مراقب سرقت دلارهای خانگی باشید

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: واردات شش میلیون تنی گندم به کشور

شاید یکی از موضوعات مهمی که بتوان امروز در خبر‌ها به آن اشاره کرد، موضوع واردات شش میلیون تنی گندم از آغاز سال جاری است. پور مختار، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس،‌ در گفت‌وگو با مهر به این موضوع اشاره کرده است و گفته: بنا بر آمار و اطلاعات موجود، دولت از آغاز سال تاکنون نزدیک ۳.‌۵ تا ۴ میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری کرده و در حدود شش میلیون تن گندم نیز از آغاز سال تاکنون به کشور وارد شده است.

نگاه از پشت تلسکوپ: این خبر از آن روی بااهمیت تلقی می‌شود که تقریباً در آستانه سالگرد خودکفایی در تولید گندم در کشور هستیم. از سویی چندی پیش رئیس سازمان توسعه و تجارت اشاره کرده بود که در شش ماهه نخست امسال، سه میلیون تن واردات گندم به کشور صورت گرفته است؛ این اطلاعاتی بود که البته حمید صافدل بر پایه آمار گمرک به آن اشاره کرده بود.

با توجه به این امر و چنانچه سخنان‌پور مختار در خصوص واردات شش میلیون تنی گندم را در نظر آوریم، باید گفت در دو ماهه اخیر به میزان شش ماهه نخست سال واردات گندم صورت گرفته است. از سویی، این موضوعی است در نوع خود جالب توجه، که بر پایه آماری که محسن صفایی فراهانی در یک گفت‌وگو به آن اشاره کرده، نرخ خرید تضمینی گندم در کشور به اندازه‌آی پایین است که کشاورزان ترجیح می‌دهند از فروش گندم به دولت اجتناب کرده و آن را با بهای ششصد دلار به کشورهای دیگر بفروشند و دولت همین گندم را با همین هزینه و شاید بیشتر به کشور وارد می‌کند!

احتمال قوی دیرکرد در ارائه لایحه بودجه

اما موضوع مهم دیگری که امروز از میان اخبار اقتصادی می‌توان به آن اشاره کرد، موضوع دیرکرد احتمالی در ارائه لایحه بودجه از سوی دولت به مجلس همانند رویه سال‌های گذشته است.

شجاعی کیاسری در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت اشاره کرده: با توجه به اخباری که به گوش می‌رسد و روندی که می‌بینیم، به نظر نمی‌رسد بودجه سال ۹۲ نیمه آذر ماه به مجلس برسد و متأسفانه باز با دیرکرد در ارائه بودجه رو به رو خواهیم بود.

نگاه از پشت تلسکوپ: نکته مهم درباره این خبر، صرف‌نظر از مسائل و پیامدهای منفی تأخیر در ارائه لایحه بودجه کشور در موعد مقرر آن است که کیاسری در این گفت‌وگو خواستار پایبندی دولت به قانون برای ارائه بودجه در نیمه آذر ماه شد.

در واقع در پشت درخواست کیاسری ـ و در واقع مجلس ـ از دولت برای ارائه بموقع لایحه بودجه، هیچ اجبار قانونی وجود ندارد و چنانچه دولت به مانند سال‌های قبل در این امر تأخیر داشته باشد، هیچ کاری نمی‌توان برای آن انجام داد، جز آنکه به انتقاد از رویه دولت پرداخت.

نکته مهمتر آنکه بودجه ۹۲ به دست دولتی خواهد رسید که از اساس در تدوین آن دخالتی نداشته و اگر بموقع نیز این بودجه تحویل مجلس نشود، پیامدهای آن برای دولت بعد به شدت سنگین خواهد بود. کیاسری نیز البته به این موضوع اشاره کرده است و گویا تا کنون مجلس با چندین بار تجربه دریافت با تأخیر لایحه بودجه، هیچ سازوکاری برای این معضل نیندیشیده است.

