توضیح سخنگوی وزارت خارجه درباره توقیف نفتکش ونزوئلایی توسط آمریکا

سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با عدم حضور نمایندگان افعانستان در نشست همسایگان افغانستان تصریح کرد: دوست داشتیم افغانستان هم شرکت می‌کرد و اعتقاد داریم که حضور افغانستان هم به روند تفاهم کمک خواهد کرد و به هر حال این تصمیم افغانستان بود که ما به آن احترام می‌گذاریم. طبیعی است که در این نشست‌ها کشور‌ها نظرات خود را بیان می‌کنند ولی هدف اجماع منطقه برای یافتن راه‌حل رسیدن به ثبات است.

اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود روز یکشنبه ۲۳ آذرماه ۱۴۰۴ گفت: ما در دو هفته اخیر در حوزه دیپلماسی فعالیت‌های متعددی داشتیم. همین حالا نشست کشور‌های همسایه افغانستان در جریان است و دیدار‌های متعددی در سطح رییس‌جمهور و وزیر خارجه انجام شد. در دو روز آینده دیدار آقای وزیر از روسیه و بلاروس انجام خواهد شد.

وی ادامه داد: تحولات در منطقه کماکان حول محور غره و لبنان و جنایات رژیم صهیونیستی می‌گردد. سرمای زمستان شرایط را برای مردم فلسطین سخت‌تر کرده است. آمار نشان می‌دهد تعدادی کودک فلسطینی بر اثر سرما جان خود را از دست داده‌اند. حمله مستقیم همچنان به شهروندان فلسطینی ادامه داد. متأسفانه جامعه جهانی و نهاد‌های بین المللی به دلیل اصرار آمریکا از هر گونه اقدام جدی در برابر این وضعیت ناتوان هستند.

بقایی درباره نشست همسایگان کشور‌های افغانستان و دلیل عدم حضور نماینده افغانستان در این نشست گفت: این نشست محصول رایزنی‌هایی است که بین ایران و کشور‌های همسایه افغانستان انجام شد. قالب این نشست مشابه نشست‌های قبلی است که برای بررسی تحولات افغانستان شکل داده بودند و این اولین نشست بعد از دو سال انجام شده است.

وی افزود: این نشست با حضور کشور‌های همسایه افعانستان به علاوه روسیه بوده است. هدف آن هم گفت‌و‌گو و تبادل نظر در خصوص تحولات افغانستان است. برای ما محیط همسایگی بسیار مهم است. امنیت و ثبات در شرق کشور برای ما کلیدی است و ما مجموعا ۲۰۰۰ کلیومتر مرز مشترک با این دو کشور داریم و دغدغه مشارکت داریم.

سخنگوی وزارت خارجه در رابطه با عدم حضور نمایندگان افعانستان در این نشست تصریح کرد: دوست داشتیم افغانستان هم شرکت می‌کرد و اعتقاد داریم که حضور افغانستان هم به روند تفاهم کمک خواهد کرد و به هر حال این تصمیم افغانستان بود که ما به آن احترام می‌گذاریم. طبیعی است که در این نشست‌ها کشور‌ها نظرات خود را بیان می‌کنند ولی هدف اجماع منطقه برای یافتن راه‌حل رسیدن به ثبات است.

خصوص دخالت در امور سوریه گفت: فکر می‌کنم حرف‌هایی که نماینده ویژه آمریکا در خصوص سوریه زده است، بر مداخله‌گری آمریکا در منطقه و سایر کشور‌ها صحت می‌گذارد. این اعتراف ضمن اینکه نشان می‌دهد این سیاست شکست خورده است، در عین حال نشان می‌دهد که دخالت‌ها چه تبعاتی برای کشور‌های هدف داشته است. کشتار‌هایی که صورت گرفته و بی‌ثباتی‌هایی که در منطقه ما ایجاد شده است و شکل‌گیری تروریسم، از نتایج مداخلات آمریکا در منطقه است. اعتراف به اینکه این اقدامات اشتباه بوده، مسئولیت مقامات آمریکایی را در پی خواهد داشت. تأسف از این است که آمریکا بر مسیر گذشته مانده است. اگر این اعتراف باعث تجدیدنظر می‌شد، می‌گفتیم جای امیدواری وجود دارد، اما الان نیز بهانه‌های جدیدی برای مداخله‌های خود پیدا می‌کنند. سند امنیت ملی آمریکا گواه بر این است که تنها دغدغه آمریکا در منطقه، سیطره رژیم صهیونیستی است و هیچ توجهی به سایر کشور‌ها ندارد.

