چیزی به اول بهمن ماه نمانده است ولی هنوز از فراخوان اسکانیا برای رفع عیوب آن خبری نیست. این در حالی است که مدیران اسکانیا به جای راه چاره برای رفع عیب اتوبوسها مقابل پلیس راهور جبهه گرفته و با گذشت بیش از سه ماه از تصادف مرگبار اتوبان قم - تهران، از نحوه برخورد پلیس و نظرات غیرکارشناسی پلیس راهور انتقاد کردند.
عباس هنربخش رئوف، مشاور مدیرعامل شرکت عقاب نشان درمورد کارشناسی پلیس راهور میگوید: پس از حادثه پلیس راهور 50 درصد سازنده اتوبوس را مقصر دانست در حالی که کارشناس دادگستری هنوز به نتیجهای نرسیده و ایراد از سیستم سوخت رسانی، گاز کولر، سیستم برق رسانی و ضعف سازه ادعای غیرعلمی و غیرآکادمیک در مورد دلیل بروز تصادف اتوبان قم - تهران است.
رئوف در ادامه مدعی میشود که اگر پلیس چکش داخل اتوبوس و لاستیکها را بررسی میکرد اصلا این اتفاق نمیافتاد و اسکانیا توانایی رعایت استانداردها را دارد. از پلیس راهور انتظار میرود که با شجاعت و شهامت بگوید که اشتباه شده است. این در حالی است که مدیرکارخانه اسکانیا نیز با اعلام اینکه استانداردهای 36 گانه را رعایت کرده میگوید: اداره استاندارد میتواند به صورت رندوم از خط تولید نمونه برداری کرده و موارد اشتعال را تست کند. شمارهگذاری اتوبوسهای اسکانیا همچنان متوقف است، البته هم اکنون در حال طی مراحل دریافت مجوز راهور برای شمارهگذاری هستیم. راهور به ما نامه زده که تا بهمن ماه برای رفع مشکلات اتوبوسهای اسکانیا فرصت دارید، اما موضوع این است که چارچوب مشکل مشخص نیست. هنوز به ما اعلام نشده اتوبوسهای اسکانیا چه مشکلی دارد و خواهش میکنیم پلیس اعلام کند مشکلات چیست. میگویند استحکام را بالا ببرید، چه باید باشد تا بر اساس آن استانداردها را بالا ببریم. اینها کلیگویی بوده است.
104 فقره تصادف اتوبوسهای اسکانیا
رئیس اداره تصادفات راه کشور میگوید: طی هشت ماه ابتدای سالجاری 104 فقره تصادف اتوبوسهای اسکانیا در جادههای کشور 79 کشته و 181 مجروح برجای گذاشته است. طی این مدت تصادفهای منجر به فوت در اتوبوسها نسبت به مدت مشابه سال قبل 10 درصد کاهش داشته است. سرهنگ همایون اسفندی با بیان اینکه تصادفات منجر به جرح در اتوبوسهای اسکانیا نیز نسبت به هشت ماه ابتدای سال قبل 2درصد افزایش داشته است، اظهار داشت: از ابتدای فروردین تا پایان آبان ماه سالجاری، 63 فقره تصادف منجر به فوت و 41 مورد تصادف منجر به جرح در اتوبوسهای اسکانیا به وقوع پیوسته است.
به جای مقاومت عیب خودرو را قبول کنند
سردار اسماعیل احمدیمقدم همچنین در مورد شمارهگذاری اسکانیا، گفت: زمانی برای رفع عیوب این خودرو تعیین شده است، در صورت عدم رفع، ما آن را شمارهگذاری نمیکنیم و من توصیه میکنم خودروسازان به جای مقاومت و تکذیب عیب خودرو، آن را قبول کنند، چرا که در گذشته آتش سوزی و عیب پژو نیز تکذیب میشد اما نهایتا آنرا قبول کردند. نیروی انتظامی موافق به مخاطره انداختن تولید و بیکاری کارگران نیست. خودرو اسکانیا دومین خودرو است که میزان تلفات جادهای آن دو برابر است.
اسکانیا هنوز فراخوانی نداده است
سرهنگ خسروی در مورد شمارهگذاری اتوبوسهای اسکانیا میگوید: اتوبوسهای اسکانیا در حال حاضر شمارهگذاری میشود. تا اول بهمن فرصت دارند که نسبت به رفع نقص موجود و فراخوان اقدام کنند. اگر اقدام نکنند از اول بهمن در این مورد تصمیم گرفته خواهد شد.