برداشت متفاوت گمرک از پدیده قاچاق

امروز عباس معمار‌نژاد، رئیس کل گمرک کشور، اشاره کرده است که با افزایش نرخ ارز قاچاق کالای مصرفی کاهش می‌یابد. وی در گفت‌وگو با مهر اشاره کرده که:هر چقدر نرخ ارز افزایش پیدا کند، قیمت کالاهای مصرفی که معمولاً از مسیرهای قاچاق وارد کشور می‌شود، افزایش می‌یابد. همچنین در این شرایط تقاضا در داخل برای کالاهای قاچاق مصرفی کاهش می‌یابد و هر چقدر نرخ ارز افزایش یابد این تقاضا کمتر خواهد شد.

نگاه از پشت تلسکوپ: نکته مهم این خبر در آن است که اکنون عباس معمار‌نژاد رویکرد دیگری از پدیده قاچاق را نشان می‌دهد. و آن فرمول کاهش قاچاق با افزایش نرخ ارز است. در حالی‌که تا کنون تصور بر آن بود افزایش نرخ ارز به دلیل تأثیر مستقیمی که بر واردات و افزایش هزینه واردات دارد، پدید قاچاق را افزایش خواهد داد.

البته منطق کلام رئیس کل گمرک بر این اساس استوار است که در نتیجه افزایش نرخ ارز هزینه قاچاق نیز بالا می‌رود؛ اما وی این نکته را مد نظر قرار نداده که بخش مهمی از تقاضا برای قاچاق، بهای پایین‌تر این کالا‌ها به دلیل نپرداختن عوارض و تعرفه گمرکی است که همچنان بهای آن‌ها را حتی با افزایش نرخ ارز پایین‌تر از بهای رسمی آن‌ها قرار می‌دهد. در پایان نوع استدلال عباس معمار‌نژاد در نوع خود جالب توجه است.

تکلیف درآمد نفتی و مالیات

خبر مهم دیگری که امروز می‌توان به آن اشاره کرد، اشارات غلامرضا مصباحی مقدم درباره ارائه ندادن متمم بودجه از سوی دولت است که البته این نکته مهمی نیست، بلکه اشارات وی در خصوص کاهش اتکا به درآمد نفتی در بودجه سال آینده و جایگزینی نفت با مالیات است.

مصباحی مقدم در گفت‌وگویی با مهر بیان کرده است که: برای این کار می‌توانیم بدون اینکه نرخ مالیاتی را بالا ببریم، پوشش مالیاتی را افزایش دهیم؛ یعنی کسانی هستند که مالیات نمی‌دهند یا کم مالیات می‌دهند و آنچه را حق است پرداخت نمی‌کنند. افزایش پوشش مالیاتی به معنای افزایش نرخ مالیات نیست بلکه دقیقاً به معنای این است که بنگاه‌ها و حرفه‌ها و پیشه‌ها که مالیات لازم را نمی‌دهند، باید مالیاتشان را بدهند. با اصلاح قیمت ارز که اتفاق افتاده درآمد دولت نسبت به سال جاری و سال‌های پیش افزایش می‌یابد که این می‌تواند جبران کاهش اتکا به نفت هم باشد.

نگاه از پشت تلسکوپ: باید از بهارستان نشینان پرسید که چرا امروز به یاد آورده‌اند که کسانی هم هستند که مالیات نمی‌پردازند؟ آیا در این همه سال نبایستی پوشش مالیاتی افزایش می‌یافت؟

