وی ادامه داد: عدم شناخت مناسب طرفین از یکدیگر، یکی دیگر از آسیبهای این نوع ازدواجها است و آشنایی در فضای چتروم بعدها در روابط زوجها تأثیرات عمیقی میگذارد چرا که آنها در مرحله نخست برای برقراری ارتباط با یکدیگر ناگزیرند در برخی از موارد خود را بسیار ایدهآل معرفی کنند اما این مساله زمان زیادی طول نخواهد کشید و واقعیتها یک روزی آشکار میشود.
صداقت تصریح کرد: عدم شناخت از خانوادهها نیز مسئلهای است که عموما در میان این زوجها بحرانساز میشود زیرا در این نوع ارتباط به برخی اختلافات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و خانوادگی توجه نمیشود ولی در خواستگاریهای سنتی افراد یکدیگر را با یک شناخت کلی از هم انتخاب کردهاند و تقریبا سطوح طبقاتی خانوادههای هم را میشناسند.
این دکترای روانشناسی ادامه داد: ارتباطاتی که در فضای مجازی شکل میگیرد چون بر اساس فردگرائی است این گونه شناختها که مربوط به خانواده دو طرف است کمتر صورت میگیرد که رفع این مسئله نیز نیاز به تحقیقات عمیق و مطمئن دارد.
وی با اشاره به تعریف ازدواج اینترنتی ،گفت: "ازدواج اینترنتی یا نتی" ، ازدواجی است، حاصل ارتباط مجازی دو جنس در فضای مجازی (وبلاگستان، چترومها، شبکههای اجتماعی و…)، که پس از مدتی تبدیل به تصمیم بزرگی به نام ازدواج میشود.
صداقت اذعان کرد: ورود اینترنت به جوامع در حال توسعهای همچون ایران در کنار تمام محاسن و نوآوریهایی که به دنبال داشته است دارای جوانب منفی و آثار سویی نیز بر فرهنگ کشورمان بوده است. شاید بتوان بروز تغییرات در شیوه ازدواج جوانان را یکی از تبعات ورود این فناوری در ایران دانست که به «ازدواجهای اینترنتی» مرسوم شدهاند.
صداقت اظهار کرد: تشکیل خانواده باید با درایت و آگاهی صورت گیرد چرا که بیتوجهی به این امر از قوام این نهاد که اساس جامعه را تشکیل میدهد کاسته و زمینهساز بروز مشکلات متعددی میشود.
وی افزود: ازدواج پدیدهای است که در آن، به منظور تشکیل و ادامه زندگی زناشوئی، بین زن و مرد، پیوندی قانونی و مشروع برقرار میگردد. این پیوند که از یکسو متکی بر نیازهای طبیعی است در یک قالب اجتماعی صورت میگیرد که متکی بر شرایط اجتماعی، هنجارها، تجربیات و به طور کلی نظام فرهنگی جامعه است.
دکتر صداقت، گفت: تحکیم و ثبات در ازدواج در برخی موارد به شناخت و داشتن اطلاعات کافی قبل از ازدواج برمیگردد ولی این کافی نیست، فاکتورهایی وجود دارند که بعد از ازدواج بر تحکیم آن تاثیر میگذارند ( از جمله صبر، اعتماد، وفاداری، صداقت، نداشتن قضاوتهای نابجا، تصمیمگیری از روی منطق و... )
ممکن است افراد فقط به دنبال راهی برای فرار از تنهایی باشند نه ازدواج
صداقت تصریح کرد: دروغگویی و نگاه طرفین به این ارتباط به عنوان نوعی سرگرمی به عنوان دو ضرر در این ازدواجها شناخته شده زیرا در فضای مجازی تضمینی وجود ندارد که اطلاعات ارایه شده توسط کاربران تا چه حد صحت دارد و در بسیاری از موارد افراد ایدهآلهای خود را به طرف مقابل منعکس میکنند و علاوه بر آن بیشتر تعاملات جوانان در فضای مجازی انتزاعی و دور از واقعیت است و همین موضوع زمینهای برای افزایش مشکلات و آسیبهای همسریابی اینترنتی در جامعه ما است. ممکن است افراد فقط به دنبال راهی برای فرار از تنهایی باشند نه ازدواج.
وی تصریح کرد: متاسفانه به دلیل عدم آگاهی جوانان از عوارض فضای مجازی، موارد بسیاری دیده میشود که دختران و پسران با قصد دوستی و روابط منفی و انحرافی در این فضا با یکدیگر رابطه برقرار کرده و نهایتا چون هدف واقعیشان ازدواج نبوده، مسیر اشتباهی را طی کرده و به بیراهه رفتهاند.
