جولان سیل در گیلان

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: هرساله بارش سیل ‌آسای باران همانند اژدها، سرمایه های بی بدیل طبیعی، مزارع کشاورزی، تاسیسات، ابنیه های فنی، راهها و غیره را می بلعد و خسارتهای فراوانی بر مردم تحمیل می کند. 

بارش باران در روز گذشته نه تنها با آب ‌گرفتگی شدید معابر و بروز سیل در خیابانها، زندگی عادی مردم برخی شهرهای گیلان را برای ساعتها فلج کرد بلکه باعث طغیان رودخانه ها، آبگرفتگی منازل مردم، تخریب تاسیسات زیربنای و مزارع شالیکاری مردم را در معرض وقوع حادثه تلخی قرار داد اما با اقدام به موقع مسئولان تا حدودی از بروز حادثه جلوگیری شد.

یک روستانشین گیلان ضمن گلایه از بی توجهی مسئولان نسبت به خسارت دیدگان سیل در روستاها در مصاحبه با مهر گفت: هرساله سیل خسارات فراوانی به روستاهای استان وارد می کند.

گلایه از بی توجهی مسئولان نسبت به خسارت دیدگان سیل

علی محمد اکبرزاده افزود: بارش شدید باران موجب وقوع سیل شد و روز گذشته آب زیادی وارد منازل بسیاری از مردم در شهرها و روستاها شد و وسایل زندگی آنان را از بین برد.

وی ادامه داد: این سیل، مزارع شالیکاری حاشیه رودخانه ها و دامهای برخی اهالی را به کام خود فرو برد و صدمات بسیاری بر مردم وارد کرد.

دیگر شهروند گیلانی در این ارتباط گفت: جنگلها و مراتع در حالت طبیعی از عوامل کنترل کننده سیل به شمار می روند اما تخریب جنگلها و ضعیف شدن پوشش گیاهی در سطح حوزههای آبریز که در سالهای اخیر با سرعت بیشتری انجام شده، شدت سیلابها را بیشتر می کند.

مهرداد قاسمی افزود: جنگل تراشی باعث بروز سیلهای مهیب، مخرب شده و زیان مالی زیادی را به همراه دارد که باید این مهم به خوبی مدیریت شود.

وی اظهارداشت: استان گیلان به لحاظ نقش عوامل طبیعی در وقوع سیلاب از قبیل شرایط اقلیمی، میانگین سالیانه بالای بارندگی، بارش بارانهای شدید و رگباری یکی از استانهای سیل خیز کشوراست.

لزوم اختصاص منابع اعتباری و تجهیز ماشین آلات سنگین در گیلان

این شهروند گیلانی گفت: با توجه به سیل خیز بودن استان مسئولان کشوری و استانی باید از لحاظ اعتباری و ماشین آلات سنگین از قبیل لودر، بلدوزر، کامیون، بیل مانیکی و سایر دستگاههای مورد نیاز توجه اساسی داشته باشند.

وی ادامه داد: هرساله تکرار تراژدی پرغصه سیل، خسارتهای مالی زیادی بر مردم گیلان وارد می کند که اجرای برنامه بیمه سیل راهکار مناسبی برای مدیریت ریسک سیلاب، کاهش و جبران خسارات وارده است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان نیز گفت: بارندگی ممتد، رگباری و افزایش ناگهانی حجم آب در بستر رودخانه ها موجب جاری شدن سیل می شود.

افشین عزیزی مدیریت سازه ای و فرهنگی را از راهکارهای مهم کنترل سیلابها دانست و افزود: شناسایی نقاط حادثه خیز و بازگشایی، اصلاح و لایروبی بستر رودخانه ها مربوط به مدیریت سازه ای است.

وی اظهارداشت: ساماندهی، دیواره سازی، ساحل بندی و ایجاد سدها و بندهای تاخیری از دیگر مراحل مختلف مدیریت سازه ای به شمار می روند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان در خصوص مدیریت فرهنگی غیرسازه ای نیز اظهارداشت: بستر حریم رودخانه ها تعیین شده است که باید آگاهی مردم به ویژه روستائیان را بالا برد تا از احداث اماکن مسکونی در این بستر و حاشیه رودخانه ها و مسیلها بپرهیزند.

احداث اماکن مسکونی در بستر، حاشیه رودخانه ها و مسیلها ممنوع

عزیزی ادامه داد: رودخانه ها به عنوان زهکش اصلی حوضه های آبخیز و یکی از مجاری مهم انتقال آبهای سطحی، سیل و رسوب مطرح هستند. واقع شدن اماکن مسکونی و اراضی کشاورزی حاصلخیز در حاشیه آنها و احداث تاسیسات و ابنیه های ساختمانی از قبیل پلها، بندها، ایستگاههای پمپاژ و غیره در حاشیه و مجاورت آنها موجب شده که هر ساله خسارات زیادی در اثر فرسایش دیواره و بستر رودخانه ها به آنها وارد آید.

به هر حال سیلاب یک پدیده طبیعی است که همواره جوامع انسانی را مورد تهدید قرار می دهد، اما با استفاده از اقداماتی می توان میزان یا اثرات منفی سیلاب را کاهش داد و حتی از زیانهای وارده به انسان، املاک و دارایی ها جلوگیری کرد.

اقدامات مربوط به جلوگیری از زیانهای سیلاب و مدیریت آن سعی بر آن دارد که اثرات سیلابی شدن را بر شرایط اجتماعی و اقتصادی که در اثر تغییر کاربری حوضه آبریز و به ویژه استفاده از سیلاب دشت بوجودآمده، کاهش دهد.

معمولا ملاحظات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و توانایی های فنی و تخصصی در انتخاب روش یا روشهای مناسب برای مهار سیلاب موثر هستند.

یک کارشناس مسائل آبخیزداری در این ارتباط گفت: اقدامات جامع مدیریت و جلوگیری از زیانهای سیل در دو گروه عمده سازه ای و مدیریتی مطرح و اجرا می شوند.

علی صادقی افزود: اقدامات سازه ای همانند بهسازی آبراه، ذخیره سیلاب و احداث گوره بیشتر برای کاهش وقوع سیل یا جلوگیری از توسعه سیل زدگی انجام می گیرند در حالیکه اقدامات غیر سازه ای همانند بیمه گذاری سیلاب، طرحهای هشدار سیل، پهنه بندی سیلاب دشت و یا ترکیبی از آنها در اصل برای کاهش اثرات سیلاب می باشند.

روشهای غیر سازه ای حساسیت به سیلاب و اثر آن را کاهش می دهد

وی اظهارداشت: اقدامات غیر سازه ای یا مدیریتی که در اصل فاقد فعالیتهای ساختمانی بزرگ است به تبع آن نیز اثرات زیست محیطی کمتری دارند.

یک کارشناس مسائل آبخیزداری گفت: ارزیابی این نوع اقدامات، دقت و توجه بیشتری را نسبت به اقدامات سازه ای می طلبد چرا که اقدامات مزبور بطور معمول جنبه های اقتصادی، اجتماعی، سازمانی و قانونی بیشتری را در مقایسه با اقدامات سازه ای در بر می گیرد.

وی افزود: روشهای غیر سازه ای حساسیت به سیلاب و اثر آن را کاهش می دهد، برنامه ریزی برای کاربری اراضی، حفاظت ساختمانها، پیش بینی و هشدار سیل و ساماندهی اسکان، اقدامات اصلی است که حساسیت به سیل زدگی را بهبود می بخشد.

صادقی ادامه داد: بیمه سیلاب، جبران خسارت سیلاب و اطلاع رسانی و آموزش، اقدامات اصلی مربوط به بهبود اثرات سیل زدگی را تشکیل می دهند چنانچه کاهش زیانهای آتی به مستحدثات، املاک و همینطورزندگی انسان مورد نظر باشد در این صورت باید به شیوههای تاکید کرد که دارای ظرفیت بالا برای رسیدن به این هدفها باشد.

وی گفت: فرمول بندی یک برنامه کاهش خسارت سیلاب که دارای چارچوب تعریف شده باشد شامل ترکیب بهینه ای از روشهای مختلف خواهد بود، این اقدمات به طور معمول ترکیبی ازاقدامات مربوط به هر دو گروه سازه ای و غیر سازه ای است.

این کارشناس افزود: انواع اقدامات سازه ای شامل گورهها و دیوارهای سیل بند، بهسازی و اصلاح مسیررودخانه ها و مسیلها، انحراف جریان، حوضچه های تاخیری و اراضی ویژه ذخیره سیلاب، مخازن تسکین سیلاب، ایجاد سدهای مخزنی و سدهای تاخیری و لایروبی رودخانه هاست.

گیلان از استانهای سیل خیز کشور است

وی همچنین به انواع روشهای غیرسازه ای اشاره کرد و اظهارداشت: ضد سیل سازی مستحدثات، پیش بینی سیلاب، مدیریت کاربری اراضی، بیمه سیلاب، بهسازی شرایط حوضه آبریز و ذخیره آب در محل، آبخیزداری در بالادست حوزه آبریز، اطلاع رسانی و آموزش مردم، هشدارسیل و تخلیه منطقه سیل زده، ساماندهی اسکان و پاکسازی سیلاب دشت، طرح عملیاتی برای شرایط اضطراری، امدادرسانی بعد از سیلاب، سیل ستیزی و سازگاری با سیلاب از مهمترین این روشهاست.

به گزارش مهر، بدون شک از مهمترین عوامل وقوع سیل، شدت و مدت میزان بارندگی را می توان قبل از هر چیز نام برد، اما برای وقوع سیل، بارندگی در عین حال که شرط لازم است شرط کافی نمی باشد بنابراین مهمترین عامل در تشکیل سیلاب نخست شدت بارش در فواصل زمانی کم و بصورت رگباری بوده و دومین عامل مهم کاهش نفوذ حوزه در اثر عوامل مختلف از قبیل تخریب جنگلها و مراتع، تغییر کاربری اراضی و... می باشد.