عوامل خطرزا و علائم هشداردهنده سرطان
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: سرطان سومين عامل مرگ و مير در ايران است. بر اساس گزارش كشوري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ( سال 1386 )، سالانه بيش از 40.000 نفر در اثر سرطان جان خود را از دست مي‌دهند. تخمين زده مي‌شود سالانه بيش از 70.000 مورد جديد سرطاني در كشور اتفاق بيافتد كه با افزايش اميد به زندگي و درصد سالمندي در جمعيت كشور انتظار مي‌رود بروز موارد سرطاني در دو دهه آينده به دو برابر افزايش يابد.
موسسه تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان در نظر دارد مجموعه اطلاعاتي را در قالب مطالب آموزشي درباره سرطان و علل احتمالي، علائم هشداردهنده، آزمون هاي غربالگري، تشخيص، درمان و راه هاي پيشگيري به شهروندان ارائه نمايد.
عوامل عمده افزایش خطر ابتلا به سرطان چیست؟
درطول زمان چندین عامل ممکن است سبب تغییر سلول سالم به سلول سرطانی شوند.زمانیکه به خطر ابتلا به سرطان فکر می کنید این نکات را به خاطر داشته باشید:
هر عاملی سرطانزا نیست.
سرطان در اثر ضربه ایجاد نمی شود.
سرطان مسری نیست.
داشتن یک یا دو عامل خطر به این معنی نیست که شما به سرطان مبتلا خواهید شد.
بیشتر افرادی که در معرض عوامل خطر هستند مبتلا به سرطان نخواهند شد.
بعضی افراد نسبت به سایرین به عوامل خطر شناخته شده حساستر هستند.
• کهولت سن: کهولت سن مهم‌ترین عامل ایجاد سرطان است و بيش‌تر سرطانها در افراد بالای 65 سال اتفاق مي‌افتد؛ اما در عين حال افراد در هر سنی، حتی کودکی، نیز ممکن است به سرطان مبتلا شوند.
• دخانیات: استفاده از محصولات تنباكو و يا قرار داشتن پیوسته در معرض دود آن خطر ابتلاي به سرطان‌های ریه، حنجره، دهان، مری، مثانه، کلیه، حلق، معده، لوزالمعده و دهانة رحم را افزايش ميدهد.
• کمبود فعالیت بدنی یا اضافه وزن: فعالیت بدنی کم و اضافه وزن نيز از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان‌های پستان، روده بزرگ، مری، کلیه و رحم را افزایش مي‌دهند.
• رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی می توانددر بروز بسیاری از سرطان ها از جمله روده، معده، دهان، پستان و مری موثر باشد. توصیه می شود رژیم غذایی شامل میوه ، سبزی و فیبر بالا باشد و گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده و نمک کمتر داشته باشد.
• مشروبات الکلی: خطر ابتلا به سرطان‌های دهان، حلق، مری، حنجره، کبد و پستان را افزایش ميدهد.
• برخي مواد شیمیایی و مصنوعات خاص: كار و تماس با آزبست (پنبه نسوز)، بنزن، بنزیدین، کادمیوم، نیکل یا وینیل کلراید در محيط كارمي‌تواند موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان شود.
• پرتوی فرابنفش (UV): از اشعة خورشید و دستگاه‌های برنزه کننده ساطع مي‌شود. این اشعه موجب پیری زودرس پوست و آسیب‌دیدگی آن مي‌شود و ممکن است به سرطان پوست منجر شود.
• برخی ویروس‌ها و باکتری‌ها: بطور مثال ویروس پاپیلوم انسانی از عوامل خطرزای سرطان دهانه رحم شناخته شده است. ارتباط ویروسهایی مثل هپاتیت، ویروس ایدز، ویروس ابشتاین بار و... با برخی دیگر از سرطانها شناخته شده است ارتباط باکتری هلیکوباکترپیلوری بازخم معده وافزایش خطر سرطان معده نیز مشخص شده است.
