آفتابنیوز : آفتاب: بسياري از ناظران، مشتاقانه و كنجكاوانه منتظر سهشنبه 22فروردين (10 آوريل) بودند كه حسب توافق شوراي امنيت كه به كمك كوفي عنان روي كاغذ آمده بود، آتشبس در سوريه ميان مخالفان و رژيم سوريه بعد از ماهها درگيري بهوجود آيد. جدا از كوفي عنان، روسها هم تلاش بسياري براي توافق اوليه آتشبس در سوريه انجام داده بودند.
همه چشمها به روز سهشنبه بود كه بعد از آتشبس چه وضعي در سوريه بهوجود ميآيد و آيا آتشبس، شروع اصلاحات جدي در سوريه خواهد بود؟ بسياري اميدوار بودند كه آتشبس زمينه توافق ميان رژيم بشار اسد و مخالفان را فراهم آورد و از سناريويي كه همه از آن واهمه دارند، از شروع جنگ داخلي در آن كشور جلوگيري شود. در عين حال، برخي از ناظران هم خيلي خوشبين نبودند كه رژيم سوريه خيلي جدي تن به مفاد توافق آتشبس بدهد.
اما از آنجا كه روسها و چینیها نقش زيادي در تدوين توافق داشتند و تا حدودي دمشق را براي پذيرش آتشبس تحت فشار قرار داده بودند و همچنین آخرین موضع چين مبنی بر ضرورت پايبندي دمشق به مفاد طرح صلح عنان، اميد ميرفت كه آتشبس روز سهشنبه برقرار شود. اولين گام آتشبس از سوي رژيم بود كه ادوات جنگي را از شهرهاي سوريه خارج كند. واقعيت آن است كه در برخي از شهرهاي مهم سوريه به ويژه «حما» و «حمص» اكنون ماهها ميشود كه علامت حضور حكومت سوريه خلاصه ميشود در استقرار ادوات جنگي.
بنابراين ناظران مشتاق بودند ببينند پس از خروج ارتش از شهرها گامهاي بعدي چگونه برداشته خواهد شد. با نزديكشدن به 22 فروردين و زمان برقراري آتشبس، فشار ارتش بر مخالفان و ساكنان شهرها افزايش چشمگيري يافته بود زيرا ارتش مصمم بود تا آنجا كه ميتواند قبل از آتشبس و خروج از شهرها مخالفان را از ميدان به در كند. همين مساله سبب شد كه ظرف هفته گذشته صدها قرباني به آمار قبلي اضافه شود. اما چنين واكنشي خيلي هم به دور از ذهن نبود.
ارتش ميدانست كه از روز سهشنبه بايد از شهرها خارج شود و از اينرو ميخواست تا آنجا كه ميتواند مناطق و محلههايي را كه بيشتر محل تجمع مخالفان بود، از مخالفان پاكسازي كند. اما ظهر روز يكشنبه 20 فروردين، وزارت خارجه سوريه رسما اعلام كرد كه آتشبس روز سهشنبه برقرار نخواهد شد.
علت آن را هم عدم رعايت شرايط از سوي طرف مقابل، يعني مخالفان يا به اصطلاح حكومت سوريه، تروريستها اعلام كرد. خواسته اصلي رژيم سوريه آن بود كه قبل از خروج ارتش از شهرها و بازگشتن آنها به پادگان، مخالفان بايد تضمين كتبي (نوشته) بدهند كه سلاحهايشان را به زمين گذاشته و خلعسلاح شدهاند. خواسته دوم دمشق آن بود كه حاميان رسمي مخالفان بالاخص عربستان، قطر و تركيه هم، بايد تضمين كتبي بدهند كه ديگر به مخالفان كمك نخواهند كرد.
به بيان سادهتر، رژيم سوريه در حقيقت خواهان «تسليم» رسمي مخالفان شده بود قبل از آنكه ارتش را از شهرها خارج كند. كوفي عنان كه از سوي اتحاديه عرب و شوراي امنيت به عنوان ميانجي برگزيده شده، بعد از انتشار بيانيه وزارت خارجه سوريه، به شخص بشار اسد متوسل شد كه توافق را برهم نزده و آتشبس را رعايت كند. آنچه مسلم است رژيم سوريه مجبور بود تا قبل از خروج ارتش از شهرها به عاقبت كار، خيلي جدي بينديشد زيرا حاكمان سوريه نگرانند اگر ارتش از شهرها خارج شود، شهرها به دست مخالفان خواهد افتاد.
اگر آتشبس يا نوعي توافق و ميانجيگري ميان مخالفان و رژيم صورت نگيرد، وضعيت حكومت سوريه بسيار دشوار خواهد شد. آنچه كه بدنه و شاكله حاكمان سوريه را تشكيل ميدهد، در مجموع علويها هستند كه قريب به دو ميليون نفر از جمعيت سوريه را دربرميگيرند. بسياري از دو ميليون جمعيت علوي اگر هم مخالف رژيم اسد نباشند، دستكم خيلي هم از آن طرفداري نميكنند. خيليها منتظرند ببينند كه تعادل قدرت ميان رژيم و مخالفان به كدام سمت خواهد رفت.
آنچه مسلم است بدون توافق و يك مصالحه كلان كه از حمايت شوراي امنيت، اتحاديه عرب و روسيه برخوردار باشد، آينده سوريه در ستيزي از يك جنگ داخلي هولناك قرار خواهد گرفت. تا زمان آغاز آتشبس توافق شده ساعاتي بيشتر باقي نمانده و حال بايد منتظر ماند و ديد كه آيا دمشق به تعهدات پذيرفته شده خود عمل خواهد كرد يا خير و البته در اين ميان، واكنش مخالفان «اسد» هم از چشم ناظران و افكارعمومي جهان پنهان نخواهد ماند.