوده میشود؛ چه به دلیل حملات نظامی، چه بر اثر گرسنگی و تشنگی، یا حتی در صفهای توزیع غذا. این کشتار با هدف قرار دادن اماکن مسکونی در شهر غزه ادامه دارد و بخشی از طرح رژیم صهیونیستی برای بیرون راندن فلسطینیان از سرزمینشان است. در همین حال، اظهارات مقامات این رژیم نیز بر این هدف صحه میگذارد. واکنش جامعه بینالمللی و کشورهای منطقه، بهویژه افکار عمومی جهانی، توقف این جنایات و محاکمه و مجازات عاملان و جنایتکاران جنگی را مطالبه میکند. ابتکار اخیر در کشورهای مختلف برای تشکیل ناوگانهای حمایتی با مشارکت شمار زیادی از کشورها، نشانگر عصبانیت و خشم جامعه بشری و جامعه بینالمللی نسبت به این جنایات است.
ابراز همدردی ایران با مردم افغانستان و پاکستان
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: در هفته گذشته ما شاهد دو اتفاق ناخوشایند در کشورهای همسایه نیز بودیم که لازم میدانم از این فرصت استفاده کرده و به برادران و خواهران خود در افغانستان و پاکستان تسلیت عرض کنم. در افغانستان، زمینلرزه شدیدی در شرق این کشور رخ داد و جمعیت هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران از همان ساعات نخست برای امدادرسانی اعلام آمادگی کرد. همچنین در پاکستان، وقوع سیل اخیر موجب خسارات سنگینی شد و ما ضمن اعلام همبستگی، برای کمک نیز آمادگی خود را ابراز کردیم. همانطور که اطلاع داریم، هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران تاکنون سه محموله قابل توجه کمک به افغانستان ارسال کرده و همچنان آماده ادامه امدادرسانی است.
در جریان مذاکرات عراقچی و کالاس، نکات و ایدههایی میان دو طرف مطرح شد
اسماعیل بقائی در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه وزیر امور خارجه در تازهترین رایزنی در خصوص آغاز روند اسنپ بک، با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کردند؛ آیا نتایج این دیدار در حفظ پنجره دیپلماسی در موضوع بازگشت تحریمهای شورای امنیت موثر بود؟ مشخصا آیا ابتکاری از سوی دو طرف روی میز قرار گرفت؟ گفت: دیدار وزیر امور خارجه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیداری مفید بود. ما وظیفه خود میدانیم که از هر فرصت و در هر قالبی برای پیشبرد منافع کشور، بیان مطالبات خود و هشدار نسبت به تبعات سوءاستفاده سه کشور اروپایی از سازوکار موسوم به بازگرداندن قطعنامههای لغوشده شورای امنیت استفاده کنیم. از این منظر، این گفتوگوها مفید ارزیابی میشود. در جریان این مذاکرات، نکات و ایدههایی میان دو طرف مطرح شد و امیدواریم در ادامه این تماسها، اروپاییها با درک صحیح از تبعات و آثار رویکرد تقابلی، در شیوههای خود تجدیدنظر کنند.
آژانس اکنون به این درک رسیده که لازم است دیدگاههای ایران را در این زمینه بشنود و لحاظ کند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضع ایران پیرامون گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: گزارش آژانس را بررسی کردیم و مواضع خود را در قالب یک یادداشت به آژانس و کشورهای عضو شورای حکام منعکس خواهیم کرد. این البته یک رویه متعارف است. ما انتظار داشتیم که گزارش منصفانهای با در نظر گرفتن واقعیتهای میدانی ارائه شود.
وی ادامه داد: واقعیت میدانی چیزی جز حمله غیرقانونی و تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی و آمریکا به تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران نیست. این اقدام آنقدر شنیع و بیسابقه بود که اقتضا میکرد آژانس بهصورت مفصل به آن بپردازد و موضع خود را در قبال این اقدام غیرقانونی روشن کند؛ هم به دلیل ماهیت غیرقانونی این حمله و هم با این نگاه که چنین تعرضات و قانونشکنیهایی در آینده تکرار نشود. البته گزارش مربوط به دورهای قبل از حملات نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه تأسیسات هستهای ایران است.
ملاحظات مربوط به امنیت و ایمنی تأسیسات هستهای ایران، واقعیات میدانی، قانون مصوب مجلس و همچنین ملاحظات شورای عالی امنیت ملی عناصری بودند که مذاکرهکنندگان ما مدنظر قرار دادند و در مذاکرات خود با آژانس مطرح کردند. منتظریم آخرین گفتوگوها انجام شودبقائی خاطر نشان کرد: در عین حال برداشت ما این است که آژانس به این درک رسیده که شیوه و نحوه اجرای تعهدات پادمانی ایران نمیتواند مشابه دوره پیش از هجمه نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی باشد؛ زیرا این حادثه، حادثهای منحصربهفرد بوده است. اینکه تأسیسات هستهای یک کشور که تحت نظارت آژانس قرار دارد، مورد تعرض قرار بگیرد، امری بیسابقه است و هیچ پروتکل یا روشی برای بازرسی در چنین شرایطی وجود نداشته است.
