آفتابنیوز : آفتاب: مشاور رسانهای رییسجمهوری گفت: سفرهای استانی در مجموع مثبت بود و هر دولتی که بر روی کار میآید باید این سفرها را ادامه دهد و تلاش کند که با کمک قوه مقننه بوروکراسی اداریمان را جدید و به روز کنیم.
مهدی کلهر در تشریح نتایج مثبت سفرهای استانی دولتهای دهم و نهم در ابتدا به تاریخچه سفرهای استانی در دولتهای قبل پرداخت و اظهار کرد: قبل از انتخابات سال 1384 اولین سفر استانی در دولت شهید رجایی و در دوران نخستوزیری ایشان انجام شد؛ تهران زیر بمباران عراقیها بود که این سفر به استان خراسان بزرگ یا همان خراسان رضوی امروز انجام شد. تا آنجا که یادم هست سه روز این سفر طول کشید و تفاوتش با دیگر سفرها این بود که تمام استانداران نیز در این سفر حضور داشتند. قرار بود این سفرها ادامه پیدا کند ولی به خاطر شرایط جنگی چندان دوام پیدا نکرد.
وی ادامه داد: زمانی که آیتالله خامنهای به عنوان رهبر انقلاب اسلامی منصوب شدند، سفرهای استانی ادامه پیدا کرد. ایشان در زمان ریاستجمهورشان نیز به سفرهای استانی میرفتند و در دورهای که به عنوان رهبر انقلاب اسلامی انتخاب شدند، این سفرها بیشتر شد و هر دولتی که روی کار بود تعدادی از وزرا و معاون اولشان همراه با رهبر معظم انقلاب به این سفرها میرفتند.
وی ادامه داد: در واقع میتوان گفت ابداع سفرهای استانی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از دولت شهید رجایی بود و بعد از آن در دوره آیتالله خامنهای ادامه پیدا کرد تا به دولت آقای احمدینژاد رسید و شدت بیشتری پیدا کرد و با برنامهریزی بیشتری همراه شد؛ چراکه آقای احمدینژاد دوره فرمانداری و استانداری را در دورترین نقاط گذرانده بودند و با مشکلات بوروکراسی و نظام اداری و معضلات تصمیماتی که از مرکز برای شهرستانها اتخاذ میشد، آشنا بود.
مشاور رسانهای رییسجمهوری با بیان اینکه «آقای احمدینژاد در جریان تبلیغات خود بر سفرهای استانی تاکید کردند و گفتند اگر رییسجمهور شوم دولت را به استانهای مختلف میبرم» گفت: اولین جلسه هیأت دولت در خراسان رضوی برگزار شد ولی اولین سفر استانی به استان خراسان جنوبی و دومین آن به ایلام بود. برنامه سفرهای استانی تقریبا روشن بود، برنامه اول پیگیری کارهای ناتمام بود، تصمیماتی در دولتهای قبل گرفته و پروژههایی آغاز شده بود، ولی این پروژهها در ادامه راه با مشکلات اجرایی و مالی روبرو شد و حتی برخی از این پروژهها برای اتمام به بودجه بسیار اندکی احتیاج داشتند و دولت در ابتدا هدف خود را اتمام این پروژهها قرار داد. مثلا ما در شهری شاهد بودیم که ساخت یک بیمارستان هیجده سال به طول انجامیده بود در حالی که باید این بیمارستان در طول سه، چهار ساخته میشد و 95 درصد کار نیز پیش رفته بود و پنج درصد کار باقی مانده بود که این پروژه به اتمام برسد. در ابتدا باید در مورد این پروژهها تصمیمگیری میشد.
مسوولان از زبان خود مردم مشکلات و نیازهای آنها را شنیدند
وی یادآور شد: ما پیش از این شاهد بودیم که وزرا و رییسجمهور در مرکز (تهران) مینشستند و در مورد دورترین مناطق کشور تصمیم میگرفتند که در برخی مواقع این تصمیمگیریها با معضلاتی روبرو بود. این دولت تصمیم گرفت که به نقاط مختلف سفر کند، هر وزیری با توجه به پروژهها و وضعیت شغلیاش به شهرستانهای مختلف استانها سفر و از شهرستانها بازدید میکرد، خود رییسجمهور نیز به نقاط مختلف سفر میکرد و از نزدیک با مشکلات آشنا میشد و در واقع در جلسه هیات دولت با درک درستی که مسوولان از مشکلات استان پیدا کرده بودند، در مورد این مشکلات تصمیمگیری میکردند.
وی افزود: از طرف دیگر سفرهای استانی این زمینه را فراهم کرد تا مسوولان از زبان خود مردم مشکلات و نیازهای آنها را بشنوند و در واقع این باعث میشد که مثلا اگر کار عمرانی و آبادانی قرار است در آن منطقه صورت بگیرد با توجه به نیاز اصلی آن منطقه این اقدام انجام شود و در واقع اولویتها برای مسوولین مشخص میشد.
کلهر ادامه داد: قبل از انجام سفرهای استانی مسئولان، صاحبنظران و نمایندگان مجلس آن استان جلساتی را در معاونت اجرایی ریاستجمهوری برگزار میکردند، روی مشکلات بحث میکردند، اولویتها کارشناسی میشد، وزرا نیز در جریان سفرهای خود بار دیگر مسائل را مورد بررسی قرار میدادند و بعد از آن این مسائل در جلسه استانی هیات دولت مطرح و تصمیمگیری میشد. از طرف دیگر در جلسه هیأت دولت وزرا و رییسجمهور میتوانستند خارج از برنامهای که از قبل تدارک دیده و برنامهریزی شده مباحث دیگری در مورد مسائل استان مطرح کنند و یا بازدیدهایی سرزده داشته باشند.
وی با بیان اینکه «در جریان این سفرها من خود بارها شاهد بودم که رییسجمهور به صورت سرزده از مناطقی که از قبل مشخص نشده بود بازدید میکردند و در جریان مسائل قرار میگرفتند» گفت: به نظر من این بازدیدهای سرزده لازم و ضروری بود.
وی خاطرنشان کرد: سفرهای استانی باعث شد که اشکالات بروکراسی و نظام اداری ما که فرسوده است و نیاز به روز شدن دارد، بیشتر مشخص شود.
مشاور رسانهای رییسجمهوری با بیان اینکه «ما از زمان احمدشاه دارای بوروکراسی جدید شدیم» گفت: برخی از کشورها 5 سال به 5 سال نظام اداری و بوروکراسی خود را به روز میکنند، در حالی که اکنون نظام بوروکراسی ما فرسوده است و قوه مقننه باید اقدام جدی در راستای به روز کردن آن انجام دهد. در نظام بوروکراسی ما قوانین و مقررات ضدنقیضی وجود دارد که این مساله باعث شده که در برخی از مواقع سوءاستفاده کنندگان از این قوانین ضدونقیض استفاده کنند و اقدام به انجام کارهای خلاف بکنند.
وی اظهار کرد: در سفرهای استانی نامههایی را از مردم دریافت میکردیم و در بررسی این نامهها متوجه شدیم که درصد بالایی از مشکلات مردم به خاطر نظام بوروکراسی است و در واقع با استفاده از این نامهها با اشکالات نظام بروکراسی در کشور آشنا و متوجه شدیم که گیر کجاست.
وی در ادامه با بیان برخی از مثالها در ارتباط با «مشکلات نظام بروکراسی و اداری کشورمان و قوانین ضد و نقیضی که وجود دارد و به روز نبودن آنها» ادامه داد: مثلا ما اکنون قانون مطبوعات را داریم ولی در مورد سایتها و وبلاگها قانونی نداریم و ضروری است که قوانینی در ارتباط با رسانههای جدید داشته باشیم.
مشاور رسانهای رییسجمهوری گفت: همانطور که اشاره کردم یکی از دستاوردهای مهم سفرهای استانی این بود که در واقع مجموعه مقررات، آییننامهها و قوانینی که کشور لازم دارد، شناسایی و قوانینی که باعث کندی حرکت و سازندگی در کشور است، مشخص شود.
وی با بیان اینکه «بسیاری از مشکلاتی که در استانهای ما وجود دارد، ناشی از تصمیمات نادرست است» گفت: اگر این مشکلات از نزدیک مورد بررسی قرار میگرفت و مسئولان در محل مشکل حضور پیدا میکردند، قطعا تصمیمات بهتری اتخاذ میکردند.
وی همچنین با بیان اینکه «سفرهای استانی باعث شد که اطلاعات خوبی در مورد آمایش سرزمینی به دست آوریم» گفت: اینکه اینقدر جمعیت در تهران جمع شده باشند با آنکه منابع کافی ندارد، یک سیاست کاملا استعماری است. ما نیازمند آمایش سرزمینی جدیدی بر اساس منافع ملیمان هستیم و شاید تاکید دولت بر خروج جمعیت از تهران در این راستا باشد که آمایش جدیدی باید در کشور صورت بگیرد.
کلهر خاطرنشان کرد: میبینیم برخی از سازمانهایی که در تهران هستند حضورشان در تهران با کارکردشان همخوانی ندارد مثلا وزارتخانه جهاد کشاورزی کارکردش در خارج از تهران است ولی در تهران واقع شده است و شاید تنها شباهتش با کارکردش این است که در بلوار کشاورز واقع شده است.
وی با بیان اینکه «با توجه به پیشرفت ایران، بحث آمایش جدید سرزمینی باید مورد توجه مسوولان قرار بگیرد و من فکر میکنم سفرهای استانی باعث شده که این اتفاق بیفتد» گفت: در واقع ما باید افقهای دور را در نظر بگیریم و به فکر سالهای آینده باشیم؛ چراکه اگر از هماکنون به این مساله توجه نکنیم، ممکن است هر آن دچار بحران شویم.
وی با بیان اینکه «آمایش سرزمینی کار استراتژیستهاست و در سفرهای استانی موارد مناسبی برای این گروه فراهم کرده است» اظهار کرد: قبل از این به این مقدار اطلاعات وجود نداشت، ولی سفرهای استانی باعث شد که این اطلاعات به سطح مناسب جمعآوری شود.
مشاور رسانهای رییسجمهوری با بیان اینکه «سفرهای استانی بار دیگر به مسئولان این مسأله را گوشزد کرد و نشان داد که کشورمان دارای چه ظرفیتهای بالایی است» ادامه داد: از جمله ظرفیتهای بالایی که ایران دارد مسأله ترانزیت است که ما با استفاده از ترانزیت میتوانیم درآمد بالایی را پیدا کنیم و به قول اروپاییها ایران هارتلند است.
وی با بیان اینکه «سفرهای استانی باعث شد که مسئولان همه ایران را ببینند و فقط ایران در تهران یا اصفهان و یا شهرهای بزرگ خلاصه نشود» گفت: پیش از این وقتی که به برخی از استانها نگاه میکردیم میدیدیم که برخی از استانها گویی حدود 200 سال از تهران عقبتر هستند.
وی ادامه داد: یکی از مشکلاتی که اکنون در کشور با آن مواجه هستیم و سفرهای استانی نیز آن را به خوبی نشان داد، شکل و شمایل بودجهریزی و بودجهنویسی در کشور ماست. این روند باید تغییر کند. البته تغییراتی ایجاد شد. در سال 87 بودجه شکل خوبی پیدا کرد ولی در سال 88 به عقب بازگشت البته بهتر از قبل بود.
کلهر افزود: پروژههای عظیمی در نقاط مختلف کشور اجرا میشود ولی بیشتر مشاورین و پیمانکاران این پروژهها تهراننشین هستند و حتی برخی از آنها لندننشین و کانادانشین هستند و بومی نیستند و پولهایی که آنها از بابت فعالیتهایشان انجام میدهند، حتی 24 ساعت نیز در بانک آن استانها باقی نمیماند و بلافاصله به تهران و حتی به خارج از کشور منتقل میشود، در حالی که این پول باید در همان استان خرج شود و اگر مثلا آن پول در سیستان و بلوچستانی که پروژه در آن در حال احداث است، هزینه شود این سیستان و بلوچستان در عرض سه سال بسیاری از محرومیتهایش از بین میرود.
وی با اشاره به اینکه «در آمریکا انتقال پول از یک ایالت به ایالت دیگر ممنوع است و یا سقف مشخصی دارد» گفت: آقای محسن رضایی وقتی که فدرال اقتصادی را مطرح کردند، آقای احمدینژاد به این طرح با دید مثبت نگاه کردند و از فواید آن استقبال کردند. معتقدم در مورد مسالهای که گفتم باید فکر کرد؛ چراکه تمرکز پول در محل کسب درآمد باعث میشود که آن منطقه به پیشرفتهای خوبی دست یابد و این نقدینگی تمرکز پیدا کند. ببینید مثلا در خوزستان که مرکز نفت است درآمد حاصل از نفت در خوزستان متمرکز نمیشود، بلکه در تهران خرج میشود. اینگونه نیست که وقتی پولی حاصل میشود، فقط در بانکها انبار شود، بلکه بانکها با پول به دست آمده کار میکنند.
وی گفت: همانطور که ما نیازمند یک آمایش سرزمینی جدید هستیم، نیازمند این هستیم که یک آمایش پول و مالی مناسب نیز در کشور صورت بگیرد. سیستمی که در کشور اکنون وجود دارد، باعث میشود که پولشویی نیز در کشور رواج پیدا کند و نتوان به صورت مناسب با آن برخورد کرد.
مشاور رسانهای رییسجمهوری در پاسخ به کسانی که معتقدند سفرهای استانی تاثیری در استانها نداشته است، گفت: من این موضوع را قاطعانه رد میکنم که این سفرها نمود عینی در استانها نداشته است. اگر نمود عینی نداشت در جریان انتخابات سال 88 مردم به این میزان در شهرستانها به احمدینژاد رای نمیدادند. یکی از دلایل اقبال مردم شهرستانها به احمدینژاد نتایج حاصل از سفرهای استانی بود و مردم میدیدند که این سفرها چه تاثیر بسزایی در زندگی آنها داشته است و ادعایی که برخی در این زمینه مطرح میکنند ادعای توخالی است.
وی همچنین در پاسخ به انتقاداتی مبنیبر اینکه اعتبارات مناسب برای پروژهها در سفرهای استانی اختصاص داده نمیشود، گفت: من این مشکل را قبول دارم اما معمولا در دنیا این مشکل، مجری نیست، این مشکل قوه مقننه است که بودجه اختصاص نمیدهد. قوه مجریه توان اجرای کار را دارد، ولی در مواقعی قوه مقننه این بودجهها را اختصاص نمیدهد؛ گرچه با راهکارهایی میتواند این بودجهها را تامین کند.
وی در پاسخ به این سوال که بودجه را دولت مینویسد و به مجلس میبرد، گفت: دولت یک طراز را به مجلس میبرد و وقتی که بودجه به مجلس میرود تغییرات زیادی در آن صورت میگیرد. یکسری درآمدهایی که دولت پیشبینی کرده است کم میشود، یکسری برنامهها و مسوولیتهای جدیدی بر عهده دولت قرار داده میشود که بعضا وظیفه دولت نیست و به طور کلی بودجه تغییرات زیادی میکند و از طرف دیگر اولویتهایی نیز مشخص میشود و بر اساس این اولویتها، بودجهها اختصاص داده میشود. از طرف دیگر این حق مجلس است که نظر خود را مطرح و اعمال کند؛ چراکه مجلس دارای حقوقی است و میتواند اولویتهای دولت را در بودجه تغییر دهد.
کلهر در عین حال گفت: معتقدم که هم مجلس دارای اختیاراتی است، هم قوه قضائیه و هم دولت و وقتی که دولت بودجهای را به مجلس میدهد بر اساس نگاه خود اولویتها را مشخص و بودجهریزی میکند، مجلس نیز از نظر خود ممکن است این اولویتها را تغییر دهد.
وی با بیان اینکه «مهمترین وظیفه سفرهای استانی، دیدن اشکالات مزمن تاریخی در آبادانی کشور است» گفت: سفرهای استانی البته دارای مشکلاتی نیز بوده است ولی باید نیمه پر لیوان را دید. سفرهای استانی باعث شد که مشکلات کشور آسیبشناسی شود و اگر سفرهای استانی نبود این آسیبشناسی از جمله آسیبشناسی آمایشی صورت نمیگرفت؛ چراکه ممکن است در مدت کوتاهی یک دفعه مشکلات زیادی صورت بگیرد که ما سابقه آن را در کلان شهرهای بزرگ دیدهایم و باید بسیار خوشحال باشیم که این مشکلات دیده شد و برای حل آنها چارهاندیشی شد.