• پرتو يونيزان: اینگونه تشعشعات، پرتوهایی هستند که از فضای خارج جو زمین، از غبار راديواكتيو، گاز رادون ، اشعة ايكس و منابع ديگر ايجاد مي‌شوند و مي‌توانند موجب آسیب‌دیدگی سلول‌ها و افزایش خطرابتلا به سرطان شوند.
• برخی هورمون‌ها: هورمون درمانی مربوط به یائسگی ممكن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. هورمون‌ها مي‌توانند خطر ابتلا به سرطان پستان، سکته قلبی، سكتة مغزي یا لخته شدن خون را افزایش دهند.
• سابقة ابتلا به سرطان در خانواده (توارث)
علائم هشداردهنده سرطان
• وجود توده یا ضخيم‌شدگي در هر قسمتی از بدن
• رشد خال جدید یا تغییراتی در خال قدیمی
• زخمي‌که التیام نمي‌یابد
• تنگی نفس ، خشونت در صدا یا سرفه‌ای که از بین نمي‌رود
• تغییراتی در اجابت مزاج ( اسهال یا یبوست که بیشتر از 6- 4 هفته طول بکشد )
• مشکل دردفع ادرار
• ناراحتی پس از خوردن غذا ( سوء هاضمه مداوم )
• اشکال در بلع
• افزایش یا کاهش بی دلیل وزن
• ترشحات یا خونریزی‌هاي غیر منتظره
• احساس ضعف یا خستگی شدید
• تعریق شبانه بدون علت مشخص
• درد و ناراحتی با علت نامشخص که بیش از یک ماه ادامه یابد
در بيش‌تر مواقع این علائم، به معنی وجود سرطان نیستند . همچنين ممکن است به دلیل وجود تومور خوش‌خیم یا دلایل دیگر باشند و تنها پزشک مي‌تواند در این مورد نظر دهد. شخصی که این علائم یا تغییرات دیگري در او مشاهده شود باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه كند تا مشکلاتش تشخیص داده شده و درمان شود.
براي كسب اطلاعات بيش تر به آدرس پايگاه اينترنتي موسسه به نشاني www.ncii.ir مراجعه فرمائيد.
گردآورنده: دکتر دردانه ابراهیمی
آفتاب: سرطان سومين عامل مرگ و مير در ايران است. بر اساس گزارش كشوري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ( سال 1386 )، سالانه بيش از 40.000 نفر در اثر سرطان جان خود را از دست مي‌دهند. تخمين زده مي‌شود سالانه بيش از 70.000 مورد جديد سرطاني در كشور اتفاق بيافتد كه با افزايش اميد به زندگي و درصد سالمندي در جمعيت كشور انتظار مي‌رود بروز موارد سرطاني در دو دهه آينده به دو برابر افزايش يابد. موسسه تحقيقات، آموزش و پيشگيري سرطان در نظر دارد مجموعه اطلاعاتي را در قالب مطالب آموزشي درباره سرطان و علل احتمالي، علائم هشداردهنده، آزمون هاي غربالگري، تشخيص، درمان و راه هاي پيشگيري به شهروندان ارائه نمايد.
عوامل عمده افزایش خطر ابتلا به سرطان چیست؟
درطول زمان چندین عامل ممکن است سبب تغییر سلول سالم به سلول سرطانی شوند.زمانیکه به خطر ابتلا به سرطان فکر می کنید این نکات را به خاطر داشته باشید:
هر عاملی سرطانزا نیست.
سرطان در اثر ضربه ایجاد نمی شود.
سرطان مسری نیست.
داشتن یک یا دو عامل خطر به این معنی نیست که شما به سرطان مبتلا خواهید شد.
بیشتر افرادی که در معرض عوامل خطر هستند مبتلا به سرطان نخواهند شد.
بعضی افراد نسبت به سایرین به عوامل خطر شناخته شده حساستر هستند.
• کهولت سن: کهولت سن مهم‌ترین عامل ایجاد سرطان است و بيش‌تر سرطانها در افراد بالای 65 سال اتفاق مي‌افتد؛ اما در عين حال افراد در هر سنی، حتی کودکی، نیز ممکن است به سرطان مبتلا شوند.
