تولید ملی با تکیه بر سرمایه ملی
حمیدرضا عابدی‌خرسند
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: بررسی این ادوار ما را به داشته‌های مشترکی رهنمون می‌کند که از چرایی توان بالای ایران در آن دوره‌ها پرده برمی‌دارد:
۱- برخورداری از نیروی دریایی قوی و بهروز که غیر از کاربرد نظامی، در عرصه تجارت نیز نقشی انکارناشدنی داشت.
۲- ارتشی منظم، ثابت و با خصلتی مادی- بومی که در هر نقطه جهان به خاطر منافع ایران آماده عمل بود.
۳- شاهراه‌ها و راه‌های فراوانی که سراسر کشور را پوشش می‌دادند و امکان نقل و انتقال هر نوع کالایی را به خوبی فراهم می‌آوردند.
تمام امپراتوری‌های قدیم ایران، از این سه عنصر توانسته بودند به خوبی بهره بگیرند و نیرو و اعتبار خویش را روزافزون ارتقا دهند. بی‌اعتنایی به سه اصل یادشده، بسیاری از قوی‌ترین امپراتوری‌های ایران را به ضعف و انحطاط کشانید.
بنابراین، در فرآیندی تعاملی، کالاهای ایرانی ازطریق راه‌ها و شاهراه‌ها به بنادر حمل می‌شدند؛ ناوگان ایران آنها را به بازارهای مختلف آسیایی و اروپایی و آفریقایی حمل می‌کرد و ارتش منظم، ضامن امنیت مسیرهای دریایی و زمینی بود و در نتیجه اقتصادی پرقدرت و سرشار از سود شکل می‌گرفت که به تقویت دیگر ارکان و نهادهای کشوری مدد می‌رساند.
اما نباید غافل شد که راه‌های مواصلاتی و ناوگان و ارتش منظم، مدیون کالاهای تولیدشده در ایران بودند. کالاهایی که تنوع و کیفیت حیرت‌انگیز آنها امپراتوری عثمانی و کشورهای اروپایی را مشتری درجه اول بازار ایران کرده بود. کالاهایی که در داخل ایران و با مواد اولیه داخلی ساخته و پرداخته می‌شدند.
اقتصاد ما از چند سده پیش، نه‌تنها از تولید کالا غافل بوده بلکه با تکیه بر صادرات مواد اولیه خام (نفت) بزرگ‌ترین فرصت‌ها را از دست داده است. رهبر معظم انقلاب از چند سال پیش بر بازسازی و به‌روزسازی سازمان نیروهای رزمی تاکید داشتند و باز با رهنمود‌های مکرر ایشان زمینه احیای نیروی دریایی کشور حاصل شد به گونه‌ای که سال گذشته، پس از قرن‌ها ناوگان نظامی جمهوری اسلامی ایران به عملیات‌های برون‌مرزی اعزام شد و پا به آب‌های آزاد جهان گذاشت.
نوروز امسال، مقام معظم رهبری با نامگذاری سال جاری به‌عنوان «سال تولید ملی، سرمایه ایرانی» مهم‌ترین قطعه از پازل «احیای قدرت و اقتدار ایران‌زمین» را رونمایی کردند. تولید ملی با استفاده از مواد خام داخلی، همان اکسیری است که در قالب اقتصاد آسیب‌دیده کشور، جانی تازه خواهد دمید و طلیعه افقی نو و امیدوارکننده را نوید خواهد داد.