وی در مورد ادعای مدیر شرکت عقاب که پلیس کلیگویی کرده و اقدامات پلیس در صورت عدم رفع نقص فنی اتوبوسها، میافزاید: سه اتوبوس در مدت کوتاه آتش گرفته است. کارخانهای که مدعی است تکنیکی عمل میکند بررسی کند سیستم باطری با مخزن سوخت نزدیکی دارد که به کارخانه اعلام شده باید برای رفع این اشکال اقدام کنند. پرونده حادثه قم - تهران در دست بررسی قضایی است. ماشین ساخته دست بشر است و مطلق نیست و ایراد دارد. امیدواریم که این کارخانه نیز مانند کارخانههای معتبر دنیا با پیش آمدن اشکال و نقص درصدد رفع آن برآیند. ما بر رفع نقص زودتر این اتوبوسها اصرار داریم نه محکوم کردن شرکتی. میخواهیم ایمنی سفرهای مردم فراهم شود. امیدواریم فراخوان بزنند و نقصهای موجود از بین برود و فرایند تولید خود را ادامه دهند ولی اگر قطعا این اتفاق نیفتد جان مردم چیزی نیست که پلیس در مورد آن کوتاه بیاید و در وظیفه قانونی خود با کسی تعارف ندارد.
سرهنگ خسروی در ادامه با اشاره به اینکه اصلا معلوم نیست که مسافر بعدی اتوبوسهای اسکانیا چه کسی باشد میگوید: چرا نباید اتوبوس ایمن باشد؟ چرا مسئول کارخانه به جای آنکه بهدنبال عذرخواهی از مردم و فراخوان باشد بهدنبال فرافکنی و اظهارنظرهای غیرکارشناسانه است. آنها باید تمرکز خود را روی کار خود بگذارند تا یک خودرو بدون نقص داشته باشند. پلیس زمان مناسبی را اعلام کرد و با سررسیدن این زمان قطعا پیگیر خواهد بود. هم اقدامات مثبت و هم نواقصی که دلایل حوادث این اتوبوسها بوده را پیگیری خواهیم کرد.
معاونت اجتماعی پلیس راهور در پاسخ به این سوال که چرا اسکانیا در دنیا این مشکل را ندارد و در ایران این مشکلات بسیار زیاد است، میگوید: چند سال پیش هم تویوتا دچار نقص شد ولی فراخوان جهانی داد و آن را رفع کرد. هر چقدر مارک معتبر باشد احتمال عیب و نقص آن کمتر و درصد ایمنی آن بالاتر است. اتاق اسکانیا در ایران ساخته میشود. در نوع اتاق، شرایط و فضایی که دارد نواقص بروز میکند و قطعا کارخانه سازنده با کارخانه سازنده اصلی که شرکت بزرگ جهانی است و تغییراتی که دادهاند را بررسی کنند و مشکلات آن را رفع کنند. برخی وظایف برعهده مدیرفنی شرکتهای مسافربری است که جنبههای ظاهری دارد، تشخیص صلاحیت داشتن یا نداشتن راننده (مانند داشتن معاینه فنی و ساعاتی که رانندگی کرده) هم به عهده پلیس است. خواب آلودگی هم در برخی موارد موجب تصادف شده اما ساعات کار رانندگان به شدت تحت کنترل پلیس است. ولی یکسری مشکلات ساختاری داخل اتوبوس وجود دارد. در اتوبوسهای اسکانیا مخزن سوخت به باطری نزدیک یا مثلا به جای استفاده از سیم کشی فابریک از سیمکشی افشان استفاده کرده، تعویض قطعه دارد و... که در ظاهر دیده نمیشود. به احتمال با وجود رعایت استاندارد اتوبوسی به چرخه حملونقل وارد شود و عیب و نقصش در آنجا مشخص شود. درست کردن نقصهای اتوبوسها منطقیتر است تا اینکه مقاومت بدون منطق داشته باشد. این مقاومت بیاهمیتی به جان و سلامتی مردم است. با رصد کردن روزنامه و خبرها نشنیدم و ندیدهام که اسکانیا فراخوانی داده باشد.
وی با اشاره به اینکه تصادفی که اتفاق میافتد ناشی از سه عامل است میافزاید: این سه عامل جاده یا خودرو یا انسانی (راننده) است. بعضی وقتها این عوامل تلفیق میشوند و باعث تصادف میشوند. یعنی خودرو نقص دارد، جاده هم اشکال دارد که باعث تشدید تصادفات میشود. در تصادف قم - تهران لاستیک ترکید و راننده نتوانست خودرو را کنترل کند و از گاردریل گذشت و با یک اسکانیای دیگر برخورد کرده و هر دو آتش گرفتند. آن چیزی که موجب بالا بردن تلفات شد، شدت تصادف بود. در هر تصادفی باید این سه موضوع کارشناسی شود.
سرهنگ خسروی در پاسخ به اینکه مگر لاستیکها قبل از ورود به جادهها توسط مدیرفنی بررسی نمیشود، میگوید: احتمال دارد که یک لاستیک عاج درستی داشته باشد و از لحاظ ظاهری خوب باشد اما مشکلات دیگری داشته باشد. امکان دارد زمان زیادی در گمرک یا انبار مانده باشد. احتمال دارد آن لاستیک هم مانند همین ماشینهایی که مهر استاندارد دارند کنترل کیفیت نشده باشند. قطعا اگر اتوبوس در شیب نبود و به جای لاستیک جلو لاستیک عقب میترکید، این فاجعه به وجود نمیآمد.