آفتاب- چکاوک ابراهیمی: در شماره نخست از آرمان هارواردی شدن دانشگاه آزاد، به برخی امکانات و محدودیتهای این راه اشاره کردیم. در این شماره دانشگاه هاروارد را معرفی میکنیم، دانشگاهی که دانشجویاناش قادر نیستند بیش از 2جلسه بر سر یک درس غیبت داشته باشند.
در غیر این صورت واحد درسی از آنگونه از انسجام برخوردار است که امکان ندارد دانشجو بتواند، انسجام لازم را بهدست بیاورد. این را مقایسه کنید با نظام دانشگاهی که برخی دانشجویان از ما بهتران در ایران آخر ترم بر سرامتحان توسط استاد رویت میشوند. اما دانشگاه هاروارد چگونه شکل گرفت؟ و از چه سیستم آموزشی و خدمات آموزشی برخورداراست؟ در این شماره میخواهیم به این سوالها پاسخ بدهیم.
زمانی که میخواهید وارد دانشگاه هاروارد شوید این جمله به چشم هر تازه واری میآید:
" چون خداوند به سلامت ما را به سرزمین نیوانگلند رسانید، پس خانههای خود را ساختیم برای زندگانی، وسایلی برانگیختیم، جاهای مناسبی برای پرستش پروردگار بنا کردیم و یک دولت غیرنظامی پی افکندیم.
پس در تلاش برآمدیم تا آرزوی دیگری که به دل داشتیم و به دنبال آن بودیم یعنی تعلیم و تربیت که خوشبختی از پی آن است را بهدست آوریم، زیرا نمیخواستیم دیو بیسوادی در کلیساهای ما به جا ماند و کشیشان در تاریکی به سر برند".
هاروارد، با مجموعه دانشکدههای گوناگون، فرصت علم آموزی در بیش از 160 رشته تحصیلی را برای علاقمندان به آموختن علوم روز دنیا فراهم کرده و روز بهروز بر تعدادشان افزوده میشود. اما بهراستی دانشگاه هاروارد از چه زمانی شهرت جهانی یافت و در ردیف دانشگاههای برتر دنیا جای گرفت؟
در این که دانشگاه هاروارد یکی از قدیمیترین بنگاههای فرهنگی امریکاست که در سال 1636 میلادی، در منطقه کمبریج ایالت ماساچوست ساخته و واقع شد، شکی نیست اما شعار این دانشگاه " حقیقت"، توانست نشان برتر را به سینه سیستم آموزشی هاروارد نصب کند.
تربیت مشاهیر بزرگی مانند 7 رئیس جمهور ایالت متحده امریکا، جان آدامز، جان کوینسی آدامس، رادرفورد بی. هیس، تئودور روزولت، فرانکلین دی. روزولت، جان اف. کندی و ریاست جمهوری وقت امریکا، باراک اوباما، نشاندهنده قدرت سیستم آموزشی این دانشگاه است. دانشگاهی که بیش از 20هزار دانشجو و 12هزار پرسنل آموزشی دارد.
سیستم آموزشی هاروارد
دانشگاه هاروارد به شکل خصوصی، دانشجویانی را برای ارائه مدارک تحصیلی انتخاب و در مدت زمان مشخص آموزش میدهد. در هر ترم تحصیلی که در حدود 5ماه طول میکشد، هر دانشجو میتواند تنها 2 جلسه آموزشی را از دست بدهد و در کلاسهای درس غیبت کند.
چرا که مسئولان آموزشی هاروارد معتقدند اگر دانشجویی در کلاسهای درسی حضور مستمر نداشته باشد، نمیتواند مطالب علمی را بهطور کامل یاد بگیرد و به طور قطع دچار ضعف علمی میشود. استادان نیز همهروزه یک ساعت از زمان حضورشان در دانشگاه را به حل سوالات علمی دانشجویان اختصاص میدهند و هیچ دانشجوی هارواردی نیست که فرصت دریافت پاسخ سوالاتش را پیدا نکند.
شاید همین تعامل بسیار نزدیک دانشجویان و استادان است که زمینه آموزش مسائل علمی از شکل تئوری بهصورت عملی را نیز برای دانشجویان فراهم کرده و دانشجویان، بسیاری از رئوس مطالب درسی را ابتدا در کلاسهای آموزشی بهصورت تئوری میآموزند و سپس در کارگاههای آموزشی بهصورت فیزیکی و از نزدیک دوباره فرا میگیرند.
کتابخانه دانشگاه هاروارد، قدیمیترین مجموعه فرهنگی امریکا است که با بیش از 20 شعبه آموزشی در سراسر دنیا، عنوان بزرگترین کتابخانه جهان را از آن خود کرده است. در حال حاضر این کتابخانه بیش از 15 میلیون نسخه کتاب آموزشی، رساله دکترا و جزوات آموزشی در خود جای داده و روزانه پذیرای بیش از 5هزار دانشجو از تمام رشته های تحصیلی علوم انسانی، طبیعی، دندان پزشکی، الهیات، آموزش و پرورش، حقوق، پزشکی و غیره است.
همچنین تمام منابع مطالعاتی که در زمینههای شناسایی علوم رفتاری و اجتماعی سیاستمداران کشورهای سراسر دنیا مورد نیاز است نیز در کتابخانه دانشگاه هاروارد پیدا میشود و علاقمندان فراگیری مطالب آموزشی دورههای خاورشناسی، روسیهشناسی و ... میتوانند به صورت لحظهبهلحظه تمام اطلاعات و مفاهیم آموزشی را چه به صورت مکتوب و چه به صورت اینترنتی مطالعه کنند.
خدمات آموزشی
دانشگاه هاروارد دارای 10 آکادمی اصلی است که فرصت علم آموزی را در بیش از 160 رشته تحصیلی فراهم کرده اند. آکادمی هنر و علوم وابسته، طراحی، الهیات، تجارت، حقوق، پزشکی، دندان پزشکی، بهداشت، علوم سیاسی و تحصیلات تکمیلی.
در تک تک این آکادمیها بیش از 2هزار دانشجو مشغول به تحصیل هستند و تعدادی از دانشجویان دانشگاههای دیگر نیز در قالب علم آموزان مهمان به صورت روزانه از امکانات آموزشی این آکادمیها استفاده می کنند. نکته مطرح درباره دانشگاه هاروارد این است که دانشجویان این دانشگاه، تنها در زمینههای علمی یکه تاز نیستند و حضورشان در فعالیتهای ورزشی نیز زبان زد عام و خاص است.
بسیاری از دانشجویان ورزشکار دانشگاه هارواد در رشتههای مختلف ورزشی مانند فوتبال، واترپلو، دو، اسب سواری، قایق رانی، بسکتبال و والیبال نیز مدال آور بوده به طوریکه در 10 سال گذشته، دانشجویان این دانشگاه بیش از 36مدال طلا در عرصههای ورزشی درون و برون کشوری را از آن دانشگاه هاروارد کردهاند.
ابتدا دانشکده نو در منطقه کمبریج نام داشت و در سال 1638 میلادی زمانیکه وزیر امور داخلی امریکا، جان هاروارد، در زمان مرگش نصف اموال خود را به ارزش 780 پوند به همراه 400 جلد کتاب به این دانشگاه اهدا کرد، نامش هاروارد شد، امنیت دانشجویان دانشگاه هاروارد با کمک دانشجویان یا همان همیاران پلیس حفظ میشود.
جالب است بدانید ماموران پلیس دانشگاه هاروارد تمام مدت روز به وسیله دوچرخه در زمینی که بیش از 50 هکتار است گشتزنی میکنند تا جلوی بروز کوچکترین مسائل خطرساز برای دانشجویان سد شود. این نکته باید مد نظر قرار بگیرد که دانشگاه هاروارد یکی از امنترین دانشگاههای سراسر دنیا شناخته شده که دانشجویان میتوانند در تمام مدت شبانهروز در آن زندگی کنند و نگران بروز کوچکترین خطری نیز نباشند.
اما مهم ترین مسألهای که دانشگاه هاروارد را در بین دوستداران و علاقمندان علم آموزی شاخص کرده و کسب کرسی آموزشی در این دانشگاه، آرزوی هر دانشجویی چه در کشورهای غرب و چه در شرق، چه در شمال و چه در جنوب شده این است که تا سال 2006 بیش از 40 دانش آموخته دانشکدههای هاروارد موفق به کسب جایزه نوبل شدهاند.
ویلیام مورفی در زمینه پزشکی، رابرت برنز وود وارد در شیمی، مایکل اسپنس در اقتصاد، هینی شامش در ادبیات، توماس شلینگ در فیزیک، رالف بونچ و هنری کدبری نیز در زمینه صلح بینالمللی، این چهرههای برجسته دنیا همگی از فارغالتحصیلان هاروارد بودند که نه تنها جایزه نوبل را از آن خود کردند بلکه نام دانشگاه هاروارد را برای همیشه در تاریخ ثبت و جاودان کردند