آفتابنیوز : آفتاب - سرویس سیاسی: حجهالاسلام والمسلمین دکتر سیدمصطفی محقق داماد حقوقدان و رئیس پیشین سازمان بازرسی کل کشور در نشست ویژه «امنیت قضایی» گفت: «گاهی قاضی میداند که در جوّ سیاسی رأی میدهد، اما در شرایطی قاضی در یک جوّ احساسی «عدالتخواهی» قرار گرفته و رأیی میدهد که میتواند رأیی کاملاً ظالمانه باشد.»
به گزارش آفتاب، وی در این نشست، با تعریف «امنیت قضایی» بهمثابه «تأمین دادخواهی عادلانه برای عموم شهروندان» آن را برآیند 4 مؤلفه «معتبر بودن حق دادخواهی در جامعه»، «آگاهی و اطمینان مردم از وجود این حق»، «تضمین تشکیلات مورد نیاز برای دادخواهی از سوی حاکمیت» و «وجود و انجام قضاوت و دادرسی عادلانه» دانست.
دکتر محققداماد در سخنرانی خود با تأکید بر اهمیت جایگاه قضای اسلامی در تمدن اسلامی با این پرسش که منظور از دادرسی عادلانه در اسلام، آیا کشف حقیقت است یا فصل خصومت؟، با استناد به آیاتی از قرآن مجید بهعنوان منبع اصلی فقه، نتیجهگیری کرد که اسلام «کشف حقیقت» را اولی دانسته، لذا حکم به حق میشود. پس قاضی باید ابتدا کشف حقیقت نماید.
این حقوقدان و عضو هیأت علمی دانشگاه با انتقاد از کمتوجهی به «کشف حقیقت» در نظام حقوق خصوصی و مدنی، رسیدگی عادلانه را محصول نظام مدون حقوقی دانست و با ذکر مستندات تاریخی یادآور شد که در قضای اسلامی همه شهروندان جامعه اسلامی «خودی» هستند.
وی همچنین استقلال قاضی را شرط لازم برای کشف حقیقت و دادرسی عادلانه دانست و تأکید کرد که در جامعه اسلامی هیچگاه قوه قضاییه در زیر فشار قوه مجریه قادر به حمایت از مظلومین و اعمال «دادرسی عادلانه نخواهد بود.»
دکتر محقق داماد، ضمن اعلام مصونیت قاضی به عنوان شرط استقلال قاضی گفت:
«اگر به راحتی قاضی را عزل کنند در واقع استقلال قاضی و امنیت قضایی را مخدوش کردهاند.»
وی همچنین یادآور شد: «از سوی دیگر اگر قاضی بدون توجه به نظام مدون قضایی با مصلحتسنجی و سیاسی رأی دهد، در این صورت حقوق شهروندان ممکن است زیر چکمه قضا از بین رود.»