در این چرخه، قشر دانشگاهیان و بالاخص دانشگاه آزاد اسلامی که به‌عنوان بازوی توانمند آموزش عالی است چه نقشی را می‌توانند ایفا کنند؟ نباید از یاد برد که در جهان امروز، علومی همچون ساخت رایانه‌ها و انواع و اقسام سخت‌افزار‌های الکترونیک، کشت و پرورش سلول‌های بنیادی، تولید رادیوداروها، تکنولوژی نانو و بسیاری از فنون جدید در عرصه اقتصاد جهانی جایگاهی رفیع و تعیین‌کننده یافته‌اند. به‌عنوان مثال تکنولوژی نانو از ساخت لباس آتش‌نشانان تا تولید شیشه‌های نشکن و از بافت الیاف صنعتی تا تولید ریزداروهای صنعتی گسترش یافته است. این گستره و تنوع شگفت نشان می‌دهد که دانشگاه آزاد اسلامی باید از قالب سنتی وظایف آموزشی و تشکیلاتی خود بیرون بیاید و به‌عنوان یک ستاد عملیاتی، در پیشبرد برنامه‌های علمی و صنعتی کشور ایفای نقش کند، که یقینا با توجه به تغییرات مدیریتی دانشگاه این امر تحقق‌یافتنی به نظر می‌رسد. از حیث علمی و تکنیکی، استعداد بالقوه دانشگاه آزاد اسلامی مثال‌زدنی است: آمار درخشان مقالات تحقیقی و علمی که در مراجع و منابع معتبر علمی جهان تأیید شده‌اند، برخورداری از بزرگ‌ترین و مجهز‌ترین آزمایشگاه‌ها که بعضا در سطح خاورمیانه بی‌رقیبند، حضور بی‌سابقه در عرصه المپیادهای جهانی (همچون ساخت ربات با کاربری‌های چندگانه و...) کادر علمی آزموده و مجرب در کنار اساتید آزموده و امکانات خوب آموزشی و کمک آموزشی... همه و همه اعتبار و استعدادی کاربردی به مجموعه دانشگاه می‌بخشند. در عین حال نگارنده تاکید دارد که امکانات ذکرشده، هیچ‌کدام سرمایه دانشگاه به حساب نمی‌آیند. سرمایه واقعی دانشگاه، دانشجویان هستند؛ نسل فرهیخته، پرانرژی، خلاق، بصیر و کم‌ادعا که اکنون ناظر تغییر و تحولات جاری در دانشگاه آزاد اسلامی هستند و سخت امیدوارند که نقشی در خور و جایگاهی شایسته برای نمایش توانمندی‌های جوان ایرانی به ایشان داده شود.
و من‌الله توفیق
آفتاب: بررسی این ادوار ما را به داشته‌های مشترکی رهنمون می‌کند که از چرایی توان بالای ایران در آن دوره‌ها پرده برمی‌دارد: ۱- برخورداری از نیروی دریایی قوی و بهروز که غیر از کاربرد نظامی، در عرصه تجارت نیز نقشی انکارناشدنی داشت.
۲- ارتشی منظم، ثابت و با خصلتی مادی- بومی که در هر نقطه جهان به خاطر منافع ایران آماده عمل بود.
۳- شاهراه‌ها و راه‌های فراوانی که سراسر کشور را پوشش می‌دادند و امکان نقل و انتقال هر نوع کالایی را به خوبی فراهم می‌آوردند.
تمام امپراتوری‌های قدیم ایران، از این سه عنصر توانسته بودند به خوبی بهره بگیرند و نیرو و اعتبار خویش را روزافزون ارتقا دهند. بی‌اعتنایی به سه اصل یادشده، بسیاری از قوی‌ترین امپراتوری‌های ایران را به ضعف و انحطاط کشانید.
بنابراین، در فرآیندی تعاملی، کالاهای ایرانی ازطریق راه‌ها و شاهراه‌ها به بنادر حمل می‌شدند؛ ناوگان ایران آنها را به بازارهای مختلف آسیایی و اروپایی و آفریقایی حمل می‌کرد و ارتش منظم، ضامن امنیت مسیرهای دریایی و زمینی بود و در نتیجه اقتصادی پرقدرت و سرشار از سود شکل می‌گرفت که به تقویت دیگر ارکان و نهادهای کشوری مدد می‌رساند.
اما نباید غافل شد که راه‌های مواصلاتی و ناوگان و ارتش منظم، مدیون کالاهای تولیدشده در ایران بودند. کالاهایی که تنوع و کیفیت حیرت‌انگیز آنها امپراتوری عثمانی و کشورهای اروپایی را مشتری درجه اول بازار ایران کرده بود. کالاهایی که در داخل ایران و با مواد اولیه داخلی ساخته و پرداخته می‌شدند.
اقتصاد ما از چند سده پیش، نه‌تنها از تولید کالا غافل بوده بلکه با تکیه بر صادرات مواد اولیه خام (نفت) بزرگ‌ترین فرصت‌ها را از دست داده است. رهبر معظم انقلاب از چند سال پیش بر بازسازی و به‌روزسازی سازمان نیروهای رزمی تاکید داشتند و باز با رهنمود‌های مکرر ایشان زمینه احیای نیروی دریایی کشور حاصل شد به گونه‌ای که سال گذشته، پس از قرن‌ها ناوگان نظامی جمهوری اسلامی ایران به عملیات‌های برون‌مرزی اعزام شد و پا به آب‌های آزاد جهان گذاشت.
نوروز امسال، مقام معظم رهبری با نامگذاری سال جاری به‌عنوان «سال تولید ملی، سرمایه ایرانی» مهم‌ترین قطعه از پازل «احیای قدرت و اقتدار ایران‌زمین» را رونمایی کردند. تولید ملی با استفاده از مواد خام داخلی، همان اکسیری است که در قالب اقتصاد آسیب‌دیده کشور، جانی تازه خواهد دمید و طلیعه افقی نو و امیدوارکننده را نوید خواهد داد.
در این چرخه، قشر دانشگاهیان و بالاخص دانشگاه آزاد اسلامی که به‌عنوان بازوی توانمند آموزش عالی است چه نقشی را می‌توانند ایفا کنند؟ نباید از یاد برد که در جهان امروز، علومی همچون ساخت رایانه‌ها و انواع و اقسام سخت‌افزار‌های الکترونیک، کشت و پرورش سلول‌های بنیادی، تولید رادیوداروها، تکنولوژی نانو و بسیاری از فنون جدید در عرصه اقتصاد جهانی جایگاهی رفیع و تعیین‌کننده یافته‌اند. به‌عنوان مثال تکنولوژی نانو از ساخت لباس آتش‌نشانان تا تولید شیشه‌های نشکن و از بافت الیاف صنعتی تا تولید ریزداروهای صنعتی گسترش یافته است. این گستره و تنوع شگفت نشان می‌دهد که دانشگاه آزاد اسلامی باید از قالب سنتی وظایف آموزشی و تشکیلاتی خود بیرون بیاید و به‌عنوان یک ستاد عملیاتی، در پیشبرد برنامه‌های علمی و صنعتی کشور ایفای نقش کند، که یقینا با توجه به تغییرات مدیریتی دانشگاه این امر تحقق‌یافتنی به نظر می‌رسد. از حیث علمی و تکنیکی، استعداد بالقوه دانشگاه آزاد اسلامی مثال‌زدنی است: آمار درخشان مقالات تحقیقی و علمی که در مراجع و منابع معتبر علمی جهان تأیید شده‌اند، برخورداری از بزرگ‌ترین و مجهز‌ترین آزمایشگاه‌ها که بعضا در سطح خاورمیانه بی‌رقیبند، حضور بی‌سابقه در عرصه المپیادهای جهانی (همچون ساخت ربات با کاربری‌های چندگانه و...) کادر علمی آزموده و مجرب در کنار اساتید آزموده و امکانات خوب آموزشی و کمک آموزشی... همه و همه اعتبار و استعدادی کاربردی به مجموعه دانشگاه می‌بخشند. در عین حال نگارنده تاکید دارد که امکانات ذکرشده، هیچ‌کدام سرمایه دانشگاه به حساب نمی‌آیند. سرمایه واقعی دانشگاه، دانشجویان هستند؛ نسل فرهیخته، پرانرژی، خلاق، بصیر و کم‌ادعا که اکنون ناظر تغییر و تحولات جاری در دانشگاه آزاد اسلامی هستند و سخت امیدوارند که نقشی در خور و جایگاهی شایسته برای نمایش توانمندی‌های جوان ایرانی به ایشان داده شود.
و من‌الله توفیق
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید