بحران زودهنگام در جشنواره فیلم فجر

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: در حالی که هنوز تا آغاز جشنواره فیلم فجر چند روز باقی است، توقیف تعدادی از آثار، حذف تعدادی دیگر از بخش مسابقه و تحریم جشنواره از سوی برخی کارگردانان صاحب نام، مهمترین فعالیت معاونت سینمایی ارشاد را با بحران مواجه کرده است. 

ایجاد بخشی تازه‌ای با عنوان نوعی نگاه که ظاهرا برای فیلم‌های ستاره‌دار یا مشکل‌دار جشنواره ایجاد شده و این فیلم‌ها را عملا از بخش مسابقه خارج می‌کند، موجب اعتراض کارگردانان شاخص شده است. 

قرار گرفتن جدیدترین ساخته‌های برخی فیلمسازان مطرح سینمای ایران مثل علیرضا داوود نژاد، تهمینه میلانی، رضا کاهانی و…. در بخش نوعی نگاه جشنواره بیست ونهم فیلم فجر باعث واکنش و اعتراض تند این فیلمسازان شده است. 

اگر چه بخش نوعی نگاه برای اولین بار است که در این جشنواره ایجاد شده ولی هیچ توضیح قانع کننده‌ای درباره این بخش از سوی مسئولان جشنواره به رسانه‌ها داده نشده است. اگر چه به نظر می‌رسد که این بخش درواقع بخش فیلمهای مشکل دار جشنواره است و مسئولان جشنواره با قرار دادن فیلم‌های مسأله‌دار می‌خواهند به نوعی خود از شر این فیلم‌ها راحت کنند. 

در حالی که پیش از این سجادپور شایعه توقیف فیلم خانه پدری عیاری را در جشنواره فیلم فجر تکذیب کرده بود، ولی برخی منابع آگاه خبر می‌دهند به تازگی فیلم رسول صدر عاملی نیز به جمع فیلم‌های توقیفی جشنواره پیوسته و فیلم عیاری هم علی رغم تکذیب سجادپور، همچنان توقیف است و برای رفع توقیف گفته شده باید بخش‌های مهمی از فیلم حذف شود. 

به گزارش پارس‌توریسم، توقیف فیلم زندگی با چشمان بسته رسول صدر عاملی نیز بسیار جدی است. زندگی با چشمان بسته که از مضمون ملتهبی برخوردار است، به نظر می‌رسد از نظر پر حاشیه بودن به فیلم‌هایی چون دختری با کفش‌های کتانی و من ترانه ۱۵سال دارم شباهت داشته باشد. ترانه علیدوستی، حامد بهداد، پولاد کیمیایی و…. بازیگران اصلی این فیلم هستند. 

فیلم انتهای خیابان هشتم ساخته علیرضا امینی که از داستان به شدت تلخی برخوردار است نیز با جرح و تعدیل‌های فراوانی مواجه شده است. دست اندرکاران این فیلم در حال مذاکره با مسئولان جشنواره برای کاهش این جرح و تعدیل‌ها و سانسورها هستند. 

سید جمال ساداتیان در گفت‌وگویی کوتاه با پارس توریسم با تایید این خبر امیدوار است که مشکلات نمایش این فیلم حل شود. 

تهمینه میلانی کارگردان فیلم یکی از دو ما دو نفر که در بخش نوعی نگاه جشنواره فیلم فجر حضور یافته در گفت‌وگو با آرمان می‌گوید: اگر بخواهند فیلم را در بخش نوعی نگاه قرار دهند فیلم را از جشنواره بیرون می‌کشیم. 

میلانی همچنین توضیح می‌دهد که برای مصاحبه با او از سوی دفتر جشنواره تماس گرفته اند و او توضیح داده که فیلم او در جشنواره شرکت نمی‌کند. 