چه افرادی بیشتر به ازدواجهای اینترنتی گرایش دارند
صداقت در خصوص ویژگیهای افرادی که به این نوع ازدواجها گرایش دارند، خاطرنشان کرد: فارغ از جنس متقاضیان، بیشترین افرادی که از طریق همسریابی اینترنتی مبادرت به آغاز آشنایی میکنند شامل گروههایی هستند که محدودیتهایی دارند و این محدودیتها ممکن است مربوط به مشکلات فردی از جمله شخصیت فرد، شکل ظاهری او، مشکلات خانوادگی و فرهنگ حاکم بر محیط زندگی فرد باشد.
صداقت تصریح کرد: از جمله ویژگیهای شخصیتی این افراد می توان به عدم توانایی در برقراری ارتباط (عدم مهارتهای ارتباطی) و در بعضی موارد اعتماد به نفس پایین اشاره کرد و در مجموع، فضای مجازی فرصتی مناسب برای افرادی است که به دلایلی منزوی شدهاند و قادر به برقراری ارتباط اجتماعی به خصوص ارتباط چهره به چهره نیستند.
صداقت ادامه داد: این نوع ازدواج میتواند هم پیامدهای مثبت داشته باشد و هم پیامدهای منفی. نمیتوان ادعا کرد همه ازدواجهایی که از طریق اینترنت صورت گرفته، محکوم به جدایی است، در این فضا با رعایت برخی شرایط میتواند خیلی خوب باشد حتی میتواند آمار ازدواج را بالا برده و با توجه به شرایط کنونی جامعه که سن ازدواج بالا رفته، بسیار هم مفید باشد و یکی دیگر از مزایای مهمی که این فضا دارد این است که افراد تا حد زیادی ابعادی از شخصیت خود را در اینگونه شبکههای اجتماعی و فضاها بروز میدهند که امکان دارد این ابعاد را در خواستگاریهای سنتی نشان ندهند.
راهکارهایی برای تبدیل این گونه ارتباطات به ارتباطات سالم ؟
این روانشناس در ادامه به خبرنگار ایسنا گفت: این نوع ارتباط زمانی میتواند به یک آشنایی سالم تبدیل شود که هر دو فرد به بلوغ هیجانی رسیده باشند، این مسئله فرهنگسازی شود، از این طریق که مسئولان فرهنگی جامعه با ارایه مشاوره به والدین و همچنین تولید برنامههای مختلف به آموزش خانوادهها و جوانان نسبت به نقاط قوت و ضعف استفاده از اینترنت و خدمات آن بپردازند.
وی اضافه کرد: در واقع این امر با نظارت موسسات ذیصلاح در این امر و مشاوره متخصصان همراه باشد، توام با حمایت خانوادهها از فرزندانشان برای کنترل آسیبهای ناشی از همسریابی اینترنتی باشد. اگر والدین از دریچه منع به این وسیله ارتباطی نگاه کنند قطعا فرزندانشان به شکل دیگری آسیب خواهند دید چراکه اینترنت واقعیت روز جامعه ماست و نمیتوانیم این واقعیت را انکار کنیم.
صداقت اظهار کرد: این سخن نیز به آن معنا نیست که فرزندمان را در برابر ابزارهای جدید تنها رها کنیم بنابراین والدین مسئول، کسانی هستند که علاوه بر دلسوزی با بصیرت به این فناوری و خدمات آن نگاه کنند.
پرهیز از ارتباط مجازی طولانیمدت
این روانشناس افزود: فضای مجازی میتواند وسیلهای ارتباطی باشد ولی در صورتی مفید است که سطح ارتباطات خیلی زود به فضای واقعی برسد یعنی اینکه اگر ارتباطات دختر و پسر به طور طولانی مدت در این فضا بماند و دیر وارد فضای واقعی شود، مخاطرات زیادی دارد. پس از آنکه کاربران اطلاعات مقدماتی را از یکدیگر کسب کردند، شرایط آشنایی چهره به چهره آنها تحت نظر خانواده فراهم شود تا رابطه مجازی محدود به مدت کوتاهی شود.
وی همچنین گفت: افراد پس از آشنائی میتوانند در فضای واقعی تحقیقات خود را آغاز کنند و ببینند که فرد موردنظرشان تا چه حد با آنچه در فضای مجازی میگفته تطبیق دارد. مثلا سن، تحصیلات، شغل، شرایط خانوادگی و…