آفتابنیوز : آفتاب: ایران كشور پهناوری است و بارها اعلام شده كه مساحت فلان استان ما، برابر چند كشور اروپایی است. با این حال كشورهایی هستند كه در كوچكی، شگفتانگیز بهنظر میرسند.
دانستنیها در گزارشی در اینباره نوشته است: با آنكه به آنها ریزكشور گفته میشود اما این كلمه بیشتر یک تعریف است تا یک حقیقت. در واقع این كشورها به وسیله سازمان ملل و دیگر سازمانهای بزرگ جهان بهرسمیت شناخته نمیشوند. حتی بعضی از این كشورها فقط در دنیای مجازی وجود دارند، روی كاغذ یا در اینترنت میشود از آنها سراغی گرفت یا حتی بدتر فقط در ذهن یک انسان ایده پیدایش چنین كشوری وجود دارد. ریزكشورها تفاوتهای زیادی با خودمختارها یا استقلالطلبها دارند.
آنها با كسی سر جنگ ندارند و وجودشان به هیچ كشور دیگری ضرر نمیزند و معمولا توسط یک شخص یا یک خانواده بهوجود میآیند؛ یعنی ساكنان این كشورها در بهترین حالت اعضای یک خانواده و در بدترین حالت یك نفر است. به تعدادی از این كشورها كوچنشین هم گفته میشود.
بله، كشورهای كوچنشین، چون آنها در فضای مجازی بهوجود آمدهاند و حتی سرزمین مشخصی هم ندارند. با این همه باید بین این ریزكشورها و سرزمینهای خیالی و افسانهای تفاوت قائل شد. آنها حتی با دیگر واحدهای اجتماعی مثل قبیله، فرقه یا جمعیتها فرق میكنند. اما چرا كسی باید دست به این اقدام بزند و یک ریزكشور واقعا چیست؟
یكرونیشن یا ریزكشورها پدیدههای جالبی هستند اما سوال اینجاست كه چرا كسی باید به تنهایی یا در یك جمع كوچك اقدام به تاسیس یک كشور كوچک؛ مثلا به اندازه خانهاش بكند. برای این كار دلایل زیادی وجود دارد اما آزمایشهای نظری، اعتراضهای سیاسی، بیان هنری، سرگرمی شخصی و در آخر فعالیتهای مجرمانه ازجمله دلایلی هستند كه باعث بنیانگذاری یک كشور جدید میشوند. این كشورها همانطور كه گفته شد در مناطق مختلفی بنیانگذاری میشوند.
در خشكی و خاک یک كشور دیگر، رایجترین شكل بنیانگذاری یک ریزكشور است اما تعدادی از آنها قسمتی از آبهای بینالمللی را بهعنوان خاک كشورشان در نظر گرفتهاند. در این بین بهجز پدیدههایی مثل كشورهای مجازی، موضوع جالب دیگری هم وجود دارد؛ كشورهای فضایی، یعنی كسانی پیدا شدهاند و از حالا كشورهای دیگری را در فضا یا كرات دیگر بنیانگذاری كردهاند. فقط موضوع این است كه فعلا كسی نمیتواند برای این كشورها اقامت بگیرد حتی خود بنیانگذاران.اینها، ریزكشورهای دنیای مدرن هستند اما تاریخ بنیانگذاری این كشورها چندان هم جدید نیست.
قدیمیتر از واقعیها مطابق اسناد، قدیمیترین سند تاریخ برای بنیانگذاری یک ریزكشور، در میانههای قرن 19 نوشته شده است؛ یعنی چیزی نزدیک به 150سال تاریخچه مكتوب برای ریزكشورها. با این حساب آنها میتوانند خودشان را حتی از بعضی كشورهای رسمی سازمان ملل قدیمیتر بدانند.
در آن زمان دو انگیزه اصلی برای چنین كاری وجود داشت؛ یكی ماجراجویی و دیگری انگیزه اقتصادی. جزیره« كوكوس» یكی از قدیمیترین موارد ثبت یک كشور است و به وسیله خاندان«كلون-رز» بنیانگذاری شده بود. میزبان این ریزكشور یک جزیره كوچک در آبهای اقیانوس آرام است و در حقیقت به كشور استرالیا تعلق دارد. وجود جزایر فراوان و زیاد در اطراف این كشور باعث شده است كه استرالیا میزبان تعداد زیادی ریزكشور باشد. یكی دیگر از اینگونه كشورها پادشاهی «آرواكانیاو-پاتا گونیا» بود كه بین سالهای 1860 تا 1862 در جنوب شیلی و آرژانتین شكل گرفت.
البته این كشور چندان هم ریز نبود اما سرانجام به دلیل دخالت دولت این دو كشور، رسمی نشد. یكی از مشهورترین موارد این پدیده به پادشاهی «لوندی» برمیگردد؛ این پادشاهی در جزیرهای به همین نام كه متعلق به انگلیس بود، بنیانگذاری شد. این كشور را «مارتین كولسهارمن» كه صاحب جزیره بود، بنیانگذاری كرد و خود را پادشاه اعلام كرد. در دهههای ابتدایی قرن بیستم او برای خودش مهر و سكه مخصوص ضرب كرد؛ با این همه، مالک آن هیچوقت از انگلیس اعلام استقلال نكرد، بلكه بهعنوان یک ایالت پادشاهی مستقل، اعلام وجود كرد و توسط انگلیس پذیرفته شد. او مهر و سكهها را برای استفاده داخلی ضرب كرده بود.
پادشاهی دریا
سرزمین دریا یا پادشاهی « سی لند» (Sealand)فقط 550متر مربع مساحت دارد. این كشور در حقیقت هیچ چیزی نیست و خاكی ندارد؛ دو ستون باقی مانده از جنگ جهانی دوم كه محل استقرار ضد هوایی بودهاند حالا عنوان پر طمطراق پادشاهی را یدک میكشند. ماجرا از آنجا شروع شد كه انگلیسیها در شروع جنگ جهانی دوم در آبهای دریای شمال دو ستون بتونی برپا كردند تا ضدهواییهایشان را علیه نیروی هوایی آلمان در آنجا مستقر كنند. جنگ تمام شد و این پایهها هیچ آسیبی ندیدند.
بعد «پدی روی بیتس» سرگرد نیروی در یایی انگلیس این سكو را به اشغال خودش در آورد. از آنجا كه در آن زمان سكو در هفت مایلی ساحل و در خارج از آبهای ساحلی انگلیس بود، او خیلی زود اعلام استقلال كرد. روی بیتس با اعلام كردن خودش بهعنوان پرنس و همسرش بهعنوان پرنسس، شاهزادهنشین سی لند را بنیانگذاری كردند. تنها راه رسیدن به این سرزمین عجیب هلیكوپتر یا قایق است. این سرزمین 16 اتاق اقامتی، یک كلیسای كوچک و چندین دفتر كار دارد و انرژی آن به وسیله نیروی برق تامین میشود. انگلیس، استقلال این كشور را به رسمیت نمیشناسد و موضوع به دادگاه رفته است. اما دادگاه تا به حال نتیجهای در اینباره نگرفته است. جالب اینجاست كه این كشور كوچك یك بار هم شاهد كودتا بوده است.
یک بار صدراعظم آلمانی سیلند (كه منصوب پرنس روی بود) سعی كرد با كمک بازرگانان هلندی كه برای مذاكرات تجاری آمده بودند، كودتا كند. او میخواست سیلند را در غیاب «پرنس روی» كه به انگلیس رفته بود، تصرف كند اما پرنس با مردان مسلح خود بازگشت و سرزمینش را دوباره تصاحب كرد. شاهزاده مایكل، فرزند روی بیتس وقتی 14ساله بود در این جنگ شركت كرد چون نیروی دریایی انگلیس یك بار هوس كرد كه به مرزهای آنها نزدیك شود. آنها میخواستند خانواده بیتس را از این سكو اخراج كنند اما آنها مقاومت كردند و با شلیك تیرهای هوایی، سربازان انگلیسی را از مرزهای خود دور كردند.
حالا و بعد از پشتسر گذاشتن این همه ماجرا، شاهزاده خسته شده و میخواهد كشوری را كه در جوانی برای آن جنگیده به فروش برساند. 75میلیون یورو قیمتی است كه برای این كشور تعیین شده است. دلیل این قیمت گزاف هم موقعیت اقتصادی این پادشاهی است. سیلند تحت تاثیر قوانین مالیاتی هیچ كشوری نیست و شرطبندی در آن مجاز است. به همین دلیل یكی از بزرگترین پایگاههای شرطبندی اینترنتی در آن قرار دارد و محل مناسبی برای فعالیتهای اقتصادی از این دست بهحساب میآید.
ریزكشورهای واقعی هرچند ریزكشورها ممكن است از نظر مساحت كوچک باشند اما درحقیقت كشور به حساب نمیآیند چون از نظر سازمان ملل متحد پذیرفته نشدهاند ولی كشورهاییهم هستند كه واقعا كوچكند و عضو سازمان ملل هم به حساب میآیند. فهرست این كشورها خیلی بلند نیست اما خیلی هم خالی و خلوت به نظر نمیرسد.
برای اینكه بدانیم باید به چهكشوری لقب كوچک بدهیم بد نیست یک معیار داشته باشیم ؛ اگر سری به شیراز زده باشید، باید بدانید كه مساحت این شهر چیزی نزدیک به 180كیلومتر مربع است. حالا میتوانیم به خوبی از پس مقایسه بربیاییم. در فهرست كشورهای سازمان ملل حداقل 20 كشور وجود دارند كه مساحتی كمتر از 180 كیلومتر مربع دارند...