البته او چند سال پیش نیز با فیلم آتش بس در جشنواره شرکت کرد که به همراه فیلمی چون آفساید پناهی در بخش مهمان قرار گرفت. ولی آتش‌‌بس هیچ گاه در جشنواره به نمایش در نیامد تا سال بعد اکران شده و در آن سال پر فروشترین فیلم تاریخ سینما شود. 

انتقاد محمد علی طالبی از عملکرد هیات انتخاب 

محمد علی طالبی فیلم سینمایی «باد و مه» را از جشنواره فیلم فجر خارج کرد.
محمد علی طالبی که برای حضور این فیلم در دو بخش مسابقه سینمای ایران و بین‌الملل جشنواره بیست و نهم فرم پر کرده بود در گفت‌وگو با ایسنا گفته: علیرغم اینکه به جشنواره همیشه علاقمند بودم، اما امسال ترجیح می‌دهم در این جشنواره حضور نداشته باشم. 

وی در توضیح بیشتر درباره بیرون کشیدن فیلمش از جشنواره اظهار کرد: متاسفانه به دلیل عملکرد غیر حرفه‌ای هیأت انتخاب جشنواره طی روزهای گذشته، دیگر علاقه‌ای به نمایش فیلمم در هیچ‌کدام از بخش‌های این فستیوال ندارم. 

بخش نوعی نگاه کاملا سیاسی است 

فیلم مرهم داوودنژاد و قرار گرفتن آن در بخش نوعی نگاه هم در واقع می‌‌توان توهین‌آمیزترین برخورد با فیلم این فیلمساز پیش کسوت و مطرح دانست. فیلمی که اگر چه اکران محدودی داشته ولی منتقدان مشهوری چون هوشنگ گلمکانی از آن تمجید کرده وفیلمسازانی چون بیضایی و کیارستمی نظرات مثبتی درباره فیلم داشتند. 

علیرضا داوودنژاد کارگردان که با فیلم سینمایی “مرهم” در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد درباره پذیرفته شدن فیلمش در بخش “نوعی نگاه” (بخش جدید در جشنواره)می‌گوید: ایجاد بخش‌های جدید در جشنواره‌ها وابسته به سلیقه مدیران بوده و قرار گرفتن آثار در این بخش‌ها نیز نشأت گرفته از نگاه سلیقه‌ای مدیران سینمایی است. 

وی ادامه می‌دهد: نگاه سلیقه‌ای به شدت به سینما ضربه وارد می‌کند و انتخاب این فیلم‌ها در بخش “نوعی نگاه” کاملا سیاسی است و نگاه سیاسی به مراتب مضرتر از نگاه تجاری است، نگاه صرفا تجاری ممکن است سینما را در سطح پایین نگه دارد اما نگاه صرفا سیاسی سینما را از چشم مردم می‌اندازد. 

داوود نژاد درباره اینکه آیا فیلم “مرهم” زیر تیغ سانسور قرار گرفته است، اظهار کرد: حرف‌هایی درباره حذف قسمت‌هایی از فیلم با من زده شده بود اما آقای سجادپور با مسئولیت خودش از حذف قسمت‌هایی از فیلم صرف نظر کرد. 

کارگردان فیلم سینمایی “مرهم” در پایان با اعتراض به این نوع انتخاب خاطرنشان کرد: قطعا این انتخاب جای اعتراض دارد اما امروز فیلم‌ها انتخاب شده‌اند و در شرایط فعلی نمی‌دانم چه باید کرد. 

سیروس الوند: مسئولان جشنواره به ما توهین کردند 

کارگردان فیلم سینمایی «پرتقال خونی» پذیرفته شدن فیلمش را در بخش نوعی نگاه توهین‌آمیز به خود دانست و اظهار کرد: وجود برخی عناوین در بخش مسابقه برای توجیه نام خودی‌ها در این فهرست است. 

سیروس الوند در گفت‌و‌گو با خبرآنلاین، در مورد حضور فیلمش در بخش نوعی نگاه بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر گفت: «این نوع پذیرش فیلم را نوعی توهین به خودم تلقی می‌کنم نه احترام. تا جایی که مربوط به من می‌شود تلاش می‌کنم تا «پرتقال خونی» در جشنواره حضور نداشته باشد.» 

او ادامه داد: «از نظر من چیدمان فیلم‌‌ها در هر دو بخش مسابقه سینمای ایران و نوعی نگاه مفهوم مشخصی را منتقل می‌کند. ردپای دخالت و اظهار نظر مدیران سینمایی در آن‌ها دیده می‌شود و نوعی از مصلحت‌گرایی را در چنین گزینشی می‌توان مشاهده کرد. به اعتقاد من قراردادن «پرتقال خونی» در بخش نوعی نگاه نه تنها کم‌لطفی نیست بلکه یک توهین است.» 

او مصلحت‌‌گرایی در انتخاب فیلم‌ها را چنین تشریح کرد: «به نظر می‌رسد تلاش شده تا بعضی فیلم‌های خنثی‌تر در بخش مسابقه پذیرفته شوند و برخی از فیلم‌های بخش نوعی نگاه نیز موضوعی ملتهب‌تر دارند. در این میان حضور برخی نام‌‌ها در فهرست آثار مسابقه سینمای ایران به این دلیل بوده که انتخاب خودی‌ها توجیه شود.» 

الوند گفت: «تعدادی از فیلم‌هایی که در بخش نوعی نگاه حضور دارد دچار مشکل شده بودند و این را همه می‌دانند. در این بخش مجموعه‌ای از فیلم‌ها دیده می‌شود که به مسائل روز جامعه می‌پردازد.» 

او پیشنهاد خود را برای شفاف‌سازی در مورد این بخش از جشنواره چنین مطرح کرد: «بهتر است هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر نشستی مطبوعاتی بگذارد و در آنجا همه چیز را در مورد چگونگی انتخاب‌ها شفاف‌سازی کند. به این ترتیب است که روشن می‌شود فرستادن تعدادی فیلم به بخش نوعی نگاه کار هیئت انتخاب بوده یا مدیران سینمایی.» 

الوند با اشاره به فیلم‌هایی که بعد از برخورد با اصلاحاتی به بخش نوعی نگاه ارسال شدند، گفت: فیلم «قصه پریا» فریدون جیرانی به حجم بالایی از اصلاحیه‌ها روبرو شده بود، به گونه‌ای که با اعمال آن‌ها فیلم دچار مشکل می‌شد و یا در مورد فیلم «اسب حیوان نجیبی است» عبدالرضا کاهانی رسما عنوان شده باید از نیروی انتظامی مجوز بگیرد.» 

او ادامه داد: «با این شرایط نمی‌توان جشنواره فیلم فجر برگزار کرد؛ هنوز جشنواره برگزار نشده کلی مسأله به وجود آمده است. متاسفم که دوستان به جای فکر کردن به جشنواره فیلم فجر و ماهیت ارزشمند آن خودی‌ها و دوستان را ارجح دانسته‌اند و نقش مهم این جشنواره را دریافت نکرده‌اند.» 

این کارگردان گفت: «مهم نیست فیلم من از بخش مسابقه کنار گذاشته شود، اما حضور آن در نوعی نگاه پذیرفتنی نیست. به هر حال طبیعی است هیأت انتخابی همان طور که من دوره‌های مختلف در آن حضور داشتم، فیلمی را ببیند و آن را برای شرکت در بخش مسابقه انتخاب نکند؛ اما اینکه این هیئت فیلم‌ها را برای حضور در بخش نوعی نگاه انتخاب کرده باشند، کار بعیدی به نظر می‌رسد.»
الوند اظهار داشت: «در دوره‌های مختلف جشنواره فجر با مواردی از این دست روبرو بودیم، اما تصور می‌کردم امسال مصلحت‌جویی‌های اینچنینی وجود نداشته باشد. در نتیجه این شرایط است که باور لزوم حضور فیلم در جشنواره فجر و اشتیاق برای آن در من از بین رفته است.»