همچنین مصباحی مقدم از «اصلاح نرخ ارز» سخن می‌گوید. گویا، مراد وی افزایش نرخ ارز باشد که مشخص می‌کند تا کنون نرخ ارز کشور اصلاح نبوده و همچنین این مورد را به ذهن می‌رساند که اکنون نرخ ارز اصلاح شده است؛ اما از سویی وی اشاره می‌کند که با همین اصلاح نرخ ارز درآمد دولت جبران کاهش اتکا به نفت را خواهد کرد. اگر نفت را به عنوان اصلی‌ترین درآمد ارزی دولت در نظر آوریم، متوجه تناقض ذاتی سخنان مصباحی مقدم خواهیم شد: کاهش اتکا به نفت گویا به منزله کاهش ذاتی نیست. بلکه کاهشی است که طی آن درآمد ریالی دولت ثابت است ولی با فروش بشکه‌های کمتر. در نتیجه و در پایان دولت به‌‌ همان اندازه به نفت وابسته است ولی با میزان فروشی کمتر از سال‌های قبل.

حضور دوباره محمود بهمنی

اما جالب‌ترین خبر امروز در بین اخبار شاید گفتگویی است که محمود بهمنی با خبرگزاری مهر کرده است. در این گفتگو محمود بهمنی با اشاره به میزان ذخایر ارزی خانگی و رقم آنکه نزدیک دوازده تا هجده میلیارد دلار ارزیابی کرده گفته است: اگر اشخاص ارز خانگی خودرا به سپرده ارزی بسپارند، بی‌گمان، افزون بر کاهش قیمت ارز، خطراتی مانند سرقت دلار‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.

وی همچنین از برکناری دو مدیر بانکی به دلیل تخلف از مصوبه معرفی یک ضامن برای تسهیلات زیر ده میلیون تومان اشاره کرده است.

نگاه از پشت تلسکوپ: احتمالا با این بیانات محمود بهمنی در آینده نزدیک باید منتظر صدور دستورالعمل‌ها و مصوباتی برای عرضه ارز خانگی در مرکز مبادلات ارزی باشیم! در واقع اتفاقی که برای صادرکنندگان نیز افتاد و پس از برآورد رقم ارز حاصل از صادرات غیر نفتی اکنون جلسات و مصوبات گوناگون پیرامون عرضه این ارز‌ها در مرکز مبادلات ارزی را شاهدیم که البته مخالفت صادرکنندگان را در پی دارد.

همچنین اشاره محمود بهمنی به جلوگیری از سرقت دلار‌ها در صورت سپرده کردن آن‌ها نزد بانک در نوع خود جالب توجه است. چرا بانک مرکزی نگران سرقت دلارهای خانگی است؟

از سویی محمود بهمنی اشاره به برکناری دو مدیر بانکی به دلیل تخلف از مصوبه بانک مرکزی مبنی بر لزوم معرفی یک ضامن برای دریافت تسهیلات زیر ده میلیون تومان است. به نظر اگر بانک مرکزی در ماه‌ها و سال‌های گذشته به دلیل تخلفات صورت گرفته در زیر مجموعه‌های این نهاد اقدام به برکناری مدیران می‌کرد، احتمالاً تاکنون بخش مهمی از نیروی انسانی شاغل در بانک‌ها تغییر کرده بودند. البته به نظر می‌رسد این اقدام به برکناری برای تخلف از این مصوبه، کمی سخت‌گیری از سوی بانک مرکزی بوده است!

و برداشت آزاد...

امروز اعلام شد که سوخت پروازهای خارجی به ۲۵۰۰ تومان رسیده و بنابراین، همچنین اعلام شده که ایرلاین‌های خارجی که از تهران به مقصد دیگر کشور‌ها پرواز دارند، از چهارشنبه هفته گذشته، نرخ بلیت‌های خود را ۱۰۵ درصد افزایش دادند، این در حالی است که ایرلاین‌های داخلی هم از افزایش قریب‌الوقوع قیمت‌ها خبر داده‌اند.

از آنجایی که ایرلاین‌های خارجی بهای بلیتی را که در ایران به فروش می‌رسانند، به ریال دریافت می‌کنند و در بازار ایران تبدیل به دلار می‌شود، بنابراین برای جبران زیان ناشی از تفاوت قیمت‌ها، نرخ‌های خود را ۱۰۵ درصد افزایش دادند.