آفتابنیوز : آفتاب: سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران امشب (سهشنبه) پس از پایان مذاکرات ایران و گروه 1+5 در مسکو در نشستی خبری به تشریح گفتوگوهای 2 روزه در مسکو پرداخت و به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی ضمن قدردانی از میزبانی روسیه گفت: پس از گفتوگوهای بغداد ما اعلام کردیم که اگر مذاکرات بخواهد موفق و رو به جلو باشد، باید جلسات کارشناسی تشکیل شود. گفتوگوهای ایران و شش کشور وقتی میتواند موفق باشد که در فاصله مذاکرات جلسات کارشناسی برگزار شود تا دیدگاههای دو طرف را به هم نزدیک کند.
مذاکره کننده ارشد ایران ادامه داد: به همین خاطر ما در فاصله 25 روزه گفتوگوهای بغداد و مسکو پنج نامه نوشتیم و این مسئله را متذکر شدیم و گفتیم لازمه گفتوگوهای موفق تمهید مقدمات لازم کارشناسی برای آن است. ما این نظر را پس از نشست استانبول مطرح کرده بودیم.
جلیلی خاطرنشان کرد: همانطور که خانم اشتون هم مطرح کرد مهمترین توافق گفتوگوهای مسکو قبول این نظر ایران بود که باید جلسه کارشناسی تشکیل شود. ما از اینکه طرف مقابل به این نظر ایران ولو با تاخیر دو ماهه رسید، استقبال میکنیم و این توافق را حائز اهمیت میدانیم.
وی گفت: مذاکرات این دور جدیتر، واقعیتر و فراتر از اظهار مواضع بود. به خصوص ایران بحثهای جامعی را هم درباره تبیین دیدگاههای خود در محورهای پنجگانه تهیه کرده بود که تقریبا نشست اول گفتوگوها به ارائه این دیدگاهها معطوف شد.
جلیلی افزود: دیدگاههایمان صریح و واضح بیان شد. تأکید کردیم غنی سازی اورانیوم حق مسلم ملت ایران است. غنی سازی اورانیوم برای مصارف صلحآمیز در همه سطوح، یک حق مسلم است. همچنانکه با استفاده از فرصت به شکل دقیق، مستند و مستدل با استفاده از اسناد حقوقی ثابت کردیم که بسیاری از رفتارهای خلافی که علیه ملت ایران اعمال میشود، غیرقانونی است. به وضوح توضیح دادیم که چرا قطعنامههای شورای امنیت را غیرقانونی میدانیم و ادله حقوقی آن را مستدل بیان کردیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: در نشست دوم هم ارزیابی دقیق و جامعی از پیشنهاداتی که آنها در بغداد ارائه داده بودند، ارائه کردیم. البته آنها این اقدام ایران را که نظراتش را به صورت مشخص، دسته بندی شده و مستدل در ارائه نظرات چه در تبیین نگاههای ایران و چه ارائه ارزیابی از نگاه و پیشنهادی که آنها داده بودند، ستودند و این را موجب درک صحیح و بیشتر از نظرات ایران عنوان کردند.
جلیلی افزود: در گفتوگوهایی که داشتیم با توجه به اینکه مباحث ایران به صورت جامعی بیان شده بود آنها این را مورد تأکید قرار دارند که نیاز دارند این مباحث را بیشتر بررسی کنند تا بتوانند نظراتشان را ارائه کنند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون با ارائه جامع دیدگاهها ایران، آنها فرصت لازم را برای انتخاب مسیر صحیح دارند. آنها امروز در معرض یک آزمون مهم برای جلب اعتماد ملت ایران قرار گرفتند. آنها امروز در معرض یک انتخاب هستند که بخواهند از مسیرهای بن بست گذشته خارج شوند و در مسیری که همکاری با ملت ایران است، گام بردارند.
مذاکره کننده ارشد ایران تصریح کرد: در این روند دیگر بهانهای برای تشکیک در فعالیتهای صلحآمیز هستهای ایران وجود ندارد. هیچ منطقی برای مقابله با مسیر پیشرفت ملت ایران وجود ندارد. امیدواریم این فرصت موجب شود تا آنها بتوانند با استفاده از بحثهای جلسات کارشناسی، مسیر صحیح را انتخاب و از مسیر بنبست گذشته خارج شوند.
جلیلی افزود: آمادگی داریم در جلسات کارشناسی، هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ حقوقی و سیاسی با منطق روشن حقانیت مواضع ایران را به خصوص در فعالیتهای صلحآمیز هستهای بیان کنیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: تأکید ما برای برگزاری جلسات کارشناسی این بود که مستدل و به تفصیل هم حقانیت و صحت دیدگاههای ایران در موضوعات مختلف بیان کنیم و هم گفتوگوها را از حالت گفتوگو برای گفتوگو و بی نتیجه بودن خارج کنیم و فاصله معناداری که بین دیدگاهها وجود دارد کاسته شود. آنها پیشنهاد کردند جلسات کارشناسی 12 تیر برگزار شود این روز یادآور خاطره تلخی برای ملت ایران بود که ناو آمریکایی هواپیمای ایران را هدف قرار داد و روز دیگری را پیشنهاد کردیم. به این نتیجه رسیدیم جلسات کارشناسی و جلسه معاونان باید بتواند پیشنهاد مشخص و قابل قبولی را برای گفتوگوها فراهم کند.
وی ادامه داد: پس از اینکه جلسات کارشناسی بتواند مجموعه دیدگاههایی که ایران ارائه کرده، ما پنج محور اساسی را به تفصیل در آنجا بیان کردیم با پاور پوینت نشان دادیم اسلایدهای آن را در اختیارشان قرار دادیم، امروز آنها فرصت دارند در این باره بحث کارشناسی دقیق را ارائه کنند. ما متقابلا نگاه خود را در بحثهای کارشناسی مطرح خواهیم کرد.
جلیلی اضافه کرد: امیدواریم جلسات کارشناسی و جلسات باقری و اشمیت به نتایج قابل قبولی برسند و پیشنهاداتی را ارائه کنند که من و خانم اشتون بتوانیم برای زمان و مکان دور بعدی گفتوگوها به تصمیم برسیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: لازمه موفقیت جلسات کارشناسی و معاونان و به دنبال آن گفتوگوهای آتی این است که این جلسات در راهبرد گفتوگو - همکاری باشد و هرگونه رفتار در خلاف این مسیر غیرسازنده خواهد بود و پاسخ متناسب خواهد داشت. حرکت در مسیر غلط و بن بست تقابل با ملت ایران، شرایط خاص خود را دارد، اما حرکت در مسیر سازنده گفتوگو و همکاری میتواند آیندهای را برای موفقیت مذاکرات رقم بزند.
سعید جلیلی در ادامه نشست خبری در مسکو در پاسخ به سؤال خبرنگار پرس تی وی مبنی بر اینکه محورهای پیشنهادی ایران چه بود؟ خاطرنشان کرد: همانطور که در بغداد گفته بودیم، پنج محور مشخص را برای مذاکرات پیشنهاد کردیم. از زمانی که در استانبول قرار شد گفتوگوهای ما برقرار باشد، گفتوگوهای جامع بود هستهای و غیرهستهای.
دبیر شورای عالی امنیت ملی اضافه کرد: محور اول این بود که در کنار مباحث هستهای، بحثهای غیرهستهای هم داشته باشیم و در این باره تبادل نظر کنیم، موضوعاتی را انتخاب و دنبال کنیم. چهار محور دیگر که ناظر به مباحث هستهای است. ما معتقدیم ابتدا باید در جهت رسیدن به نقطهنظر مشترک، گامی اساسی برداشته شد.
جلیلی گفت: آنها بیان میکنند مخالف سلاحهای کشتار جمعی هستند، ما هم بر این موضوع تأکید داریم. ایران یکی از مدعیان مهم خلع سلاح جهانی است. ما مخالف جدی سلاحهای کشتار جمعی و اشاعه سلاحهای هستهای هستیم. بر همین مبنا جمهوری اسلامی گام بزرگی را در عالی ترین سطح اعلام کرد.
وی با اشاره به فتوای مقام معظم رهبری در حرام بودن سلاح هستهای، تصریح کرد: این فرصت بزرگ برای خلع سلاح جهانی است. این گام بزرگ برای آنهاست که مدعی بودند نگران سلاحهای کشتار جمعی هستند. آنچه ملت ایران درباره آن نگرانی دارد این است که حقوق ملت ایران نادیده گرفته شود.
جلیلی ادامه داد: گفتیم باید حق ملت ایران در دسترسی به انرژی صلحآمیز هستهای به خصوص چرخه سوخت هستهای و به ویژه غنی سازی اورانیوم به رسمیت شناخته و بر آن تأکید شود. این میتواند گام اول باشد همانطور که ما اعلام جدی را در عالیترین سطح در مخالفت با سلاحهای کشتار جمعی اعلام کردیم آنها هم حق غنی سازی ایران را اعلام کنند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اظهار داشت: محور سوم مباحث ما این است که ایران با شفاف سازی مشکلی ندارد با محروم سازی مشکل دارد، ما به مواضع، رفتار و نگاهمان اعتماد داریم و آماده همکاری با آژانس بینالمللی انرژی هستهای هستیم. ولی متقابلا انتظار داریم رفتارهای خلافی که علیه ملت ایران به کار برده شده در ازای این همکاریهایی که فراتر از معاهده NPT است، برداشته شود.
وی اظهار داشت: در زمینه گامهای اعتمادساز و همکاری مطرح کردیم که برخی موضوعات این ظرفیت را دارند که به عنوان موضوع اعتمادساز و یا موضوع همکاری مطرح شود. ما سه سال پیش اعلام کردیم که به سوخت 20 درصد نیاز داریم. این موضوعی برای اعتمادسازی و همکاری بود. گفتیم حاضریم سوخت را بخریم متاسفانه بر خلاف ان پی تی و مقررات آژانس این سوخت در اختیار ما قرار نگرفت. بر اساس حق قانونی خود در ان پی تی دانشمندان ما غنی سازی را انجام و به صفحات سوخت تبدیل کردند و خوشبختانه امروز توانستیم نیازمان را تأمین کنیم، اما صحبت در زمینه تأمین این نیاز میتواند یک موضوع اعتمادساز باشد و در چارچوبی کار کنیم که حق غنی سازی ایران شناخته شود.
جلیلی خاطرنشان کرد: این بحثها را مستدل بیان و ادله آن و ظرفیتهایی که در این زمینه وجود دارد، توضیح دادیم.
جلیلی در ادامه و در پاسخ به سؤال خبرنگار شبکه خبر مبنی بر اینکه رویکرد 1+5 چقدر با رویکردهای مذاکرات استانبول 2 و بغداد همخوانی دارد و ارزیابی شما از آینده مذاکرات چیست؟ گفت: این مذاکرات صریحتر، جدیتر و عینیتر بود.
وی افزود: یکی از بحثهایی که همیشه بر آن تأکید کردیم برای موفقیت گفتوگوها، احترام به توافقات گفتوگوهای دور قبل است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی اظهار داشت: لازمه پیشرفت و موفقیت مذاکرات احترام به توافقات قبلی است. ایران التزام خود را به این توافقها نشان داده و انتظار دارد آنها نیز این احترام را داشته باشند.
جلیلی تصریح کرد: نادیده گرفتن توافقات قبل باعث خلل در پیشرفت گفتوگوها میشود.
وی ادامه داد: در بغداد توافق کردیم جلسات کارشناسی تشکیل شود و برای گفتوگوهای مسکو یک دستور کار مشخص تهیه کند.متاسفانه تعللی که در این مسیر صورت گرفت پیش بینی می کردیم نتوانیم در این گفتوگوها به یک دستور کار مشخصی برسیم و به همین منظور پنج نامه نوشتیم و بر این موضوع تأکید کردیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: توافق نشست مسکو این شد که گفتوگوهای کارشناسی شکل بگیرد. این امر میتوانست زودتر از این انجام شود و موفقتر باشد. فکر میکنیم با توجه به نگاههای متفاوتی که در هر دو طرف گفتوگوها وجود دارد، برای نزدیکتر کردن این گفتوگوها باید این جلسات تشکیل شود و گام به گام این مسیر را جلو برویم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه اشتون در مصاحبه خود سه پیشنهاد قبلی مبنی بر تعطیلی فردو، تعلیق غنیسازی 20 درصد و انتقال اورانیوم غنی شده به خارج از ایران را تکرار کرد، آیا امکان دارد که ایران در نشستهای فنی که برگزار میشود این موضوع را قبول کند و غنیسازی 5 درصد را بپذیرد؟ اظهار داشت: مهمترین بحث این بود که جمهوری اسلامی ایران چهار محور هستهای را بیان کرد. از جمله محور اعتمادسازی، همکاریها برای شفافسازی، مخالفت با سلاحهای کشتارجمعی و همکاریهای متعارف هستهای و آنچه که ما بر آن تاکید داریم و در استانبول نیز بر آن تاکید کردیم این است که همکاری بر اساس این چهار محور شکل بگیرد و گامهای مناسب و متقابل برداشته شود. به نحوی که نافی حق ایران و به خصوص غنی سازی 20 درصد نباشد.
وی ادامه داد: گامها وقتی میتواند مثبت و سازنده باشد که اقدامات علیه ملت ایران کنار گذاشته شود و بحثهای کارشناسی نیز برای نزدیکی دو نگاه برگزار میشود.
به گزارش خبرنگار فارس، جلیلی در ادامه در پاسخ به سؤال شبکه المنار گفت: ما غنیسازی اورانیوم را طبق اسناد معتبر حقوقی به خصوص ان پی تی و همچنین اسناد دیگر از جمله آنچه در سند بازنگری انپیتی(2010) طرح شد در آن تصریح شده که غنیسازی اورانیوم و داشتن چرخه سوخت جزو حقوق اعضای انپیتی است و اهمیت گفتوگوها نیز بر این اساس است.
وی در پاسخ به این سئوال که آیا طرف مقابل در خصوص بررسی رفع تحریم ها موافقت کرده است تصریح کرد خاطرنشان کرد: یکی از بحثهای اساسی که مطرح کردهایم این است که گفتوگوها باید در مسیر راهبرد همکاری و در پیشنهاد چهارگانه مشخصی که ارایه کردیم باشد.
جلیلی گفت: اقدامات باید متقابل و در جهت جلب اعتماد و مبتنی بر حقوق و رفع رفتارهای خلاف علیه ملت ایران باشد و هرگونه حرکت غلط در مسیر این راهبرد بر گفتوگوها و بر فرجام گفتوگوها تاثیرگذار خواهد بود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا درست است که دستور کار 1+5 را رژیم صهیونیستی مشخص کرده است؟ اظهار کرد: من این موضوع را نمیدانم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا درست است که دستور کار 1+5 را رژیم صهیونیستی مشخص کرده است؟ اظهار کرد: من این موضوع را نمیدانم.
وی ادامه داد: شأن جمهوری اسلامی ایران و ملت بزرگ ایران بسیار فراتر از این است که یک تروریست که مردم او را به عنوان جنایتکار جنگی میدانند و دستش به خون انسانهای بیگناهی آلوده است بخواهد دستور کار تعیین کند و طرف مقابل نیز باید برای خود شأنی بیش از این قائل باشد که تروریستها بخواهند برایشان دستور کار این گفتوگوها را مشخص کنند.
جلیلی با اشاره به برخی از صحبتها و تهدیداتی که مقامات صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران اعلام میکنند، گفت: ما آنها را به مثابه محتضر رو به موت میدانیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نشست کارشناسی ایران و 1+5 قرار است در سوم جولای برگزار شود و از اول جولای نیز تحریمهای اتحادیه اروپا ممکن است علیه ایران اعلام شود، نظرتان در این ارتباط چیست؟ تصریح کرد: ما تاکید کردهایم که گفتوگوها باید در راهبرد همکاری باشد و اگر اقدامی خلاف این راهبرد صورت بگیرد این اقدامات حتما بر فرجام گفتوگوها تاثیرگذار خواهد بود و هرگونه حرکت غلط در مسیری غیر از راهبرد همکاری قطعا سازنده نیست و پاسخ مناسب خودش را خواهد داشت.
وی همچنین در پاسخ به سئوالی که آیا احتمال دارد اجرای تحریمها علیه ایران از طرف اتحادیه اروپا منجر به متوقف شدن نشستهای کارشناسی شود، عنوان کرد: همانطور که گفتم در نشست کارشناسی، محورهای پنجگانه ارایه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران و محورهایی که آنها ارایه کردهاند به لحاظ فنی بررسی میشود و پس از آن جلسات معاونان برگزار میشود تا ابعاد حقوقی و سیاسی این محورها بررسی شود و اینها همه وقتی میتواند موفق باشد که در راهبرد گفتوگو و همکاری باشد.
جلیلی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا جلسات کارشناسی در نهایت به دور دیگری از مذاکرات ختم خواهد شد و آیا شاهد سیر تکرار مذاکرات نیستیم و در واقع تاکتیک تکراری مذاکرات مطرح نیست، گفت: به نکته خوبی اشاره کردید. ما تاکید کردیم گفتوگوها نباید برای گفتوگو و بینتیجه باشد. باید منجر به نتایج ملموس و دستاوردهای مشخصی باشد. گفتوگو صرفا برای گفتوگوهای بیحاصل فایدهای ندارد و ما بعد از مذاکرات بغداد نیز تاکید کردیم که برای مذاکرات مسکو و مشخص شدن یک دستور کار مشخص، جلسات کارشناسی برگزار شود و آنها در این مذاکرات به این نتیجه رسیدند که جلسات کارشناسی برای موفقیت گفتوگوها برگزار شود. جلسات کارشناسی و سپس جلسات معاونان که بعدا این جلسات از سوی من و خانم اشتون جمعبندی شود تا به یک دستور کار مشخصی برای گفتوگو برسیم. تایید حق غنیسازی ملت ایران و برداشتن فشارهای خلاف علیه ملت ایران، گامهای اعتمادسازی است که باید برداشته شود
جلیلی در ادامهگفتوگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا نپذیرفتن حق مسلم ایران از سوی 1+5 به معنای شکست مذاکرات نیست،گفت: نه، ما پنج محور ارایه کردیم که تایید حق غنیسازی ملت ایران و برداشتن فشارهای خلاف علیه ملت ایران، گامهای اعتمادسازی است که باید برداشته شود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با اشاره به اهمیت برداشتن گامهای متقابل و داشتن گفتوگوهایی رو به جلو، اظهار کرد: اینکه این گامها چگونه برداشته شود در جلسات کارشناسی بحث میشود تا به پیشنهادات مشخصی برسد و بعد از آن جلسات معاونان برگزار میشود.
جلیلی در پاسخ به سوالی گفت: ما یکی از توافقات اساسی که داشتیم این بود که در گفتوگوها در مورد موضوعات هستهای و غیرهسته ای صحبت شود و در واقع مباحث غیرهسته ای نیز جزو دستور جلسه و گفتوگوها باشد.
به گزارش فارس،وی افزود: یکی از بحثهای اساسی که در بحث هستهای مطرح است منع اشاعه است و سوال اساسی این است که چه کسی سلاحهای هستهای را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داده است و این یک بحث جدی است و اینکه جامعه جهانی چه فعالیتهایی برای خلع این رژیم باید بردارد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران همچنین به بحثهای منطقه ای نیز اشاره کرد و گفت: ما تاکید کردهایم که موضوع بحرین موضوع مهمی است که میشود در مورد آن صحبت کرد. آنها در مورد مباحث غیرهسته ای دو موضوع دزدان دریایی و مواد مخدر را مطرح کردند که ما مخالف گفتوگو در مورد آن نیستیم.