آفتاب: مشرق نوشت: برای کسانی که نقش دریا را در کنترل جهان به خوبی درک میکنند، اهمیت تنگههای راهبردی (استراتژیک) نیز شناخته شده است. یک دریانورد کارکشته انگلیسی سالها پیش از کشف نفت و در روزگاری که خورشید در سرزمینهای بریتانیای کبیر غروب نمیکرد، گفته است کشوری که دریاهای جهان را کنترل کند، دنیا را و کشوری که تنگههای مهم را در اختیار داشته باشد کل آبهای دنیا را تحت سیطره خواهد داشت.
امروزه با تبدیل نفت به یکی از حیاتیترین کالاهای مورد نیاز بشر مدرن و اقتصاد دنیا، مناطق نفتخیز جهان در کانون توجه قدرتهای بزرگ هستند. مهمترین منبع تأمین انرژی جهان خاورمیانه و خلیجفارس است که تنها دروازه ورودی و خروجی آن تنگه بسیار بسیار مهم هرمز است.
در پی مطرح شدن امکان تحریم نفت ایران توسط کشورهای تحریم کننده ایران، مقامات کشورمان نیز مجدداً توانایی خود در مسدود کردن تنگه هرمز را گوشزد کردند لذا در این گزارش به بررسی توانمندیهای کشورمان در اجرای این عملیات میپردازیم.
بنابر آمارهای منتشره حدود چهل درصد نفت دنیا و عمده نفت ۸ کشور صادر کننده حاشیه خلیج فارس از این آبراه راهبردی صادر میشود. به عنوان مثال بیش از ۸۸ درصد نفت عربستان سعودی، ۹۸ درصد نفت عراق، ۹۹ درصد نفت امارات متحده عربی و صد درصد نفت کشورهای کویت و قطر و در مجموع به طور متوسط ۹۷ درصد نفت این کشورها از تنگه هرمز عبور میکند. همچنین ۵۰ درصد سایر مبادلات کالای این کشورها نیز از تنگه هرمز عبور میکند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند در صورت مسدود شدن این آبراه حیاتی، بازار نفت دنیا با کمبود ۱۶٫۵ تا ۲۰٬۰۰۰٬۰۰۰ بشکه ای مواجه خواهد شد که در این صورت بهای هر بشکه نفت به حدود ۲٫۵ برابر میزان فعلی یعنی به ۲۵۰ دلار خواهد رسید.
مسیرهای جایگزین زمینی که شامل خط لوله شرق به غرب عربستان در صورت آمادگی برای کارکرد با بیشترین ظرفیت کمتر از نیمی از این مقدار را پوشش خواهد داد اما با فرض تأمین تمام نفت از طریق زمینی هزینه های احداث خطوط لوله، پمپاژ نفت و نگهداری و تأمین امنیت این مسیرها صرف نظر از زمان طولانی مورد نیاز (و تأمین نیاز بازار از ذخایر کشورهایی چون آمریکا) باز هم انسداد تنگه هرمز باعث افزایش چشمگیر قیمت نفت آن هم در دوره بحران اقتصادی کشورهای غربی خواهد شد.
همچنین عمده تدارکات نظامی برای این کشورها نیز از طریق خلیج فارس تأمین میشود که هر چند آبهای غرب عربستان سواحل یمن و شرق عمان نیز میتواند جایگزین بنادر این دریا شود اما هزینه، توان لجستیک زمینی و مجموع زمان مورد نیاز برای تأمین این تدارکات نیز قابل توجه است.
با توجه به موارد گفته شده که تنها بخشی از مهمترین آثار بسته شدن مسیر تنگه هرمز به روی کشتیهای عبوری است، در صورت تشخیص ایجاد خطر امنیتی توسط کشتیهای عبوری، ایران میتواند به این شناورها اجازه عبور از آبهای تنگه هرمز که عمدتاً جزو آبهای سرزمینی ایران محسوب میشود را ندهد.
تنگه هرمز حداقل ۱۱۰ کیلومتر طول داشته (با توجه به تعریف منابع مختلف) و عرض آن در نواحی مختلف حدود ۳۵ در جنوب جزیره لارک تا کمتر از ۶۰ کیلومتر در سایر نواحی متغیر است. آبهای قبل و بعد از این تنگه نیز عرضی کمتر از ۱۰۰ کیلومتر در حدفاصل جنوب غربی جزیره قشم تا سواحل غرب کنگان دارند.
عمق این آب راه در نقاط مختلف از ۳۵ تا حدود کمتر از ۱۰۰ متر متفاوت بوده و از اینرو تنها بخشی از آن با عرض کم در حد چند کیلومتر است بنابراین کشتیهای عبوری به خصوص ابرتانکرهای نفتکش، ناوهای هواپیمابر و زیردریاییهای بزرگ برای عبور از این آبراه با محدودیتهای زیادی رو به رو هستند.
قایقهای تندرو
استفاده از قایقهای تندرو توسط ایران برای اعمال فشار بر دشمن ریشه در ساله ای جنگ تحمیلی دارد. در گزارشهای مربوط به قایقهای تندرو، سیر تاریخی این راهبرد و تأثیرات آن و همچنین معرفی خصوصیات نمونههای اصلی این شناورها ذکر شده است که در انتهای گزارش لینکهای مربوطه ارائه میشود اما به طور مختصر باید گفت امروزه قایقهای تندروی ایرانی که بسیار سریعتر و مجهزتر از نمونههای سابق خود در سالهای دفاع مقدس هستند به طور مؤثرتری توانایی رویایی با شناورهای رزمی پیشرفته دشمنان را دارند چه رسد به کشتیهای ترابری.
این شناورها با تجهیز به رادارهای دریایی، سامانه های الکترونیکی پیشرفته ارتباطی، موشکهای کروز کوتاه برد با برد ۲۵ کیلومتر و میانبرد ضدکشتی، اژدرهای کالیبر متوسط و بزرگ و مینهای دریایی در کنار تسلیحات سنتی خود یعنی تیربارهای نیمه سنگین، راکت انداز و موشکهای دوش پرتاب سطح به هوا توانایی انسداد کوتاه و بلند مدت این تنگه از یک سو و مقابله با ناوگان دریایی دشمن که برای بازکردن مسیر تلاش خواهد کرد را در کنار آن دارند.
این شناورها ضمن برخورداری از سرعت بالا و تجهیزات پیش گفته، از قدرت مانور و پایداری مناسب برخوردار بوده و توانایی اجرای عملیات در شب به کمک تجهیزات مربوطه و در آب و هوای نامساعد را بارها در رزمایشهای کوچک و بزرگ سالهای اخیر نشان دادهاند. این شناورها حتی در آبهای اقیانوس هند نیز برای حمایت از شناورهای مورد تهدید از سوی ناوگان دشمن و اقدام به متوقف کردن زیردریایی کشورهای فرامنطقه ای که قصد عبور از تنگه هرمز را داشتند در کارنامه موفق سالهای اخیر خود دارند. علاوه بر تجهیز نیروهای مسلح به سریعترین قایق تندروی جهان، قایقهای تندروی بدون سرنشین نیز برای اجرای مأموریتهای لازمه توسعه داده شدهاند.
مینهای دریایی ایران انواع مختلفی دارد که شامل نمونههای مغروق و نمونههای کنترل از راه دور هستند. این سلاح میتواند توسط قایقها و زیردریاییهای ایرانی در نقاط مختلف تنگه هرمز و آبهای اطراف آن کار گذاشته شده و در صورت لزوم بکار گیری شود.
زیردریایی
با تجهیز نیروی دریایی ایران به زیردریایی این نیرو به قدرتی فراتر از نیروهای دریایی کشورهای منطقه تبدیل شد. زیرسطحیهای ایرانی توانایی بکارگیری اژدر، مین و موشک را دارند و میتوانند روزها و هفتهها زیر آب باقی مانده و آماده اجرای مأموریت باشند.
به جز زیردریایی روسی کیلو بقیه این وسائل که شامل نمونه های نهنگ، غدیر و فاتح هستند از ابتدا با در نظر داشتن شرایط دریاهای اطراف ایران به خصوص خلیج فارس طراحی شدهاند و تواناییهای ویژه ای از جمله قابلیت قرارگیری در بستر دریا و اختفا از دید سامانه های مختلف راداری و سوناری دشمن را دارند.
این زیردریاییها که تعداد آنها بیش از ۲۰ فروند تخمین زده میشود نیز ضمن توانایی مسدود کردن تنگه هرمز توانایی رویایی با ناوگان سطحی و زیرسطحی دشمن را دارند. زیردریاییهای کیلو توان حمل ۲۴ مین یا ۱۸ اژدر بزرگ و زیردریاییهای فاتح نیز توان حمل ۱۲ اژدر ویا ۸ مین را دارند. همچنین در رسانههای دنیا اخباری از تجهیز کیلوهای ایرانی اژدر موشکی حوت (که سرعتی ۴ برابر اژدرهای معمولی دارد) منتشر شده است که مسئولان کشورمان این اخبار را تأیید یا تکذیب نکردهاند.
زیردریایی غدیر نیز میتواند در اجرای این عملیات به ایفای نقش بپردازد. هر دو مؤلفه کمیت و کیفیت (فناوری و تسلیحات) این زیردریاییها برای اجرای موفق این عملیات کاملاً کافی است.
زیرسطحی های کوچک یک یا چند نفره معروف به زیردریاییهای مرطوب که برای عملیاتهای تکاوری، مین گذاری و حتی شلیک اژدر در دنیا استفاده میشوند نیز در زمره تجهیزات نیروهای دریایی کشورمان برای اجرای عملیات مسدود کردن تنگه هرمز هستند که میتوانند در نواحی کم عرض و کم عمق به خوبی ایفای نقش کنند.
ناوهای جنگی
ناوهای جنگی ایران شامل کلاسهای مختلف ناوچه (شناور موشک انداز سریع)، ناو و ناوشکن(ناو محافظ) است. این شناورهای قابلیت شلیک ۴ موشک دوربرد ضد کشتی نور با برد ۱۲۰ تا ۱۷۰ کیلومتر و قادر با برد بیش از ۲۰۰ کیلومتر را دارند. توپهای ۱۱۴ و ۷۶ میلیمتری این ناوها نیز از برد و قدرت کافی برای تهدید کشتیهای مختلف برخوردار هستند و وجود توانایی ضدزیردریایی نیز در ناوها با بهرهگیری برای ایجاد اهرم فشار و همکاری با سایر نیروها در مسدود کردن تنگه هرمز کاملاً کارامد است.
ناوچههای موشکانداز سپاه پاسداران
- موشکهای کروز ضد کشتی
نیروی موشکی کشورمان را در مسئله اخیر دو بخش موشکهای سطح به سطح کروز ضدکشتی پرتاب شوند از ساحل و موشکهای بالستیک تفکیک میکنیم.
در زمینه موشکهای کروز، تنوع زیادی در برد و قدرت تخریب مشاهده میشود. پرتابگرهای ساحلی موشکهای کوتاه برد کوثر، دوربرد نور و قادر تاکنون رونمایی شده و پرتابگر ۳ فروندی قارعه هم ممکن است مربوط به موشک میانبرد نصر-یک باشد. این پرتابگرها خوداتکا هستند یعنی در صورت استقرار در نزدیکی سواحل بدون نیاز به سامانههای جانبی و وابستگی به واحدهای هوایی و دریایی میتوانند کار کشف، شناسایی و حمله به اهداف دریایی را به انجام برسانند.
- پرتابگر خوداتکای موشکهای کروز
این سامانهها میتوانند با استقرار و اختفا در عمقهفتاد تا ۱۵۰ کیلومتری خاک ایران و حتی از استان کرمان بخش اصلی تنگه هرمز را تحت پوشش قرار دهند(البته در اینصورت برای اصابت به یک هدف خاص بایستی مختصات اولیه هدف و دستورات اصلاحی به موشک منتقل شود). این سامانهها در تعداد زیاد در اختیار نیروهای مسلح کشورمان قرار داشته و آماده عملیات هستند.
موشکهای بالستیک
این پدیده که مدت زیادی از معرفی آن به دنیا نمیگذرد ابتدا در کشور چین معرفی شد. سپس ایران نیز توانایی خود را در انهدام کشتیها با موشک بالستیک نشان داده و اخیراً نیز روسها ادعا کردهاند که میتوانند از موشکهای بالستیک خود علیه اهداف دریایی استفاده کنند.
سه نوع موشک بالستیک ضدکشتی تاکنون در ایران معرفی شده که به ترتیب زمانی موشک خلیج فارس، موشک تندر و موشک سجیل هستند. موشک خلیجفارس با برد ۳۰۰ کیلومتر و یک کلاهک ۶۵۰ کیلوگرمی، تجسم نابودی ناوهای دشمن است و با بهرهگیری از پیشران سوخت جامد و سامانه های هدفگیری و هدایت پیشرفته در مدت کمتر بسیار کوتاهی در حد چند دقیقه آماده پرتاب شده و با سرعت ۳ ماخ در مدت کوتاهی با زاویه زیاد(بیش از ۴۵ درجه نسبت به افق) و از بالا به کشتی دشمن اصابت میکند.
پرتابگر سه فروندی این موشک حجم آتش مناسبی در همان شلیک اول از نقطه پرتاب و پیش از اطلاع دشمن از محل فراهم نموده و تأثیر عملیاتی موشک را بالا و تأثیر اقدامات متقابل دشمن را کاهش میدهد. با توجه به تصاویر منتشره از این موشک نوع هدایت آن یکی از روشهای الکترواپتیکی است که کارایی آن را از نظر تأثیرات جنگ الکترونیک دشمن تضمین میکند. سرعت بسیار زیاد در هنگام اصابت، زاویه زیاد و حمله از بالا نقاط مثبت عملکرد این موشک است که در صورت جداشونده بودن کلاهک آن میتوان احتمال مورد اصابت قرار گرفتن آن از سوی دشمن را در حد صفر دانست.
موشک تندر که برد آن توسط کارشناسان بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ کیلومتر تخمین زده میشود به عنوان یک موشک کوتاه برد(در کلاس بالستیک) در کنار موشک خلیج فارس و به صورت ترکیبی با آن عمل کرده و با توجه به تصاویر سامانه هدفگیری و هدایت آن باید یکی از انوع راداری باشد. عملکرد ترکیبی این دو موشک میتواند احتمال اصابت به هدف را بسیار بالا ببرد. از نظر تأثیرات سامانه جنگ الکترونیکی باید ذکر کرد تاکنون موشکهایی در دنیا ساخته شدهاند که در صورت اقدام به جنگ الکترونیک از سوی هدف با آشیانه یابی منبع اخلال به سمت آن رفته و در نتیجه احتمال اصابت به هدف افزایش مییابد.
این موشک با توجه به برد مناسب خود برای پوشش دادن تنگه هرمز از عمق خاک ایران توامند هستند. موشک خلیجفارس با توجه به برد مناسب خود، میتواند از نواحی غربی استان سیستان و بلوچستان، مرکز استان کرمان و نواحی شرقی و جنوبی استان فارس تمام تنگه هرمز را زیر پوشش خود داشته باشد.
موشک ضدکشتی تندر
اما شاید مخوفترین سلاح ضدکشتی ایران موشک دوربرد سجیل باشد. تاکنون تصور میشد سجیل تنها به صورت زمین به زمین قابل استفاده است اما اعلام اخیر نیروهای مسلح در رسانه ملی نشان دهنده قابلیت استفاده از آن برای انهدام اهداف دریایی است. هرچند نوع سامانه هدفگیری و هدایت این نوع از سجیل مشخص نیست اما دقت بسیار بالایی در اصابت به هدف از پیش تعیینشده را از خود نشان داده است. این موشک ضمن توانایی رسیدن به برد ۲۰۰۰ کیلومتر با توجه به دستیابی به سرعتهای ۸ تا ۱۲ ماخ(بیش از ۲۷۰۰ تا کمتر از ۴۱۰۰ متر بر ثانیه) تنها انرژی جنبشی کلاهک آن برای نابودی هدف کافی است اما سرجنگی حداقل ۵۰۰ کیلوگرمی آن نیز به نیست و نابود شدن هدف کمک میکند.