بقائی با تاکید بر اینکه آژانس اکنون به این درک رسیده که لازم است دیدگاههای ایران را در این زمینه بشنود و لحاظ کند، گفت: این همان چیزی بود که در قالب سه دور مذاکرات در وین و تهران دنبال شد. هیئت نمایندگی ایران متشکل از مدیرکل صلح و امنیت بینالملل وزارت امور خارجه، با همراهی نماینده سازمان انرژی اتمی، در این مذاکرات شرکت کردند. آخرین دور مذاکرات نیز جمعه و شنبه گذشته برگزار شد. هنوز به جمعبندی نرسیدهایم، اما روند گفتوگوها مثبت بوده است.
وی افزود: ملاحظات مربوط به امنیت و ایمنی تأسیسات هستهای ایران، واقعیات میدانی، قانون مصوب مجلس و همچنین ملاحظات شورای عالی امنیت ملی عناصری بودند که مذاکرهکنندگان ما مدنظر قرار دادند و در مذاکرات خود با آژانس مطرح کردند. منتظریم آخرین گفتوگوها انجام شود و متن نهایی توافق میان ایران و آژانس، که دربرگیرنده شیوه تعامل ایران با آژانس در شرایط جدید است، نهایی گردد.
سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به اینکه برخی موارد نامناسب در شیوه گزارشدهی بازرسان ذکر شده است، ادامه داد: در این گزارش به موضوعی اشاره شده که مربوط به اوایل ماه میاست؛ یعنی دو مورد از اسناد مورد دسترسی بازرسان آژانس در فُردو به وین منتقل شد. این اقدام برخلاف پروتکلهای مربوطه بود و آژانس نیز پذیرفت که چنین اقدامی نباید انجام میشد. در عین حال، در گزارش از اقدام ایران برای منع ورود مجدد این بازرسان، بهعنوان اقدامی غیرقابل توجیه نام برده شده است؛ در حالی که از نظر ما این اقدام کاملاً قابل توجیه بود. دلیل آن هم روشن است؛ همانطور که خود آژانس نیز اذعان کرد، این اسناد محرمانه اساساً نباید از تأسیسات ما خارج میشد.
آمریکا صراحتاً تقابل و تخاصم خود را با منشور ملل متحد اعلام میکند
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص تغییر نام «وزارت دفاع» آمریکا به «وزارت جنگ» گفت: این موضوع علاوه بر آنکه بیانگر یک حقیقت تاریخی است که در دهههای متوالی وجود داشته، نکته مهم دیگری را نیز نشان میدهد و آن اینکه آمریکا صراحتاً تقابل و تخاصم خود را با منشور ملل متحد و اصول و هنجارهای پذیرفتهشده بینالمللی اعلام میکند.
بقائی ادامه داد: منشور سازمان ملل متحد که در سال ۱۹۴۵ با هدف جلوگیری از تکرار جنگ ایجاد شد، همه قواعد خود را از جمله بند ۴ ماده ۲ که صراحتاً توسل به زور در روابط بینالمللی دولتها را منع میکند بر همین اساس نگاشته است. با این نگاه، جامعه جهانی باید نگران باشد از اینکه دولت آمریکا ظاهراً هیچ اعتقادی به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و حاکمیت قانون ندارد و در نظر دارد رویکرد خود را در قبال کشورهای مختلف بهگونهای ستیزهجویانهتر دنبال کند.
وی در پاسخ به پرسش مشابه دیگری در این باره گفت: در خصوص تغییر نام وزارت دفاع آمریکا به «وزارت جنگ» نیز باید گفت که در واقع، آنها صادقانه به یک واقعیت موجود اعتراف کردند. ما در دورههای مختلف در ادبیات رسانهای خود از وزارت دفاع آمریکا با عنوان «وزارت جنگ» نام میبردیم؛ چرا که سابقه آمریکا را اگر مرور کنید، عملاً همیشه درگیر جنگهای بیپایان با کشورهای مختلف بوده است. حتی همین امروز هم اگر به نیمکره غربی نگاه کنید، سخنان و رفتارهای آمریکا در قبال کشورهای منطقه مؤید همین واقعیت است. بنابراین، آنچه اتفاق افتاد صرفاً بیان یک امر واقعی بود؛ چراکه در عمل چیزی تحت عنوان «وزارت دفاع» در آمریکا وجود نداشته است. این دستگاه همواره در حال طراحی و اجرای جنگ علیه سایر کشورها بوده است.
اتهامات اخیر انگلیس بیاساس و در ادامه سیاست سنتی لندن است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اتهامزنیهای انگلیس علیه ایران گفت: این اتهامزنی تازگی ندارد؛ مدتی قبل نیز اتهامات مشابهی از سوی دولت انگلیس مطرح شد که ما طی بیانیهای به آن پاسخ دادیم. تناقضی که اشاره شده یک تناقض واقعی است. از یکسو، سابقه دولت انگلیس در اقدامات مداخلهجویانه، از جمله حمایتهایی که از رژیم صهیونیستی علیه ایران داشته، کاملاً روشن و آشکار است و از سوی دیگر، همچنان به اتهامزنی ادامه میدهند بدون اینکه حتی یک بار کوچکترین سند یا مدرکی برای اثبات ادعاهایشان ارائه کنند.
وی با اشاره به اینکه این رویکرد را باید در چارچوب همان سیاست سنتی انگلیس برای همراهی با آمریکا در اعمال فشار علیه جمهوری اسلامی ایران دانست؛ خاطرنشان کرد: سیاستی که برای همه ما شناختهشده است و افکار عمومی ایران نیز از سابقه اقدامات مداخلهجویانه انگلیس بهخوبی آگاه هستند. بنابراین، تمامی این اتهامات حقیقتاً مردود بوده و هیچ مبنایی ندارد.
زمان دور بعدی مذاکرات با آژانس مشخص نشده است/ جمع بندی نهایی در تهران در جریان است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دیدار وزیر امور خارجه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: در آن دیدار، پیشنهادهایی مطرح گردید که هم ما و هم نماینده اتحادیه اروپا قاعدتاً باید با مراجع ذیربط خود در این خصوص مشورت کنیم تا جمعبندی لازم صورت گیرد. به احتمال زیاد، در تماسهایی که طی روزهای آینده خواهیم داشت، بار دیگر درباره آن گفتوگو خواهد شد. زمان مشخصی مدنظر نیست، اما تماسها بین دو طرف، هم در سطح وزرا و هم در سطح معاونان، بهطور مستمر برقرار است.
در خصوص دور بعدی مذاکرات با آژانس، هنوز زمان مشخصی تعیین نشده است. دیروز، روز شنبه، دور سوم مذاکرات به پایان رسید و نتیجه این گفتوگوها هماکنون در تهران و در مراجع ذیربط در حال بررسی است. منتظریم جمعبندی نهایی صورت گیردوی ادامه داد: در خصوص دور بعدی مذاکرات با آژانس نیز باید گفت که هنوز زمان مشخصی تعیین نشده است. تازه دیروز، روز شنبه، دور سوم مذاکرات به پایان رسید و نتیجه این گفتوگوها هماکنون در تهران و در مراجع ذیربط در حال بررسی است. منتظریم جمعبندی نهایی صورت گیرد و بر اساس آن اعلام خواهیم کرد که مرحله بعدی چه خواهد بود.
امیر موسوی دیپلمات نبود و با گذرنامه عراقی وارد مصر شده است
بقائی درباره خبرهای منتشر شده درباره مفقودی یکی از رایزنان فرهنگی ایران هم گفت: امروز صبح چنین خبری را شنیدیم. البته ایشان دیپلمات نیستند؛ ایشان در یک برههای رایزن فرهنگی ایران بودهاند. آنچه شنیدهایم این است که ایشان با گذرنامه عراقی وارد مصر شدهاند. در عین حال، ما طبق وظیفه خود در حمایت و پیگیری حقوق اتباع ایرانی، حتماً موضوع را از طریق دفتر حفاظت منافع ایران در قاهره پیگیری خواهیم کرد.
