رابطه ایران – آمریکا در دولت احمدی نژاد
مصالحه به روش محافظه کاران
آفتاب‌‌نیوز : 
رئیس جمهوری جدید ایران لزوما سیاست و به ویژه سیاست خارجی ایران را رادیکال نخواهد کرد و همانطور که چند روز پس از انتخاب خود اعلام کرد، در صورت وجود روابط عادلانه و پیشرو، خواهان ایجاد ارتباط با تمامی کشورهاست.
مقاصد اصلی احمدی نژاد هر چه باشد، نتیجه احتمالی اتخاذ دیپلماسی پراگماتیک است. جمهوری اسلامی تمایل دارد تمامی سیاستمردان، میانه رو و پراگماتیک باشند و این موضوع در مورد دولت جدید هم صادق است ولی باید به خاطر داشت که کابینه احمدی نژاد هم مانند اصلاح طلبان پیشین، به رغم هراس های واشنگتن و آرمان های هواداران وی، با همان بن بست ها مواجه خواهد شد. حتی اگر احمدی نژاد و همراهانش بتوانند در این زمینه کاری انجام دهند،وزارت خارجه تحت کنترل رهبر انقلاب است و رئیس جمهوری جدید و کم تجربه ایران فرصت کمی برای عملکرد مستقیم در این حیطه خواهد داشت. در واقع در قانون ایران چنین چیزی مشخص است و اگر ایران از دهه نود رویکردی واقع گرایانه تر به مسائل منطقه ای و بین المللی داشته، باید آن را ناشی از رویکرد رهبر دانست و نه فقط هاشمی و خاتمی.
اما این باور که ایران در دوره احمدی نژاد هیچ فرقی با دوران خاتمی یا هر رئیس جمهوری دیگری نخواهد داشت، اغراق آمیز است و نادیده گرفتن تفاوت های غیرایدئولوژیکی دو دولت را نشان می دهد.
آمریکا اکنون با دولتی مطمئن تر روبروست که یکدست تر هم شده و تمامی نهادهای آن در دست محافظه کاران است. ایران فعلی رابطه خوبی با دولت جدید عراق دارد و در حین مذاکره با اروپا، روابط اقتصادی و ژئواستراتژیک خود را با چین و هند و روسیه تقویت می کند. ذخایر در آمدهای نفتی ایران در دوره خاتمی و دورنمای قیمت بالای نفت، زمینه را برای رفع مشکلات اقتصادی ریشه ای و سرمایه گذاری های نظامی و غیرنظامی فراهم می کند.
بنابراین احمدی نژاد که فاقد گیرایی خاتمی است، با توجه به این شرایط مصالحه کمتری در سیاست خارجی خود خواهد داشت و مطمئن تر عمل خواهد کرد. به این ترتیب اگر بوش بخواهد اقتدار جمهوری اسلامی را تهدید کند، احمدی نژاد که تصور می کند مردم ایران از تمام آزادی ها برخوردارندع با رضایت کامل از این وضعیت استفاده کرده و تهدیدات خارجی را وسیله ای برای فرونشاندن مخالفت ها قرار داده و مانع از حضور مردم به سبب مسائل امنیت ملی خواهد شد.
در دروان خاتمی به دلیل اختلاف هایی که وجود داشت و کاملا مشهود بود، منتقدان معتقد بودند که در صورت در پیش گرفتن اقدامات خاتمی، شالوده جمهوری اسلامی از هم خواهد پاشید و از این رو رویکرد مصالحه آمیز به آمریکا کاری دشوار می نمود ولی اکنون با رفع اختلاف ها می توان این رویکرد مصالحه آمیز را ادامه داد. در حال حاضر با ایرانی محافظه کار، دورنمای با معنا و جدی تر از روابط و مذاکرات ایران – آمریکا به چشم می خورد.
برخی این استدلال را دارند که صلح اسرائیل و فلسطین با وجود حماس و شارون که هر دو تندرو هستند، محتمل تر می نماید. در مورد ایران و آمریکا که هر دو محافظه کار هستند هم امکان مصالحه بیشتر از زمانی است آمریکا دموکرات و ایران اصلاح طلب بود. مصالحه نومحافظه کاران در واقع هرگونه چهره های دموکراتیک را برکناری نهاده و مسائلی چون آزادی بیان را با نگرانی های استراتژیک منطقه ای مانند تعهد آمریکا برای حمله نکردن به ایران، تعویض خواهد کرد.
