قوتوی کرمان پرخاصیت اما غريب

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: یکی از سوغاتی‌های کرمان که کام همگان را شیرین می‌کند قاووت است که در لهجه کرمانی به آن قوتو می‌گویند و قدمتی طولانی دارد، این پودر خوراکی که در واقع آن را نوعی شیرینی به حساب می‌آورند در انواع مختلفی تولید می‌شود و طعم‌های متفاوتی نیز دارد. 

مردم دیار کریمان از دیرباز تاکنون این ماده را به اشکال گوناگون بکار می‌برده‌اند از جمله اینکه در ایام عید نوروز طبق سنت برای پذیرایی از میهمانان از قوتو در انواع مختلف استفاده می‌شود.

گیاهان دارویی متعددی در تهیه و تولید قوتو بکار می‌روند که می‌توان به تخم گشنیز، کنجد، خشخاش، بذر کتان، سیاه دانه، آفتابگردان، شاهدانه، هل باد، فلفل سیاه، دارچین، روناس، تخم کاهو، جو، رازیانه، موردانه، قهوه تاج، زیره سیاه کوه، بادیان، بادام، پسته و مرزنجوش اشاره کرد.

برخی از این مواد را بایستی ابتدا بو داده و سپس با یکدیگر مخلوط و آسیاب کرد، همچنین یک نوع آن ترکیب نخود، نارگیل و شکر است و نوع دیگر به جای نخود از پسته استفاده می‌شود اما معروفترین و کاملترین نوع قوتوی کرمان قهوه‌ای رنگ و اغلب شامل قهوه، شکر، تخم خرفه، خشخاش، جو، بذر کتان، گشنیز، روپاس، سیاه دانه، هل باد، هل رسمی، موردانه، کنجد و تخم کاهو است.

قوتو معمولا طبع گرمی دارد و از جمله خواص درماني آن می‌توان به مواردی از جمله درمان پادرد، کمر درد، سر درد، از بین بردن نفخ معده، رفع خستگی برای کسانی که فعالیت جسمی و ذهنی زیاد دارند، افزایش مقاومت زنان در زمان بارداری و مؤثر در رشد جنین و کاهش ضعف و ناتوانی در افراد کهنسال، اشاره کرد.

این پودر خوراکی همچنين برای در رشد ذهنی و جسمی کودکان، افزایش توان جسمی ورزشکاران، افزایش شیر در زنان شیرده، تقویت نیروی جسمانی و درمان بی خوابی و کم خوابی و تقویت حافظه تاثیر بسیاری زیادی دارد.

قاووت کرمان به عنوان یک معجون اسرارآمیز و خوشمزه به کشورهای اروپایی نیز صادر می‌شود و بیشتر آن را به عنوان یک تقویت کننده و داروی گیاهی استفاده می‌کنند چراکه سرشار از انواع مختلف ویتامین‌ها، اسیدهای چرب ضروری و امگا سه بوده و همچنین کاهش دهنده فشار و کلسترول خون، آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب، ضد افسردگی، تقویت کننده معده و روده و دفع کننده سنگ کلیه و مثانه است.

کارگاه‌های زیرزمینی کیفیت قاووت کرمان را تهدید می‌کند

محمد اژدری، مدیرعامل يكي از شرکت‌هاي صنایع غذایی كرمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا منطقه کویر می‌گوید: هدف از راه‌اندازی این شرکت خارج کردن صنایع غذایی و سوغاتی‌ها از سنتی و خانگی به صنعتی بوده است که در این رابطه با دریافت پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت خود را آغاز کرده‌ایم.

وی می‌افزاید: اين شرکت صنایع غذایی دارای آزمایشگاهی است که بر مواد اولیه، کیفیت آنها، نوع بسته‌بندی و ... كنترل و نظارت مي‌كنند كه در تولید قوتو نیز این اصول رعایت می‌شود.

اژدری تاکید می‌کند: در تهیه و تولید قوتوی کرمان از دو مدیر فنی آزمایشگاهی و عطاران سنتی استفاده کرده‌ایم تا محصولی با کیفیت و مطلوب ارایه کنیم.

اژدري با ابراز نارضایتی از بازار قوتو می‌گوید: علی‌رغم کمبود مواد اولیه مرغوب کسی برد می‌کند که محصول با کیفیت اما با قیمت نازل ارایه کند و در صورت رقابت با قیمت‌های بازار ورشکسته می‌شود.

اژدری همچنین به وجود کارگاه‌های زیرزمینی در تهیه قاووت اشاره و تصریح می‌کند: افرادی در شهرهای دیگر با الگوبرداری از قوتوی کرمان اقدام به تولید این محصول می‌کنند در صورتیکه بدون آگاهی از کیفیت مواد و میزان مخلوط آنها، کیفیت قوتوی کرمان را زیر سوال برده و تهدید می‌کنند و با سوء‌استفاده از ضائقه‌ی مردم محصول دست ساخت خود را با نام قوتوی اصل کرمانی با قیمت‌های کذایی به فروش می‌رسانند.

وی پیشنهاد می‌کند: با تشکیل اتحادیه و تشکلی در زمینه تولید قوتو، بازار این معجون خوشمزه ساماندهی و موانع سر راه تولیدکنندگان متخصص مرتفع شود.

تولیدکنندگان قوتوی کرمان نیازمند توجه و حمایت مسوولان

مرتضی طاهری، مدیرعامل اولین کارخانه تخصصی قاووت در ایران ضمن اشاره به قدمت بسیار طولانی قوتوی کرمان می‌گوید: در روایتی از امام صادق(ع) آمده است؛ «به فرزندان خود قاووت بخورانید که باعث شادابی آنها می‌شود».

وي اظهار می‌کند: قوتوی کرمان سوغاتی پرخاصیت اما غریب است چراکه با وجود داشتن طعم ایده‌آل و قیمت مناسب از بسیاری مواد خوراکی دیگر عقب مانده و نتوانسته آنطور که شایسته است مورد استفاده قرار گیرد.

وی بیان می‌کند: تمام مراحل تهیه‌ی قاووت در کارخانه‌ی ما به صورت صنعتی و بدون دخالت دست انجام می‌شود.

طاهري می‌گوید: ما با 200 میلیون تومان سرمایه‌گذاری در شهرک صنعتی و دریافت کد بهداشت و پروانه‌ی بهره برداری و خرید دستگاه بسته‌بندی منحصر به فرد و ... اين كار را آغاز كرديم اما با بی‌مهری مسوولان مواجه شده و حتی نمی‌توانیم وام دریافت کنیم.

وي اظهار می‌کند: مسوولان استان کرمان از تولید کنندگان قوتو و کارآفرینانی که به نفع صنایع غذایی و سوغاتی‌های استان فعالیت می‌کنند حمایت نکرده و بهایی به ما نمی‌دهند.

وی تاکید می‌کند: دستگاه آسیاب کارخانه تخصصی قاووت کرمان 3600 دور در دقیقه دور می‌زند و کار کردن با این وسیله بسیار خطرناک است، این درحالیست که ما نتوانسته‌ایم کارگران خود را بیمه کنیم زیرا هیچ تعریفی برای کار ما وجود ندارد.

طاهری در پایان اظهار امیدواری می‌کند: با کمک و توجه مسوولان، تبلیغات گسترده و موثر و استفاده از متخصصان در تهیه و تولید قوتو، این سوغات انرژی بخش و خوشمزه‌ی کرمان جایگاه خود را در بین سایر مواد خوراکی پیدا کند و همچون گذشته که زبانزد خاص و عام بوده است، باز هم با خوردنش کام همگان شیرین شود.

گزارش از فهيمه افضلي/ ایسنا