راز انتقاد ایران از روسها
آفتاب‌‌نیوز : 
اساس اين انتقاد، گلايه تهران از عدم تحرك شايسته مسكو به‌عنوان شريك هسته‌اي ايران در عرصه بين‌المللي است. به اعتقاد مسؤولان ارشد ايران و از جمله روحاني، در حالي كه انتظار مي رود روسيه در سطح آلمان، فرانسه و انگليس و اتحاديه اروپا و يا حتي جلوتر از آنان نسبت به معادلات بين‌المللي حاكم بر پرونده هسته‌اي ايران از خود واكنش و تحرك نشان دهد، اما مسكو در اين عرصه كند، سنگين و منفعل عمل كرده و مي‌كند.
اهميت انتقاد مسؤولان ايراني هنگامي آشكار مي‌شود كه روسها طي يك دهه اخير، به‌عنوان شريك اصلي برنامه‌هاي هسته‌اي ايران از سود اقتصادي انحصاري در اين حوزه برخوردار بوده‌اند. از طرف ديگر طرف ايراني در سال‌هاي مذكور با خويشتن‌داري، بدقولي‌هاي طرف روسي را در تكميل و راه‌اندازي نيروگاه اتمي بوشهر با سعه‌صدر تحمل نموده است، اين در حالي است كه آمد و شدهاي روميانتسف مسؤول انرژي اتمي روسها و ساير مسؤولان هسته‌اي روسيه به ايران، هنوز آنگونه كه بايد و شايد انتظارات تهران را برآورده نساخته است.
طولاني شدن غيرعادي مذاكرات مربوط به ارسال سوخت هسته‌اي به ايران نيز، از موارد ديگري است كه هم نارضايتي ايران را از روسيه درپي داشته است، اگرچه وجود تجربه مذكور باعث شده كه اين سؤال به‌وجود آيد كه اگر روسيه كه شريك هسته‌اي ايران است در ارسال سوخت هسته‌اي مورد نياز نيروگاه بوشهر تا بدين حد كارشكني و مانع تراشي مي‌كند، پس چگونه مي‌توان به كشورهاي ديگر اعتماد كرد و عرضه سوخت هسته‌اي موردنياز نيروگاه‌هاي ايران را به آنها واگذار كرد و خود از توليد سوخت هسته‌اي دست كشيد؟
تجارب مذكور نشان مي دهد كه ادامه روابط گسترده با روسيه درحوزه‌هاي مختلف در ساليان اخير به‌عنوان يك انتخاب راهبردي، هرگز به معناي رضايت كامل تهران از اين روابط نبوده است. در طرف مقابل نيز روسها طي سال‌هاي اخير در موضعي ايستاده‌اند كه منافع اقتصادي آنان را تأمين كند. روسها از يك‌سو در ازاي ايستادگي در برابر فشارهاي آمريكا بر روابط هسته‌اي ايران و روسيه، از تهران انتظار دريافت امتيازات اقتصادي دارند و تلاش مي‌كنند تا به‌طور غيرطبيعي مجموعه به هم‌پيوسته‌اي از معاهدات و قراردادهاي اقتصادي را با مسائل هسته‌اي پيوند دهند و از طرف ديگر در صدد نوعي باج‌گيري اقتصادي از غرب و آمريكايي‌ها براي بالا و پايين كردن سطح روابط هسته‌اي خود با تهران هستند.
بدون ترديد تهران باتوجه به واقعيت‌هاي موجود در عرصه روابط بين‌الملل، در صدد تنوع بخشيدن به شركاي اقتصادي و تجاري خويش است و انتخاب سطح روابط با روسيه نيز تابعي از فرصت‌ها و محدوديت‌هاي ايران در اين عرصه است.
بدون ترديد ميزان گسترش روابط ايران و روسيه به‌ويژه در حوزه‌هايي كه روسها گسترش بيشتري را انتظار مي‌كشند، به ميزان تحرك واقعي روسها در پرونده هسته‌اي ايران و انجام سريع‌تر و كامل‌تر متعهداتشان در اين حوزه بستگي خواهد داشت. مسكو بدون تحرك جدي در اين عرصه ها، نمي‌تواند انتظار گسترش بيشتر روابط اقتصادي را داشته باشد.
دو برابر شدن حجم روابط اقتصادي ايران و روسيه در يك‌سال گذشته و تأكيد روسها بر غيرنظامي بودن برنامه هسته‌اي ايران، نشانه‌هايي از اشتراكات راهبردي در نگرش‌هاي كلان تهران – روسيه است اما اكنون كه متغيرهاي بين‌المللي به‌ويژه در عرصه مذاكره، لابي و چانه‌زني بسيار بيشتر از گذشته فعال و تعيين كننده شده است، انتظار تهران از پوتين و ساير مسؤولان ارشد روسي فقط تكرار اين واقعيت نيست كه ايران برنامه نظامي هسته‌اي ندارد. تهران انتظار دارد كه روسيه به‌طور جدي‌تري وارد ميدان شده و در عرصه بين‌المللي و در كنار بازيگراني چون اتحاديه اروپا و آمريكا در پرونده هسته‌اي ايران ايفاي نقش نمايد.