سخنان کایا کالاس انعکاس نگاه «دشمن نگاری رقبا» از سوی غرب است
اسماعیل بقائی در پاسخ به سوالی در خصوص بیانیه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه در کنار هم قرار گرفتن چین، روسیه و ایران به منزله خطری علیه نظم بینالمللی مبتنی بر قواعد است؛ گفت: نکتهای که خانم کالاس مطرح کرده باید در قالب نگاه مبتنی بر دشمنانگاری همه رقبا از سوی کشورهای غربی بررسی شود. اینجا باید پرسید که خانم کالاس به کدام قواعد اشاره میکند؟ به کدام rules اشاره دارد؟ به کدام نظم مبتنی بر قواعد؟ آیا مقصود ایشان از Rules-Based Order همان اتفاقاتی است که امروز در غزه در حال وقوع است؟ آیا این قواعد مدنظر ایشان مجاز میدانند که یک ملت در سرزمینهای اشغالی فلسطین مورد نسلکشی قرار گیرد؟ آیا این قواعد، حمله غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورها را توجیه میکند؟ آیا همان قواعدی است که توسل به استانداردهای دوگانه در زمینه مفاهیم حقوق بشری را مشروع جلوه میدهد؟
وی ادامه داد: بنابراین، این ادعاها با توجه به عملکرد اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای اروپایی، هیچ جایگاهی در جامعه بینالمللی ندارد. این سخنان چیزی جز استمرار همان رویکرد دشمنانگارانه نسبت به رقبا و کشورهایی که در پی پیشرفت و توسعه بر اساس منافع ملی خود و حفظ استقلال و حاکمیت ملیشان در برابر تعرضات و مداخلات آمریکا و کشورهای غربی هستند، نیست
رئیسجمهور در مجمع عمومی سازمان ملل حضور مییابد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره محدودسازی حضور ایران در نشست سازمان ملل از سوی آمریکا گفت: قانوناً چنین اقدامی نمیتواند صورت گیرد، اما متأسفانه انجام میشود و این نقض آشکار قواعد حقوق بینالملل، بهویژه عهدنامه مقر است که تکالیف دولت میزبان را بهروشنی مشخص کرده است.
وی ادامه داد: ما برنامه داریم که مانند سالهای گذشته از فرصت اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل برای تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران در سطح بینالمللی استفاده کنیم. ریاست محترم جمهوری قرار است در این اجلاس، که همزمان با هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل متحد برگزار میشود، حضور پیدا کنند. جزئیات این سفر را دفتر رئیسجمهور تبیین خواهد کرد. آنچه به وزارت امور خارجه مربوط میشود، هماهنگیهای لازم با نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، پیگیری مباحث و دستورکارهای نشست مجمع عمومی و برنامهریزی در این زمینه است.
ما برنامه داریم که مانند سالهای گذشته از فرصت اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل برای تبیین مواضع ایران در سطح بینالمللی استفاده کنیم. ریاست محترم جمهوری قرار است در این اجلاس، که همزمان با هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل متحد برگزار میشود، حضور پیدا کنند. بقائی افزود: با توجه به تحولاتی که در منطقه رخ داده و همچنان ادامه دارد، از جمله موضوع نسلکشی در فلسطین، انتظار میرود مهمترین دستورکار جامعه جهانی و سازمان ملل متحد، رسیدگی به این فاجعه و ایجاد مطالبه بینالمللی برای توقف نسلکشی و محاکمه و مجازات عاملان آن باشد.
سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به اینکه در خصوص محدودیتهایی که اشاره شد نیز باید گفت این محدودیتها سالهاست علیه دیپلماتهای ایرانی اعمال میشود، خاطرنشان کرد: این اقدام در مورد برخی دیگر از کشورها نیز وجود داشته، اما در هر حال مغایر تعهدات دولت میزبان طبق معاهده مقر است. ما مراتب اعتراض خود را از طریق سازوکارهای موجود در سازمان ملل، از جمله کمیته روابط با دولت میزبان، منعکس کردهایم و معتقدیم که اعمال این محدودیتها در جهت محدود کردن حقوق کشورها برای حضور برابر و مؤثر در مجامع بینالمللی است. کشورها باید این حق را داشته باشند که بدون مواجهه با مشکلات و فشارها، دیدگاههای خود را مطرح کنند و در نشستهای بینالمللی مشارکت داشته باشند.
آمریکا کنفرانس عمومی آژانس را تهدید کرده که در صورت تصویب قطعنامه مدنظر ایران، تمام کمکهای خود را متوقف خواهد کرد
اسماعیل بقائی در خصوص تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای ارائه پیشنویس یک قطعنامه به کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: قطعنامه مدنظر ایران بیانگر تکرار قاعدهای است که پیشتر در سطح بینالمللی و طبق حقوق بینالملل وجود داشته است. بر اساس حقوق بینالملل و مصوبات آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه تأسیسات هستهای صلحآمیز یک کشور ممنوع است و چنین اقدامی تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی محسوب میشود و شورای امنیت را درگیر میکند. در همین چارچوب، پیشنویس قطعنامهای که جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد در کنفرانس عمومی آژانس که به احتمال زیاد در هفته پایانی شهریور در وین برگزار خواهد شد ارائه شود، بر ممنوعیت هرگونه حمله یا تهدید علیه تأسیسات هستهای صلحآمیز کشورها تأکید دارد. با توجه به تحولاتی که در دو، سه ماه اخیر رخ داده، این اقدام یکی از ابتکارهای دیپلماتیک ایران به شمار میرود و علیالاصول همه کشورها باید از آن حمایت کنند، چراکه این مطالبه مبتنی بر قواعد موجود حقوق بینالملل است.
پیشنویس قطعنامهای که ایران در نظر دارد در کنفرانس عمومی آژانس که به احتمال زیاد در هفته پایانی شهریور در وین برگزار خواهد شد ارائه شود، بر ممنوعیت هرگونه حمله یا تهدید علیه تأسیسات هستهای صلحآمیز کشورها تأکید دارد. این اقدام یکی از ابتکارهای دیپلماتیک ایران به شمار میرودوی ادامه داد: مخالفت آمریکا با این قطعنامه نشاندهنده بیتوجهی آشکار این کشور به قواعد حقوق بینالملل است و بهروشنی بیانگر روی آوردن به سیاست ارعاب محسوب میشود. متنی که نمایندگی آمریکا منتشر کرده و رسانهها نیز به آن دسترسی داشتهاند، بهخوبی گویاست: اولاً، این متن تلاشی برای ارائه تفسیری وارونه از قواعد حقوق بینالملل است، از جمله آنکه اقدام آمریکا در حمله به تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران را بهعنوان «حق دفاعی» رژیم صهیونیستی معرفی کرده، در حالی که اساساً چنین مفهومی در حقوق بینالملل وجود ندارد. ثانیاً، آمریکا کنفرانس عمومی آژانس را تهدید کرده که در صورت تصویب این قطعنامه، تمام کمکهای خود را متوقف خواهد کرد؛ اقدامی که در عمل به معنای توقف کار آژانس است.
بقائی افزود: این موضعگیری نشان میدهد که خود آمریکا بهخوبی واقف است که اقدامی که انجام داده، کاملاً مغایر حقوق بینالملل و اقدامی جنایتکارانه بوده است و اکنون نگران است که با تصویب این قطعنامه، مسئولیت بینالمللی دولت آمریکا بیش از گذشته تثبیت شود. ما مصمم هستیم این ابتکار را، نه تنها برای دفاع از حقوق ملت ایران، بلکه برای تضمین عدم نقض قواعد صریح حقوق بینالملل در زمینه منع هرگونه حمله به تأسیسات هستهای صلحآمیز کشورها به انجام برسانیم.
قرارداد ۲۵ ساله با چین بدون مشکل خاص در حال اجراست
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره همکاری ایران و چین در قالب توافق ۲۵ ساله گفت: قرارداد ۲۵ ساله که هماکنون در حال اجراست، با مشکل خاصی مواجه نشده است که بخواهیم از «گشایش» در آن سخن بگوییم. با توجه به اینکه این یک موافقتنامه گسترده است و حوزههای مختلفی را در بر میگیرد، طبیعی است که در حین اجرا نیازمند مراقبت دائمی باشد و در صورت بروز هرگونه چالش، آن چالشها رفع گردد.
وی ادامه داد: از این منظر، در هر تماسی میان مقامات ارشد دو کشور، روانسازی اجرای موافقتنامه ۲۵ ساله در دستور کار قرار دارد. در خصوص سفر آتی رئیسجمهور اطلاعی ندارم و قاعدتاً دفتر رئیسجمهور باید در این زمینه اعلام نظر کند.
تصمیم در خصوص خروج ایران از NPT در سطح کلان نظام گرفته میشود
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص تسلیحات کشتار جمعی رژیم صهیونیستی و عدم عضویت این رژیم در موافقتنامههای بینالمللی مرتبط با خلع سلاح است و همچنین طرح مجلس برای خروج از NPT، گفت: این یک واقعیت آشکار است؛ رژیم صهیونیستی تنها مانع تحقق منطقه غرب آسیا عاری از سلاحهای کشتار جمعی است. این رژیم تنها بازیگری است که به معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای در منطقه ما نپیوسته و همچنین تنها رژیمی است که در اختیار داشتن تسلیحات کشتار جمعی را دنبال میکند. افزون بر این، رژیم صهیونیستی مرتکب نسلکشی شده، بنیانش بر ترور و غصب نهاده شده و در حال حاضر سرزمین دو کشور را اشغال کرده و بهطور مداوم به دیگر کشورها حمله میکند. از این منظر، این رژیم خطری جدی و آنی برای صلح و امنیت منطقهای و جهانی به شمار میآید.
درخصوص مباحث مربوط به خروج از NPT نیز باید گفت این موضوع تصمیم مجلس است. میدانیم که برخی نمایندگان در مجلس چنین مباحثی را مطرح کردهاند، اما نهایتاً این مسئله موضوعی است که باید در سطح کلان نظام مورد تصمیمگیری قرار گیرد. وی ادامه داد: مطالبه همه کشورهای منطقه در تمامی کنفرانسهای مرتبط با خلع سلاح و نشستهای مربوط به کنترل تسلیحات، ضرورت وادار کردن رژیم صهیونیستی به پذیرش اسناد بینالمللی و پاسخگو کردن آن در قبال تسلیحات کشتار جمعی است.
بقائی خاطر نشان کرد: در رابطه با جمهوری اسلامی ایران، ما عضو معاهده NPT هستیم و به موافقتنامه پادمان پایبندیم. درخصوص مباحث مربوط به خروج از NPT نیز باید گفت این موضوع تصمیم مجلس است. میدانیم که برخی نمایندگان در مجلس چنین مباحثی را مطرح کردهاند، اما نهایتاً این مسئله موضوعی است که باید در سطح کلان نظام مورد تصمیمگیری قرار گیرد. بنابراین، طرح این مباحث به معنای آن نیست که تاکنون تصمیمی قطعی در این خصوص در مجلس اتخاذ شده باشد.
دیدار سفیر ایران با وزیر آموزش ترکیه برای بررسی مسائل مراکز آموزشی ایرانی بود
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دیدار سفیر ایران با وزیر آموزش ترکیه گفت: این دیدار بهمنظور حل پارهای از مسائل مربوط به مراکز آموزشی ایران در ترکیه انجام شد. ما دو مرکز آموزشی باسابقه در آنکارا و استانبول داریم. این گفتوگوها در چارچوب گفتوگوهای مستمر میان جمهوری اسلامی ایران و ترکیه صورت میگیرد تا روند فعالیت این مؤسسات آموزشی، که عمدتاً به ایرانیان مقیم ترکیه خدمات ارائه میکنند، تسهیل شود.
اجرای ارکستر ارمنستان در تخت جمشید با هدف تقویت روابط دو کشور صورت گرفت/هفته فرهنگی ایران و تاجیکستان در پاییز برگزار خواهد شد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا اجرای ارکستر ارمنستان در تخت جمشید اهدافی را دنبال میکرد، گفت: بله، هدف این ابتکار استفاده از هنر و فرهنگ برای تقویت روابط میان دو ملت دوست و همسایه، ایران و ارمنستان، است و قطعاً محدود به یک رویداد نخواهد بود. اگر به همین چند ماه اخیر نگاه کنید، در قالب «هفتههای فرهنگی» مجموعهای از رویدادها با همکاری وزارت میراث فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شده است. برای نمونه، در خردادماه ارکستر روسیه برای اجرای برنامه به تهران آمد که در چهارچوب هفته فرهنگی روسیه بود. همچنین، ارکستر سمفونیک ایران در فروردینماه در ایروان اجرا داشت.
وی ادامه داد: برنامههایی نیز برای آینده پیشبینی شده است؛ از جمله برگزاری هفته فرهنگی ایران و تاجیکستان در پاییز و نیز برگزاری رویدادهای فرهنگی مشترک میان ایران و ترکیه، با توجه به اینکه سال ۲۰۲۵ بهعنوان سال فرهنگی ترکیه نامگذاری شده است. بنابراین، امیدواریم این برنامههای فرهنگی و هنری که خود بستر و مقوم روابط «مردم با مردم» هستند، در آینده نیز تداوم یابد.
وزیر امور خارجه به تونس سفر میکند/احتمال سفر دوباره به مصر در آینده
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر وزیر امور خارجه به کشورهای منطقه از جمله مصر گفت: سفر به کشورهای منطقه بخشی از سیاست جمهوری اسلامی ایران برای تقویت همکاریها و انجام رایزنیها در خصوص مباحث دوجانبه و همچنین تحولات منطقهای و بینالمللی است. بر همین اساس، سفر به مصر نیز در گذشته انجام شده و در آینده نیز میتواند صورت گیرد؛ زمانی که دو کشور به توافق برسند، احتمال چنین سفری وجود دارد. آنچه در حال حاضر میتوان اعلام کرد، برنامهریزی برای سفری به تونس بهمنظور گفتوگو درباره روابط دوجانبه است. در صورت لزوم، سفرهایی به دیگر کشورها نیز انجام خواهد شد؛ چه در چارچوب روابط دوجانبه و چه در راستای رایزنیهای مرتبط با موضوعات بینالمللی.
هیچ گفتوگویی درباره توانمندیهای دفاعی انجام نمیشود
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تبعات بازگشت احتمالی تحریمهای شورای امنیت گفت: وزارت امور خارجه، بهعنوان متولی دیپلماسی کشور، موظف است با بهرهگیری از ابزارهای دیپلماتیک، از بروز پیشامدهایی که به نفع منافع ملی نیست، جلوگیری کرده و در مسیر بیشینهسازی منافع کشور با تمام قوا حرکت کند. مباحث اقتصادی صرفاً محدود به یک یا دو دستگاه نیست و پیشبینی سناریوهای محتمل بر عهده مجموعهای از دستگاههای مرتبط با امور اقتصادی، تجاری، صادرات و واردات کشور است. در این چارچوب، به شما اطمینان میدهم که تمامی ابعاد موضوع در حال بررسی بوده و پیشبینیهای لازم انجام شده است تا در صورتی که نهایتاً کشور با بازگشت تحریمها مواجه شود، بتوانیم آن را با حداقل آسیبها مدیریت و اداره کنیم.
