زخمی ماندگار بر گرز بهرام/ ظرافت اثر از دست رفت+عکس
آفتاب: با وجود اینکه مرمت گرز شکسته بهرام در نقش برجسته تنگ چوگان کازرون به اتمام رسیده اما زخم ناشی از تهاجم به این اثر تاریخی برای همیشه بر قامت گرز بهرام به یادگار می‌ماند.
چندی قبل بخشی از نفیس‌ترین نقش برجسته‌های موجود در مجموعه ساسانی تنگ چوگان در شهرستان کازرون بر اثر اصابت پتک یا وسیله مشابه دیگری شکسته شد.
بر اثر این آسیب‌دیدگی گرز آویزان از اسب بهرام در دوم نقش برجسته در ضلع غربی تنگ چوگان به کلی شکسته و از بدنه کوه جدا شده و به دنبال این موضوع اقدامات لازم برای مرمت این نقش برجسته آغاز شد.
عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: با آنکه کار ترمیم بخش آسیب‌دیده در نقش برجسته بهرام پایان یافته اما هنوز هیچ اقدام عملی درخصوص تقویت فضای حفاظتی این نقش و سایر نقوش برجسته ساسانی موجود در کازرون صورت نگرفته است.
محسن عباسپور افزود: اکنون که ترمیم اثر پایان یافته به وضوح می‌توان متوجه شد که متاسفانه بیش از ۳۰ درصد از سطح این شی به کلی نابود شده است.
وی تصریح کرد: این شیء آسیب‌دیده در نقش برجسته بهرام که در برخی دیگر از نقش برجسته‌های ساسانی نیز آویزان به اسب شاه دیده می‌شود، سالم‌ترین نمونه در نوع خود بود که متأسفانه اکنون دیگر ظرافت خود را از دست داده و از آن شیء با ارزش باستانی، چیزی جز تصاویر و برخی نمونه برداریها و یک اثر زخم‌دیده که به وسیله مرمت اندکی به شکل روزهای پیشین خود بازگشته، برجای نمانده است.
عضو شورای مرکزی انجمن هم‌اندیشان جوان افزود: نیمه پایینی نقش برجسته بهرام به دلیل آنکه چند قرن در زیر لایه‌های خاک مدفون مانده بود و نسبت به نیمه بالایی آن کمتر در معرض عوامل فرسایشی قرار داشته، جزو یکی از سالم‌ترین و ظریف‌ترین نقوش برجسته به جا مانده از دوران ساسانیان بود که حدود ۴۰ سال پیش و توسط دکتر سرفراز از زیر خاک بیرون آمد.
وی ادامه داد: شیء آسیب دیده در تعرض اخیر نیز در نیمه پایینی این نقش قرار داشت و به همین واسطه از ظرافت خاصی برخوردار بود.
عباسپور افزود: گرچه تنگ چوگان و در کل تاریخ ایران اکنون دیگر ظرافت مثال زدنی این شیء باستانی را از دست داده، اما همچنان انتظار می‌رود دستگاه‌های ذی‌ربط و به ویژه سازمان میراث فرهنگی و پایگاه پژوهشی بیشاپور نسبت به حفاظت فیزیکی و الکترونیکی از نقوش برجسته پرارزش دیگری که در این تنگه باستانی و سایر نقاط شهرستان وجود دارد، اقدامات جدی تری را انجام دهند.
وی تاکید کرد: گنجینه‌های تصویری تاریخ ساسانیان در کازرون که در دل کوه‌های این سرزمین نقش بسته اند همچنان بدون حضور کوچکترین تجهیزات الکترونیکی و با بهره‌گیری از حفاظت‌های فیزیکی نامناسب و بعضاً حتی بدون فنس‌کشی‌های ابتدایی محافظت می‌شوند و اگر نبود همان دلسوزی انگشت شمار نگهبانان موجود، دقیقاً مشخص نبود امروز وضعیت این نقوش به چه صورت بود.
به هر حال اتفاقی ناخوشایند برای یکی از منحصربه‌فرد‌ترین نقش برجسته‌های تاریخی کشور رخ داد که باعث شد زخمی ماندگار بر این بنا برجای مانده است.
اما می‌شد حین مرمت این بنای آسیب‌دیده اقدامات حفاظتی لازم را نیز به منظور جلوگیری از اتفاقات مشابه برای این اثر و سایر بناهای موجود انجام داد.
البته مسئولان میراث فرهنگی اعلام کرده‌اند که طرح‌های حفاظتی برای بناهای تاریخی را مدنظر دارند که باید هرچه سریع‌تر در راستای اجرای آن اقدام کرد تا این امر اسیر زمان نشود.