اساس اين انتقاد، گلايه تهران از عدم تحرك شايسته مسكو به‌عنوان شريك هسته‌اي ايران در عرصه بين‌المللي است. به اعتقاد مسؤولان ارشد ايران و از جمله روحاني، در حالي كه انتظار مي رود روسيه در سطح آلمان، فرانسه و انگليس و اتحاديه اروپا و يا حتي جلوتر از آنان نسبت به معادلات بين‌المللي حاكم بر پرونده هسته‌اي ايران از خود واكنش و تحرك نشان دهد، اما مسكو در اين عرصه كند، سنگين و منفعل عمل كرده و مي‌كند. اهميت انتقاد مسؤولان ايراني هنگامي آشكار مي‌شود كه روسها طي يك دهه اخير، به‌عنوان شريك اصلي برنامه‌هاي هسته‌اي ايران از سود اقتصادي انحصاري در اين حوزه برخوردار بوده‌اند. از طرف ديگر طرف ايراني در سال‌هاي مذكور با خويشتن‌داري، بدقولي‌هاي طرف روسي را در تكميل و راه‌اندازي نيروگاه اتمي بوشهر با سعه‌صدر تحمل نموده است، اين در حالي است كه آمد و شدهاي روميانتسف مسؤول انرژي اتمي روسها و ساير مسؤولان هسته‌اي روسيه به ايران، هنوز آنگونه كه بايد و شايد انتظارات تهران را برآورده نساخته است.
طولاني شدن غيرعادي مذاكرات مربوط به ارسال سوخت هسته‌اي به ايران نيز، از موارد ديگري است كه هم نارضايتي ايران را از روسيه درپي داشته است، اگرچه وجود تجربه مذكور باعث شده كه اين سؤال به‌وجود آيد كه اگر روسيه كه شريك هسته‌اي ايران است در ارسال سوخت هسته‌اي مورد نياز نيروگاه بوشهر تا بدين حد كارشكني و مانع تراشي مي‌كند، پس چگونه مي‌توان به كشورهاي ديگر اعتماد كرد و عرضه سوخت هسته‌اي موردنياز نيروگاه‌هاي ايران را به آنها واگذار كرد و خود از توليد سوخت هسته‌اي دست كشيد؟
تجارب مذكور نشان مي دهد كه ادامه روابط گسترده با روسيه درحوزه‌هاي مختلف در ساليان اخير به‌عنوان يك انتخاب راهبردي، هرگز به معناي رضايت كامل تهران از اين روابط نبوده است. در طرف مقابل نيز روسها طي سال‌هاي اخير در موضعي ايستاده‌اند كه منافع اقتصادي آنان را تأمين كند. روسها از يك‌سو در ازاي ايستادگي در برابر فشارهاي آمريكا بر روابط هسته‌اي ايران و روسيه، از تهران انتظار دريافت امتيازات اقتصادي دارند و تلاش مي‌كنند تا به‌طور غيرطبيعي مجموعه به هم‌پيوسته‌اي از معاهدات و قراردادهاي اقتصادي را با مسائل هسته‌اي پيوند دهند و از طرف ديگر در صدد نوعي باج‌گيري اقتصادي از غرب و آمريكايي‌ها براي بالا و پايين كردن سطح روابط هسته‌اي خود با تهران هستند.
بدون ترديد تهران باتوجه به واقعيت‌هاي موجود در عرصه روابط بين‌الملل، در صدد تنوع بخشيدن به شركاي اقتصادي و تجاري خويش است و انتخاب سطح روابط با روسيه نيز تابعي از فرصت‌ها و محدوديت‌هاي ايران در اين عرصه است.
بدون ترديد ميزان گسترش روابط ايران و روسيه به‌ويژه در حوزه‌هايي كه روسها گسترش بيشتري را انتظار مي‌كشند، به ميزان تحرك واقعي روسها در پرونده هسته‌اي ايران و انجام سريع‌تر و كامل‌تر متعهداتشان در اين حوزه بستگي خواهد داشت. مسكو بدون تحرك جدي در اين عرصه ها، نمي‌تواند انتظار گسترش بيشتر روابط اقتصادي را داشته باشد.
دو برابر شدن حجم روابط اقتصادي ايران و روسيه در يك‌سال گذشته و تأكيد روسها بر غيرنظامي بودن برنامه هسته‌اي ايران، نشانه‌هايي از اشتراكات راهبردي در نگرش‌هاي كلان تهران – روسيه است اما اكنون كه متغيرهاي بين‌المللي به‌ويژه در عرصه مذاكره، لابي و چانه‌زني بسيار بيشتر از گذشته فعال و تعيين كننده شده است، انتظار تهران از پوتين و ساير مسؤولان ارشد روسي فقط تكرار اين واقعيت نيست كه ايران برنامه نظامي هسته‌اي ندارد. تهران انتظار دارد كه روسيه به‌طور جدي‌تري وارد ميدان شده و در عرصه بين‌المللي و در كنار بازيگراني چون اتحاديه اروپا و آمريكا در پرونده هسته‌اي ايران ايفاي نقش نمايد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید