آفتابنیوز : آفتاب: کرایه مسیر 350 تومان است این را برچسب نصب شده بر گوشه سمت راست شیشه جلوی تاکسی میگوید ولی راننده تاکسی500 تومان میگیرد و در جواب اعتراض میگوید: همینه که هست؛ ناراحتی سوار نشو.
بر روی صندلی عقب و پشت سر راننده نشستهای و با دست راستت دستگیره در را محکم گرفتهای تا با افتادن تاکسی در دست اندازهای تهران، در باز نشود. آن قدر صدای تلق و تولوق درها زیاد است که هر آن امکان میدهی قطعات آن از هم جدا شود و به بیرون پرتاب شوی. این صداهای ناهنجار تنها به درهای تاکسی ختم نمیشود بلکه از هر نقطه صدای نخراشیدهای به گوش میرسد که نشان از فرسوده بودن تاکسی دارد.
کمی که از مبدأ دور میشوی راننده تاکسی سیگاری آتش میزند و تو را که درست پشت سرش نشستهای مهمان دودهای خاکستری میکند. بابت استشمام دود سیگار اعتراض نمیکنی حتی زمانی که خاک سیگارش بر روی لباست مینشیند تنها به تکاندن آن بسنده میکنی.
مسافران دیگر هم لب به اعتراض نمیگشایند چون میدانند راننده تاکسی قدرتمندتر از آنهاست و امکان دارد در وسط مسیر پیادهشان کند و آن وقت است که در مسیر بین راه باید دست به جیب شوند و برای مدتی منتظر تاکسی دیگر باشند.
با نزدیک شدن به مقصد یک اسکناس هزار تومانی از کیفت بیرون میآوری و به طرف راننده میگیری که با این اقدام تو داد راننده به هوا برمیخیزد.
«مگه من اینجا صندوق صدقاتم که پول خرد داشته باشم فکر جیبتان را نمیکنید سوار تاکسی میشوید پول خرد بده!»
وقتی میگویی هیچ پول خردی همراه نداری در حالی که عصبانی است 400تومان را به طرفت میگیرد و میگوید: من پول خرد ندارم اگر 50 تومان داری بده تا 500 تومان بقیهاش را بدم.
تو که حالا علاوه بر تحمل تاکسی قراضه و خوردن دود سیگار کرایه بیشتر هم پرداختهای صدای اعتراضت بلند میشود که چرا از 50 تومان خودتان نمیزنید؟ راننده تاکسی با بی حوصلگی در جوابت میگوید: اول صبحی حوصله جر و بحث ندارم برو اعصاب خودتو و منو به خاطر 50 تومان خرد نکن!
این مسائل تنها گوشهای از قصه بیسرانجام شهروندان و تاکسیداران است. قصهای واقعی که هر روز بر مصائب آن افزوده میشود و معلوم نیست که چه زمانی قرار است مصوباتی که به تصویب شورای شهر رسیده و حکایت از اعمال نظارت بر عملکرد تاکسیها دارد اجرایی شوند.
پول خرد نداریم حتی برای شما دوست عزیز یکی از مسافران تاکسی در خط انقلاب تا فاطمی در این باره میگوید: چند وقت پیش در تاکسی سوار شدم که روی داشبورت ماشینش تابلوی گذاشته بود که با خط نستعلیق نوشته شده بود پول خرد نداریم حتی برای شما دوست عزیز.
وی که خود را منصور راد معرفی میکند میگوید: به نظر من اگر شورای شهر کرایهها را تعیین کند دیگر با این مشکلات مواجه نمیشویم.
راد اضافه میکند: شورای شهر میتواند به جای سالی 25 تومان هر 2 سال یکبار 50 یا 100 تومان به کرایهها اضافه کند تا کرایه روند شود و دعواهای بین رانندگان و مسافران هم کمتر شده و با اعصاب راحتتری به کارشان برسند.
وی در حالی که کم کم میخواهد سوار تاکسی شود میگوید: به هر حال رانندگان تاکسی کمتر از پول خرد میگذرند و این وسط حق مردم است که از بین میرود.
چرا اتوبوس پول خرد دارد تاکسی نه مهسا.س که خود را دانشجو معرفی میکند با طرح این پرسش که چرا اتوبوسها پول خرد دارند اما تاکسیها نه میگوید: مطمئناً این مسئله به نظارتها برمیگردد. اتوبوسرانی با در اختیار گذاشتن پول مورد نظر در اختیار رانندگان اتوبوس از بروز نارضایتی در شهروندان جلوگیری میکند اما در این زمینه عملکرد تاکسیرانی اصلاً مطلوب نیست.
