حمید قنبری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در مصاحبه با شبکه خبر در خصوص اقدام سه کشور اروپایی در بازگرداندن قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران و تفاوت این تحریمها با سایر تحریمهایی که در سالهای اخیر علیه کشورمان اعمال شده است، گفت: ما با تحریمهای گوناگونی مواجه بودهایم؛ بخشی از این تحریمها از سوی سازمان ملل متحد و در فاصله سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۲ در ارتباط با برنامه هستهای ایران وضع شد. اما در کنار آن، از چند ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، شاهد تحریمهای گستردهای از سوی ایالات متحده آمریکا بودهایم که حوزههای مختلفی را دربر گرفته و از حیث حجم و دامنه بسیار مفصلتر و گستردهتر از تحریمهای شورای امنیت بوده است.
وی افزود: تحریمهای شورای امنیت تنها در مقطع خاصی و پس از ارجاع پرونده هستهای ایران از شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی به شورای امنیت اعمال شد. این تحریمها، فعالیتهای هستهای و بخشی از فعالیتهای نظامی ایران، همچنین بخشی از تراکنشهای مالی مرتبط با آنها را شامل میشد؛ بنابراین از حیث دامنه و گستره بسیار محدودتر از تحریمهای ایالات متحده بودند. افزون بر این، ضمانت اجرای تحریمهای آمریکا بسیار سنگینتر است؛ چرا که شامل مجازاتهایی همچون حبس، جزای نقدی، یا محرومیت از دسترسی به تراکنشهای دلاری و نظام مالی ایالات متحده میشود؛ در حالی که چنین ضمانتهایی در تحریمهای شورای امنیت وجود نداشت.
قنبری در پاسخ به این سوال که به عنوان معاون اقتصادی وزیر امور خارجه، به نظر شما فعال شدن اسنپبک در کوتاهمدت چه تأثیری بر اقتصاد و زندگی روزمره مردم خواهد گذاشت، گفت: تأثیرات میتواند از کانالهای متفاوتی بروز پیدا کند. اگر از منظر تجارت نگاه کنیم، آثار آن زمانی محسوس خواهد شد که مجموعهای از کشورها این تحریمها را اجرا کنند و در نتیجه درآمدهای ما کاهش یابد و این کاهش درآمد در زندگی مردم تاثیر بگذارد، اما تحقق چنین وضعی مستلزم زمان و همچنین همکاری کشورهایی است که ما در حال حاضر با آنها روابط تجاری داریم.
وی با تاکید براینکه آنچه امروز در بازار شاهد بودیم بیشتر ناشی از فضای روانی و انتظارات ایجادشده در جامعه است، گفت: نوسانات اخیر در بازار پشتوانه واقعی اقتصادی ندارد، زیرا هنوز این تحریمها حتی در سطح نظری و روی کاغذ نیز بازنگشتهاند و طبیعتاً در تجارت واقعی ما هم اثر ملموسی نداشتهاند. بیشتر، فضای مجازی و رسانهها تلاش کردهاند با بزرگنمایی، فضای روانی ایجاد کنند؛ مشابه بسیاری از موارد قبلی که آثار تحریمها بیش از حد برجسته شد، اما در عمل نتایج وعدهدادهشده محقق نشد. در چنین شرایطی کسانی که تحت تأثیر این جو روانی اقدام به خرید یا فروش دارایی میکنند، معمولاً متضرر میشوند.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: باید در مورد آثار تحریم واقع بین بود، البته تأکید میکنم که ما منکر آثار تحریمها نیستیم. همه تحریمها مهماند و باید برای مقابله با آنها و بیاثر یا کماثر کردنشان تدابیر جدی اندیشیده شود. اما در شرایط فعلی که هنوز تحریمها اجرایی نشده، نسبت دادن نوسانات بازار به آثار واقعی تحریمها درست نیست.
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که این اقدام چه تأثیری بر روابط مالی و تجاری ما با شرکای اصلی همچون چین، روسیه و کشورهای منطقه خواهد داشت، گفت: بخش قابل توجهی از تجارت ایران با کشورهایی انجام میشود که اساساً همراهی با غرب در زمینه تحریمها ندارند و مخالفت خود را نیز رسماً اعلام کردهاند؛ بنابراین نمیتوان انتظار داشت که این کشورها، حتی همانند دوره ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۲، همراهی گستردهای با تحریمها داشته باشند. در آن مقطع نیز همکاری کامل صورت نگرفت. از این رو، بخش بزرگی از تجارت ما که با کشورهای حوزه بریکس و برخی کشورهای منطقه انجام میشود، تحت تأثیر تحریمهای جدید قرار نخواهد گرفت.