تخریب نگین اشترانکوه به نام احیا گردشگری

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: بی‌توجهی سازمان میراث فرهنگی استان لرستان به ساماندهی روند گردشگری در محدوده دریاچه گهر، زمینه‌های تخریب این زیست‌بوم منحصر به‌فرد را فراهم کرده است و این دریاچه کوهستانی در این شرایط رفته‌رفته به پایان عمر خود نزدیک می‌شود.

عدم توجه به زیرساختهای گردشگری و ساماندهی حضور گردشگران در منطقه بکر اشترانکوه و دریاچه گهر، کوهی از زباله را در این مسیر انباشته و تخریب‌های زیست محیطی را ایجاد کرده است که این امر بارها از سوی تشکل‌های زیست‌محیطی مورد انتقاد قرار گرفته است.

دومین گردهمایی تشکل‌های زیست محیطی استان لرستان محلی برای طرح دغدغه‌هایی بود که بخش عمده‌ای از آن به روند تخریب‌ها در دل منطقه حفاظت شده اشترانکوه و دریاچه گهر به عنوان نگین منحصر به فرد این منطقه مرتبط بود.

عدم ساماندهی حضور گردشگران موجب تخریب دریاچه گهر شده است

دبیر تشکل گهر سبز در این جلسه در سخنانی با تاکید بر اینکه تشکل‌های مردم‌نهاد نماینده وجدان عمومی هستند، بیان داشت: قصور مسئولان در زمینه بی‌توجهی به محیط زیست برای ما دردآور است ولی هیچ‌گاه مایه دلسردی ما نخواهد شد.

رضا اسدی با اشاره به جای خالی نماینده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در جلسات تشکل‌های زیست محیطی، بیان داشت: روند حضور گردشگران در دریاچه گهر تخریب‌های زیادی را به دنبال داشته است.

وی با اشاره به تخریبهای صورت گرفته ناشی از فعالیت میراث فرهنگی در منطقه دریاچه گهر، بیان داشت: تلاش میراث فرهنگی برای ایجاد جاده در دریاچه گهر از دیگر مصادیق تخریب‌های زیست محیطی در این منطقه بوده است.

انباشت زباله در اطراف دریاچه گهر

این فعال زیست محیطی شهرستان دورود تصریح کرد: در نظر نگرفتن تسهیلات لازم برای گردشگران از سوی میراث فرهنگی موجب ایجاد انباشت زباله در اطراف دریاچه شده است.

اسدی ادامه داد: این موضوع موجب شده است که بار جمع آوری زباله‌ها و پاکسازی اطراف دریاچه بر دوش تشکل‌های زیست محیطی بیفتد که تشکل‌ها نیز با وجود اینکه در این زمینه وظیفه‌ای ندارند ولی به‌خاطر علاقه به محیط زیست این کار را انجام می‌دهند.

وی یادآور شد: تاکنون تشکل گهر سبز ۴۰ بار با هزینه شخصی خود اعضا، اقدام به پاکسازی کوهستان و دریاچه گهر کرده است و هیچ کدام از دستگاه‌های متولی امر از جمله میراث فرهنگی حتی یک ریال هم کمک نکرده‌اند.

جاده‌کشی به دریاچه گهر، خطری همیشگی برای نگین اشترانکوه

این فعال محیط زیست با اشاره به تصمیمات متعدد مسئولان برای جاده کشی به دریاچه گهر، بیان داشت: بیان داشت: این تصمیم در زمان استاندار قبلی با ممانعت تشکل‌های زیست‌محیطی منتفی شد ولی دوباره این بار راه و ترابری استان از سمت الیگودرز اقدام به جاده‌کشی به دریاچه گهر و منطقه حفاظت شده اشترانکوه کرده است.

اسدی خواستار پیگیری در این زمینه از سوی رسانه‌ها و مسئولان شد و بیان داشت: هنوز نمی‌دانیم چه اراده‌ای پشت این موضوع است که اصرار به گذر جاده از قلب منطقه امن اشترانکوه دارد.

وی با تاکید بر اینکه بحث حقوقی این موضوع باید از سوی محیط زیست پیگیری شود، بیان اشت: راه و ترابری در حالی‌که تنها مجوز ایجاد یک جاده روستایی را داشته که با تعریض جاده‌ای به عرض ۱۵ متر در حال اتوبان کشی در منطقه بوده است.

اسدی با اشاره به قطع صدها اصله درخت در منطقه حفاظت شده اشترانکوه در پی جاده‌سازی، عنوان کرد: با وجود اینکه عملیات اجرایی این پروژه متوقف شده است ولی هنوز اصرارهایی برای احداث این جاده وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه در مسیر این جاده هیچ روستایی وجود ندارد، خواستار پیگیری مسئولان برای منتفی شدن کامل این پروژه شد.