وی می افزاید: من همیشه ترجیح میدهم با اتوبوسهای خصوصی رفت و آمد کنم چون علاوه بر دریافت خدمات بهتر و با کیفیتتر اعصاب راحتتری هم دارم.
فقط دربست.... خانم 40، 45 ساله که کارمند یکی از شرکتهای خصوصی تهران است به خبرنگار فارس میگوید: از الان عزای روزهای بارانی را گرفتهام که تاکسیها فقط دربست میبرند.
وی می گوید: همین الان هم اگر در مسیرهای فرعی باشی یا قرار باشد که به یک مسیر پرترافیک بروی تاکسیها سوارت نمیکنند، تا وقتی که نگویی دربست.
این خانم میافزاید: بارها شده که صف مسافران به چندمتر هم رسیده اما تاکسیها حاضر به سوار کردن نمیشوند و فقط دربستی کار میکنند.
خانم نصیری یکی دیگر از مسافران تاکسی که در شمال شهر ساکن است در این باره میگوید: روز گذشته در میدان تجریش حدود 45 دقیقه برای رفتن به دارآباد ایستادم و با وجود آنکه تاکسیهای رنگارنگ در مسیر بودند اما سوار نمیکردند.
وی ادامه داد: به نظر میرسد وضع مالی تاکسیداران خیلی خوب است که حاضرند خالی در شهر گشت بزنند اما مسافر سوار نکنند.
نصیری که از عملکرد تاکسیرانی بسیار گلایهمند است اضافه میکند: رانندگان تاکسی هم که دربستی سوار میکنند هر نرخی که خودشان بخواهند میگیرند اگر در زمان پیک ترافیک باشد میگویند شلوغ است و باید کرایه بیشتری بدهید و اگر هم در زمان خلوت سوارت کنند میگویند این وقت روز کرایه بیشتر میشود در هر حال این مسافر بیچاره است که باید مبلغی بیشتر از آنچه معمول است بپردازد.
تاکسیها در ارائه خدمات نمره قبولی نمیگیرند «آقای راننده پنجره ماشین دستگیره ندارد که کمی شیشه را پایین بکشم.... هوای داخل ماشین خوب نیست»
این را مسافر میگوید و راننده هم تنها در جوابش می گوید: دستگیره پنجره خراب است. با نگاهی به اغلب تاکسیهای شهر با این واقعیت تلخ مواجه میشویم که خدماتی که تاکسیها ارائه میدهند بسیار ضعیف است.
یکی از مسافران در خصوص کیفیت تاکسیها میگوید: چند روز پیش وقتی سوار تاکسی شدم احساس کردم که بوی بنزین میآید.... چند دقیقهای از حرکت تاکسی نگذشته بود که صدای داد و بیداد مسافری که در صندلی عقب و سمت باک خودرو نشسته بود به هوابرخاست وقتی راننده ماشین را نگه داشت متوجه شدیم که مسافر نگون بخت غرق بنزین شده است.
وی با بیان اینکه این اتفاق میتوانست حوادث جبران ناپذیری را به وجود بیاورد میافزاید: راننده تاکسی مدعی بود که خدمات پس از فروش خودروهای تاکسی واگذار شده بسیار نامطلوب است و هر خرابی را باید در تعمیرگاههای شخصی برطرف کند و کلی هزنیه بپردازد.
تاکسیها در سال باید 4 بار معاینه فنی بروند مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه طبق قانون تاکسیها باید در طول سال 4 بار به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند، میگوید: متأسفانه این امر صورت نمیگیرد.
وی می افزاید: اعضای شورا بر انجام معاینه فنی اصرار دارند و امیدواریم شاهد جدیتر گرفتن مراجعه به مراکز معاینه فنی باشیم.
نصب تاکسیمتر برای بالا رفتن کلاس ماشین با وجود آنکه مدیران شهری همواره اعلام میکردند که برای کنترل افزایش بیرویه و خودسرانه نرخ کرایه تاکسیها اعمال نظارت میکند و از شهروندان هم میخواهند که سازمان کنترل و نظارت بر تاکسیرانی را از تخلفات رانندگان مطلع کنند اما به نظر میرسد که تاکنون اقدام مثبتی از سوی این سازمان عریض و طویل صورت نگرفته و همچنان شهروندان ناراضیاند.
پورمحمدی پسر جوانی که مسافر مسیر امام حسین تا انقلاب است به خبرنگار فارس می گوید: تاکسیمتر اکثر تاکسیها خاموش است.
وی می افزاید: با وجود آنکه هزینه زیادی برای خرید و نصب تاکسیمترها بر روی خودرو شده است اما هیچ استفادهای از آنها نمیشود.
پورمحمدی ادامه میدهد: انگار ما میخواهیم فقط ادای شهرهای باکلاس و مدرن را دربیاوریم و این طرح هم فقط برای بالا بردن کلاس ماشین بوده و نه برقراری عدالت در دریافت کرایه.
تاکسیهای گردشی حذف بشوند یا نشوند؟ خطوط پرمسافر و پردرآمد متعلق به افرادی شده که سالها پیش با رابطه یا پول سرقفلی خط را خریدهاند و افرادی مثل من برای آنکه بتوانند نرخ زندگیشان را دربیاورند مجبورند گردش کار کنند. این را یکی از رانندگان تاکسی میگوید و ادامه میدهد: بیشتر خطوط تاکسیرانی درآمد زا نیست آنهایی که درآمدزاست در دست عده خاصی است بنابراین ما که با هزار بدبختی یک تاکسی قسطی جور کردهایم مجبوریم که گردشی کار کنیم.
وی اضافه کرد: خیلی از تاکسیرانها بازنشسته هستند و حقوق بازنشستگی میگیرند اما من که باید خرج 5 سرعائله را بدهم نمیتوانم فقط در خطی که اغلب ساعات روز مسافر ندارد کار کنم.
موضوع صرفه گردشی کارکردن تاکسی در حالی از سوی بسیاری از تاکسیرانها مطرح می شود که خسرو دانشجو، سخنگوی شورای شهر تهران گفته است که باید تا چند سال آینده تاکسیهای گردشی حذف شوند.
جعفرآبادی یکی از مسافرانی که هر روز از دروازه دولت تا سر خیابان فلسطین را با تاکسیهای گردشی یا مسافربرهای شخصی طی میکند در این باره میگوید: کرایه این مسیر هر روز بستگی به انصاف راننده دارد. گاهی 250 تومان میگیرند گاهی 300 و گاهی هم 400 تومان.
وی میگوید: دقیقاً محل کار من در جایی واقع است که خط BRT هم از آن میگذرد اما چون زانو درد دارم و نمیتوانم از پلههایی که در دروازه دولت نصب کردهاند بالا بروم مجبورم که تاکسی سوار شوم.
جعفرآبادی میافزاید: دیگر حوصله جر و بحث با تاکسیرانها را ندارم و هر مبلغی که میگویند میپردازم چون میدانم که باید بین 200 تا 400 تومان برای این مسیر هزینه کنم.
ساماندهی اوضاع نابسامان، کی؟ سیستم بزرگ و وسیع تاکسیرانی و تنوع تاکسیهایی که در کشور وجود دارد در هیچ جای دنیا وجود ندارد با این حال این سیستم به درستی به وظایف خود عمل نمیکند و مشکلات متعددی در این زمینه به وجود آمده است.
سیدجعفر تشکری هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با اشاره به سهم 20 تا 25 درصد تاکسی در حمل و نقل عمومی میگوید: این سهم 10 برابر استانداردهای جهانی است.
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در بسیاری از کلانشهرهای دنیا تاکسی یک وسیله حمل و نقل نیمه عمومی است که نحوه استفاده از آن تعریف خاص خود را دارد اما در کشور ما به خصوص تهران با وجود مشکلات ریز و درشت حاکم بر آن و مجموعه مدیریتی هنوز این شبکه حمل و نقل عمومی مصوب میشود که با شرایط آشفته به کار خود ادامه میدهد و تلاش مدیران شهری نیز برای حل نابسامانیها و ارتقاء سطح کیفیت خدمات راه به جایی نبرده است.
هر سال شهروندان و عدههای بسیاری مانند جمع آوری تاکسیهای گردشی، نظارت بر تاکسیها برای دریافت نرخهای مصوب شورای شهر، رفع معضل تاکسی دربستی، حذف تاکسیهای غیراستاندارد و... را میشنوند اما اینکه چه زمانی قرار است اوضاع نابسامان سیستم تاکسیرانی به سامان شود و وعدهها عملی شوند هنوز برای هیچ کس مشخص نیست.