افزایش ۷۳٫۹ درصدی گازگرفتگی با گاز منوکسیدکربن در مهرماه

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب- سرویس اجتماعی: در مهرماه امسال ۴۰ نفر بر اثر گاز گرفتگی جان خود را از دست دادند، این در حالی است که سال گذشته ۲۳ نفر در مهرماه با همین علت جان باخته بودند. مقایسه آمار گازگرفتگی‌های سال گذشته (۲۳ نفر) با آمار ۴۰ نفر امسال نشان از افزایش ۷۳٫۹ درصدی این تلفات دارد.

به گزارش آفتاب، هرچند هنوز آمارهای هشتمین ماه سال به طور کامل جمع آوری نشده، اما آمارهای اولیه آبان ماه که توسط ادارات کل پزشکی قانونی برخی استان‌ها اعلام شده، حکایت از افزایش گازگرفتگی در آبان ماه نیز دارد به طوری که در استان زنجان پنج مورد و در استان آذربایجان شرقی هفت نفر مسمومیت و مرگ با گاز منوکسید کربن ثبت شده است. در آبان ماه سال گذشته هیچ مورد گازگرفتگی در زنجان اتفاق نیفتاد و در آذربایجان شرقی هم فقط دو مورد مسمومیت و مرگ با گاز منوکسیدکربن روی داد.

از ابتدای امسال تا پایان مهر ماه ۳۱۴ نفر به علت مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان باختند که از این تعداد ۲۲۰ نفر مرد و ۹۴ نفر زن بودند. این آمار نیز در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل که ۲۰۳ مورد گازگرفتگی ثبت شده بود، ۵۴٫۷ درصد رشد را نشان می دهد. فروردین ماه امسال با ۸۵ مورد گازگرفتگی همچنان بیشترین آمار را داراست و کمترین آمار گازگرفتگی امسال هم با ۱۲ نفر در شهریورماه ثبت شد.

گفتنی است طی سال گذشته ۷۸۲ نفر که ۵۶۶ نفر آن‌ها مرد و ۲۱۶ نفر آن‌ها زن بودند به علت مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست دادند.

گاز مونوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده‌ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی خصوصاً در محیط‌های در بسته و فاقد اکسیژن ممکن است تولید شود. استفاده از آبگرمکن یا بخاری‌های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می‌دهند. از آن جا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن می‌باشد لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت‌های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می‌نماید که به علت بی‌رنگ و بی‌بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.

علایم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما می‌باشد. در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشداردهنده باشد.

از سایر علایم مسمومیت می‌توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک‌ها اشاره کرد. باید توجه داشت که اگر فردی در اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست ندهد ممکن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغزی ‌شود. مسمومیت شدید با این گاز می‌تواند کشنده باشد.

چگونه از مسمومیت با این گاز پیشگیری کنیم؟ 

۱. آگاه باشید که هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت‌های فسیلی (نفت، گاز، ذغال سنگ) کار کند به صورت بالقوه می‌تواند سبب تولید گاز مونوکسید کربن شود. 

۲. از بخاری‌های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیراستاندارد استفاده نکنید. 

۳. توجه داشته باشید،‌ استفاده از بخاری‌های بدون دودکش به هیچ‌وجه از تولید گاز مونوکسید کربن جلوگیری نمی‌کند. 

۴. هرگز در فضای بسته و محدود که تهویه کافی و مناسب ندارد (نظیر اتاق، گاراژ و ...) آتش روشن نکنید. 

۵. هرگز در فضای بسته گاراژ موتور اتومبیل را روشن نگذارید. 

۶. قبل از راه‌اندازی وسایل گرمایشی، از سلامت مسیر دودکش ساختمان و بدون ترَک و نشتی بودن آن اطمینان حاصل نموده و از اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمکن به دودکش دیواری اطمینان حاصل نمایید. 

۷. تمام دودکش‌ها باید وسیله انتهایی ضد باد (کلاهک) مناسب داشته باشد. 

۸. در محیط‌های شغلی و منازل که در آنها از کوره و مشعل استفاده می‌شود از سلامت دستگاه و سیستم تخلیه دود اطمینان حاصل نمایید.
۹
. هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد و لذا به کارگیری آب‌گرمکن‌های دیواری در فضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا مجاز نیست. 

۱۰. شیب لوله‌های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. 

۱۱. توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن کردن وسیله گرمایشی به اطمینان شما از تخلیه گاز کمک خواهد کرد. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد نمایید. 

۱۲. ضمن ایجاد تهویه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جداً خودداری نمایید. 

۱۳. اگر فضای منزل خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می‌کنید درزبندی و بستن منافذ درها و پنجره‌ها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع است اما درصورتی که از بخاری‌‌های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می‌کنید حتماً مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد نمایید و از درزبندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید. 

۱۴. در صورت احساس علایم سردرد و سرگیجه و تهوع در مکانی که احتمال وقوع مسمومیت وجود دارد فوراً آن مکان را ترک کرده و به فضای آزاد پناه ببرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. 

۱۵- در صورت تداوم علایم فوق برای چند روز متوالی احتمال مسمومیت خفیف با این گاز وجود دارد که بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. 

۱۶- رانندگان وسایل نقلیه سنگین، از روشن کردن گاز پیک نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جداً خودداری کنند.

در برخورد با موارد مسمومیت با گاز مونوکسید کربن چه باید کرد؟ 

۱. در صورت مواجهه با مصدومان، سریعاً آن‌ها را از محیط خارج کنید. 

۲. پس از خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده فوراً با اورژانس تماس بگیرید. 

علائم حیاتی مصدومان را کنترل کنید و از بازبودن راه‌های هوایی مصدوم اطمینان حاصل نمایید.