آفتابنیوز : آفتاب: بررسی وضع زندانیان همچنان به عنوان یکی از موضوعات جدی در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در حال بررسی است. در روزهای اخیر برخی نمایندگان مجلس و از جمله اعضای این کمیسیون در جریان آییننامه جدیدی قرار گرفتهاند که از سوی آیتالله لاریجانی رییس قوه قضاییه ابلاغ شده است.
مواردی که اعضای کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس میگویند شرایط مرخصی را سختتر و برای اعمال مرخصی به تمام زندانیان محدودیتهایی ایجاد شده است. البته در مواردی دیگر برای نخستین بار برای جرایم امنیتی و سیاسی هم تعاریفی گذاشته شده که در شرایطی که هنوز قانون جرایم سیاسی در کشور تصویب نشده است، تا حدودی حایز اهمیت است. موضوعاتی مانند دورههای طولانی اجرای احکام زندان بدون ارایه مرخصی، وجود قرنطینه برای برخی زندانیان در طول اجرای حکم و همچنین بررسی شکایت برخی خانوادههای زندانیان در شهرهای مختلف، از جمله موضوعاتی است که به گفته اعضای کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در حال بررسی در این کمیسیون است.
فرهاد تجری از اعضای شاخص کمیسیون قضایی مجلس که در دو سال گذشته هم به عنوان یکی از نمایندههای علی لاریجانی، بازدیدهای مختلفی از زندانها داشته در گفتوگویی در جمع خبرنگاران پارلمانی بر این نکته تاکید میکند که قرنطینه به عنوان بخشی از اجرای حکم در دوران سپری شدن محکومیت زندانیان قانونی نیست.
وی همچنین بر آییننامه رییس قوه قضاییه برای اعمال محدودیتهای بیشتر در دادن مرخصی به زندانیان مختلف صحه گذاشته و تاکید دارد که حتی تلاش وی برای گرفتن مرخصی برای چند زندانی، به دلیل همین آییننامه جدید موفقیتآمیز نبوده است. سخنان تجری در حالی است که پیش از این هم سخنگو و برخی اعضای کمیسیون قضایی مجلس گفته بودند که در صورت دریافت اطلاعات موثق درباره وضع نامناسب زندانیان در جرمهای مختلف، موضوع را بررسی و در صورت نیاز به بازدید از زندانها اقدام خواهند کرد.
از لحاظ حقوقی و قضایی آیا میتوانید به عنوان اعضای کمیسیون قضایی و حقوقی بر وضع کنونی زندانها نظارت داشته باشید؟ کمیسیون قضایی و حقوقی در صورتی که تشخیص دهد برای اجرای بهتر قانون نیازی به حضور و سرکشی به زندانها وجود دارد میتواند تیمهای نظارتی خود را اعزام کند. البته با توجه به حجم کار کمیسیون این موضوع به صورت همیشگی ممکن نیست و بیشتر سعی بر این هست که در موارد خاص کمیسیون وارد موضوع شود. به همین دلیل هم در صورتی که خانوادهها یا وکلای زندانیان شکایتهایی را داشته باشند و به کمیسیون ارایه کنند امکان بررسی بهتر هم در کمیسیون قضایی و اصل 90 مجلس وجود دارد. البته همه بازدیدها منوط به دریافت شکایت هم نیست و ما از بعد نظارتی به صورت موردی از برخی زندانها مثلا در شهرستانها بازدید میکنیم اما اینکه موضوعاتی خاص درباره زندانهایی خاص را پیگیری کنیم منوط به همین مواردی است که مطرح شد.
قرنطینه زندانیان از هر طیفی، در دوران اجرای حکم قانونی است یا نه؟ برخورد سلیقهیی با زندانیها درست نیست و این فلسفه زندان نیست. قرنطینه زندانی تنها در زمان ورود به زندان صورت میگیرد. وظیفه زندانبان این است که در بدو ورود یک فرد به زندان برای رعایت شرایط بهداشتی زندانی را چند روزی در قرنطینه نگه دارد تا بیماریهای مسری وارد محیط زندان نشود. روند اصلی این است حالا اگر غیر از این باشد باید دید چرا چنین رفتاری صورت گرفته است. به هر حال در قانون اینکه قرنطینه در طول اجرای حکم به عنوان یک ابزار تنبیهی برای زندانی به کار برود وجود ندارد و قانونی نیست.
از سوی دیگر برای یک زندانبان نباید فرقی داشته باشد که جرم زندانی سیاسی است، مطبوعاتی است یا پولی؛ زندانبان باید با اوج بیطرفی فقط بر اساس ضوابط قانون عمل کند و با ارایه خدمت، شرایط را برای گذراندن دوران محکومیت یک زندانی فراهم کند.
آیا کمیسیون قضایی و حقوقی میتواند درباره روندی که به برخی زندانیان در طول دو سال و نیم مرخصی داده نشده ورود پیدا کند و آیا این نوع رفتار با زندانیان مصداق همان تاکید شما بر برخورد سلیقهیی نیست و این کار قانونی است؟ مرخصی تابع آییننامهیی است که در قوه قضاییه وجود دارد. اخیرا آییننامه سازمان زندانها توسط رییس قوه قضاییه تدوین شده که در آن برای مرخصی محدودیتهای زیادی ایجاد شده است و دیگر آن نگاه باز دیگر وجود ندارد. حتی خود ما به صورت موردی و مصداقی تلاش کردیم که یک زندانی مرخصی بگیرد، توسط آیتالله لاریجانی محدودیتهایی ایجاد شده و مانع از آن شدهاند. به گونهیی که مدت زمان حق استفاده از مرخصی طویلتر شده است.
شما چطور میتوانید به این موضوع بپردازید؟ باید قانون به گونهیی باشد که شرایط تنبیه زندانی را فراهم کند اما در عین حال حقوق زندانی و خانوادهاش را هم تامین کند. مجلس تنها میتواند یک طرح بیاورد اما از طرفی در قالب قانون این اختیارات آیتالله لاریجانی است و به عنوان مدیر مجموعه نظرش بر اساس گزارشهای مختلف محدود کردن مرخصی بوده و تلقی هم این است که فلسفه زندان حالت تنبیه و پشیمانی از کار گذشته است.