رئیس جمهوری جدید ایران لزوما سیاست و به ویژه سیاست خارجی ایران را رادیکال نخواهد کرد و همانطور که چند روز پس از انتخاب خود اعلام کرد، در صورت وجود روابط عادلانه و پیشرو، خواهان ایجاد ارتباط با تمامی کشورهاست. مقاصد اصلی احمدی نژاد هر چه باشد، نتیجه احتمالی اتخاذ دیپلماسی پراگماتیک است. جمهوری اسلامی تمایل دارد تمامی سیاستمردان، میانه رو و پراگماتیک باشند و این موضوع در مورد دولت جدید هم صادق است ولی باید به خاطر داشت که کابینه احمدی نژاد هم مانند اصلاح طلبان پیشین، به رغم هراس های واشنگتن و آرمان های هواداران وی، با همان بن بست ها مواجه خواهد شد. حتی اگر احمدی نژاد و همراهانش بتوانند در این زمینه کاری انجام دهند،وزارت خارجه تحت کنترل رهبر انقلاب است و رئیس جمهوری جدید و کم تجربه ایران فرصت کمی برای عملکرد مستقیم در این حیطه خواهد داشت. در واقع در قانون ایران چنین چیزی مشخص است و اگر ایران از دهه نود رویکردی واقع گرایانه تر به مسائل منطقه ای و بین المللی داشته، باید آن را ناشی از رویکرد رهبر دانست و نه فقط هاشمی و خاتمی.
اما این باور که ایران در دوره احمدی نژاد هیچ فرقی با دوران خاتمی یا هر رئیس جمهوری دیگری نخواهد داشت، اغراق آمیز است و نادیده گرفتن تفاوت های غیرایدئولوژیکی دو دولت را نشان می دهد.
آمریکا اکنون با دولتی مطمئن تر روبروست که یکدست تر هم شده و تمامی نهادهای آن در دست محافظه کاران است. ایران فعلی رابطه خوبی با دولت جدید عراق دارد و در حین مذاکره با اروپا، روابط اقتصادی و ژئواستراتژیک خود را با چین و هند و روسیه تقویت می کند. ذخایر در آمدهای نفتی ایران در دوره خاتمی و دورنمای قیمت بالای نفت، زمینه را برای رفع مشکلات اقتصادی ریشه ای و سرمایه گذاری های نظامی و غیرنظامی فراهم می کند.
بنابراین احمدی نژاد که فاقد گیرایی خاتمی است، با توجه به این شرایط مصالحه کمتری در سیاست خارجی خود خواهد داشت و مطمئن تر عمل خواهد کرد. به این ترتیب اگر بوش بخواهد اقتدار جمهوری اسلامی را تهدید کند، احمدی نژاد که تصور می کند مردم ایران از تمام آزادی ها برخوردارندع با رضایت کامل از این وضعیت استفاده کرده و تهدیدات خارجی را وسیله ای برای فرونشاندن مخالفت ها قرار داده و مانع از حضور مردم به سبب مسائل امنیت ملی خواهد شد.
در دروان خاتمی به دلیل اختلاف هایی که وجود داشت و کاملا مشهود بود، منتقدان معتقد بودند که در صورت در پیش گرفتن اقدامات خاتمی، شالوده جمهوری اسلامی از هم خواهد پاشید و از این رو رویکرد مصالحه آمیز به آمریکا کاری دشوار می نمود ولی اکنون با رفع اختلاف ها می توان این رویکرد مصالحه آمیز را ادامه داد. در حال حاضر با ایرانی محافظه کار، دورنمای با معنا و جدی تر از روابط و مذاکرات ایران – آمریکا به چشم می خورد.
برخی این استدلال را دارند که صلح اسرائیل و فلسطین با وجود حماس و شارون که هر دو تندرو هستند، محتمل تر می نماید. در مورد ایران و آمریکا که هر دو محافظه کار هستند هم امکان مصالحه بیشتر از زمانی است آمریکا دموکرات و ایران اصلاح طلب بود. مصالحه نومحافظه کاران در واقع هرگونه چهره های دموکراتیک را برکناری نهاده و مسائلی چون آزادی بیان را با نگرانی های استراتژیک منطقه ای مانند تعهد آمریکا برای حمله نکردن به ایران، تعویض خواهد کرد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۰
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
گهي لف لف خورد گه دانه دانه