گازگرفتگی در 6 ماه نخست امسال 59 درصد افزایش داشت

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب- سرویس اجتماعی: محمود خدادوست رییس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی با یادآوری این که در بهمن ماه سال گذشته، بیشتری تعداد تلفات گازگرفتگی سال 1389 ثبت شد، تصریح کرد: طی سال گذشته 782 نفر که 566 نفر آنها مرد و 216 نفر زن بودند به علت مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان باختند که تنها 164 نفر این گازگرفتگی‌ها در بهمن ماه اتفاق افتاده است.

به گزارش آفتاب، خدادوست، بیشترین میزان وقوع مرگ بر اثر مسمومیت با گازگرفتگی را در استان تهران اعلام کرد و گفت: تهران با 209 نفر، استانی بود که بالاترین تعداد مرگ‌های ناشی از گازگرفتگی را در سال 1389 ثبت کرد و پس از آن، اصفهان با 82 و آذربایجان شرقی با 58 نفر، دومین و سومین استانی بودند که بیشترین تعداد گازگرفتگی در آن‌ها روی داد.

کمترین میزان گازگرفتگی در سال گذشته نیز در استان‌های هرمزگان با یک نفر، بوشهر با دو نفر و ایلام با 4 نفر در طول سال گذشته روی داده است.

رییس مرکز تحقیقات با اشاره به محاسبه مرگ‌های ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن بر اساس هر 100 هزار نفر در جمعیت استان‌ها اظهار داشت: اردبیل با مرگ دو نفر در ازای 100 هزار نفر، استانی است که بیشترین تعداد مرگ بر اساس هر 100 هزار نفر را ثبت کرده است و پس از آن، اصفهان و خراسان شمالی هر‌کدام به 1.7 نفر و آذربایجان شرقی با 1.6 نفر در هر 100 هزار نفر، استان‌های دوم و سوم هستند.

خدادوست در تشریح میزان تلفات گازگرفتگی در طی شش ماه نخست امسال گفت: در شش‌ ماهه نخست امسال به ترتیب در فروردین ماه 85 نفر (67 نفر مرد، 18 نفر زن، اردیبهشت ماه 75 نفر (41 نفر مرد، 34 نفر زن)، خردادماه 58 نفر (39 نفر مرد، 19 نفر زن)، تیرماه 34 نفر (22 نفر مرد، 12 نفر زن)، مردادماه 23 نفر (15 نفر مرد، 8 نفر زن) و شهریورماه 12 نفر (10 نفر مرد، 2 نفر زن) بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند.

این مسوول سازمان پزشکی قانونی با تأکید بر رعایت اصول ایمنی در نصب وسایل گازسوز توسط هم میهنان اظهار داشت: از فصل پاییز و با سرد شدن هوا، شهروندان اقدام به نصب وسایل گرم کننده می‌کنند که بیشتر مصرف آنها گاز شهری است. عدم رعایت اصول ایمنی باعث مسمومیت با گاز منوکسیدکربن می‌شود، لذا هم میهنان در استفاده از این وسایل نهایت دقت را داشته باشند.

رییس مرکز تحقیقات سازمان پزشكی قانونی كشور به هم‌میهنان توصیه کرد ضمن استفاده بهینه از وسایل گرمازا،‌ به توصیه‌های ایمنی در خصوص سالم بودن و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی و مسیر خروجی گاز مونوكسید كربن از دودکش این وسایل توجه کنید.

لازم به ذكر است؛ گاز مونوكسید كربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده‌ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی خصوصا در محیط‌های در بسته و فاقد اكسیژن ممكن است تولید شود. استفاده از آبگرمكن یا بخاری‌های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودكش یا دارای دودكش بدون عملكرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشكیل می‌دهند. از آن جا كه تمایل این گاز برای تركیب با هموگلوبین خون ما 250 برابر بیش از اكسیژن می‌باشد لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اكسیژن رسانی به بافت های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می نماید كه به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممكن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.

علایم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شكمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما می‌باشد. در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممكن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد.

از سایر علایم مسمومیت می‌توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، كاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک‌ها اشاره كرد. باید توجه داشت كه اگر فردی در اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوكسید كربن جان خود را از دست ندهد ممكن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز ی‌شود. مسمومیت شدید با این گاز می‌تواند كشنده باشد.

چگونه از مسمومیت با این گاز پیشگیری كنیم؟ 

آگاه باشید كه هر وسیله گرمازای سوختنی كه به نحوی با سوخت‌های فسیلی (نفت، گاز، ذغال سنگ) كار كند به صورت بالقوه می‌تواند سبب تولید گاز مونوكسید كربن شود.

از بخاری‌های مستعمل و فرسوده بدون دودكش یا دارای دودكش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نكنید.

توجه داشته باشید،‌ استفاده از بخاری های بدون دودكش به هیچ وجه از تولید گاز مونوكسید كربن جلوگیری نمی‌كند.

هرگز در فضای بسته و محدود كه تهویه كافی و مناسب ندارد (نظیر اتاق، گاراژ و ...) آتش روشن نكنید.

هرگز در فضای بسته گاراژ موتور اتومبیل را روشن نگذارید.

قبل از راه‌‌اندازی وسایل گرمایشی، از سلامت مسیر دودكش ساختمان و بدون ترک و نشتی بودن آن اطمینان حاصل کرده و از اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمكن به دودكش دیواری اطمینان حاصل کنید.

تمام دودكش‌ها باید وسیله انتهایی ضد باد (كلاهك) مناسب داشته باشد.

در محیط‌های شغلی و منازل كه در آن‌ها از كوره و مشعل استفاده می‌شود از سلامت دستگاه و سیستم تخلیه دود اطمینان حاصل کنید.

هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد و لذا به کارگیری آب گرمکن‌های دیواری در فضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا مجاز نیست.

شیب لوله‌های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد.

توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن كردن وسیله گرمایشی به اطمینان شما از تخلیه گاز كمک خواهد كرد. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد کنید.

ضمن ایجاد تهویه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جدا خودداری کنید.

اگر فضای منزل خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می‌کنید درز بندی و بستن منافذ درها و پنجره‌ها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع است اما درصورتی که از بخاری های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می‍‌کنید حتماً مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد کنید و از درز بندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید.

در صورت احساس علایم سردرد و سرگیجه و تهوع در مكانی كه احتمال وقوع مسمومیت وجود دارد فوراً آن مكان را ترک کرده و به فضای آزاد پناه ببرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه كنید.

در صورت تداوم علایم فوق برای چند روز متوالی احتمال مسمومیت خفیف با این گاز وجود دارد كه بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت كنید.

رانندگان وسایل نقلیه سنگین، از روشن کردن گاز پیک‌نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جداً خودداری کنند.

در برخورد با موارد مسمومیت با گاز مونوكسید كربن چه باید كرد؟
در صورت مواجهه با مصدومان، سریعاً آن ها را از محیط خارج كنید.

پس از خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

علائم حیاتی مصدومان را کنترل کنید و از باز بودن راه‌های هوایی مصدوم اطمینان حاصل کنید.