زلزله تخت جمشید را تهدید می‌کند
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: مشاور معاون حفظ، احیا و ثبت آثار تاریخی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد: شرایط بخش‌هایی از دیوار ورودی پله‌های تخت‌جمشید چنان بحرانی است که با کوچک‌ترین زلزله، احتمال ریزش آنها وجود دارد.
دکتر سیدعبدالعظیم امیرشاه‌کرمی بیان کرد: در قسمت چپ پله‌های ورودی تخت جمشید، تعدادی از سنگ‌های دیوار دچار هوازدگی شدید شده و علاوه بر پوسیدگی و هوازدگی سنگ‌ها، ترک‌هایی در سه نقطه از دیوار به‌وجود آمده است.
به همین دلیل، استحکام‌بخشی و مرمت این نقاط که حالت بحرانی دارد، باید در اولویت قرار گیرد، زیرا احتمال ریزش آنها با کوچک‌ترین زلزله وجود دارد.
این متخصص سازه، ژئوتکنیک و مدل‌سازی توضیح داد: به‌لحاظ مهندسی، مهم‌ترین بخش سازه‌های تخت جمشید، دیواری است که صفه، پشت و درون آن قرار گرفته است. این دیوار علاوه بر وزن خود و تأسیسات روی آن، نیروی رانش مصالح پرکننده پشت آن را نیز تحمل می‌کند.
او ادامه داد: عوامل آسیب‌رسان به این دیوار شامل زلزله (تخت جمشید دست کم روی دو گسل فرعی قرار دارد)، شیب دامنه و احتمال اختلاف نشست، رطوبت زمین و داخل صفه و تبخیر از سطح دیوار به‌علت خشکی هوا و وزش باد است.
شاه‌کرمی با بیان این‌که برای حفاظت و بهره‌گیری از تخت جمشید باید آن را از منظرهای مختلف نگاه و راه برخورد با آن را انتخاب کرد، گفت: برای این کار، استعدادهای نهفته در تخت جمشید که براساس آنها، این بنا برپا مانده، با توجه به این‌که در شرایط سخت زمین‌شناسی و آب‌وهوایی است، باید شناسایی و بازخوانی شود تا از تخت جمشید بتوان حفاظت کرد.
شاه‌کرمی ادامه داد: تخت‌جمشید از منظر مهندسی، سازه‌ای پیوسته، نرم و با عملکرد بسیار مناسب در مقابل بارهای زلزله و دفع رطوبت است. سازه باربر آن فقط از دو نوع مصالح، یعنی سنگ معدنی آهکی و برحسب مورد، ماسه‌سنگ (در مکان‌هایی خاص) و بست‌های فلزی ساخته شده است. هم‌چنین ابتکار اصلی، در طرح اتصالات اصطکاکی بدون ملات است. علاوه بر این، دیوارهای داخلی خشتی هستند و در شرایط زلزله درون قاب‌های سنگی محبوس شده‌اند.
وی درباره نقاط بحرانی تخت جمشید توضیح داد: با توجه به این‌که دیوارهای باربر و برشی تخت جمشید، خشتی و بسیار قطور هستند و بین کلاف‌های سنگی مانند قاب‌های سردرها قفل و بست شده‌اند، این دیوارها براثر فرسایش و تخریب به خاک رس و با گذر زمان و ایجاد مواد ارگانیک مانند ریشه گیاهان به عوامل آسیب‌رسان تبدیل و اکنون این آلاینده‌ها (خاک‌های آلوده) به داخل صفه و پشت دیوارها هدایت شده‌اند.
او اظهار کرد: سیستم حفاظتی طراحی‌شده در بخش شمالی دیوار تخت جمشید، در سمت چپ پلکان از کار افتاده و این ناحیه در شرایط بسیار بدی است. البته فرسایش در دیوار سمت چپ به‌علت خاک‌های رس روی صفه بسیار شدیدتر و بحرانی‌تر از سمت راست است، یعنی سیستم حفاظتی سمت راست پلکان هنوز فعال است. هم‌چنین سنگ‌های دیوار، آهکی است و فرسایش شیمیایی، هیدرولوژیکی، حرارتی و مکانیکی (تنش زیاد) سبب شده است که در سه محل از دیوار سمت چپ شرایط بحرانی به‌وجود آید.
این متخصص سازه، ژئوتکنیک و مدل‌سازی تأکید کرد: در این راستا، دو موضوع اورژانسی را باید در نظر گرفت و به آنها عمل کرد؛ نخست این‌که باید به فکر راه‌اندازی و مرمت مهندسی حفاظت از صفه در سمت چپ پلکان بود، یعنی سیستم هوادهی درون صفه (گربه‌روها) دوباره باید احیا و آلاینده‌های روی صفه (خاک‌های رس با بقایای بیولوژیکی) منتقل شود. دیگر این‌که استحکام‌بخشی و مرمت سه نقطه از دیوار سمت چپ پله‌ها که حالت بحرانی دارد و احتمال ریزش آنها در کوچک‌ترین زلزله وجود دارد، باید در اولویت قرار گیرد.