این سخنان دبیر تشکل گهر سبز در حالی مطرح می‌شود که یکی دیگر از فعالان محیط زیست در این جلسه در سخنانی عنوان کرد: همه پدیده‌ها یک روند پیری دارند که ما داریم با تخریب‌های خود در منطقه دریاچه گهر روند پیری و زوال دریاچه گهر را تسریع می‌کنیم.

از وجود هر جاده‌ای در منطقه حفاظت شده اشترانکوه احساس نگرانی می‌کنیم

مدیر کل محیط زیست استان لرستان نیز در این رابطه در سخنانی عنوان کرد: مطابق اظهار نظر کارشناسان اداره راه جاده چکان – مورزرین جاده ای است که با هدف رفع مشکل گردنه موجود در منطقه طراحی شده است.

محمد حسین بازگیر ادامه داد: این جاده را اداره راه با توجیه اینکه این مسیر برفگیری کمتری دارد طراحی کرده بودند.

وی با تاکید بر اینکه محیط بانان این اداره کل از ابتدای کار در محل حضور داشته اند و از تعرض به طبیعت جلوگیری کرده اند، بیان داشت: در راستای مراقبت از منطقه محیط زیست لرستان اقدام به ایجاد دو پاسگاه فصلی به مدت سه ماه در منطقه کرد و محیط بانان این اداره کل هر کدام به نوبت ۹ روز متوالی در اشترانکوه مستقر شدند.

مدیرکل محیط زیست استان لرستان با تاکید بر اینکه تشکلها در این زمینه حمایت خوبی داشتند، عنوان کرد: ما از وجود هر جاده ای در منطقه حفاظت شده اشترانکوه احساس نگرانی می کنیم.

بی‌توجهی میراث فرهنگی به ساماندهی گردشگران دریاچه گهر

بازگیر همچنین در مورد ساماندهی دریاچه گهر نیز عنوان کرد: جلسات زیادی در این راستا با دستگاه‌های دست اندر کار این امر گرفتیم ولی متاسفانه همچنان شاهد عدم همکاری در این زمینه هستیم.

وی ادامه داد: با وجود هماهنگی با میراث فرهنگی استان برای حضور نیروهای این سازمان در فصل گردشگری در دریاچه، ما همچنان فعالیتی از سوی این سازمان ندیده ایم.

مدیرکل محیط زیست استان لرستان با تاکید بر ضرورت همکاری تشکل‌ها در این زمینه، بیان داشت: تاکنون این اداره کل از محل بودجه جاری خود اقدام به پاکسازی زباله‌های گردشگران کرده است. 

دریاچه گهر به عنوان یکی از دریاچه‌های بکر و زیبای آب شیرین ایران در میان رشته‌کوه‌های زاگرس و در دامنه اشترانکوه واقع شده و این دریاچه از ذوب برف‌های اشترانکوه و انباشت آب آن در پشت سد یا آب بندی که از ریزش کوه پدید آمده تشکیل شده است.

دریاچه گهر که دارای لقب نگین اشترانکوه است از زیباترین دریاچه های کوهستانی ایران است که در ۱۲۱ کیلومتری شرق استان لرستان به مرکزیت خرم آباد و در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دورود در این استان واقع شده است و همچون نگینی در مرکز منطقه حفاظت شده اشترانکوه با مختصات جغرافیایی ۴۹ درجه و ۱۶ دقیقه تا ۹ درجه و ۱۷ دقیقه طول شرقی و تا ۳۳ درجه و ۱۸ دقیقه عرض شمالی در ارتفاع ۲۳۵۰ متری از سطح دریای آزاد قرار گرفته است.

این دریاچه کم نظیر شامل دو بخش به نامهای گهر بزرگ و گهر کوچک – یا گهر بالا و پایین- است که وسعت دریاچه گهر بزرگ حدود ۱۰۰ هکتار و عمق دریاچه بین ۴ تا ۲۸ متر و عرض آن بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ متر و طول آن ۱۵۰۰ متر است.

میزان بارش سالانه در منطقه حدود ۹۳۱ میلی متر است که بیشتر به صورت بارش برف می باشد به طوریکه در سالهای پربرف سطح دریاچه یخ بسته و مناظر زیبا و بدیعی را برای علاقمندان به طبیعت و گردشگران به وجود می آورد.

موقعیت دریاچه گهر محصور شده در بین رشته‌کوه‌های اشترانکوه است و بسیاری از کوهنوردان در تمامی فصول سال به قلل مرتفع این کوه‌ها از جمله قله‌های متنوع اشترانکوه، گل گل، سن بران، پل پازن پیر، تخت شاه و … صعود می‌کنند.

پوشش گیاهی اطراف دریاچه گهر و منطقه اشترانکوه شامل بلوط، بید، بادام، پسته وحشی، گلابی وحشی، چنار، نارون، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار و … است.