ایران به هیچ عنوان درباره توانمندیها و ظرفیتهای دفاعی کشور مذاکره نخواهد کرد. این موضوع یک اصل مسلم و غیرقابل خدشه است. وی ادامه داد: آنچه به روشنی قابل بیان است، این است که جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان درباره توانمندیها و ظرفیتهای دفاعی کشور مذاکره نخواهد کرد. این موضوع یک اصل مسلم و غیرقابل خدشه است. امروز بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است که ملت ایران اجازه نخواهد داد درباره ابزارهایی که برای دفاع از کیان، عزت، استقلال و امنیت ایران ضروری است، هیچگونه مذاکره یا گفتوگویی صورت گیرد.
لغو روادید فلسطینیها همدستی با رژیم صهیونیستی برای حذف موضوع فلسطین از دستور کار سازمان ملل متحد است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اقدام آمریکا در لغو روادید مقامهای تشکیلات خودگردان فلسطین، گفت: این اقدام آمریکا خلاف تعهدات این کشور طبق «موافقتنامه مقر» به شمار میرود. مورد مشابهی در سال ۱۹۸۸ رخ داده بود که در آن زمان سازمان آزادیبخش فلسطین از حضور در نشستهای سازمان ملل منع شد و کشورهای عضو تصمیم گرفتند اجلاس را در مکان دیگری برگزار کنند. این تجربه نشان میدهد که دولت میزبان متعهد به فراهم کردن امکانات لازم برای شرکت همه کشورها در نشستهای سازمان ملل، از جمله نشست مجمع عمومی است.
بقائی افزود: در مورد اقدام اخیر آمریکا، علاوه بر نقض تعهدات بینالمللی، این اقدام نشانهای از سیاست خطرناک واشنگتن در همدستی با رژیم صهیونیستی برای حذف موضوع فلسطین از دستور کار سازمان ملل متحد است؛ اقدامی که در واقع تلاش برای نادیده گرفتن هویت و حقوق ملت فلسطین محسوب میشود. بهانههای مطرحشده از سوی آمریکا، از جمله پیگیری قضایی مقامهای اسرائیلی توسط دیوان بینالمللی کیفری و دیوان بینالمللی دادگستری، اقدامی است در راستای تشدید بیکیفرمانی رژیم صهیونیستی. تمامی این موارد مسئولیت بینالمللی دولت آمریکا را در پی دارد.
موظفیم مسئولیتهای خود را در پیگیری سرنوشت امام موسی صدر ادامه دهیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص مستند شبکه BBC در خصوص سرنوشت امام موسی صدر، گفت: توجه شما را به بیانیه منتشر شده توسط خانواده امام موسی صدر جلب میکنم؛ آنها دیدگاه خود را نسبت به این مستند بهوضوح بیان کردهاند. امام موسی صدر شخصیتی بسیار اثرگذار در جهان اسلام و فراتر از آن، شخصیتی بینالمللی بودند. از لحاظ حقوقی، اتفاقی که برای ایشان در سال ۱۳۵۷ رخ داد، مصداق ناپدیدی اجباری است و ما همواره این موضوع را با همین عنوان و توصیف پیگیری کردهایم. علاوه بر این، ایشان تبعه ایران نیز بودند و ما موظفیم مسئولیتهای خود را در پیگیری این موضوع ادامه دهیم.
وی ادامه داد: تا کنون، شواهد و مدارک ارائه شده فراتر از حدس و گمان نبوده و هیچ مدرک یا دلیل معقولی در این خصوص ارائه نشده است. با این حال، ما موظفیم این موضوع را از طریق روابط دوجانبه پیگیری کنیم، زیرا این اتفاق در لیبی رخ داده است. هرچند گفته میشود رژیم صهیونیستی بهعنوان رژیمی که سابقه دخالت در چنین اقداماتی را دارد، احتمالاً در این موضوع دست داشته است، اما وقوع این رویداد در لیبی و در دوران حکومت قبل مانع از پیگیری ما نبوده و نخواهد بود. ما کماکان در گفتوگو و تماس با مقامهای فعلی لیبی، این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.
رژیم صهیونیستی درباره اقلیتها و کشورهای منطقه هیچ نیت خیری ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره برگزاری کنفرانس توسط رژیم صهیونیستی در تلآویو با هدف ارائه مشاوره و کمک به اقلیتهای قومی در سوریه و عراق گفت: این اقدام مانند آن است که از جفری اپستین درباره قربانیان قاچاق انسان نظرخواهی شود. رویکرد رژیم صهیونیستی در قبال منطقه، فارغ از قومیت، دین، مذهب یا نژاد، مشخص و ثابت است. تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که این رژیم هیچگاه در حملات و ضربه به کشورهای منطقه تبعیض قائل نشده است. اتفاقات رخ داده در سوریه، لبنان و فلسطین اشغالی، از جمله حملات به زیرساختهای کشورهای همسایه، مؤید این واقعیت است که رژیم صهیونیستی هیچ نیت خیری نسبت به کشورهای منطقه یا گروههای قومی و مذهبی آن ندارد.
اعلام حمایت ایران از ونزوئلا مبتنی بر اصول حقوق بینالملل است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره محورهای حمایت ایران از ونزوئلا که در تماس تلفنی وزرای خارجه دو کشور مطرح شد، گفت: اعلام حمایت ایران از ونزوئلا مبتنی بر اصول حقوق بینالملل و شناخت خطرات ناشی از یکجانبهگرایی و قلدرمآبی است. فرسایش قواعد حقوق بینالملل و اصول منشور ملل متحد به نفع اکثریت جامعه بینالمللی نخواهد بود و تحرکات آمریکا در کارائیب علیه ونزوئلا و فشار علیه برخی کشورهای دیگر منطقه آثار و تبعاتی بر کل نظام حقوق بینالملل دارد. هیچ کشوری نمیتواند ادعا کند که این موضوعات ارتباطی به آن ندارد.
اعلام حمایت ایران از ونزوئلا مبتنی بر اصول حقوق بینالملل و شناخت خطرات ناشی از یکجانبهگرایی و قلدرمآبی است. وی ادامه داد: ایران و ونزوئلا دارای روابط دیرینه مبتنی بر احترام و منافع متقابل هستند. هر دو کشور، بهعنوان کشورهای در حال توسعه در جنوب جهانی، منافع مشترکی در حفظ و حراست از حقوق بینالملل و منشور ملل متحد دارند و این روابط و همکاریها در این چارچوب ادامه خواهد داشت.
همه کشورهای منطقه از جمله لبنان باید با اتکا به توان خود بتوانند در برابر تهاجمات رژیم صهیونیستی مقاومت کنند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دیدگاه ایران پیرامون خلع سلاح حزبالله گفت: موضع ایران درباره سلاح مقاومت صریح بیان شده است. قائل به این هستیم که همه اجزا و ارکانن جامعه لبنان و مجموعه حکمرانی و سیاسی این کشور را تشکیل میدهند باید با توجه به جمیع جهات و فضایی که در آن قرار دارند؛ بهترین تصمیم را درباره امنیت لبنان اتخاذ کنند. در شرایطی که رژیم صهیونیستی در عمل نشان داده که به هیچ قاعده یا قانونی پایبند نیست و آمریکا نیز بهصورت یکجانبه و تماماً در راستای منافع رژیم صهیونیستی عمل میکند. در چنین شرایطی، همه کشورهای منطقه باید با اتکا به توان و ظرفیتهای خود بتوانند در برابر تعرضات و تهاجمات رژیم صهیونیستی مقاومت کنند، چرا که دفاع از خود و کیان کشور یک مسئولیت و حق ذاتی است.
بازگشت تحریمهای شورای امنیت اقدامی غیرقانونی، ناموجه، ناعادلانه و در عین حال آسیبزا است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص امکان تداوم همکاری اقتصادی با روسیه و چین در صورت فعالسازی مکانیسم پسگشت تحریمهای شورای امنیت، گفت: بارها تأکید کردهام که نباید از اصطلاحاتی استفاده کنیم که گمراهکننده هستند. برخی دوستان بر کاربرد این عبارات اصرار دارند، در حالی که ما باید نه در مورد تبعات بازگشت تحریمهای شورای امنیت در سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ سادهسازی و نه آن را بزرگنمایی کنیم. واقعیت این است که بازگشت تحریمهای شورای امنیت اقدامی غیرقانونی، ناموجه، ناعادلانه و در عین حال آسیبزا است. به همین دلیل، از ماهها قبل تمام تلاش خود را بهکار گرفتهایم تا از وقوع چنین وضعیتی جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: در عین حال، لازم است خود را برای همه احتمالات آماده کنیم؛ هم در داخل کشور و هم از طریق همکاری و هماهنگی با شرکای اقتصادیمان، چین و روسیه بهعنوان دو کشور مهم عضو شورای امنیت، بریکس و سازمان همکاری شانگهای، و بهعنوان شرکای اقتصادی ایران جایگاه ویژهای دارند. بر همین اساس، ما تماسها و گفتوگوهای لازم را با این دو کشور و همچنین با همسایگان و سایر کشورهایی که با آنها همکاری داریم، انجام دادهایم و این رایزنیها همچنان ادامه خواهد داشت.