شمال کشور یعنی استانهای مازندران و گیلان، خاستگاه و محل زندگی حشرهای کوچک اما ترسناک با نامهای مختلف محلی همچون شبسوز، تلهگز، چیسوزان و بالاخره دراکولاست که در فصل تابستان و زمان برداشت محصول برنج گاهی آنچنان رعب و وحشتی ایجاد میکنند که در بسیاری از موارد خواب آسوده و شیرین را بر بدنهای خسته بسیاری از کشاورزان، ساکنان و مسافران شمال کشور تلخ و ناگوار و پس از آسیب پوستی، بسیاری از فعالیتهای روزانه آنان را با مشکل جدی مواجه میکند. دراکولا حشره مشهوری که در سالهای اخیر نام آن را بیشتر میشنویم، فقط اندکی بزرگتر از موچه قرمز و به رنگ قرمز و قهوهای است و بیشتر در شالیزارها، علفزارها و ساختمانهای مرطوب دیده می شود.
آفتابنیوز : آفتاب: دراکولا در شب به سوی نور و روشنایی جلب میشود و به راحتی در سقف و دیوار اتاق قابلمشاهده است. در چنین شرایطی پیشنهاد میشود با جاروبرقی، دستگش مخصوص یا حشرهکش ان را شکار و از تماس مستقیم دستهایتان با آن خودداری کنید زیرا ممکن است دستهایتان آلوده شده و باعث انتقال ترشحات پشه به نقاط بسیار حساس بدن مانند اطراف چشمها و صورت خود فرد و دیگران شود. متخصصان مرکز تحقیقات پوست گیلان معتقدند این حشره کوچک و خطرناک که بیشتر در گیلان زندگی میکند، با گرمای هوا و بالا رفتن میزان رطوبت تکثیر میشود. قدرت پرواز این حشره به قدری بالاست که از فاصله 79 کیلومتری ساحل دریا به سوی نور کشتی جذب میشود.
دراکولا چگونه وارد عمل میشود؟
هرچند راهکارهای ارائه شده از سوی پزشکان تأثیر بسیاری برجلوگیری از گزش این حشره داشته است اما هنوز هم گردشگرانی که به شمال میروند از گزند دراکولا در امان نیستند. افزایش گرمای هوا و رطوبت نسبی بهترین مکان و زمان برای حمله شبانه دراکولاست. این حشره اهداف خود را با پیگیری و رهیابی نور شبانه شناسایی میکند با احساس و درک دما و بوی بدن انسان به آن نزدیک میشود و در قسمتهای باز بدن یعنی صورت، گردن، دست و پا فرود میآید. جالب است بدانید این پشه نیش نمیزند بلکه ارام روی پوست حرکت و سم و زهر نه چندان قوی خود را ترشح میکند به همین دلیل هرگز شما متوجه گزش یا سوزش ناگهانی آن نمیشوید فقط ممکن است حرکت حشره را روی پوستتان احساس کنید.
این عقیده وجود دارد که 4 عامل در شدت شایعه و آثار پوستی ناشی از نیش دراکولا مؤثر هستند.
1- میزان و غلظت سم تراوش شده از بدن حشره
2- محل مورد حمله؛ مثلاً پوست اطراف چشم حساسترین محل و پوست کف دست و پا، مقاومترین قسمتهای بدن به سم حشره هستند.
3- پوستهای سفید، بدون مو و صاف مانند پوست کودکان و پوستهای چرب و مرطوب مناسبترین پوستها برای گزش هستند.
4- قدرت دفاعی و ترمیمپذیری پوست که عامل تأثیرگذار در مقابله با سم این حشره است.
راههای پیشگیری از تماس با دراکولا
برای کنترل حشره و جلوگیری از هجوم آن اولین روش یشگیری نصب توری و پشهبند در محل خواب است. کاهش تعداد لامپ روشن و کم کردن شدت نور، پاکسازی علفهای هرز و دیگر گیاهان به خصوص گیاهان پوسیده از محل نصب چادر خود هم مهم است
دراکولا را روی پوستتان نکشید
عدهای به محض احساس حرکت حشره روی بدنشان آن را به شدت بر سطح پوست خود میفشارند و له میکنند اما این کار باعث تخلیه تمام ترشحات بدن حشره بر پوست و متعاقب آن آغاز صدمههای پوستی بیشتر و شدیدتر میشود؛ بهترین روشی آن است که ابتدا با اطمینان از محل حشره به کمک دیگران یا با کمک آینه با دقت و بدون کشتن حشره آرام آن را از بدن دور و هنگام انجام این کار آرامش خود را حفظ کنید سپس محل احتمالی حرکت حشره را با آب و صابون بشویید.
عوارض پوستی تماس با دراکولا
باتوجه به غلظت و میزان سم ترشح شده و میزان حساسیت فرد، عارضه گزش دراکولا از قرمزی مختصر، سوزش و خارش تا تاول و عفونت پوست متغییر است. دوره بیماری نیز به شدت ضایعه و قدرت ترمیمپذیری پوست بستگی دارد. عوارض شدید گزش دراکولا معمولاً 24ساعت پس از تماس آغاز میشود که قرمزی و احساس خارش است. پس از خارش پوست موضعکنده میشود و علایمی از سوختگی و عفونت موضعی با پوستههای چسبنده به نام دلمه در پوست آسیب دیده آشکار خواهد شد. بیشترین نگرانی وقتی است که پوست اطراف چشم و حتی مخاط چشم از ترشحات سمی این حشره آسیبدیده باشند. در این صورت مصدوم باید به چشمپزشک مراجعه کند.
سمی که از گزش دراکولا به بدن وارد میشود، باعث ابتلا به بیماری درماتیت (التهاب پوست) میشود. برای جلوگیری از این عارض باید تا حد ممکن حشره را از روی عضو بدن بپرانید و اگر دست با عضو دیگری آلوده شد، حتماً آن را با آب و صابون بشویید.
درمان چیست؟
تاول و التهاب ناشی از سم این حشره دمان خاصی ندارد و دوره حداکثر 10 روزه آن نیازمند درمان حمایتی در تخفیف خارش، سوزش و جلوگیری از عفونت احتمالی است. متخصصان پوست معتقدند چنانچه ترشح سم دراکولا در ناحی حساس بدن مانند دور چشم که دارای چین و چروک و پوست نازک است اتفاق بیفتد، شدت و دردتاولها بیشتر میشود بنابراین چین های پوستی باید به دقت شسته شود. درمان ضایعه پوستی باتوجه به شدت ضایعه متفاوت است اما در صورت گزیده شدن به وسیله این پشه بهتر است اقدامهای درمانی زیر را انجام دهید.
به طور مکرر یعنی حداکثر بین 3 تا 5 بار محل را با آب و صابون خنثی بشویید.
از مالیدن الکل و هیچ ماده مانند ماست، سیبزمینی و مواد مشابه به محل گزش خودداری کنید.
اگر محل گزش قرمزی و خارش داشت، میتوانید از یک پماد استرویید موضعی ضعیف مانند هیدروکورتیزن استفاده کنید.
اگر تاول یا عفونتی در محل ضایعه ایجاد شد، استفاده از محلول آنتیسپتیک موضعی مانند محلول زینک سولفات یک درصد و پماد موپیروسین یا سیلور پیشنهاد میشود.
پس از درمان ممکن است رنگ پوست محل ترمیم تا مدتی تیره یا قهوهای باشد اما نگران نباشید زیرا بعد از مدتی حتماً برطرف میشود با این حال میتوان بانظر متخصص پوست از کرمهای ضدلک موضعی مانند هیدروکینون به مقدار اندک استفاده کرد.