آفتابنیوز : آفتاب: شرق نوشت:
گراني اين روزها به اصليترين گره براي اقتصاد ايران تبديل شده و همه كارشناسان و فعالان اقتصادي را به خود مشغول كرده است. ماجراي گراني به جايي رسيده است كه حتي گزارشهاي رسمي مراكز دولتي نيز نميتوانند آن را ناديده بگيرند.
در همين رابطه بانك مركزي به تازگي در گزارش متوسط قيمت خردهفروشي برخي از مواد خوراكي در تهران (هفته منتهي به 12 خرداد امسال) نيز يكبار ديگر گراني را تاييد كرده است. البته برخي از كارشناسان اقتصادي و فعالان بازار بر اين باورند كه گراني كمي بيشتر از گزارشهاي رسمي قد كشيده و روي منحنيهاي بازار ايستاده است.
نكته حايز اهميت در گزارش بانك مركزي اما عبور قيمت مرغ از پنجهزار تومان است. مرغ پنجهزار توماني (با افزايش1/57درصدي نسبت به هفته مشابه سال قبل) در حالي پشت ويترين قرار ميگيرد كه پيش از اين بارها مسوولان دولتي با ارايه وعده حمايت از توليد و برطرف كردن گره نهادهها براي توليدكنندگان، از ارزاني مرغ سخن گفته بودند اما حالا تا پايان 12 خرداد طبق گزارش بانك مركزي كار به جايي رسيده است كه قيمت مرغ فقط نسبت به هفته قبل 129 تومان افزايش نشان ميدهد و نسبت به سال قبل نيز 57درصد رشد قيمتي را روي منحني قرار داده است.
اين اما تازه بخشي از ماجراست. گزارشهاي موجود نشان ميدهد كه هنوز اميدي به وعدههاي دولتي براي ساماندهي قيمت مرغ وجود ندارد و به احتمال زياد قيمت اين محصول دوباره بالا ميرود.
ديروز فارس اعلام كرد كه با افزايش 58درصدي قيمت جوجه يكروزه زنگ خطر توليد مرغ و تخممرغ زده شده و متوليان براي جلوگيري از كاهش جوجهريزي و كاهش توليد مرغ و تخممرغ بايد چارهانديشي كنند. برخي مقايسه ميانگين قيمت فرآوردهها در سطح كشور در ماههاي فروردين و ارديبهشت نشان ميدهد هر قطعه جوجه يكروزه گوشتي با 58درصد افزايش از 5820 ريال در فروردين به 9221 ريال در ارديبهشت رسيده است. همچنين هر قطعه جوجه يكروزه تخمگذار نيز با 12درصد افزايش از 12121 ريال فروردين به 13570 ريال در ارديبهشت رسيده است. طي ماههاي گذشته كاهش قيمت جوجه يكروزه باعث نوسان در توليد و عرضه بيش از اندازه تخممرغ و مرغ در كشور و به تبع آن كاهش قيمت بهويژه در مورد تخممرغ شده كه به گفته توليدكنندگان توجيه اقتصادي براي آنها نداشت.
در همين زمان كارشناسان عقيده داشتند جلوگيري از نوسانات قيمت جوجه يكروزه ميتواند عرضه مرغ و تخممرغ را در بازار كنترل كند و دقيقا در همان زمان هشدار دادند اگر عرضه مازاد مرغ و تخممرغ با صادرات و توزيع مناسب كنترل نشود دوباره افزايش قيمت جوجه يكروزه و كاهش عرضه مرغ و تخممرغ را شاهد خواهيم بود. وضع گوشت قرمز نيز البته بهتر از مرغ نيست.
بانك مركزي در گزارش خود مينويسد كه گوشت گوسفند با استخوان هر چند در هفته منتهي به 12 خرداد نسبت به هفته قبل و هفته مشابه ماه قبل به ترتيب 1/0درصد و 7/4درصد كاهش قيمت را نشان ميدهد اما نسبت به هفته مشابه سال قبل قيمت اين كالا 4/31درصد با افزايش قيمت همراه است. گوشت گاو و گوساله بياستخوان نيز در هفته منتهي به 12 خرداد هم نسبت به هفته قبل از 12 خرداد و هم نسبت به هفته مشابه ماه قبل و هم نسبت به هفته مشابه سال قبل به ترتيب با 4/0درصد، 8/0درصد و 5/48درصد افزايش قيمت همراه است.
ماجراي گراني به جايي رسيده است كه بدون شك ديگر بايد فارغ از تعارفات دولتي و شعارهاي اقتصادي براي عبور از آن انديشهاي را طراحي كرد. وقتي قيمت كالايي مانند ليمو شيرين در بازار به ازاي هر كيلو از 9هزار تومان تا 12هزار تومان فروخته ميشود ديگر نبايد شك كرد كه گراني خارج از هر قاعدهاي در اقتصاد شكل گرفته است و برنامهريزان دولتي اقتصاد نيز نميتوانند جلوگيري از آن را به برنامههاي غيراقتصادي واگذار كنند.