به کمک این موشک میتوان حتی از سواحل شمال کشور یا حتی دورترین نقطه شمال غربی کشور تا بعد از تنگه هرمز را زیر پوشش داشت. این موشک دو مرحله ای بوده و با بر خورداری از سوخت جامد و رها کردن مرحله اول پس از اتمام کار شتاب بالایی داشته و استفاده از برخی روشهای کاهش بازتاب راداری کار کشف و ردیابی آن را از سوی دشمن در فاز ابتدایی پرواز دشوار نموده و در فاز نهایی نیز با توجه به اینکه از تصاویر، جداشونده بودن کلاهک این موشک محرز است و سرعت بسیار بالای این موشک، احتمال مورد اصابت قرار گرفتن آن توسط پدافند دشمن حتی کمتر از موشک خلیج فارس است.
علت اشاره به استفاده از عمق خاک برای پرتاب موشکها این است که در صورت پراکنده شدن پرتابگرها در فضای بیشتر بدیهی است کار دشمن برای شناسایی مکان آنها دشوارتر، ابزارهای او برای آسیبرسانی به آنها محدودتر و فرصت این سامانهها برای جابجایی و اختفای مجدد بیشتر میشود هر چند که در مورد موشکهای کم سرعتتر، فرصت دشمن برای کشف آنها بیشتر میشود که البته با استفاده از ویژگیهای مناطق جغرافیایی و ترکیب استفاده از این سلاحها در مناطق دور و نزدیک از ساحل با توجه ماهیت و تعدد اهداف و وضعیت وسائل شناسایی دشمن میتواند کارایی این سلاحها را حفظ نماید.
البته باید دقت داشت با توجه موفقیت اخیر نیروهای مسلح کشور در کنترل و به زمین نشاندن یکی از آخرین و پیشرفتهترین هواپیماهای جاسوسی بدون سرنشین درخدمت دشمن، ادوات دشمن برای نگاه به عمق خاک ایران به ماهواره های جاسوسی وبرخی اداوات جاسوسی الکترونیک محدود میشود که اساساً محدودیتهای این ماهوارهها باعث توسعه سایر وسائل شناسایی شده است و تجهیزات زمینی و هوایی جاسوسی الکترونیک ناچارند در فاصله امنی از مرزهای ایران مستقر باشند که کارایی آنها را در هشدار زودهنگام کاهش میدهد.
جنگنده بمبافکنها
هواپیماهای رزمی نیروهای مسلح کشورمان قابلیت تجهیز به چند نوع موشک هوا به سطح با قابلیت به کارگیری علیه اهداف دریایی را دارد. این موشکها شامل موشکهای هوا به سطح هدایت اپتیکی، لیزری و راداری هستند.
موشکهای نور و قادر قابلیت هواپرتاب داشته و در کنار موشکهای سی-۸۰۱کی و سی-۸۰۲ به عنوان اصلیترین سلاحهای ضدکشتی هواپرتاب محسوب میشوند. همچنین از نظر فنی امکان به کارگیری موشکهای کوثر و نصر نیز ممکن است. جنگنده بمبافکنهای نهاجا به طور عمده توان حمل تا ۵ موشک از این انواع را دارند.
موشکهای هدایت تلویزیونی ماوریک با وجود محدودیت برد همچنان برای ضربه زدن به برخی اهداف مناسب هستند. بمبهای اپتیکی قاصد۱و۲ نیز با برد ۳۰ تا ۵۰ و در آینده نزدیک قاصد۳ با برد بیش از ۱۰۰ کیلومتر به عنوان سلاحهای دورایستا و قدرتمند برای انهدام اهداف دریایی کارآمد هستند.
موشکهای هدایت لیزری و اپتیکی کی-اچ-۲۵ و ۲۹ روسی نیز که قابلیت به کارگیری در هواپیماهای سوخو-۲۴ و همچنین سوخو-۲۵ و میگ-۲۹(در صورت ارتقاء) را دارند به عنوان سلاحهایی با برد ۱۰ تا ۳۰ کیلومتر و قدرت تخریب متوسط قابل بکارگیری هستند.
همچنین موشکهای دوربرد، بسیار سریع و ضد رادار کی-اچ-۵۸ هواپیمای سوخو-۲۴ نیز میتواند برای حمله به ناوهای دشمن در راستای عملیات انسداد تنگه هرمز به خوبی ایفای نقش کند.
با توجه به تنوع برد و قابلیت تخریب این بمبها و موشکها با توجه به وضعیت منطقه درگیری میتوان از این سلاحها استفاده نمود. مثلاً برای درگیری با ناوشکنهای موشک انداز دشمن، استفاده از تسلیحات دورایستا لازم است و برای متوقف کردن یک کشتی بزرگ استفاده از یک بمب سنگین.
بالگردها
بالگردهای مخلتفی در مأموریتهای نظامی دریایی در کشورمان استفاده میشوند اما با توجه به وضعیت تهدیدات، بالگردهای شاهد-۲۸۵ با قابلیت تجهیز به موشکهای کروز ضدکشتی کوثر و بالگردهای میل-۱۷۱ با توانایی شلیک موشکهای دوربرد نور و احتمالاً قادر، میتوانند از نواحی مختلفی به پرواز درآمده و به طور مؤثری برای ناوگان تجاری و نظامی دشمن تهدید ایجاد نمایند.
همچنین بالگردهای تهاجمی کبری نیز در رزمایشهای قبلی در عرصه دریا نیز به اجرای مأموریت پرداختند. برخی از این بالگردها در جنگ تحمیلی به موشک ماوریک مجهز شده بودند و امروزه نیز قابلیت تجهیز به برخی از موشکهای ضدکشتی را در صورت ارتقاء دارند.
قایقهای پرنده
تاکنون یک نمونه قایق پرنده در کشور عملیاتی شده است. این وسائل که در واقع نسل جدید هواپیماهای آب نشین هستند در زمره هواگردهای اثرسطحی قرار گرفته و توانایی تجهیز به موشکهای ضدکشتی را دارند.
با توجه به توانایی برخواستن از روی آب، سرعت مناسب و سطح مقطع راداری کم، این قایقها میتوانند در صورت وجود پوشش هوایی مناسب از نقاط مختلفی در سواحل کشور برخواسته و فشار مضاعفی بر ناوگان دشمن وارد کنند.
هواپیماهای بدون سرنشین
هواپیماهای بدون سرنشین رزمی که امروزه جایگاه خوبی در ارتشهای پیشرفته دنیا دارند در ایران از ابتدا برای مأموریتهای ضدکشتی نیز درنظر گرفته شدهاند. جت بمب افکن کرار، قابلیت حمل چهار موشک کوثر را دارد که با توجه به سرعت بالای خود میتوان انرژی ذخیره موشک را بالاتر برده و آن را به برد بیشتری برساند.
این پرنده بردی در حدود ۱۰۰۰ کیلومتر داشته و میتواند با بهره گیری از پرتابگر راکتی از هر نقطه ای مأموریت خود را آغاز کرده و با رسیدن به برد مناسب اقدام به شلیک موشکهای خود نماید. هواپیماهای کرار با اتکا به کمیت میتوانند دهها موشک را به سمت یک ناوگروه دشمن شلیک کنند که قطعاً توان پدافندی این ناوها را مغلوب خواهد نمود.
البته باید گفت در کرار تا حدودی از روشهای در دسترس پنهانکاری(رادارگریزی) مربوط به جنس مواد تشکیل دهنده استفاده شده تا این پرندهها بتوانند خود را به فاصله نزدیک ناوهای دشمن برسانند. اما با این وجود استفاده از موشکهایی با برد بیشتر مانند نصر-۱ کارایی این پهپاد را در چنین عملیاتی بیشتر میکند.
توپخانه و سامانههای راکتی
فرماندهان نظامی کشور تاکنون چندین بار از افزایش برد توپهای کالیبر بالای کشور صحبت کرده و در مواردی نیز به استفاده از گلوله های هدایت شونده به خصوص علیه اهداف دریایی اشاره نمودهاند. با توجه به اعلام در اختیار بودن گلوله های کراسنوپل، ممکن است همین نوع گلوله یکی از انواع مهمات هوشمند و هدایت شونده مورد اشاره باشد. بنابر اعلام فرماندهان نظامی کشور هم اکنون گلوله های هوشمندی در اختیار نیروهای مسلح است که با آنها میشود حتی خودروهای در حال حرکت را مورد اصابت قرار داد.
بدیهی است چنین مهماتی علیه اهداف دریایی نیز قابل استفاده هستند. برد گلوله های توپخانه کشور امروز به بیش از ۴۰ کیلومتر رسیده است که برای آسیب زدن و یا انهدام کشتیهای دشمن با توجه به تدابیر تاکتیکی لازمه دارای قدرت تخریب مناسب و قابل استفاده هستند.
همچنین از بکارگیری موفق راکت اندازهای فجر-۳ و ۵ علیه اهداف دریایی در رزمایشهای گذشته خبر داده شده است. البته از تجهیز این راکتها به سامانه هدفگیری و یا هدایت خاص یا بکارگیری تحت راهکنش(تاکتیک) به خصوصی برای تأثیر گذاری اطلاعی در دست نیست.
هر چند در این گزارش بنا بر بررسی منفرد توانایی هر دسته از تجهیزات در عملیات انسداد تنگه راهبردی هرمز بود، اما ناگفته پیداست که استفاده ترکیبی از این تواناییها به خصوص با در نظر گرفتن شرایط گوناگون مثلاً میزان حضور نیروهای نظامی مختلف دشمن منجر به هم افزایی قدرت کشور خواهد شد.
به عنوان مثال استفاده مؤثر از توان پدافند هوایی برای کمتر کردن برتری هوایی دشمن و باز کردن فضا برای حضور هواگردهای خودی یکی از این موارد است؛ یا استفاده از زیردریاییها در صورت بروز شرایط برتری هوایی دشمن تأثیر مهمی در انسداد طولانی مدت تنگه هرمز خواهد داشت.
تمام آبهای اطراف کشور در سطح و زیرسطح به طور دائم زیر نظر سامانه های شناسایی کشور از جمله هواپیماهای گشت دریایی و هواپیماهای بدون سرنشین و سامانههای نظارتی زیرآبی است و اهداف ردگیری شده دسته بندی شده و سیر حرکتی آنها و حتی ارتباطات آنها ثبت شده و تحت سامانه رصد دائم اهداف دریایی مورد بررسی قرار میگیرد.
جمهوری اسلامی ایران هرگز تمایل به برهم زدن ثبات منطقه و جهان نداشته و تنها در صورت اقدام علیه منافع ملی خود، پاسخ متقابل داده است. در زمینه نظامی نیز تأکید رهبر معظم انقلاب همواره بر عدم شروع درگیری نظامی اما پاسخ کوبنده در صورت بروز حماقت از سوی دشمن بوده است. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که در عرصه غیرنظامی مانند جنگ سایبری و یا فشارهای اقتصادی از جمله بستن تنگه هرمز و قطع بخش عظیم شریان انرژی به مدت نامحدود، پیش دستی نکند. در واقع ممکن است در صورت وضع تحریمهای بیشتر به خصوص در خصوص صادرات نفتی کشور، ایران نیز مانع از خروج نفت از آبهای سرزمینی خود شود.
درخصوص برنامه و یا شاید شایعه احداث یک آبراه از خاک امارت متحده عربی برای جایگزینی اضطراری با تنگه هرمز نیز باید گفت صرفنظر از زمان و هزینه لازم برای اجرای چنین پروژهای و کارایی این آبراه در قیاس با تنگه هرمز و در صورت دوام آوردن اقتصاد کشورهای غربی تا آن موقع، تمام خاک امارات زیر برد موشکهای ایرانی است چه رسد به دهانههای این کانال که میتواند به راحتی توسط انواع ادوات مورد اشاره در این گزارش ناأمن شود.
هرچند در نهایت، ایمان و روحیه شهادت طلبی جوانان ایرانی، جرات را آنچنان از دشمنان خواهد گرفت که نیازی به آزمایش عملی این تجهیزات نباشد.