دکتر سیدعبدالعظیم امیرشاه‌کرمی بیان کرد: در قسمت چپ پله‌های ورودی تخت جمشید، تعدادی از سنگ‌های دیوار دچار هوازدگی شدید شده و علاوه بر پوسیدگی و هوازدگی سنگ‌ها، ترک‌هایی در سه نقطه از دیوار به‌وجود آمده است.
به همین دلیل، استحکام‌بخشی و مرمت این نقاط که حالت بحرانی دارد، باید در اولویت قرار گیرد، زیرا احتمال ریزش آنها با کوچک‌ترین زلزله وجود دارد.
این متخصص سازه، ژئوتکنیک و مدل‌سازی توضیح داد: به‌لحاظ مهندسی، مهم‌ترین بخش سازه‌های تخت جمشید، دیواری است که صفه، پشت و درون آن قرار گرفته است. این دیوار علاوه بر وزن خود و تأسیسات روی آن، نیروی رانش مصالح پرکننده پشت آن را نیز تحمل می‌کند.
او ادامه داد: عوامل آسیب‌رسان به این دیوار شامل زلزله (تخت جمشید دست کم روی دو گسل فرعی قرار دارد)، شیب دامنه و احتمال اختلاف نشست، رطوبت زمین و داخل صفه و تبخیر از سطح دیوار به‌علت خشکی هوا و وزش باد است.
شاه‌کرمی با بیان این‌که برای حفاظت و بهره‌گیری از تخت جمشید باید آن را از منظرهای مختلف نگاه و راه برخورد با آن را انتخاب کرد، گفت: برای این کار، استعدادهای نهفته در تخت جمشید که براساس آنها، این بنا برپا مانده، با توجه به این‌که در شرایط سخت زمین‌شناسی و آب‌وهوایی است، باید شناسایی و بازخوانی شود تا از تخت جمشید بتوان حفاظت کرد.
شاه‌کرمی ادامه داد: تخت‌جمشید از منظر مهندسی، سازه‌ای پیوسته، نرم و با عملکرد بسیار مناسب در مقابل بارهای زلزله و دفع رطوبت است. سازه باربر آن فقط از دو نوع مصالح، یعنی سنگ معدنی آهکی و برحسب مورد، ماسه‌سنگ (در مکان‌هایی خاص) و بست‌های فلزی ساخته شده است. هم‌چنین ابتکار اصلی، در طرح اتصالات اصطکاکی بدون ملات است. علاوه بر این، دیوارهای داخلی خشتی هستند و در شرایط زلزله درون قاب‌های سنگی محبوس شده‌اند.
وی درباره نقاط بحرانی تخت جمشید توضیح داد: با توجه به این‌که دیوارهای باربر و برشی تخت جمشید، خشتی و بسیار قطور هستند و بین کلاف‌های سنگی مانند قاب‌های سردرها قفل و بست شده‌اند، این دیوارها براثر فرسایش و تخریب به خاک رس و با گذر زمان و ایجاد مواد ارگانیک مانند ریشه گیاهان به عوامل آسیب‌رسان تبدیل و اکنون این آلاینده‌ها (خاک‌های آلوده) به داخل صفه و پشت دیوارها هدایت شده‌اند.
او اظهار کرد: سیستم حفاظتی طراحی‌شده در بخش شمالی دیوار تخت جمشید، در سمت چپ پلکان از کار افتاده و این ناحیه در شرایط بسیار بدی است. البته فرسایش در دیوار سمت چپ به‌علت خاک‌های رس روی صفه بسیار شدیدتر و بحرانی‌تر از سمت راست است، یعنی سیستم حفاظتی سمت راست پلکان هنوز فعال است. هم‌چنین سنگ‌های دیوار، آهکی است و فرسایش شیمیایی، هیدرولوژیکی، حرارتی و مکانیکی (تنش زیاد) سبب شده است که در سه محل از دیوار سمت چپ شرایط بحرانی به‌وجود آید.
این متخصص سازه، ژئوتکنیک و مدل‌سازی تأکید کرد: در این راستا، دو موضوع اورژانسی را باید در نظر گرفت و به آنها عمل کرد؛ نخست این‌که باید به فکر راه‌اندازی و مرمت مهندسی حفاظت از صفه در سمت چپ پلکان بود، یعنی سیستم هوادهی درون صفه (گربه‌روها) دوباره باید احیا و آلاینده‌های روی صفه (خاک‌های رس با بقایای بیولوژیکی) منتقل شود. دیگر این‌که استحکام‌بخشی و مرمت سه نقطه از دیوار سمت چپ پله‌ها که حالت بحرانی دارد و احتمال ریزش آنها در کوچک‌ترین زلزله وجود دارد، باید در اولویت قرار گیرد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید