آفتاب: بر اساس بررسیهای صورت گرفته و گزارش آماری سازمان پزشکی قانونی استان همدان، در نیمه نخست سال جاری میزان مراجعه کنندگان نزاع به این مرکز با افزایشی چهار و دو دهم درصدی، از ۱۰ هزار و ۱۳۱ مورد در نیمه اول سال گذشته به ۱۰هزار و ۵۵۶ مورد در سال جاری رسیده است.
تصویر دو راننده که پس از یک برخورد کوچک وسط خیابان دست به یقه شدهاند که حرفشان را به دیگری بقبولانند، دو فروشنده که برای جذب مشتری با یکدیگر مشاجره میکنند، چند جوان که با بالارفتن صدایشان هر لحظه احتمال دارد با هم درگیری فیزیکی پیدا کنند، برای ما آشناست.
واقعیت این است که آستانه تحمل افراد رو به کاهش است به نحوی که اگر زمانی درگیری فیزیکی یکی از راههای حل مشکل بود، حالا در نظر عدهای تنها راهحل است.
نزاع و درگیری در جامعه از نمونههای آشکار نقض نظم و انضباط اجتماعی است
پر واضح است که نزاع و درگیری در جامعه یکی از نمونههای آشکار نقض نظم و انضباط اجتماعی است و به عنوان یک ناهنجاری در جامعه امروز وجود دارد.
بر اساس نظر روانشناسان ریشه و منشا اکثر مسائل اجتماعی در بطن نهادهای اجتماعی است که بر اثر کارکرد نامناسب آنها شرایط رنجآوری به اکثریت افراد جامعه و گروههای اجتماعی تحمیل میشود و با تداوم شرایط رنجآور، بی سازمانی اجتماعی و نظام گسیختگی در جامعه حاکم شده و در نهایت به آسیب دیدگی افراد منجر شده و بسترهای رفتارهای انحرافی را فراهم میسازد.
مریم تکلو روانشناس همدانی با بیان اینکه نزاع و درگیری سطوح متفاوتی دارد، گفت: این موضوع از یک بحث و جدل ساده بر سر کرایه تاکسی گرفته تا نزاع و در گیری قومی طایفه ای متفاوت است.
وضعیت اخلاقی جامعه تکاندهنده است
تکلو با اشاره به اینکه وضعیت اخلاقی جامعه تکاندهنده است و این یک زنگ خطر است، گفت: با توجه به اینکه شرایط جامعه از سنتی به مدرنیته شدن در حال تغییر است افزایش نزاع و درگیری یکی از بارزترین خصوصیات این جامعه است.
وی اضافه کرد: شرایط عصبی و روانی، اختلاف مالی و حقوقی، مسائل ناشی از عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و تصادفات، اختلافات خانوادگی، بدهکاری، عدم رعایت حقوق دیگران، مسائل همسایگی و آپارتماننشینی، خشونت و خصومت قبلی، مزاحمت خیابانی، اختلافات ملکی و زورگیری میتواند از عوامل موثر بر شیوع نزاع باشد.
تکلو انجام کارهای فرهنگی و فرهنگ سازی را یکی از راهکارهای مناسب برای کاهش این پدیده دانست و گفت: استفاده از نظرات کارشناسان علوم رفتاری و اجتماعی در این زمینه، ریشه یابی علل این پدیده، فعال کردن تشکلهای مردم نهاد، انجام کارهای فرهنگی و فرهنگسازی، تغییر روند تولیدات رادیویی و تلویزیونی صدا و سیما و گسترش عدالت اجتماعی و فقرزدایی در کاهش پدیده نزاع نقش عمدهای دارد.
آستانه تحمل مردم رو به کاهش است
وی با ابراز تاسف از اینکه تاکنون نتوانسته ایم اصول اخلاقی زندگی در جامعه را به مردم آموزش دهیم، گفت: گاهی یک بحث و جدل ساده بر سر کرایه تاکسی به یک نزاع و درگیری تبدیل میشود که ممکن است تلفات جانی نیز داشته باشد و این موضوع به ما این هشدار را خواهد داد که آستانه تحمل مردم رو به پایین است.
در این خصوص مدیر کل پزشکی قانونی استان همدان نیز افزایش چهار و دو دهم درصدی مراجعه کنندگان نزاع به این مرکز در استان همدان خبر داد.
علی احسان صالح اظهار داشت: در شش ماه نخست امسال میزان مراجعات نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان همدان از ۱۰ هزار و ۱۳۱ در نیمه اول سال گذشته به ۱۰هزار و ۵۵۶ مورد در سال جاری رسید.
ثبت ۲۹۶۴ مورد زد و خورد بین بانوان همدانی
صالح افزود: از مجموع مراجعه کنندگان نزاع در نیمه اول امسال به مرکز پزشکی قانونی استان همدان، هفت هزار و ۵۹۲ نفر مرد و مابقی زن بودهاند.
مدیر کل پزشکی قانونی استان همدان اضافه کرد: در نیمه نخست امسال بیشترین مراجعه کنندگان نزاع در تیرماه با دو هزار و ۷۰ مراجعه و کمترین آن با یک هزار و ۳۹۲ در اردیبهشت ماه ثبت شده است.
صالح یادآور شد: در سال گذشته ۱۷هزار و ۲۴۵ نفر به دنبال وقوع نزاع و درگیری به مراکز پزشکی قانونی استان همدان مراجعه کردهاند.
تاملی بر آمار ارائه شده در خصوص نزاع و درگیری در همدان بیانگر این واقعیت است که یکی از دلایل بالا بودن آمار نزاع، پایین بودن سطح تحمل افراد در جامعه است که میتوان با آموزش مهارتهای زندگی به خصوص در سنین پایین میزان تحمل افراد را در شرایط پر استرس بالا برد تا افراد به جای درگیری فیزیکی، با بحث و گفتگو و تفاهم مشکلات فیمابین را حل و فصل کنند.
یک کارشناس مسائل اجتماعی نیز در این خصوص با بیان اینکه باید فعالیتهای فرهنگی صورت گیرد، گفت: مبانی اعتقادی ما همان فعالیتهای فرهنگی هستند که در اثر مغفول ماندن اثری را که باید در جامعه ندارند.
کاهش آستانه تحمل باعث رشد پرخاشگری و آسیبهای ناشی از آن میشود
احمد توسل پور افزود: وقتی به هر دلیل ممکن و موجود آستانه تحمل عمومی اجتماع پایین بیاید، نزاعهای خیابانی افزایش مییابد و به طور کلی کاهش آستانه تحمل باعث رشد پرخاشگری و آسیبهای ناشی از آن میشود.
وی با بیان اینکه آستانه تحمل به میزان آرامش درونی افراد مربوط است وعوامل مختلفی روی آرامش درونی افراد تاثیر میگذارد، گفت: گاهی برخورد آرام و خونسردانه افراد با مسائل و مشکلات مختلف به نوعی از بیتفاوتی تعبیر میشود در حالی که این رفتار منطقی و آرام با بیتفاوتی فرق دارد.
توسل پور با اشاره به اینکه فشارهای اجتماعی سطح تحمل افراد را پایین می آورد و گرایش به نزاع را در آنها افزایش میدهد، افزود: طلاق، مشکلات شخصی، بیماری یکی از عزیزان، مشکلات مالی، بیکاری، اعتیاد و مسئولیتهای سنگین همگی نیازمند بررسی و تحقیق بیشتر است تا با از بین بردن این علتها، معلول که همان گرایش به خشونت است، کاهش پیدا کند.
وی با تاکید بر اینکه یادگیری خشم و ابراز آن اولین بار از خانواده شروع می شود، گفت: پدر و مادری که یاد نگرفتهاند عصبانیت خود را به شیوه صحیحی ابراز کنند در واقع ابراز خشم به شیوه نادرست را به فرزندان خود آموزش میدهند که این شیوه ها الگوی نادرستی را در اختیار نسل امروز قرار میدهد و به آنها القا میکند که با استفاده از خشونت می توان هدف را توجیه کرد.
احترام به قانون نزاع و درگیری را کاهش میدهد
پرواضح است که هرقدر ساز و کارهای جامعه بیشتر بر مدار قانون باشد و همه احترام به قانون را یاد گرفته باشند، بیشتر میتوان از وقوع نزاعهای خیابانی و گروهی جلوگیری کرد.
چراکه قانون نقش بازدارنده دارد و به میزان زیادی از وقوع انواع جرایم از جمله درگیری فیزیکی جلوگیری میکند.
نکته این جاست که شیوه ابراز خشم گاه در جامعه تبدیل به فرهنگ میشود و افراد با الگوسازی از یکدیگر یاد میگیرند که به شیوه نادرستی ابراز خشم کنند.
در چنین بستر اجتماعی طبیعی است که هرقدر افراد یک جامعه خشن تر باشند و بیشتر خشمشان را بروز دهند، نسل بعد بیشتر در معرض خشم قرار خواهند گرفت.
و در پایان اینکه یادگیری مهارت کنترل خشم، آگاهی از ضرر و زیان ابراز خشم، فرهنگ سازی برای آموزش مهارتهای زندگی، ارائه راهکارهایی برای تخلیه هیجانات به جوانان، گسترش ورزش به عنوان راهی برای بروز هیجانات و تخلیه انرژی و ترک موقعیت به هنگام برانگیختگی بسیار کارساز است و به افراد در مهار خشم کمک میکند.