آفتابنیوز : آفتاب: آذرجزایری در خبرآنلاین نوشت: بسیاری از کارشناسان افتتاح فازهای معروف به 35 ماهه را در دولت یازدهم هم بعید می دانند و تاکید دارند مطالعات اولیه فازهای در حال اجرا باید مورد بازنگری قرار بگیرد. اگرچه مسوولان نفتی بخشی از مشکلات موجود در پارس جنوبی را به مسایلی چون تحریم نسبت می دهند اما بسیاری از کارشناسان عدم مدیریت درست در این منطقه را دلیلی محکم برای تاخیرهای موجود در اجرای پروژه های این منطقه و عقب ماندگی ما از قطر می دانند.
دراین بین شاید بد نباشد در این گزارش اشاره ای به وضعیت فعلی فازهای پارس جنوبی داشته باشیم تا مشخص شود دولت نهم و دهم چه میراثی در میدان گازی پارس جنوبی کیی از استراتژیک ترین میدان های گازی کشور برای دولت یازدهم باقی گذاشته است:
فازهای 1 تا 5: این فازها قبل از سال 84 به بهره برداری رسیده و تکمیل شده اند. در حال حاضر حجم تولید این فازها 140 میلیون مترمکعب در روز عنوان می شود.
فازهای 6،7 و8و فازهای 9و10: اجرای این فازها در سال 1379 و 1381 آغاز شده و به ترتیب با پیشرفت 65 درصد و 60 درصد به دولت نهم تحویل داده شدند. فاز6،7و 8 نهایتا در سال 1387 و فاز 9و10 با سه بار افتتاح در سالهای 1387،1389 و 1390 به بهره برداری رسیدند. در حال حاضر هم فازهای 9و10 پارس جنوبی بصورت 50 درصد و 60 درصد عملیاتی است و بخشی از گاز تولیدی فازهای 6،7و8 که می بایستی برای تزریق به میدان نفتی آغاجاری ارسال می شد، به پالایشگاه فازهای 9و10 تحویل و در آن شیرین سازی می شود. اگرچه با افتتاح احمدی نژاد در هفته جاری بخشی از گاز این فازها به پالایشگاه 15و16 ارسال و شیرین سازی شد. به این ترتیب انتقال گاز به آغاجاری برای تزرق گاز به کلی متوقف شده است.
فازهای 15و16: قرارداد این دو فاز در سال 85 منعقد شده است. اکنون پس از گذشت 7.5 سال این دو فاز در بخش خشکی با 80 درصد پیشرفت که در بخش حفاری با 30 درصد پیشرفت در بخش خط لوله با 100 درصد پیشرفت، ساخت سکوها با 50 درصد پیشرفت دارای پیشرفت واقعی حدود 60 درصد است و به نظر نمی رسد زودتر از سال 1395، بتوان آنرا به اتمام رساند، ضمن آنکه قرارداد اولیه 19.5 میلیارد دلاری آن با تطویل در اجرای پروژه و طرح دعاوی به حدود 5 میلیارد دلار رسیده است و انتظار می رود تا حدود 7 میلیارد دلار در مقطع اتمام واقعی کار افزایش یابد.
فازهای 17و18: قرارداد این دو فاز در سال 1385 منعقد شده است. اکنون پس از گذشت 7.5 سال این دو فاز در بخش خشکی با 40 درصد، بخش حفاری با 65 درصد، خط لوله با 100 درصد و ساخت سکوها با 80 درصد پیشرفت و دارای پیشرفت کلی 60 درصد است. در بهترین شرایط راه اندازی کامل این دو فاز برای سالهای 1396-1395 پیش بینی می شود. مبلغ اولیه قرارداد این دو فاز 2.05 میلیارد دلار بود که با افزایش دوره اجرای پروژه و طرح دعاوی اکنون به 5.75 میلیارد دلار رسیده و پیش بینی می شود در زمان اتمام به حدود 8 میلیارد دلار برسد.
فاز12: قرارداد فاز 12 که معادل 3.5 فاز متعارف است، در سال 1384 منعقد شد. در حال حاضر این طرح با پیشرفت بخش خشکی 80 درصد، بخش حفاری با 85 درصد، خط لوله با صددرصد و سکوها با 75درصد پیشرفت و پیشرفت کلی 75 درصد در دست اجراست. اتمام و راه اندازی کامل این طرح نیز برای 1396-1395 در بهترین شرایط پیش بینی می شود. قیمت این قرارداد از 3.2 میلیارد دلار به 7.75 میلیارد دلار افزایش یافته و پیش بینی می شود در مرحله اتمام به حدود 10 میلیارد دلار افزایش یابد.
فازهای35ماهه:قرارداد اجرای فازهای13(معادل2فاز)،14(معادل 2 فاز)، 19(معادل2فاز)، 20،21،22،23،24 در تاریخ 25 خرداد 1389 با مجموعه ای از شرکت های داخلی امضا و در انزمان اعلام شد که بهره برداری از این طرح ها یک ماه قبل از اتمام دور ریاست جمهوری احمدی نژاد یعنی در تاریخ 25 اردیبهشت 1392 انجام خواهد شد. به این بهانه قیمت قرارداد هر فاز به حدود 2 برابر متعارف افزایش یافت یعنی هر فاز 2.25 میلیارد دلار و هر دو فاز 4.5 میلیارد دلار . این درحالی است که هم اکنون پس از گذشت 37 ماه از زمان امضا قرارداد، این طرح ها با پیشرفت واقعی و متفاوتی بین 30 درصد تا 40 درصد در جریان است. ضمن آنکه به دلیل اتخاذ تصمیمات غیر کارشناسی و عدم رعایت ترتیبات منطقی زمانبندی در اجرای کارها، می بایستی اصل ادامه و نحوه ادامه اجرای این طرح ها مورد ارزیابی دقیق و تجدید نظر قرار گیرد. در هیچ شرایطی اتمام این طرح ها در دولت یازدهم ممکن نیست و در بهترین شرایط شاید بتوان طی دوره چهارساله دولت دوازدهم با رعایت الزامات فنی و مهندسی و سازماندهی متناسب این طرج ها را تکمیل کرد. پیش بینی می شود هزینه اتمام این طرح ها در نقطه تکمیل به حدود 5 میلیارد دلار برای هر فاز و 10 میلیارد دلار برای هردو فاز یعنی حدود 4 برابر قیمت متعارف اجرای کارهای مشابه افزایش می یابد. پیشنهاد اکید توقف کامل اجرای این طرحها تا زمان انجام ارزیابی دقیق از وضعیت اجرا در بخش های فنی، بازرگانی، اجرایی و در زمان و هزینه آنها است.
فاز11: قرارداد اجرای این دو فاز ابتدا با شرکت توتال فرانسه و سپس از انصراف این شرکت با شرکت CNPC چین منعقد شد. هر چند در اظهارات مسوولان نفتی انصراف چینی ها از ادامه کار دلیل تاخیر اجرا بیان شد، اما کارشناسان تعلل و تاخیر وزارت نفت در ابلاغ رسمی کار به طرف چینی چس ازامضا قرارداد را دلیل توقف دانستند. این درحالی است که وزارت نفت هم اکنون در روزهای باقیمانده دولت دهم در تلاش است تا با گروهی از شرکت های داخلی اینکار را به اتمام برسانند.این درحالی است که کارشناسان پیشنهاد می کنند واگذاری و امضا قرارداد متوقف و امکان ادامه کار با یک سرمایه گذار خارجی مجددا بررسی شود.