گزارشی از مناطق زلزله‌زده در روز سوم
آفتاب- مطهر اميري: روز سوم بعد از زلزله در حالي در مناطق بحران زده غروب ميكند كه هنوز نه تنها پس لزره ها تمام نشده اند و هر آن ممكن است شيشه هاي كافي‌نت‌ي كه در شهر اهر مشغول به كار است در اثر پس زلزله‌ي بعدي فرو بريزد؛ بلكه هنوز هم كمك‌رساني به زلزله زدگان بي خانمان هم تمام نشده است. شهر اهر تقريبا سرحال است و از زلزله سر سلامت به سر بده اما روستاها به شدت آسيب ديده و دستخوش بحران هستند. با اينكه چادر و زير انداز و غذا در تمام مناطق پخش شده اند اما مردم شكايت دارند كه چرا مسئولان دولتي هيچ توجهي به نحوه ي پخش اين كالاها نميكنند. اين عدم مديريت آنقدر مشهود است كه به قول مردم بعد از دو روز يادشان آمده به آن روستاي دوردست هيچ نيرو و كالاهي ضروري‌اي نفرستاده اند و ديشب براي اولين بار به آنجا نيرو اعزام شد.
تقريبا مردم هيچ يك از روستاهايي كه امروز از آن ديدار داشتيم و فرصت صحبت با آنها فراهم بود از كمك هاي هلال احمر ناراضي نبودند و خيلي منطقي كمبود بعضي چيزها را در شرايط بحراني درك ميكردند. اما تقريبا همه چنان حيرت‌زده و گنگ در ميان آوار هاي خانه ي خود مشغول جستجو بودند كه هر بيننده‌ي مصيبت‌نزده‌اي ميفهميد كه نميدانند دنبال چه ميگردند و اين تنها از روي ناچاري و درماندگي و استيصال آنها از مواجهه با مرگي است كه از آن زنده مانده اند. در بعضي روستاها حتي كسي زخمي هم نشده است. در بعضي روستاها مانند رشت آباد تلفات بيش از 15 نفر گزارش شده است. در ناحيه‌ي بين شهرهاي اهر، ورزقان و هريس بيش از سيصد و پنجاه روستا وجود دارد كه در هر روستا تعدد خانوارها به 150 خانوار حداقل با 5 نفر جمعيت ميرسد. فرماندار اهر در مصاحبه‌‌ای اعلام كرد كرد كه تعداد كشته شدگان چيزي در حدود 150 نفر است. آخرين آمار ها از كشته شدن بيش از 300 نفر خبر ميدهند. از ارزيابي ها اينچنين بر ميآيد كه تعداد زخمي ها چيزي در حدود ده برابر اين تعداد است. مردم خدا را شكر ميكنند كه زلزله در ساعت چهار بعد از ظهر رخ داد و نه در نيمه شب كه همه زير سقف هاي سست كاهگلي به خواب رفته اند.
تقريبا مردم خودشان با دست خالي جنازه ها رو از زير آوار در آوردند. جز در مواردي كه لازم بود لودر حجم عظيم آوار رو جابجا بكند و سگهاي تربيت شده جنازه هاي دور افتاده رو پيدا كنند. به گفته ي مسئولين آخرين جنازه ديشب از زير خاك بيرون آورده شده و تا به اينجا مرحله ي اول بحران هرطور بود سپري شد. اما در شرايط بحران بايد گفت خوش به حال مردمي كه زير آوار دم به دم جان دادند و نماندند كه ترس و لرز بي امني و شرايط شديدا غير بهداشتي زندگي در محيط بعد از وقوع رخداد را تجربه كنند. سايه حيرت و ترس بر روي صورت بازماندگان به شدت هويداست. فردي كه از اهر براي كمك به آشنايانش در روستاي گونجيك آمده بود مي‌گفت كه نيمه هاي شب رسيده بود و ديده بود كه مردم روستا همه مستاصل و ترسيده از ناامني كنار پل اول روستا جمع شده بودند و هيچكس نمي‌توانست وارد روستا شود زيرا نه تنها صداي جان‌كندن دام هاي هنوز زير آوار مانده باعث ترس وحشت زنان و كودكان شده بود بلكه قطع شدن برق و نبود هيچگونه روشنايي هم باعث شده بود كه مردم از ترس تجاوز غريبه ها يك جا جمع شوند و هيچ كاري نتوانند انجام دهند. البته گفتني است كه به تدريج در هريك از روستاها دو يا چند نيروي نظامي هم مستقر شده اند كه از اين بابت نگراني براي امنيت هم كمتر شده است.
بحران بعدي كه تقريبا همه انتظارش را مي‌كشند بحران شرايط زيست در اسكان هاي موقت بعد از وقوع زلزله است. هيچ گونه آب براي شستشو و نظافت وجود ندارد. از طرفي علي رغم قول مسئولين تا به الان هيچ گونه سرويس بهداشتي صحرايي در اختيار زلزله زدگان قرار نگرفته است و وقتي از مردم پرسيديم در اين‌باره چي كار ميكنند تقريبا مستاصل از پاسخگويي‌اند. به اين ترتيب در روزهاي آينده آلودگي گسترده‌ي محيط هاي اسكان موقت به بحران بعدي زلزله زدگان تبديل خواهد شد. از طرفي متوجه شديم كه تعدادي از تن هاي ماهي تاريخ مصرف گذشته بين مردم پخش شده بود كه از اين بابت زنان بيشترين شكايت را از اين موضوع داشتند.
تا به اينجا آمارهاي رسمي چيزي بيش از 300 كشته و 5000 هزار زخمي در بيش از 350 روستاي مناطق زلزله زده گزارش ميكنند. تقريبا همه‌ي افرادي كه در شش روستاي زلزله‌زده‌ي بين شهر هاي هريس، ورزقان و اهر كه امكان صحبت با آنها را داشتيم مي‌گفتند چيزي در حدود دهها برابر از امداد‌رساني نيروهاي دولتي، كمك شخصي مردم از شهر هاي نزديك و دور بوده است كه امكان رد شدن بحران تا به اينجا را فراهم كرده است.
به بعضی از روستاها نیروز نرفته و غذا هم داده نشده در حالی که انبارهای هلال آحمر پر از وسایل هستش ..