ایدز؛ مدارس، پیشگیری و آگاهی بخشی

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: در ایران هم آمارها نشان می دهد که موج جدید بروز و گسترش این بیماری در راه است و بیشتر از همه نوجوانان، جوانان و زنان در معرض خطر ابتلا قرار دارند.

حال با توجه به اینکه در دنیا بر این موضوع تأکید می شود که باید آموزش و پیشگیری را بر درمان اولویت داد، لازم است در این زمینه اقداماتی اساسی و پایه‌ای انجام شود. به نظر میرسد که مدارس در زمینه پیشگیری از ایدز نقش پررنگی داشته و اگر بتوان در این خصوص فعالیت‌هایی را از طریق نظام آموزش و پرورش انجام داد، یقیناً میتوان امیدوار بود که در آیندهای نزدیک آمار ایدز در ایران کنترل شود. هر چند که تاکنون نظام آموزش و پروش ایران در این زمینه اقدامات اساسی و پایهای انجام نداده و بسیار منفعل عمل کرده و تنها چیزی که در این سالها بیشتر مورد توجه قرار گرفته، این است که هر سال همزمان با روز جهانی مقابله با ایدز، یک سری برنامه ها و اقدامات معمولی و مرسوم صورت می گیرد و همه چیز از فردای آن روز به فراموشی سپرده می شود.

البته در برخی از دروس مثل زیست‌شناسی بعضا به این موضوع اشاراتی شده است اما این رویه‌ها چندان مطلوب و کافی به نظر نمی‌رسد. لذا پیشنهاد میشود که با توجه به اهمیت اقدامات اساسی و پایه ای در مدارس شناخت این بیماری، راه‌های پیشگیری و درمان به طور کامل و پایه‌ای آموزش داده شود.

در این زمینه می توان اقدامات بسیار گستردهای را انجام داد که برخی از آنها به شرح زیر پیشنهاد می شود:

اولین کاری که می‌توان انجام داد این است که همه مدارس به طور یکپارچه باید تبلیغات و اطلاع‌رسانی را در سطح گسترده در مدارس انجام دهند. بنابراین میتوان با تعبیه تابلوها و اعلانات ساده به در و دیوار کلاس‌ها و حیاط و مسیرهای پرتردد برای بچه ها این موضوع را تشریح نمود.

یکی از مشکلات آموزش ایدز در مدارس این است که برخی از معلمین و مربیان آموزشی، عموماً ایدز را به عنوان یک تابو و موضوعی که نباید به آن توجه کرد، عنوان می کنند. برای مقابله با این تفکر باید در این زمینه کلاس های توجیهی و دروس آموزش ضمن خدمت برای مربیان و مسئولین آموزشی تشکیل داد و از طریق این کلاس ها این قشر تلاش‌گر و نقش‌آفرین را با مبانی این بیماری آشنا کرده تا آن‌ها بدانند که در زمینه آموزش چه نقش و مسئولیت پر رنگی دارند.

باید بین مدارس و مراکز درمانی و بیمارستانی که در زمینه ایدز فعالیت می کنند ارتباط نزدیکی برقرار شود. حتی می توان نمایندگان دائمی از این مراکز در مدارس منصوب کرد تا آنها با ایجاد تعامل با اولیای مدرسه و دانش آموزان، این ارتباط ارگانیک را تقویت و بهبود بخشند. حتی بهتر است جلسه‌های آموزشی با کمک پزشکان، کارشناسان و محققینی که در این زمینه در کلینیکها و مراکز درمانی کار می کنند، برگزار کرد تا مدارس بیشتر و عمیقتر با این بیماری آشنا شوند.

باید درسی و یا کتابی تحت عنوان ایدز به طور مستقل تعریف کرد و از طریق این درس و یا کتاب دانش آموزان با این بیماری از لحاظ ذهنی، ادراکی و حسی آشنایی کامل پیدا کنند.

باید در جلسه های انجمن های اولیا و مربیان بخشی از زمان جلسه را به بحث در مورد ایدز اختصاص داد چرا که خانواده ها در کنار اولیا مدرسه می توانند به عنوان دو ستون اصلی، آموزش های متناسب با سن کودکان و نوجوانان را به آنان منتقل کنند. اگر مدرسه بدون خانواده‌ها در این زمینه تلاش کند، شاید نتایج چندان مطلوب و مثمرثمر نباشد.

تهیه و تدوین فیلم های آموزشی، سی دی ها و کلیپهای کوتاه و جذاب یکی از راههای مهم و اساسی برانگیختن ذهنها و توجه دانش آموزان به حساسیت این بیماری است. با توجه به اینکه در سالهای اخیر اپیدمی ایدز بیشتر از طریق ارتباطات جنسی منتقل شده است، برای کنترل و پیشگیری باید این مسئله را یعنی ارتباط جنسی سالم را برای بچه ها بدون هیچگونه رودربایستی یا احساس شرم مطرح کرده و پایه ای برای شناخت عمیقتر آنها را فراهم میکرد.

شعار امروز مبارزه با ایدز این است که نوجوانان و جوانان باید در شناخت و مراقبت از خود توانمند شده به طوری که بتوانند در جامعه از خود مراقبت کرده و بین رفتارهای طبیعی و غیرطبیعی که پایه سلامت جنسی است، تمایز قائل شوند. این گفتار بدین معنی است که فرزندان ما باید با آگاهی کامل در زمینه مسائل جنسی در جامعه رشد کنند. حال با توجه به اینکه با صلاحیت ترین افراد در زمینه ایجاد شناخت و آگاهی، والدین و معلمها و مربیان آموزشی هستند باید بدون هیچ ترس و واهمه ای و با شجاعت این مسائل را به نوجوانان و جوانان آموزش داده تا آنها در برابر خطرات مصون بمانند چون تحقیقات نشان می دهد که علت اینکه بیشتر نوجوانان و جوانان دچار ایدز شده‌اند عدم آگاهی و شناخت از این موضوع بوده است. لذا لازم است هم اعتماد به نفس تسلیم نشدن در برابر وسوسه‌ها و هم آگاهی‌ها را در برخورد اصولی با ایدز آموزش داد.

برگزاری مراسمی برای ایدز می تواند در این زمینه راهکار مؤثری باشد مثلاً می توان با گردهمایی در یک پارک یا مراکز تفریحی این موضوع را به گفت‌وگو گذاشت. در کارناوالها می توان ضمن شادی و سرور، با اجرای نمایش، برگزاری کنسرت موسیقی، نمایشگاه نقاشی با موضوع ایدز (HIV) ذهن ها را با این بیماری مأنوس ساخت.

یکی از نکاتی که در این زمینه باید به آن توجه کرد این است که فرد مبتلا به ایدز، یک غول ترسناک و خطرناک نیست که همه باید از آن دوری جویند. فرد مبتلا به ایدز یک بیمار است که باید برای درمان او تلاش کرد لذا اگر در مدارس فردی ناقل این بیماری است باید مثل سایرین با او رفتار شود. ضمن اینکه شاید باید مربیان آموزشی توجه بیشتری به آن فرد مبتلا داشته باشند.

اقدام آخر این است که باید اتاقهای فکر و هماندیشی و گفت‌وگو در مدارس ایجاد شود تا دانش آموزان به همراه پدر و مادران و مربیان آموزشی در راستای مبارزه با گسترش این بیماری در این گروه ها فعالیت کنند. در واقع با تشویق آنها به حضور در چنین محیط هایی می توان امیدوار بود که در آینده آمار رشد ایدز در کشور به طور قابل توجه و اساسی کنترل شود.