آيا آمارهاي پليس اشتباه است؟

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: ایران آمار منتشره توسط سازمان بهداشت جهاني (WHO) نشان مي دهد ايران از نظر ميزان كشته هاي سوانح رانندگي با تعداد 8/43 نفر از هر 100 هزار نفر جزو كشورهاي منطقه قرمز خطرناك در رانندگي جاده اي بوده و رتبه پنجم را در دنيا دارد، آمار ارائه شده از سوي اين سازمان در سال 2012 ميلادي حاكي از اين است كه وضعيت ايران نسبت به گذشته بدتر نيز شده هر چند علاوه بر آمارهاي جديد، اخيراً فرمانده پليس راهنمايي و رانندگي كشور نيز اعلام كرد كه با تمهيدات اتخاذ شده از سوي اين نهاد، ميزان كشته هاي تصادفات رانندگي كشور نسبت به سال هاي قبل كاهش يافته و در سال 1391 به عدد 19 هزار نفر رسيده است، اما يقيناً اين تعداد كشته در سال رقمي بالا محسوب شده و از موانع جدي دستيابي به توسعه پايدار براي كشوري در حال رشد نظير ايران محسوب مي شود.

درباره علل تصادفات رانندگي در ايران ابهامات زيادي وجود داشته و برخي مسئولين ذيربط و رسانه ها گهگاه در خصوص بيان علل سوانح رانندگي منجر به فوت همواره خودروهاي موجود در كشور را عامل اصلي مرگ و مير بر شمرده و عدم رعايت تمهيدات ايمني و كيفي و همچنين نبود امكانات حفاظتي را اصلي ترين عامل فوت سرنشينان اين خودروها ذكر مي كنند.

در اين گزارش با مبنا قراردادن آمار و ارقام سال 1391 به بررسي ميزان تصادفات منجر به فوت در كشور و ميزان اثرگذاري نقش خودرو به عنوان عامل اين سوانح پرداخته خواهد شد، در ابتدا ذكر اين مطلب ضروري است كه بر اساس گزارشات سازمان پزشكي قانوني كشور ميزان تلفات جاده اي در ايران در سال گذشته 19089 نفر بوده و استان هاي فارس، تهران و خوزستان داراي بيشترين آمار تلفات رانندگي بوده اند.

بر اساس آمارهاي پليس راهنمايي و رانندگي در حالي كه بيشترين ميزان توليد خودرو مربوط به خودرو پرايد با رقمي معادل حدود 4 ميليون و هفتصد هزار دستگاه بوده و ميزان اثرگذاري اين خودرو در تصادفات رانندگي به رقمي حدود 114 هزار فقره مي رسد اما بالاترين تعداد تصادفات، مربوط به خودروهاي خانواده پژو با عددي معادل 130 هزار فقره سانحه به ثبت رسيده، اين در حالي است كه تعداد خودروهاي خانواده پژوي در حال تردد در كشور حدود 4 ميليون دستگاه ذكر شده است.

با بررسي اعداد و ارقام منتشره از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص تعداد خودروهاي موجود در كشور و تلفيق آمار آن با گزارشات راهور ناجا در خصوص سوانح منجر به فوت مي توان به نتايج جالبي در خصوص نسبت تعداد خودروهاي توليدي كشور و تصادفات مربوط به آن ها نيز دست يافت، به عنوان نمونه توليد حدود 960 هزار دستگاه خودرو سمند و تعداد تصادفات اين خودرو يعني رقم تقريبي 33 هزار فقره بيانگر نسبت حدود 4/3 درصدي اين خودرو در تصادفات منجر به فوت است، خودروهاي خانواده پژو نيز با تعداد حدود 4 ميليون دستگاه و تاثيرگذاري در تعداد 130 هزار فقره تصادف گوياي نقش 3/3 درصدي خودروهاي مربوط به اين خانواده در تصادفات است در حالي كه خودروهاي پرايد موجود در كشور با تعداد حدود 4 ميليون و هفتصد هزار دستگاه در حدود 114 هزار فقره تصادف دخيل بوده كه نشان دهنده رقم نسبي 4/2 درصدي نقش اين خودرو درسوانح رانندگي منجر به فوت است، اين اعداد بر خلاف ديدگاه هاي رايج در خصوص خودرو پرايد و مقصر دانستن آن در تصادفات منجر به فوت، بيانگر نقش پررنگ تر برخي ديگر از خودروهاي موجود در كشور در مرگ و مير ناشي از تصادفات است، ضمن اين كه از نقش بارز خودرويي نظير پيكان با تعداد حدود 2 ميليون دستگاه و ميزان تصادف حدود 60 هزار فقره اي و نقش 8/2 درصدي نيز نمي توان به سادگي گذشت.

يادآوري اين موضوع نيز حائز اهميت است كه از تعداد خودروهاي پرايد توليد شده و در حال تردد در كشور، تعداد انبوهي بعد از سال 88 به صورت ارتقا يافته توليد و عرضه شده و تجهيز اين خودروها با امكانات استاندارد و بالا بردن ضريب ايمني و استحكام اين خودروها، يقيناً آمار فوق در خصوص اثرگذاري اين خودرو را در تصادفات كاهش خواهد داد.

بر اساس گزارش پليس راهنمايي و رانندگي كشور 39 درصد كشته شدگان در سوانح تصادفات كشور در سال گذشته داراي خودرو سواري، 24 درصد موتور سيكلت، 6 درصد وانت بار، 4درصد كاميون و 2 درصد داراي كاميونت و تريلي بوده اند ضمن اين كه 25 درصد كشته شدگان سال 91 را عابرين پياده تشكيل داده اند كه به سهولت مي توان دريافت سهم خودروهاي سواري در اين ميزان تا چه اندازه بوده است.

ديگر گزارش هاي پليس نشان مي دهد بيشترين عامل فوت سرنشينان خودروهاي سواري ضربه به سر با حدود 58 درصد بوده كه دليل عمده آن نبستن كمربند ايمني است، ضمن اين كه عدد 26 درصدي شكستگي هاي اعضا بدن نيز بيانگر عدم توجه كافي سرنشينان خودروهاي سواري به بستن كمربند ايمني است.

ساير گزارش هاي پليس راهنمايي و رانندگي در سال 91 حاكي از اين است كه حدود 72 درصد تصادفات جاده اي كشور در محورهاي فرعي كشور صورت مي گيرد كه نشان مي دهد پارامترهايي نظير كنترل تردد، ترافيك، كيفيت جاده و علائم راهنمايي و رانندگي تا چه ميزان بر تصادفات تاثير گذار هستند، ضمن اين كه حدود 37 درصد تصادفات رانندگي منجر به فوت از ساعت 20 شب تا 4 بامداد رخ مي دهد كه با احتساب آن نمي توان نقش عاملي همچون خواب آلودگي و كمبود ديد در شب را در سوانح رانندگي ناديده گرفت.

به گزارش ملت،در آخر بايد گفت كه همچنان اصلي ترين دليل تصادفات رانندگي منجر به فوت در ايران عامل انساني شامل مسائل فرهنگي، سبقت غير مجاز، انحراف به چپ، خستگي و خواب آلودگي راننده، تخطي از سرعت مجاز، عدم رعايت حق تقدم، عدم توجه به جلو، ناتواني در كنترل وسيله نقليه است و در صورتي كه اين موارد با اتخاذ تمهيداتي كاهش يابد، يقيناً در آينده آمار تصادفات و تلفات جاده اي كشور به شكل قابل قبولي كاهش خواهد يافت.