فراستی: سینمای جشنواره‌ای ما یک سینمای بی‌هویت و وطن‌فروش است

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب:  مسعود فراستی با بیان اینکه حاصل تجربه سینمای ایران از حضور در سطوح بین‌المللی یک فاجعه ملی است، گفت: سینمای جشنواره‌ای ما یک سینمای بی‌هویت و وطن‌فروش است. 

به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای رسانه، هجدهمین نشست «اتاق رسانه سینمای ایران» که به نقد و بررسی فیلم « ۳۳روز» اختصاص داشت، عصر روز سه شنبه 13 دی‌ماه با حضور جمال شورجه (کارگردان)، حجت الاسلام زائری (کارشناس) و مسعود فراستی (منتقد) در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

* شورجه: هدف اصلی «۳۳ روز» را تاثیرگذاری بر مردم جهان اسلام تعیین کردیم

کارگردان فیلم «۳۳روز» در ابتدای این نشست ضمن تشکر از عوامل فیلم و همراهی صمیمانه آن‌ها در ساخت این فیلم گفت: همه سعی ما در هنگام ساخت «33 روز» این بوده است که بتوانیم از طریق سینما آرمان‌ها و ارزش‌های خودمان و انقلاب اسلامی را در سطحی بین المللی بیان کنیم. چیزی که تا کنون کمتر در سینمای ایران به آن توجه شده است. از همان ابتدا که برای ساخت این فیلم هماهنگی‌های اولیه انجام شد، هدف اصلی را تاثیرگذاری بر مردم جهان اسلام تعیین کردیم. سعی کردیم بهترین‌های لبنان، سوریه و مصر را در این فیلم به خدمت بگیریم. جالب این است که تمامی این عوامل هم با این فیلم همراهی بسیار خوبی داشتند و حتی نیمی از دستمزد واقعی خودشان را هم نگرفتند. 

کارگردان «عملیات کرکوک» در ادامه افزود: این فیلم با یک پروداکشن کاملا حرفه‌ای ساخته شد تا بتواند حرف خود را به خوبی به کشورهای جهان اسلام برساند. 

وی در ادامه افزود: خدا را شاکرم که در این فیلم توانستم تا حدودی به هدف خود دست پیدا کنم. در جلسه‌ای که با حضور فیلمسازان مصری در ایران برگزار شد، فیلم «33 روز» مورد توجه این عزیزان قرار گرفت و درخواست شد تا اینگونه آثار در کشور آن‌ها به نمایش درآید. آن‌ها معتقد بودند این فیلم در تقویت امید برای مردم مصر که در آن زمان در حال و هوای انقلابی قرار داشتند، تاثیرگذار خواهد بود.
بنابراین گزارش، در ادامه این نشست «جمال شورجه» در خصوص میزان استقبال مخاطبان عرب زبان از این فیلم گفت: من فیلم را همراه با قشرهای مختلف دیده‌ام. مثلا در نمایشی که در بغداد داشتیم حاضر بودم و در آنجا مخاطب ارتباط بسیار عمیقی با فیلم برقرار کرد. جالب اینکه صاحب آن سینما بعد از اکران از من خواست کپی فیلم آنجا بماند تا زمان پخش بین‌المللی فیلم برسد. یا مثلا اطلاع دارم که مردم لبنان برای اکران «33 روز» لحظه شماری می‌کنند. حال ممکن است فیلم با بعضی از منتقدان ارتباط برقرار نکرده باشد. اما با مخاطب عام و به خصوص جهان عرب توانسته است ارتباط خوبی برقرار کند. 

برپایه این گزارش، در ادامه این نشست «جمال شورجه» ضمن گلایه از عدم همکاری نهادهای فرهنگی و رسانه ملی در تبلیغ و معرفی فیلم به مخاطب ایرانی، خاطرنشان کرد: متاسفانه سینمای ایران در شرایط فعلی دچار ستاره‌زدگی شده است و به طبع مخاطب این سینما نیز دچار این سوء هاضمه می‌گردد. ما در «33 روز» از ستاره‌های ایرانی استفاده نکردیم و حتی بخشی از فیلم کاملا عربی است. از سوی دیگر با توجه به شروع فصل امتحانات و نزدیکی به زمان جشنواره فیلم فجر فصل خوبی برای اکران این فیلم انتخاب نشده است. تبلیغات فیلم هم اصلا مورد قبول نیست. 

این کارگردان ادامه داد: متاسفانه نهادهای فرهنگی و رسانه ملی نیز در این خصوص کوتاهی کرده‌اند. به نظر من مخاطب اصلی این فیلم در ایران با سینما قهر کرده است. به علل مختلف فرهنگی و سیاسی. بزرگان و علما ما نیز این فیلم را با همان چوبی می‌رانند که دیگر فیلم های نازل فرهنگی را رانده‌اند. مجموعه این عوامل باعث شده است این فیلم آن طور که باید با مخاطب ارتباط برقرار نکند.

* فراستی: سینمای جشنواره‌ای ما یک سینمای بی‌هویت و وطن‌فروش است

بنابراین گزارش، در ادامه این نشست «مسعود فراستی» منتقد و کارشناس این نشست، در ارتباط با تجربه‌های بین‌المللی سینمای ایران بیان داشت: حاصل تجربه سینمای ایران از حضور در سطوح بین المللی یک فاجعه ملی است. سینمای جشنواره ای ما یک سینمای بی‌هویت و وطن‌فروش است. اسکار هم که بگیریم فرقی نخواهد کرد. این منتقد در ادامه افزود: در حوزه سینما کاری که باید در عرصه بین المللی انجام دهیم توجه به مناطق نزدیک به کشور خودمان است. من اصلا اعتقادی به اینکه فیلمساز ما به اروپا برود و فیلم بسازد ندارم. اما حضور فیلمساز ایرانی در کشورهای همسایه مثل لبنان که بعضا دارای فرهنگ مشترک نیز هستیم، حتما نتیجه خوبی خواهد داشت. به شرط اینکه در این کشورها تبدیل به فروشنده هویت خود نشویم. کاری که امثال: «بهمن قبادی» در کردستان و عراق انجام داده‌اند و نتیجه‌اش جز شرمساری برای من به عنوان یک ایرانی نیست. 

وی در ادامه اظهار داشت: من به اینکه سینما یک زبان بین‌المللی است اعتقادی ندارم. سینما یک پوسته ظاهری دارد که زبان تصویر است و همه گمان می کنند که با این تصویر می‌توانند حرف‌های بین المللی بزنند. نکته مهم اینجاست که ما بتوانیم با مخاطب ارتباط فرهنگی و هنری برقرار کنیم. اگر این ارتباط درست برقرار شود، می تواند در کشورهای همسایه ما تاثیر خود را بگذارد. اینکه کشوری که سینما و تلویزیون ندارد از ما فیلم و سریال بخرد به این معنی نخواهد بود که ما در این حوزه صاحب سبک و حرف هستیم. 

«مسعود فراستی» زاویه نگاه سازنده را در این فیلم نامشخص دانست و افزود: نکته‌ای که درباره «33 روز» باید به آن اشاره کرد این است که مشخص کنیم ما از نگاه چه کسی در این فیلم به لبنان نگاه کرده‌ایم. به نظر من این چیزی است که در این فیلم غایب است و به آن توجه نشده است. آیا یک عرب به جنگ نگاه می‌کند یا یک ایرانی یا یک فرانسوی همسو با این رویداد؟ در سینما و هنر هویت ملی ما بسیار مهم است. از این جهت که جایگاه ما را مشخص می‌کند. در هنر این تفاوت‌ها باید معلوم شود. یعنی مشخص شود این فیلم از نگاه یک هنرمند ایرانی روایت می‌شود که مدافع آرمان‌های مردم لبنان است. 

وی در ادامه با اشاره به ضعیف بودن فیلمنامه «33روز» گفت: شخصیت ها در فیلم «33 روز» به درستی شکل نگرفته‌اند. در واقع شخصیت‌ها نمی‌توانند مخاطب را با خود درگیر و همراه کنند. ما باید به فیلمنامه توجه جدی داشته باشیم. سینما نه ایدئولوژی است نه فرم و نه هویت. سینما باید باور من را درگیر کند. من باید فیلم و حرفش را باور کنم. این باور از طریق شعار منتقل نمی‌شود. این شعار باید سینمایی شود.

*زائری: برای شنیده شدن حرف‌هایمان در دنیا، به سینما نیازمندیم

برپایه این گزارش، در ادامه این نشست «حجت الاسلام محمدرضا زائری»، دیگر کارشناس این نشست نیز گفت: سکونت من در لبنان بعد از جنگ شروع شد. چند ماهی هم هست که به ایران بازگشته‌ام. فیلم «33 روز» را اولین بار در یک نمایش خصوصی در بیروت و با حضور عده‌ای از مردم لبنان دیده‌ام. به اعتقاد من، دیگر وقت آن رسیده است که بتوانیم با دنیا حرف بزنیم چرا که برای این حرف زدن هم پشتوانه داریم و هم انگیزه. ولی متاسفانه تاکنون سینما نداشته‌ایم. یعنی سینمایی که در قد و قواره یک گفت‌وگوی بین‌المللی باشد، نداشته ایم. 

وی در ادامه افزود: اگر هم فیلمی ساخته شده فقط برای خودمان بوده است. به ندرت فیلمی برای مخاطب بین‌المللی تولید شده است. فکر می‌کنم نقطه شروع این اتفاق باید با قوت صورت می‌گرفت که «33 روز» تا حدودی توانسته است این حرکت را به خوبی آغاز کند. یعنی در آن مسائلی که ما حرف برای گفتن داریم و دنیا هم منتظر شنیدن حرف های ماست. مثل جنگ 33 روزه لبنان. 

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به ارزشمند بودن تجربه ساخت فیلمی مثل «33 روز» بیان داشت: اگر می‌خواهیم در دنیا حرف برای گفتن داشته باشیم و حرف‌هایمان شنیده شود، باید از ابزار سینما استفاده کنیم. نکته مهم اینجاست که این بحث در فرمایشات مقام معظم رهبری هم وجود دارد. از این جهت تجربه‌ای مثل «33 روز» تجربه بسیار ارزشمندی است. باید اعتراف کنیم که در این حوزه کم کاری داشته‌ایم. امیدوارم در آینده شاهد ساخت فیلم‌های بیشتری از این جنس باشیم.

*شورجه: سینمای ایران نیاز به حضور بیشتری در عرصه بین‌الملل دارد

به گزارش فارس ،در پایان نشست «جمال شورجه» نیز گفت: بهتر است فیلمسازان عزیز ایرانی کم کم به افق‌های بلندتری نگاه کنند و آرمان‌های شگرف‌تری را در آثارشان به نمایش بگذارند. باید خودمان را ارتقا دهیم و قدرت تجزیه و تحلیل را در خود تقویت کنیم. شاید دیگر سوژه‌هایمان هم تکراری شده باشد. این سوژه‌های تلخ و سیاه که گاهی اوقات حتی در تعارض با اعتقادات مردم ایران نیز قرار می‌گیرد دیگر کهنه شده است. بهتر است وجوه روشن را هم منعکس کنیم. البته شیرینی جایزه‌های بین المللی کام بعضی از همکاران من را آنقدر شیرین کرده است که دیگر شاید نمی‌توانند به مسیر درست بازگردند. 

این نشست با اهداء لوح تقدیر و منشور هنر متعهد امام (ره) به «جمال شورجه» پایان یافت.