• دخانیات: استفاده از محصولات تنباكو و يا قرار داشتن پیوسته در معرض دود آن خطر ابتلاي به سرطان‌های ریه، حنجره، دهان، مری، مثانه، کلیه، حلق، معده، لوزالمعده و دهانة رحم را افزايش ميدهد.
• کمبود فعالیت بدنی یا اضافه وزن: فعالیت بدنی کم و اضافه وزن نيز از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان‌های پستان، روده بزرگ، مری، کلیه و رحم را افزایش مي‌دهند.
• رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی می توانددر بروز بسیاری از سرطان ها از جمله روده، معده، دهان، پستان و مری موثر باشد. توصیه می شود رژیم غذایی شامل میوه ، سبزی و فیبر بالا باشد و گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده و نمک کمتر داشته باشد.
• مشروبات الکلی: خطر ابتلا به سرطان‌های دهان، حلق، مری، حنجره، کبد و پستان را افزایش ميدهد.
• برخي مواد شیمیایی و مصنوعات خاص: كار و تماس با آزبست (پنبه نسوز)، بنزن، بنزیدین، کادمیوم، نیکل یا وینیل کلراید در محيط كارمي‌تواند موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان شود.
• پرتوی فرابنفش (UV): از اشعة خورشید و دستگاه‌های برنزه کننده ساطع مي‌شود. این اشعه موجب پیری زودرس پوست و آسیب‌دیدگی آن مي‌شود و ممکن است به سرطان پوست منجر شود.
• برخی ویروس‌ها و باکتری‌ها: بطور مثال ویروس پاپیلوم انسانی از عوامل خطرزای سرطان دهانه رحم شناخته شده است. ارتباط ویروسهایی مثل هپاتیت، ویروس ایدز، ویروس ابشتاین بار و... با برخی دیگر از سرطانها شناخته شده است ارتباط باکتری هلیکوباکترپیلوری بازخم معده وافزایش خطر سرطان معده نیز مشخص شده است.
• پرتو يونيزان: اینگونه تشعشعات، پرتوهایی هستند که از فضای خارج جو زمین، از غبار راديواكتيو، گاز رادون ، اشعة ايكس و منابع ديگر ايجاد مي‌شوند و مي‌توانند موجب آسیب‌دیدگی سلول‌ها و افزایش خطرابتلا به سرطان شوند.
• برخی هورمون‌ها: هورمون درمانی مربوط به یائسگی ممكن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. هورمون‌ها مي‌توانند خطر ابتلا به سرطان پستان، سکته قلبی، سكتة مغزي یا لخته شدن خون را افزایش دهند.
• سابقة ابتلا به سرطان در خانواده (توارث)
علائم هشداردهنده سرطان
• وجود توده یا ضخيم‌شدگي در هر قسمتی از بدن
• رشد خال جدید یا تغییراتی در خال قدیمی
• زخمي‌که التیام نمي‌یابد
• تنگی نفس ، خشونت در صدا یا سرفه‌ای که از بین نمي‌رود
• تغییراتی در اجابت مزاج ( اسهال یا یبوست که بیشتر از 6- 4 هفته طول بکشد )
• مشکل دردفع ادرار
• ناراحتی پس از خوردن غذا ( سوء هاضمه مداوم )
• اشکال در بلع
• افزایش یا کاهش بی دلیل وزن
• ترشحات یا خونریزی‌هاي غیر منتظره
• احساس ضعف یا خستگی شدید
• تعریق شبانه بدون علت مشخص
• درد و ناراحتی با علت نامشخص که بیش از یک ماه ادامه یابد
در بيش‌تر مواقع این علائم، به معنی وجود سرطان نیستند . همچنين ممکن است به دلیل وجود تومور خوش‌خیم یا دلایل دیگر باشند و تنها پزشک مي‌تواند در این مورد نظر دهد. شخصی که این علائم یا تغییرات دیگري در او مشاهده شود باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه كند تا مشکلاتش تشخیص داده شده و درمان شود.
براي كسب اطلاعات بيش تر به آدرس پايگاه اينترنتي موسسه به نشاني www.ncii.ir مراجعه فرمائيد.
گردآورنده: دکتر دردانه ابراهیمی
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید