آفتابنیوز : آفتاب: میدان نفتی مشترک فروزان که در ۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی جزیره خارگ قرار دارد، بین ایران و عربستان سعودی مشترک است. نکتهی قابل توجه در این زمینه برداشت ۱۰ برابری این کشور عربی از این میدان است.
در حال حاضر ۴٫۵ درصد نفت خام روزانهی کشور عربستان سعودی از میدان مشترک فروزان تامین میشود؛ یعنی روزانه حدود ۴۰۵ هزار بشکه نفت خام. این درحالی است که برداشت ایران از این میدان مشترک کمتر از ۴۵ هزار بشکه در روز است.
شروع داستان فروزانی که دیگر تابان نیست شرکت ملی نفت ایران اردیبهشت ۱۳۸۱ قرارداد اجرایی طرح توسعهی میدان نفتی فروزان را با هدف افزایش تولید در قالب بیع متقابل با شرکت پترو ایران امضاء کرد و طبق قرارداد این شرکت موظف شد ۶۵ هزار بشکه تولید نفت خام این میدان مشترک نفتی را افزایش دهد.
شرکت پترو ایران نیز به عنوان پیمانکار اصلی با کنسرسیوم شرکتهای اس.ال.پی انگلیس و تاسیسات دریایی ایران قرارداد همکاری بست.
طمع یا تغییر برنامه؟
اما پس از مدتی شرکت نفت فلات قاره به عنوان بهرهبردار طرح اعلام کرد که میدان نفتی فروزان توانایی تولید نفت خام بیشتری را دارد و برهمین اساس شرح و حال پروژه تغییر کرد و تغییرات جدیدی در طراحیها و نوع تاسیسات صورت گرفت. در نهایت این تغییرات هزینهی طرح توسعهی این میدان را افزایش داد و تامین مالی پروژه با مشکلات زیادی روبهرو شد؛ بهطوری که این افزایش قیمت را شورای اقتصاد تصویب نکرد و پروژه متوقف شد. به پیشنهاد شرکت مهندسی و توسعهی نفت، قرارداد اجرای طرح توسعهی میدان فروزان فسخ و اجرای آن به شرکت نفت فلات قاره سپرده شد.
تغییر برنامه فقط برای ۱۵ هزار بشکه نفت پس از آن شرکت ملی نفت ایران با شرکت سایپم تریون هندی برای توسعهی میدان مشترک نفتی فروزان به توافق رسید و از سوی کارفرمای طرح گفته میشد با این قرارداد پروژهی توسعهی میدان نفتی فروزان وارد فاز جدیدتری شده است، اما بعد از تمام این کش و غوسها برنامه افزایش تولید نفت خام این میدان از ۶۵ هزار بشکه به ۸۰ هزار بشکه افزایش یافت.
این درحالی است که به گفتهی کارشناسان، اگر پروژه با همان ظرفیت و شرح کار اولیه پیش رفته بود، هماکنون نه تنها به توان تولید نفت و گاز همراه پیشبینی شده رسیده بود، بلکه امکان برداشت از این میدان مشترک که نفت قابل استحصال آن به دلیل افت طبیعی تولید بهطور سالانه کاهش پیدا میکند، بیشتر بود.
در حالی هماکنون آخرین وضعیت برداشت از میدان مشترک نفتی فروزان روزانه کمتر از ۴۵ هزار بشکه است که برخی از کارشناسان معتقدند بازده مخزن میدان نفتی فروزان کم شده و به علت اینکه شیب میدان به سمت عربستان است، افزایش تولید از میدان فروزان دیگر ممکن نیست.
پای سازمان بازرسی و نظارت کل کشور هم به موضوع باز شد
عملکرد ایران در توسعهی میدان نفتی فروزان در دورهای حتی پای سازمان بارسی و نظارت کل کشور را به این موضوع باز کرد. تا اینکه طبق مصوبهی اسفندماه سال ۱۳۸۷ هیات مدیرهی شرکت ملی نفت ایران تامین مالی طرح جدید توسعهی میدان فروزان را از روش بیع متقابل به استفاده از منابع داخلی تغییر داد و مقرر شد که تکمیل طرح جدید توسعهی میدان فروزان در مدت زمان ۳۶ ماه انجام شود؛ یعنی باید تا پایان سال ۱۳۹۰ این طرح تکمیل میشد.
این در حالی است که محمود زیرکیانزاده – مدیر عامل شرکت فلات قاره، ابراز امیدواری کرده است که تولید ایران از میدان نفتی فروزان تا پایان امسال رشد ۲۰ درصدی را تجربه کند و به بیش از ۵۰ هزار بشکه در روز برسد.
غفلت از سایر میادین مشترک پذیرفتنی نیست شاید یکی از دلایلی که موجب شده که ایران از برداشت از برخی میادین مشترک از رقیبان خود عقب بماند، وجود تصمیمگیران متعدد در تعیین برنامهی توسعه، میادین مشترک و نبود برنامهی علمی و کارشناسی در این زمینه باشد که در نهایت ادامهی چنین مدیریتهایی در مورد میادین مشترک خالیشدن مخازن نفتی و گازی را به سود رقیبان ایران در پی خواهد داشت. سودی که از آن مردم ایران است، اما با کمی شیب به جیب شیوخ عرب سرازیر شده است.
نکته مهم دیگر اینکه اگرچه میدان گازی پارس جنوبی به درست در اولویت کاری وزارت نفت قرار گرفته است، اما نباید فراموش کرد که سایر میادین مشترک نیز حقی دارند؛ حقی که هماکنون از سوی همسایگان غربی غارت میشود. پس غفلت از سایر میادین نفت و گاز با عنوان اولویتبندی میادین مشترک گذشتن از حق مردم ایران است و این غفلت اصلاً پذیرفته نیست.