آفتابنیوز : آفتاب: یکی از دستاوردهای بشریت که او را از یک نوع خاص زندگی به نوع دیگری رهنمون کرد و تاثیر شگرفی بر زندگی او گذاشت، شهر بود.
شهر به مفهومی که از روستا منتزع شود، سابقه نسبتا کمی در برابرحیات بشری دارد اما دلیل اصلی تحولات ذهنی بشر و تحولات تکنولوژیک به این پدیده بستگی داشته است.
اولین شهرهای جهان برمبنای نظر گوردن چیلد در بین النهرین حدود 300 سال قبل از میلاد مسیح پدید آمدند و مردم باستان شهرهایی را بوجود آوردند که بین 12000 تا 24000 نفر سکنه داشتند. بعضی ازجامعه شناسان شهر مانند رایزمن اظهار میدارند که علت پدید آمدن شهر را نمیدانند و بعضی دیگر معتقدند که پیدایش شهر بخشی از تکامل اجتماعی بوده است پس از این که انسان از مرحله اقتصاد معیشتی عبور میکند و کنترل محیط را بیشتر در اختیار میگیرد برای ساختن شهر آمادگی پیدا میکنند، یعنی توانایی ساختن محیط اجتماعی پیچیدهتری را به دست میآورد.
در هر صورت برای پیدایش شهر انسان باید از مرحله ابتدایی تنازع بقا عبور کند و وابستگی انسان به طبیعت بطور نسبتی کمتر شده ، وابستگی اجتماعی او بیشتر میشود.
اولین تشکل شهری اولین شهرهای جهان دیوار نداشتند. بنایی که شاید بتوان آن را دژ یا قلعه گفت محل سکونت حاکم یا پادشاه بود که معمولا نوعی معبد هم در کنار آن دیده میشود. این حاکم اولیه مقام روحانی نیز داشته است. در این حاکم اولیه شکلی از قدرت معنوی و مقدس در کنار نیروی بدنی قوی با یکدیگر آمیخته شده بود؛ کسی که میتوانست بر محدودیتهای طبیعی غلبه کند. بنابراین در اولین شهرهای جهان نخستین شکل حکومت و سیاست نیز در غالب یک چنین شخصیتی ظاهر میشود. دژ اولیه به تدریج مجللتر میشود، بطوری نمایشگر قدرت سمبولیک حاکم است و در اطراف این مجموعه دژ و معبد دیواری کشیده میشود و شهرها در اطراف این هسته اصلی ساخته میشوند.
اولین شهرهای جهان در مناطقی ساخته میشوند که نه تنها از حاصلحخیز و پر آب هستند بلکه از نظر جغرافیایی حاصلخیز و پرآب هستند بلکه از نظر تردد و حمل نقل نیز در موقعیت خوبی قرار دارند. شهر برخلاف روستا متشکل از اقوام گوناگون است؛ مکانی است که تبادل فرهنگی گوناگون ممکن میگردد و یکپارچگی ذهنی ضعیف میشود. و به تدریج شخصیتهای متفاوت در شهر شکل میگیرند. برخورد فرهنگها نقش عمدهای در توسعه و پیشرفت تکنولوژی و دانش و توسعه تمدن بشر داشته است.
اولین شهرهای جهان حدود 3500 قبل از میلاد مسیح در بین النهرین در درههای حاصلخیز دجله و فرات بوجود آمدند. شهرهایی مانند کیش ، «اور» ، «لاگاش» ، «بابل» ، آشور ، سومر و نینوا. آنگاه در مصر باستان حدود 3100 سال قبل از میلاد مسیح شهرهایی مانند «تبس» و «ممفیس» در کنار رودخانه نیل شکل میگیرند و در حدود 2500 سال قبل از میلاد مسیح شهرهایی مانند «موهنجودارو» و «هاراپا» در کنار رودخانه سند بوجود میآیند. در حدود 1500 سال قبل از میلاد مسیح شهرهایی در دره زرد ساخته میشوند. شهرهای یونان و روم جدیدتر هستند و به 300 تا 400 سال قبل از میلاد مسیح باز میگردند. در نیم کره غربی در قاره آمریکا بین 300 سال قبل از میلاد مسیح تا 300 سال بعد از میلاد در تمدن ما یا شهرهایی بوجود میآیند که به دلایل نامعلوم از بین میروند.
به گزارش خبرآنلاین، در این میان کشاکش برای تصرف شهرها گاه مسیر تاریخ را عوض کرده است. فتح بابل به دست کوروش تسخیر و آتش زدن آتن توسط خشایارشا، فتح پرسپولیس به دست اسکندر و فتح فسطنطنیه به دست مسلمانان اهمیت شهرها در مناسبات سیاسی دنیای باستان را می رساند. چرا که بسیاری از شهرهای دنیای باستان به مفهوم دولتشهر نوعی از کلان شهر بودند که به تنهایی سرنوشت یک امپراتوری را تعیین می کردند.