آفتاب: رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: ما نباید تحولات منطقه را با عینک ایران ببینیم، در عین حال انقلاب اسلامی بر حرکتها و خیزشهای مردمی تاثیر عمدهای داشته است و معتقدم این حرکتها حتماً به نفع ایران در معادلات منطقه تمام شده است.
حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی، در نشستی با عنوان "نشست تخصصی خاورمیانه و چشمانداز حکومتهای مردمسالار"، اظهار کرد: تحولات منطقه متاثر از انقلاب اسلامی بوده است، اما نباید نادیده بگیریم که جهان ۳ دهه پس از انقلاب اسلامی پیش رفته است و مردم منطقه با تجربیات بعد از انقلاب اسلامی نیز آشنا شدهاند.
وی با بیان اینکه تحولات در یک سال گذشته در شمال آفریقا به مقاصد خود نزدیک شده است، اظهار کرد: اما در منطقه خودمان هنوز این تحولات با ابهاماتی روبروست.
روحانی با بیان سه تحلیل از تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا گفت: برخی معتقدند که نیروهای بیرون از منطقه مدیریت و رهبری این تحولات را بر عهده داشتند و برخی دیگر معتقدند احزاب و گروههای داخلی پشت پرده این تحولات هستند و انقلابها به آن معنا که گفته می شود مردمی نیست. تحلیل سوم بر این نظر است که نه احزاب و نه قدرتهای خارجی در این تحولات دخیل نبودند؛ بلکه این مردم بودند که این تحولات را رقم زدند و قدرتهای خارجی و احزاب به دنبال آن کشیده شدند و هر چه پیش میرویم تحلیل سوم قویتر میشود.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا غافلگیر کننده بود، خاطر نشان کرد: این تحولات از انقلاب اسلامی ایران الگو گرفته است.
وی با بیان اینکه غربیها دنبال این بودند که بگویند آنچه در منطقه روی میدهد، الگوی آنهاست، خاطر نشان کرد: کاملا روشن است یک الگوی غربی مد نظر کشورهای اسلامی شمال آفریقا به آن معنا که غربیها مطرح میکنند و یا در اختیار دارند، نبوده است.
روحانی ادامه داد: برخیها معتقد بودند که تحولات منطقه از الگوی ترکیه نشات میگیرد، اما ترکیه عضو ناتو است و به لحاظ امنیتی و نظامی در این اتحادیه قرار دارد. همچنین رابطه خوبی با اسرائیل دارد. ترکیه حکومتی سکولار دارد، اما به این معنا نیست این حکومت ضد دین است این حکومت میخواهد با معیارهای دموکراسی کار کند.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطر نشان کرد: الگوی مردم خاورمیانه و شمال آفریقا نه غرب است نه ترکیه، آنها الگوی خاص خود را دارند. در عین حال معتقدم تحول و خیزش در منطقه به مقدار زیاد تحت تاثیر انقلاب اسلامی بوده است.
همچنین جنگ ۳۳ روزه و ۲۲ روزه از دیگر عوامل اصلی تحریک مردم برای خیزش بوده است. وقتی مردم دیدند قدرتهای شکستناپذیر در مقابل حزبالله شکست میخورند و یا وقتی دیدند آمریکا در عراق و افغانستان به این شکل شکست خورده است، این عوامل دست به دست هم میدهد تا مردم برای یک حرکت آماده شوند.
وی ادامه داد: مردم منطقه خواستند از یک تحقیر داخلی و خارجی از سوی حکومتهای مستبد ناکارآمدشان و سلطه غرب بر خودشان رها شوند.
روحانی خاطر نشان کرد: در مصر و تونس مسالهی مقابله و انزجار از اسرائیل نقش بسیار مهمی داشته است. محاصره غزه تاثیر زیادی بر نفرت مردم از حاکمانشان داشت.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه عوامل متعددی دست به دست هم داد تا نارضایتی مردم را تشدید کند، تصریح کرد: در عین حال عوامل زیادی امید را در مردم تقویت کرد از جمله اینکه حزبالله در سالهای گذشته توانسته است در مقابل اسرائیل بایستد.
وی با بیان اینکه مردمسالاری، استقلال و حاکمیت احکام اسلامی سه ویژگی الگوی خیزش مردم منطقه، شمال آفریقا و خاورمیانه است، گفت که ما نباید با عینک ایران این تحولات را ببینیم و اظهار عقیده کرد: متاسفانه دیدگاههای ما به گونهای است که اگر مرگ بر آمریکا نگویند میگوییم انقلاب نشده است اما ممکن است این مردم با آمریکا خوب هم نباشند اما شعار مرگ هم نگویند. همانطور که دیدیم در بیشتر این خیزشها و تحولات شعار الشعب یرید گفته میشد و خیلی دنبال الموت الموت گفتن نبودند.
روحانی گفت: بیشتر این خیزشها خواستار انقلاب و یا اصلاحات مسالمتآمیز بودند حتی در یمن که جنگ و خونریزی شدید است مردم بعضاً خواستار انقلابی با مسالمت هستند.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه آمریکا اهداف خاصی را در منطقه دنبال میکند، گفت: بدون شک آمریکا به دنبال آن است که حکومتهای آینده در منطقه، شمال آفریقا و خاورمیانه غربگرا باشند و منافع آن را تضمین کند. همچنین با اسرائیل رابطه خوب و نزدیک داشته باشند. اما آینده منطقه اینطور نیست و حتما این کشورها نسبت به گذشته با آمریکا فاصله پیدا میکنند البته نمیگوییم که رابطهشان صددرصد قطع میشود.
وی ادامه داد: رابطه مردم با اسرائیل در این کشورها نسبت به گذشته متفاوت خواهد بود و حتی ممکن است در مقاطعی رابطه آنها با این رژیم قطع شود و حکومتها به مردمسالاری، استقلال و احکام اسلامی نزدیکتر میشوند که حتماً آمریکا اینها را نمیخواهد.
روحانی خاطرنشان کرد: در حال حاضر از مراکش تا تونس و مصر همه جا گروههای اسلامی در انتخابات پیروز هستند؛ البته این اسلامگراها ممکن است نظر واحدی نداشته باشند و حکومت آینده آنها به اعتقاد من سکولار خواهد بود اما حتماً اسلام در این کشورها حاکمیت بیشتری پیدا میکند.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: نباید توقعمان را از این تحولات و خیزشها بالا ببریم اما باید بدانیم یک گام بسیار مهم در منطقه برداشته شده است و حتماً این گام به نفع ملتهای منطقه، اسلام و حتی ایران است و بیشک به ضرر آمریکا و اسرائیل بوده است.
روحانی با بیان اینکه چالشهای فراوان پیشروی تحولات در منطقه است، گفت: ما ۳۰ سال است که انقلاب کردهایم و با مشکلات اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و ... مواجه بودهایم و خیزشها و انقلابهای منطقه هم چالشهای زیادی را پیشرو دارند. گاهی دیده میشود که گامهای بعدی سختتر از گام اول است.
وی خاطرنشان کرد: در مجموع حرکت صورت گرفته در منطقه، شمال آفریقا و خاورمیانه به نفع مردم منطقه و حرکتهای اسلامی و نزدیک شدن ملتهای منطقه به یکدیگر رخ داده و حتما به نفع ایران در معادلات منطقه تمام شده است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به برخی مشکلات بر سر راه انقلاب برخی کشورها گفت: در بحرین حرکت مردمی تا حد زیادی با مدیریت قدرتهای خارجی و منطقهای به بنبست خورد؛ اما این به معنای از بین رفتن این خیزش نیست. آمریکا و عربستان به شدت به حاکمان بحرین در مقابله با مردم این کشور کمک میکنند و تلاش دارند در سوریه حکومتی را که مدنظر خودشان است بر سر کار بیاورند و در این رابطه شاهد تلاش عربستان و قطر هستیم و حتی شاهد تحرکات ترکیه نیز میباشیم که معتقدم ترکیه در این خصوص پا را از مرز خود فراتر گذاشته است.
روحانی ادامه داد: البته اینطور نیست که در سوریه همه صداها ناشی از تحرکات خارجی باشد اما در سوریه بوی قومگرایی و افراطیگری میآید و متاسفانه شیوههای کشتار قابل قبول نیست.
وی تاکید کرد: توطئه علیه سوریه بسیار سنگین است اما خوشبختانه برخی مسائل از جمله ورود ناوگان روسها به منطقه بر کاهش فشار خارجی بر سوریه تاثیرگذار بوده است. همچنین حمایتهای مردم در برخی شهرهای سوریه از حکومت بشار اسد موثر بوده است. همچنین مواضع کشورهایی مثل عراق و برگزاری انتخابات محلی اخیر در سوریه مهم بوده است.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: باید برای سوریه، بحرین و یمن پروندهای جداگانه باز کنیم چرا که تحولات در این کشورها ویژگیهای خاص خودش را دارد، اما به هر حال مجموعه حرکتها در شمال آفریقا مثبت بوده است و امیدواریم در خاورمیانه هم شاهد حرکتهای مثبت باشیم.