بقایی در خصوص حواشی به وجود آمده مبنی بر اینکه لبنان در پذیرش سفیر جدید ایران در لبنان سنگ‌اندازی کرده است، گفت: رابطه دیپلماتیک بین ایران و لبنان رابطه‌ای دیرپایی است که همچنان برقرار است. سفیر جدید لبنان در تهران مستقر شده است و در خصوص سفیر جدید ما نیز روند معرفی انجام شده است. سفیر ما معرفی شده است و امیدواریم این روند طی شود و سفیر جدید ما مستقر شود. ترجیح ما این است که به هر بیانی که تمرکز لبنان را بر صیانت از تمامیت سرزمینی خود منحرف کند و هر مسئله‌ای که حواس لبنان را از موضوع اصلی لبنان پرت کند، اعتراض کنیم. ما طرف لبنانی را دعوت می‌کنیم به تمرکز بر موضوع اصلی که لبنان را درگیر کرده است که آن هم چیزی نیست جز زیاده‌خواهی‌های رژیم صهیونیستی.

بقایی در پاسخ به سؤال خبرنگار ایلنا مبنی بر اینکه با توجه به تصرف مناطقی از یمن توسط نیرو‌های وابسته به امارات که تحت تسلط نیرو‌های وابسته به عربستان سعودی بود، به نظر می‌رسد پروژه امارات برای تجزیه یمن ولو به بهای تقابل با دو کشور دیگر عضو شورای همکاری خلیج فارس یعنی عربستان و عمان در حال انجام است، موضع ایران در رابطه با این تحولات چیست، گفت: تحولاتی که در یمن در حال وقوع است باید باعث نگرانی بسیار کشور‌های منطقه باشد، چراکه در راستای سیاست‌های رژیم صهیونیستی است. ما همواره بر گفت‌و‌گو میان طرف‌های مختلف یمنی تأکید کرده‌ایم و هر اقدامی که خلاف این باشد، آب ریختن در آسیاب دشمنان منطقه است.

بقایی در خصوص گزارش دبیرخانه سازمان نسبت به قطعنامه ۲۲۳۱ و درخواست رسیدگی به برنامه هسته‌ای ایران گفت: قطعنامه ۲۲۳۱ از نظر ما خاتمه یافته و این فقط نظر ما نیست و دو عضو شورای امنیت به این دیدگاه صحه گذاشته‌اند. استناد به سازوکار حل‌وفصل برجام از سوی سه کشور اروپایی تحت فشار آمریکا و با انگیزه سیاسی صورت گرفت و هیچ مبنایی نداشت. اقدامی که از ابتدا مشروعیت نداشته را نباید اثری برای آن قائل شد. مخالفت خود را با اقدام دبیرخانه بیان کردیم و دیدگاه روسیه و چین هم روشن است. متأسفیم اقدام سیاسی سه کشور اروپایی در سوءاستفاده از سازوکار‌ها باعث چنین وضعیتی شده است.

بقائی درباره رأی مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اسرائیل و حمایت کشور‌ها از این رژیم گفت: آنچه در غزه می‌گذرد یک نسل‌کشی آشکار است و صحبت ما نیست. این بیان امر واقع است که در سایر مراجع بین‌المللی مورد تأکید قرار گرفته است. این رأی یکی از صد‌ها رأیی است که در محکومیت رژیم صهیونیستی صادر شده و خواستار نظر مشورتی در رابطه با تعهدات رژیم اشغالگر شده است. نظر، خیلی قاطع است و تأکیداتی را برای رعایت حقوق بین‌الملل دارد، اما رژیم به هیچ‌کدام عمل نکرده و همه را نقض کرده است. این رأی یک بار دیگر به ارتکاب جنایات در سرزمین فلسطین صحه می‌گذارد و بر مسئولیت تک‌تک دولت‌ها برای توقف جنایات تأکید دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اقدام آمریکا علیه یک نفتکش ونزوئلایی گفت: اقدام آمریکا علیه نفتکش ونزوئلا هیچ مبنا و مشروعیتی ندارد و صرفاً قلدرمآبی اعمال‌شده در سطح بین‌المللی است. این استناد‌ها خودشان جرم است. اینکه خود شما از قوانین داخلی به جرم بین‌المللی استناد کنید، مشروعیت ندارد. اگر این قانون‌شکنی‌ها باب شود، کل جامعه بین‌المللی متضرر خواهد شد. همه کشور‌ها باید اقدام آمریکا را محکوم کنند.

وی در خصوص اظهارات اپوزیسیون ونزوئلا و اتهام علیه ایران گفت: خیلی مناسب نیست نسبت به سخنان فردی که علاقه‌ای به وطنش ندارد، واکنش نشان دهم. گزاره‌ای که مطرح کرده صرفاً برای خوشحالی کسانی است که به او جایزه اعطا کردند و این یک حرف کاملاً بی‌ربط است. ونزوئلا حق دارد درباره روابط خارجی خودش تصمیم بگیرد. طرفی باید پاسخگو باشد که اصرار بر نقض حق تعیین سرنوشت مردم ونزوئلا را دارد. کار‌هایی که آمریکا انجام می‌دهد مسبوق به سابقه است. در این مورد خاص هم مشخص است که آمریکا درصدد تحمیل نظرات به کشور مستقل است.

بقایی در خصوص دادگاه مهدیه اسفندیاری گفت: آخرین وضعیت این است که ما منتظر دادگاه ایشان هستیم. حدوداً اواسط ژانویه دادگاه ایشان برگزار خواهد شد و امیدواریم این دادگاه مقدمات آزادی ایشان را مهیا کند.

وی درباره سخنان اخیر کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا علیه ایران گفت: اگر بخواهم کلمه‌ای به کار ببرم، از اصطلاح سردرگمی استفاده می‌کنم. طرف‌های اروپایی به‌جای اینکه مسئولیت‌های خود را در قبال امور بین‌المللی انجام دهند، متأسفانه همیشه به فرافکنی تحقیرآمیز در برابر آمریکا پناه آورده‌اند. در سند امنیت ملی آمریکا تعابیر بدی علیه اروپا استفاده شده است. همچنین تلاش هیأت حاکمه آمریکا برای اختلاف در اتحادیه اروپا، همه نگاه واشنگتن به این اتحادیه است. خود اروپایی‌ها هم دلیل شکل‌گیری این وضعیت هستند. اروپا در موضوع هسته‌ای ایران خودش را به ابزار آمریکا تبدیل کرد. این رفتار این را ثابت می‌کند که سیاست‌ورزی برخی کشور‌های اروپا به هیچ عنوان مستقل نبوده است.

بقائی در خصوص نقض عهد آمریکا برای صدور ویزا به اعضای تیم ملی فوتبال کشورمان گفت: تعهد آمریکا این است که همه تسهیلات لازم را برای مشارکت تیم‌های شرکت‌کننده فراهم کند. تا همین الان آمریکا نقض تعهد کرده است. ما اعتراض‌مان را از طریق فیفا و دفتر حفاظت منافع ایران اعلام کرده‌ایم. حق ایران است که بدون مشکل در مسابقات شرکت کند و این موضوع را به‌صورت مستمر پیگیری خواهیم کرد. امیدواریم آمریکا برای یک بار هم که شده از سیاسی‌کاری در فرهنگ و ورزش خودداری کند.

وی درباره حملات اسرائیل به سوریه گفت: این تحول نباید باعث حیرت شود. در هشت دهه گذشته بخشی از سوریه توسط رژیم صهیونیستی اشغال شده بود. برای مردم سوریه قابل تحمل نیست که رژیم صهیونیستی به آنان حمله کند. ما همیشه نسبت به تبدیل سوریه به محلی برای تقویت و گسترش تروریسم هشدار داده‌ایم. اشغال بخشی از سوریه توسط اسرائیل و آمریکا می‌تواند مانع بازگشت ثبات به این کشور شود.

بقایی درباره اظهارات گروسی و درخواست‌های مکرر او برای بازرسی از تأسیسات هسته‌ای ایران گفت: مدیرکل آژانس یک‌سری جملات را مدام تکرار می‌کند و این تغییری در واقعیت‌های موجود نخواهد داد. ایران به‌عنوان عضو معاهده عدم اشاعه نسبت به تعهدات خودش آگاه است. در عین حال انتظار است مدیرکل، طرف‌هایی که مسبب این وضعیت شده‌اند را مخاطب قرار دهد. گروسی حتی از اشاره گذرا به حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی خودداری کرده است. مدیرکل آژانس باید بر اساس صلاحیت خود، نگاه فنی بر این وضعیت حاکم کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص حمله آمریکا به یک کشتی چینی در آب‌های آزاد و توقف کشتی ونزوئلا گفت: این اقدام آمریکا مصداق دزدی دریایی است. اینکه نیروی نظامی یک کشور مرتکب استفاده از زور علیه کشتی کشور دیگر شود، خلاف قوانین بین‌المللی است. جامعه بین‌المللی باید یک‌صدا با چنین اقداماتی مخالفت کند و ما هم در مواردی که منافع‌مان تحت تعرض قرار گیرد، از ظرفیت‌های خود برای تأمین منافع استفاده خواهیم کرد.

وی درباره حمله آمریکا به کشتی چینی که برخی رسانه‌ها مدعی هستند به‌سوی ایران در حرکت بوده است، گفت: ما منتظر دریافت اطلاعات دقیق از مراجع ذی‌صلاح هستیم.

بقایی درباره سفر آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل، به عراق گفت: این سفر مهم است. شاید یک دلیل این باشد که پایان مأموریت یونامی را اعلام کردند و قرار است نیرو‌هایی به اسم مقابله با داعش، عراق را ترک کنند. ما به تصمیم عراق به‌عنوان کشور مستقل احترام می‌گذاریم.

وی درباره آینده مذاکرات ایران و آژانس و اقدامات کشور‌های میانجی تصریح کرد: الان نمی‌توان گفت میانجی‌گری وجود ندارد. ما هر وقت که لازم باشد با آژانس در ارتباط هستیم. نمایندگان ما در وین هر وقت لازم باشد گفت‌و‌گو می‌کنند. تماس‌ها بین ایران و آژانس برقرار است و ما عضو NPT هستیم. بحث‌ها در رابطه با شکل‌دهی به شیوه‌نامه جدید همکاری ادامه دارد و در حال حاضر مبنای ایران برای رابطه با آژانس، مصوبات مجلس شورای اسلامی است.

بقایی در رابطه با سفر وزیر امور خارجه به بلاروس و روسیه گفت: در این سفر قرار است درباره روابط ایران و بلاروس رایزنی صورت گیرد. چند سند هم در حال تنظیم است که در آنجا امضا شود. در روسیه هم چند جلسه با مقامات روسیه داریم و طیف گسترده‌ای از موضوعات دوجانبه و تحولات بین‌المللی مورد بحث قرار خواهد گرفت.

سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص بازگشت تعدادی از ایرانیان از آمریکا به کشور و اخراج استاد ایرانی دانشگاه آرکانزاس عنوان کرد: من به همه هم‌وطنانی که به کشور بازگشتند، خوش‌آمد می‌گویم. در خصوص اخراج استاد ایرانی، این نشانه رویکرد تبعیض‌آمیز آمریکاست. این فرد از کشورش دفاع کرده و مورد آزار قرار گرفته و چیزی نمی‌شود گفت جز اینکه ادعای آزادی بیان و رفتار محترمانه، در عمل واقعیت ندارد.

بقایی در رابطه با ادعا‌های امارات علیه ایران و جزایر سه‌گانه خاطرنشان کرد: در مورد جزایر بار‌ها صحبت کرده‌ایم، در مورد تمامیت سرزمینی هیچ مماشاتی در کار نیست. با تمام قدرت از حاکمیت خود دفاع می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم هیچ طرفی درباره تعلق جزایر سه‌گانه به ایران بحثی را مطرح کند. ما از امارات و هم سایر کشور‌هایی که از امارات حمایت می‌کنند، خواسته‌ایم که مصالح منطقه را در نظر بگیرند. بزرگ‌ترین تهدید چیزی جز سیطره‌جویی رژیم صهیونیستی نیست.