شماره شناسه خودرو (VIN) چیست و چه کاربردی دارد؟
شماره شناسه خودرو که کد VIN (مخفف Vehicle Identification Number) هم نامیده می‌شود، برای امور مختلفی مثل استعلام و پرداخت فوری خلافی خودرو به کار می‌رود. این شماره یک کد ۱۷ رقمی است که از ترکیب اعداد و حروف تشکیل می‌شود و مثل اثر انگشت یا کد ملی برای هر خودرو منحصربه‌فرد است. یعنی هیچ دو ماشینی در دنیا شماره VIN یکسانی ندارند.
این کد روی برگ سبز یا سند خودرو درج می‌شود؛ حالا که می‌دانیم شماره vin خودرو چند رقمی است راحت می‌توانیم ببینیم شماره شناسه خودرو در برگ سبز کجاست. البته این کد اغلب روی کارت خودرو و این قسمت‌های بدنه ماشین هم حک می‌شود:
- روی قاب درب سمت راننده؛
- روی داشبورد سمت راننده نزدیک شیشه جلو؛
- روی محفظه موتور یا شاسی خودرو.
- یا زیر شیشه جلوی کنار راننده.
گاهی هم ممکن است با این پرسش مواجه شویم که شماره شاسی یا شناسه ملی خودرو چیست؟ شناسه ملی و شماره شاسی هم همان کد vin هستند. برخی به جای شماره شناسه از این دو اصطلاح استفاده می‌کنند.
کد vin حاوی چه اطلاعاتی است؟
شماره شناسه خودرو در سند اطلاعات مهمی را در اختیارمان می‌گذارد؛ مثل مشخصات فنی اتومبیل، مدل و تیپ آن، سال ساخت، کارخانه تولیدکننده، کشور و شرکت سازنده. بیایید یک نمونه شماره شاسی را با هم بررسی کنیم. فرض کنیم VIN خودرو این باشد: JHMCM۵۶۵۵۷C۴۰۴۴۵۳. در این کد:
- سه رقم/حرف اول سمت چپ کشور و کارخانه سازنده را نشان می‌دهد. در اینجا J نشان‌دهنده کشور ژاپن و HM نماد کارخانه هیوندای است.
- رقم‌های ۴ تا ۸ (CM۵۶۵) اطلاعاتی درباره مدل خودرو، تیپ بدنه، نوع موتور، وزن، قدرت پیشرانه، تعداد سیلندرها و نوع سیستم ایمنی خودرو ارائه می‌دهد.
- رقم ۹ (عدد ۵) را رقم کنترل یا Check Digit می‌گویند. این عدد با الگوریتم خاصی تولید می‌شود و با استفاده از آن می‌توان مطمئن شد که VIN به درستی ثبت شده و جعلی نیست.
- رقم ۱۰ سال ساخت اتومبیل را اطلاع می‌دهد که در اینجا ۷ به ۲۰۰۷ میلادی اشاره دارد.
- رقم ۱۱ کد کارخانه یا خط تولید اتومبیل است.
- رقم‌های ۱۲ تا ۱۷ (۴۰۴۴۵۳) شماره سریال منحصربه‌فردی است که کارخانه به این خودروی تولیدی خود اختصاص داده است.
کد vin چه کاربردی دارد؟
حالا که می‌دانیم شماره شناسه خودرو چیست، خوب است کاربردهای آن را هم بشناسیم. همان‌طور که گفتیم شماره شناسایی هر خودرو منحصر به همان خودرو است و هیچ دو خودرویی در دنیا VIN یکسانی ندارند. همین ویژگی باعث می‌شود بتوان از آن برای استعلام‌های مختلف استفاده کرد:
بررسی صحت اطلاعات خودرو
با استفاده از این کد می‌توان مطمئن شد که امکانات و آپشن‌هایی که کارخانه به صورت رسمی روی خودرو قرار داده، دقیقاً همان‌هایی هستند که فروشنده ادعا می‌کند. این یعنی VIN جلوی تقلب و اضافه‌کردن آپشن‌های غیرکارخانه‌ای یا تغییر در مشخصات خودرو را می‌گیرد.
هنگام خرید و فروش خودروهای دست دوم هم کد VIN به خریدار این امکان را می‌دهد که سوابق خودرو مثل تصادفات، تعمیرات یا حتی بیمه‌های گذشته آن را بررسی کند.
ردیابی خودروی سرقتی
در زمان سرقت خودرو، پلیس می‌تواند با استفاده از VIN وسیله نقلیه را ردیابی و شناسایی کند. چون حتی اگر پلاک یا رنگ خودرو تغییر داده شود، شماره شاسی همچنان ثابت و قابل ردیابی باقی می‌ماند.
استعلام خلافی
با استعلام شماره vin خودرو می‌توانیم به اطلاعات خلافی خود هم دست پیدا کنیم:
- پیامک: اگر این کد را همراه با یک ستاره (اول کد درج شود، بعد *) به سامانه پیامکی ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ پیامک کنیم، در جواب مبلغ کل خلافی و اطلاعات پرداخت آن برای ما ارسال می‌شود. با این اطلاعات می‌توانیم از طریق خودپرداز یا اپلیکیشن‌های پرداخت، واریزی آن را انجام دهیم.
- کد USSD: کد #۱۱۰* را با گوشی همراه خود شماره‌گیری کنیم و سپس گزینه «استعلام خلافی خودرو» را بزنیم. در این مرحله، از ما کد ۱۷ رقمی VIN خواسته می‌شود. با درج آن، اطلاعات مربوط به خلافی خودرو به صورت پیامک برای‌مان ارسال خواهد شد.
استعلام اصالت بیمه
در سامانه بیمه مرکزی یا سنهاب می‌توان اطلاعات و اصالت بیمه‌نامه را با کد VIN استعلام گرفت. با وارد کردن این شماره، می‌توانیم ببینیم که بیمه‌نامه معتبر است یا خیر، تاریخ شروع و پایان آن چه زمانی است و پوشش‌های آن شامل چه مواردی می‌شود.
فرق شناسه یکتا و شماره شناسه خودرو چیست؟
کد VIN یا شماره شاسی، یک شناسه جهانی است که کارخانه سازنده آن را روی یکی از اجزای خودرو حک می‌کند. این شماره در تمام دنیا برای شناسایی خودرو استفاده می‌شود و همان‌طور که گفتیم اطلاعات مهمی مثل کشور سازنده، کارخانه تولیدکننده، سال ساخت، مدل خودرو و شماره سریال اتومبیل را در بر می‌گیرد.
اما کد یکتا یک شناسه ۱۱ رقمی است که در داخل کشور برای اتومبیل‌ها صادر می‌شود. این کد اطلاعات فنی خاصی را شامل نمی‌شود و فقط مثل یک کلید عمل می‌کند تا در سامانه‌های مربوط به بیمه و پلیس راهور بتوانیم به مشخصات خودرو یا بیمه‌نامه آن دسترسی پیدا کنیم.
حرف آخر
در این مطلب توضیح دادیم که شماره شناسه خودرو چیست و چه کاربردی دارد. این شماره مثل کد ملی ما در شناسنامه برای هر خودرو منحصربه‌فرد است. با استفاده از آن می‌توانیم به‌راحتی به اطلاعات مهم خودرو دسترسی داشته باشیم، خلافی و بیمه آن را استعلام بگیریم و امور اداری مرتبط را ساده و سریع انجام دهیم.
